ارسالها: 8724
#11
Posted: 18 Sep 2011 12:21
زاکان مرا هیچی یاد نایه هان واسی بوگوتم هاتو بینیویسم تا شمر حال بوکونید!!!
بچه ها من هیچی یادم نمیاد بخاطر همین گفتم همینطوری بنویسم تا واسه خودتون حال کنین!!!
اراشی تره گده اشتبایه اورا شی تره گده اشتبایه اخر اشان امارا بوکوشتده
اینور میری بهت میگن اشتباهه اونطرف میری بهت میگن اشتباهه اخر اینا مارو کشتن
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#12
Posted: 18 Sep 2011 12:23
واژگان گیلکی
ایجگره : فریاد ،جیغ از ته گلو
هارای : داد ، هوار ، فریاد رسا
بیاف : پیدا کن
آویر : گم
گورشا بوستن : از سوختن خاکستر شدن
دمخته : لگد خورده، پایمال شده
دپرکستن : لرزیدن، ناگهان از خواب بیدار شدن
تول : آب گل آلود
زالش : تشنگی
ناجه : حسرت ، آرزوی محال و دست نیافتنی
فوتورکستن : حمله کردن ، هجوم آوردن ، یورش بردن
فورستن : بلعیدن ، قورت دادن
هچین : بیهوده ، مجانی
فوگوردستن : فرو ریختن
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#13
Posted: 18 Sep 2011 12:32
واژگان کلیدی گیلکی املشی
حرف الف
آغوز:گردو
آغوزدار:درخت گردو.درگویش های ضرب المثلی املشی به معنای خشک مقدس وفردمقدس مآب می باشد.
امی:مال ما،متعلق به ما.
ایشون:اینها.
آمو:ما،عمو.
امره(امر)باکسرراء:برای ما،مارا.
ایشون ره(ر)باکسرراء:برای ایشان،ایشان را.
آشتالو:نوعی هلوی محلی.
اووخوری:لیوان.
آشتالو تشک بازی:نوعی بازی قدیمی که توسط جوانان ونوجوانان املشی انجام می شده وهمراه هسته هلو این بازی انجام می گرفته که هم اکنون این بازی دراملش منسوخ شده است.
انجیل(بروزن اسیر):انجیر.
انگوشت:انگشتان دست وپا.
اوخوری(مرکب از«او»به معنی آب و«خوری»به معنای خوردن:مجموعاًیعنی لیوان.
آب تره (به کسرراء):نوعی گیاه وسبزه خودرودرمراتع- باغات ومزارع برنج.
انرمره(به فتح الف ونون-سکون راء اول- فتح میم وکسر راء دوم)گل شقایق.
انرجه(به فتح الف ونون-سکون راء- فتح جیم):نوعی سبزی خوراکی مثل چوچاق.
آغوزغاتوق(قاتوق):خورشت فسنجان.
اصلک(به فتح الف-سکون صاد):ماهی کیلکاوبسیارخوشمزه.کتلت این ماهی ونیزسرخ کرده ان بسیارخوشمزه ودرسطح منطقه معروف است.
آ کوته(به فتح یاکسرکاف):پودرپوسته برنج که عمدتاًبه مصرف مرغ،اردک وغازهای محلی می رسد.
آسوم(به تشدید سین):کف گیرآهنی.
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#14
Posted: 18 Sep 2011 12:32
ابجی(ابجیه):مادر.
اهه ره(به فتح الف-هاء وکسرراء):آره بابا.
اقه(به فتح الف وقاف):پدر،پدربزرگ.
ان(به تشدید نون):مادر،مادربزرگ.
اوو:آب.
ایسکوم:استکان.
اورسی کرک(به ضم او-سکون سین-فتح کاف-سکون رای دوم):مرغ روسی.
اشکل(به فتح الف وکاف-سکون شین):ساقه های برنج.
اوشونه شی:مال آنها.
اشکنه تره:خورشت خوشمزه ای که ازسبزی اشکنه تهیه می شود.
ادش(به فتح الف ودال):برادر.
ایشتک(به سکون شین وفتح تاء):نوعی انگل خونخوارکه عمدتاًروی بدن حیواناتی نظیر؛گاوواسب می نشیند.
آب لاکو:لاک پشت،لاکوبه معنای دختردرگویش محلی گیلکی املش.همچنین دربعضی ازمحاورات متداول ورایج گیلکی املشی وگالشی به خودروی سواری فولکس واگن نیزگفته می شود.
آب سوار(محراب-میرآب):کسی که درفصل کم آبی ازطرف شوراهای محلی انتخاب شده تادرجهت توزیع عادلانه آب مزارع برنج خدمت صادقانه می نمایدوازتاسیسات قدیمی وقبل ازانقلاب درسطح منطقه می باشد.شیوه کاروی وگروه کاری اش بدین طریق بوده که وی تنهایی یابه همراه تنی چندازاعضای منتخب گروه خوددرشبانه روزودرمواقع کمبودآب برای مزارع برنج کشیک داده وآب موجوددرسدهای محلی وآب برهرمنطقه رابه نوبت به مزارع برنج کشاورزان هدایت می نمودندتابرنج های مزارع سیراب گردد.
ابجی گولوشه:نوعی کفش قدیمی مخصوص مادران وبانوان که ازجنس پلاستیک شبیه به لاستیک تیوپ ساخته می شود.
اوپیله:تاول دست وپا یاصورت.
اوو دنگ:وسیله ای جهت تبدیل شلتوک به برنج درقدیم.
آئیل:نوعی پرنده که عاشق انجیرمی باشد.بسیارفعال وخوش آواز می باشد.
النگه:نوعی وسیله چوبی برای بازی کودکان ونوجوانان درقدیم که دوپایه داشته وباپاگذاشتن برروی پایه های مذکورراه می رفتند.
ایش توسن:شنیدن.
اویاندر:آنجا،درگویش گالشی وگالش کولامی املش.
اربوء(به فتح الف-سکون را وضم باء):نوعی میوه محلی درختی بزرگتراز«می رخه به فتح راء وکسرخاء»وبسیارخوشمزه.
آل چپین:لک لک.
آموته(بیاموته):آموزش دیده.
اون:او.
اشبول:اشبل ماهی.
اره(به کسرالف وفتح راء):اینجا.
اوره(به فتح راء):آنجا.
ای را:این ورا.
اورا:اون ورا.
ایش تویی؟:میشنوی؟.
ایش توین؟:میشنوین؟/
ایش توان(به فتح الف دوم):میشنوند.
ای سفر(ای بروزن بی):این دفعه.این بار.
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#15
Posted: 18 Sep 2011 12:34
حرف باء:
بلبی خوروش(ترش واش خوروش):نوعی خورشت که ازهمین ترش واش تهیه می شود.شیوه تهیه آن بدین صورت می باشدکه ابتدائاًسبزی ترش واش را خردکرده سپس داخل دیگی مناسب به همراه روغن سرخ یانیم سرخ کرده متعاقباًمقداری مناسب گوشت مرغ یاگوشت قرمزراهمزمان بامخلوط کردن باآب روی شعله اجاق گاز بادماوگرمای مناسب می گذارندتا آرام آرام گوشت نیزباآن پخته شود.
این خورشت دررفع ناراحتی های مختلف دهان نظیر؛زخم های مختلف دهان و...خاصیت دارویی دارد.
ولیسه:نوعی شکلات که به یک میله پلاستیکی متصل بوده وکودکان املشی بالیسیدن آن لذت می برند.هم نام منطقه ای درحاشیه املش می باشد.
بوتوم:گفتم.
بوتوبوم:گفته بودم
بی شیله:بی ریا،صادق
بادونجون:بادمجان.درگویش خاص گیلکی املشی سیاه بادنجون نیزگفته شده است.
بش بی(به کسرشین):رفته بودی.
بوپوته لاسونون(مرکب ازبوپوته+لاسو+نون-به کسرتاء):نان برنجی
-بوپوته(پخته شده).
-لاسو(خمیرآردبرنج).
نون(نان).
بومم(به ضم باء وفتح میم اول):آمدم.
بوشوبه ضم باء وشین(بشو):برو،رفت.
بج(مشابه گویش غرب گیلانی ورشتی):برنج.انواع پرمحصول وباکیفیت برنج گیلان ومازندران بانان مشهورمحلی عبارتنداز؛رضاجو،علی کاظمی،طارم،حسن سرایی،10سی سی یا هموان پاکوتاه و...
بزقوطی(به ضم باء):بچه ننه،جوان تنبل وکم عقل،آدم ازخودراضی.
بولوش:تمشک محلی املش که درمناطق وسیعی ازحاشیه باغات چای،مزارع برنج و...بعمل آمده وخودرورشدمی نماید.درمناطقی نظیر؛البرز،بالنگاه(بالنگه املش)و...به جهت حجم انبوه باغات چای تمشک علاوه برمصرف عادی روزانه بویژه درسه ماهه تابستان به شکل انبوه درسه شنبه بازارسنتی املش به فروش می رسد.
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#16
Posted: 18 Sep 2011 12:35
بج فل(بوج فل):سبوس برنج.بوج یابج همان مخفف گیلکی برنج می باشد.
بولوط:دیس غذا.
بیر(بیور):لهیب ناشی ازآتش سرخ زغال.
بول:نوعی گیاه خاردارخودروکه بعضی ازانواع آن محصولی بنام تمشک(همان بولوش املش)دارد.همچنین ساقه این بول که ازجوانه زدن درآمده بعدازدرآوردن پوستش ومخلوط کردن بااندکی نمک بسیارخوشمزه می شودکه سالیان گذشته کودکان محلی درحین بازی کردن آن رابه همین شکل مصرف می کردند.
بوخوس:بخواب.
بنیش:بشین.درگویش کردی این واژه معادل دنیش یعنی بشین می باشد.
بوشو(بشو):برو.
بکی(به تشدیدکاف):بیفت.بشین معادل «بتمرگ» فارسی.یه جا بکی:یعنی همان «بتمرگ».
بپرس(به فتح باء- تشدیدپ وفتح راء):پرید،فرارکرد،گریخت.
(دربوشو:مترادف بپرس گیلکی املشی).
بوم سر(به کسرمیم وفتح سین):پشت بام.
بومدار(به سکون میم):ستون های وتیرهای چوبی سقف خانه های گلی قدیمی دراملش.هم اکنون درمناطق ییلاقی وارتفاعات مشرف به شهرستان املش خانه های گلی قدیمی وحتی نوساخت باچنین ترکیب معماری سنتی بچشم می خورد.
بیش بول:خاک وغبارهای حین برداشت برنج ازمزارع وحمل آن به انباریاسیلوی خانگی ونیزگردوغبارهایناشی ازخرمن برنج که باچسبیدن به بدن کارگران چندش آزاردهنده ای وارد می نمایدوبه واسطه همین امرکارگران بااستحمام بیش بول راازتن خود می زدایند.
برنج بینی(بج بینی):برداشت برنج بادره(بروزن بله)یاهمان اره کوچک.
بیجارکار(بجارکار):زمان وفصل شروع بکارکشاورزی برنجکاری.
باد شوم:بعدشام.
برف شتل(به فتح شین وتاء):برف همراه باباران راگویند.
باقلاغاتوق:نوعی خورشت خوشمزه که ازباقالی درست می شود.
بلمه(به فتح باء ولام-سکون لام):آدم تنبل وتن پرور.
برنج درز:دسته بسته شده برنج.
بوک:لب غنچه شده.
بی کون وویه:نوعی حشره که حین احساس خطربوی بدومشمئز کننده ای ازخودساطع می نماید.
بورمه گولی(به ضم باء-سکون راء وفتح میم):گلوی بغض آلود.
بورمه(به فتح میم وسکون راء):گریه.
بیلون دور:درشت وزمخت.
بی(بیو):بو.
بیچس پله(بیجس پله):پلوی سرد.
بی یردم(به فتح یاء سکون راء وفتح دال):آوردم.
بورملجه(به فتح میم سکون لام وفتح جیم):نوعی گنجشک ریزنقش.
بلنگو(بروزن تلنگر):بلندگو.
بی یس(به فتح یای دوم):وایستا،بمون.
بی یس بینم:واستاببینم.
باغ بون:زیرباغ.
بون به معنای زیرهرچیز،به پایین تنه انسان ،حیوانات وتمامی موجودات جاندارگفته می شود.
بون هیتن:زیرگرفتن،واژه ای که هنگام دعواویاکشتی مصطلح گشته زمانی که یک نفر،نفردیگررادرآستانه ضربه فنی برده به گویش گیلکی املشی می گویند؛
فلانی فلانی ره بون هیته.
بوتوم:گفتم.
بوتوبوم:گفته بودم.
بوپوته لاسونون(مرکب ازبوپوته+لاسو+نون-به کسرتاء):نان برنجی
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#17
Posted: 18 Sep 2011 12:36
-بوپوته(پخته شده).
-لاسو(خمیرآردبرنج).
نون(نان).
بومم(به ضم باء وفتح میم اول):آمدم.
بوشوبه ضم باء وشین(بشو):برو،رفت.
بنی(بروزن نبی):بذار،بگذار وهم به معنای بخواب باترکیب «بنی بخوس».
بنین:بذارین،بگذارین وهم به معنای بخوابین باترکیب«بنین بخوسین».
بوشور:شستشوبده.
بوشورین:شستشوبدهید.
بینم(به فتح باء):بذارببینم.
بینیم(به فتح باء): بذارببینیم.
بیاموتن:آموزش دادن.
بوبوبوو:شده بود.
نوبوبوو:نشده بود.
بی یه(یه بروزن مه):بیا.
بکت(به فتح باء وکاف):افتاد.
بکتین؟:افتادین؟.
بی گین(گن):بنداز.
بوگو:بگو.
بوگوین:بگویید.
بی یر(یربروزن نر):بیاور.
بی یرین:بیاورین.
بوبوو:باش.
بوبوور:ببر.
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#18
Posted: 18 Sep 2011 12:36
لغات گیلکی
آ
آئو = فریاد ، هوار همچنین از ادات تعجب
آب باز = غواص ، همچنین نام حشره ای است
آب پار = سنگ صاف و پهنی که به جای تیله در بازی بکار می رود
آب جکفته = آب افتاده ، مانند بیرون زدن آب از شیر برنج
آبخوری = لیوان
آب کشن = تطهیر
آبکش پلا = چلو
آپئله = تاول با چرک
آتشی = عصبی
آتیک پاتیک = کوچولو
آجور = آجر
آخرپس = سرانجام
آرناموس = رودربایستی
آزاد دار = درخت آزاد آغوز = گردو
آغوز بازی = گردو بازی
آغوزپات = نیمی از مغز گردو
آغوز دار = درخت گردو
آفتاب خیزان = طلوع
آل = سرخ ، همچنین موجودی خیالی
آلوچه = گوجه
آمختن = تربیت کردن
آهین = آهن
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#19
Posted: 18 Sep 2011 12:37
الف
ابر = اسفنج اجیک = کرمهای ریز
ادویه = دارچین کوبیده شده
اراده = عرابه
ارده = ارد نرم
اُرسستن = قطع شدن
اُرسفتن = گسیخته شدن
اُرسنئن = پاره کردن
ارسو = اشک
ارسی = کفش چرمی کش دار
ارش = واحد طول ، از آرنج تا سر انگشت میانی
اُرشئن = بهم زدن اُرشین درشین = بهم ریختن
ازازیل = شیطان ، نا آرام
از سر = از اول
اژدم = بسیار شور و پرنمک
اِسبیل = ساقه نازک و ملفوف برنج
اِسپاردن = سپردن
اِسپندانه = دانه اسپنداشان = ایشان
اشبل = تخم ماهی
الاو = بخار
الغ = عقاب
الف چر = مرتع
الک = غربال
الم شنگه = هیاهو
النگ = پشت پا
امبست = غلیظ
انارکله = انارستان
انجیل = انجیر
انجیل کفتک = انجیر نامرغوبی که قبل از رسیدن می ریزد
اوتوراستن = حیرت زده شدن
اوخان = پژواک
اوسه = روانه
اوشتر = آنطرف
اوشنتر = آنطرفتر
اویتا = اون یکی
اویر = ناپدید
اویستی = هوو
ایاز = شبنم
ای پیچه = یک کم
ایجا = یکجا
ایجیگا = دسته جمعی
ایژگره = فریاد
ایشکنئن = شکاندن
ایشه = از ادات اکره و نفرت
ایلجار = اجماع برای کار ، همکاری گروهی
ایوارده = باز هم
ایوارکی = به یکباره
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***
ارسالها: 8724
#20
Posted: 18 Sep 2011 12:55
واژگان گیلکی در یک فایل PDF
نوشته :محمد بشرا
دانلود
راز دلم را فقط تو میدانی و دلت
گوشه ای از قلبت پنهان دار دوستت دارم هایم را
*ای عشق*
***M***