روشهای پیشگیری از پوسیدگی دندانروشهای پیشگیری از پوسیدگی دندان ۱- آیا در کرم خوردگیهای دندان قند و شیرینی ها واقعا گناهکارند ؟باید در نظر گرفت محیط قلیایی که توسط ترشح بزاق در دهان ایجاد می شود و حاوی مقدار زیادی املاح لازم است خود حافظ خوبی برای جلوگیری از کرم خوردگی است و بهترین دلیل این مطلب اینست که دندانهای ثنایای پائین که تقریبا همیشه آلوده به بزاق است در دوران زندگی کمتر به کرم خوردگی مبتلا می شود و در دنباله بیماریهائی که مدت مدیدی دهان خشک بوده و ترشح بزاق نقصان یافته است کرم خوردگی دندان به تدریج ظاهر می شود .علاوه بر این تا متابولیسم اعضای داخلی بدن بخوبی برقرار است و مواد آهکی و ویتامین باندازه کافی وارد بدن می شود و جذب می گردد دندانها نیز سالم و بی عیب هستند ولی در طی دوران زندگی گاهی بعلل عصبانیت های مختلف یا کسر مواد معدنی و یا عدم جذب کافی آنها ساختمان اصلی دندانها خلل می یابد و در اینحال اولین نقطه ناراحت و کسر مواد در داخل مغز دندان رو به پیدایش می گذارد و مسلما در این حال بدن در ترمیم ضایعات داخلی دندان بکوشد و تا حدی نیز موفق می شود ولی بتدریج این نظم بهم می خورد و اختلال عمومی از یک طرف و ایجاد محیط اسید در دهان از طرف دیگر به کرم خوردگی دندانها کمک می کند .مصرف شیرینی و قند و بخصوص قندهای مخصوص مثل لاکتوز و فروکتوز که در انجیر و انگور موجودند مراحل اولیه بدن سعی می کند که با ازدیاد ترشح بزاق خاصیت اسیدی آنها را از بین ببرد و قلیائیت مخصوص را که حافظ دندانهاست برقرار سازد ولی بتدریج از عهده انجام این عمل باز می ماند و محیط اسید دهان سبب ایجاد زمینه مناسب برای کرم خوردگی می شود .باید دانست در بین شیرینی ها ، شیرینی معمولی و شکلات از همه مقصرترند و بیش از همه سبب ایجاد محیط اسید در دهان و ایجاد آزار مخصوص میشوند . در صورتیکه سایر شیرینی ها مثل قند و اسید میوه ها لااقل سبب تحریک مخاط دهان و ترشح مقدار بیشتری بزاق می شود که بتدریج محیط را دوباره قلیائی می سازد .۲- کرم خوردگی در چه سنی بیشتر است ؟به تجربه ثابت شده که کرم خوردگی دندان بین ۱۰-۶ سالگی و دوران کودکی و ۳۵-۲۵ سالگی در دوران بلوغ فراوانتر است چه در دوران کودکی خواه بعلت نقص بعضی املاح بدن و خواه بعلت عدم جذب کافی آنها و یا بعلت عدم مراقبت کودکان در شست و شو وتمیز نگاهداشتن دندانها نخستین روزنه کرم خوردگی روی دندانها باز میشود در صورتیکه در سنین بلوغ خواه بعلت شدت و سرعت رشد بدن و خواه بعلت متابولیسم کافی املاح مختلف و تغذیه مناسب کرم خوردگی کمتر است .در سنین ۳۵-۲۵ سالگی که اغلب جوانان گرفتار ناراحتی های فکری و غمهای گوناگون باز هم زمینه کرم خوردگی موجود است در صورتیکه پس از ۲۵ سالگی بتدریج موضوع استرس و گرفتاریهای روانی و فکری بتدریج حل میشود و زمینه مخصوص کرم خوردگی نیز یا بکلی از بین میرود و یا بحداقل نقصان می یابد بقسمی که پس از پنجاه سالگی کمتر دندانی است که برای اولین بار دچار کرم خوردگی شود .۳- چگونه دندانها را تمیز و محافظت کنیم ؟شست و شوی دندان همه روزه دوبار یعنی صبح وشب پس از غذا برای جلوگیری از رسوب مواد غذائی و ایجاد فرمانتاسیون در پایه دندانها بنحو احسن از بروز زمینه کرم خوردگی دندانها جلوگیری می کند شست وشو باید با مسواک خشک و محکمی صورت گیرد که علاوه بر ماساژ لثه ها بتواند مواد غذائی را از لای دندانها خارج کرده و روی این اصل لااقل سه ماه یکبار باید مسواک راعوض کرد ، برای انتخاب داروی شست و شو احتیاج بدقت زیاد نیست و فقط مصرف یک خمیر یا گرد قلیائی کافی است ، خمیر دندانی که کلروفیل دارد از رشد باسیل های مخصوص دهان که سبب ایجاد فرمانتاسیون میشود جلوگیری می کند مضمضه اب نمک و سایر محصولات قلیائی نیز به ایجاد محیط مناسب برای رشد باسیلها کمک می کند و روی این اصل مصرف آنها بد نیست .بچه ها را باید عادت داد که از شش سالگی به بعد خود به شست وشو و مسواک کردن دندانها پردازند تا بتدریج عادت کنند و در بزرگی نیز آنرا بخوبی انجام دهند .برساژ باید طبق قانون مخصوص انجام گیرد معمولا برای دندانهای جلوئی و کنار عمودی از پائین به بالا در ردیف پائین و از بالا به پائین در ردیف بالا باید باشد تاج دندانها را نیز باید بخوبی بروس کشید واگر از لثه بعضی از آنها خون می آید بهیچوجه نترسید چه پس از مدتی تمیز کردن و بورس کشیدن بتدریج رو به بهبودی میرود .غصه و غم و ناراحتی های فکری و روانی چنانچه ذکر شد روی لثه دندانها و بهداشت دهان اثرات شایان دارد وآنها که همه روزه بعلت داشتن اشتغالات زیاد عصبانیت های مختلف گرفتار عوارض عصبی هستند مسلما دندان هایشان زودتر خراب وفاسد میشود و در هر حال هر شش ماه یکبار برای معاینه کامل و دقت در ترمیم دندانها باید به پزشک دندان مراجعه کرد تا کرم خوردگی های جزئی وکوچک را زود تشخیص دهد و برطرف سازد و دستور بهداشت کامل و کافی برای محافظت دندانها بدهد .
کرم نواری ماهیاین کرم که Diphyllobothrium latus نیز خوانده میشود از مهمترین کرمهای راسته pseudophyllidea و خانواده Diphyllobothrium بوده و انسان میزبان قطعی اصلی آن و سگ و گربه (و بسیاری از مهره داران ماهی خوار) به عنوان مخازن آن هستند.تاکنون ۱۳ نوع از این خانواده شناسایی شده اند که می‌توانند انسان را آلوده کنند. نام بیماری: Diphyllobothriosis, Diphyllobothriasis, Tape worm pernicious anemia اپیدمیولوژیجهان:آلودگی تقریبا در تمامینواحی معتدل دنیا، از جمله اروپای شمالی(مانند فنلاند) که از ماهیهای آبهای شیرین به صورت خام یا نیم پز مصرف میکنند. دیده میشود و برآورد میشود که در حدود ۹ میلیون نفر در دنیا به آن آلوده هستند(۵ میلیون اروپا، ۴ میلیون در آسیا و حدود ۱۵۰ هزار نفر در آمریکا).ایران:تاکنون موردی در ایران گزارش نشده است.پیشگیریمنجمد کردن ماهی در دمای c 180 برای مدت ۴۸-۲۴ ساعت و یا پختن ماهی در دمای حداقل c 50 برای مدت حداقل ۱۰ دقیقه بهترین روشها برای پیشگیری از آلودگی هستند.
آشنایی با هپاتیتهپاتیت یعنی التهاب کبد در میان عوام مردم به یرقان و زردی مشهور است.عوامل ایجاد کننده هپاتیتمهم ترین عامل ایجاد کننده هپاتیت‘ ویروس ها هستند. تا کنون ۶ نوع ویروس هپاتیت شناخته شده است که شایع ترین آنها ویروس های هپاتیت A-B-C هستند. عواملی مانند داروها. بیماری های توارثی‘ خود ایمنی و مصرف مشروبات الکلی نیز می توانند سبب بروز بیماری هپاتیت شوند.هپاتیت ویروسی آهپاتیت A توسط ویروس مربوطه و غالباً در اثر مصرف آب و مواد آلوده به ویروس به وجود می آید. فرد بیمار ویروس را از طریق مدفوع دفع می نماید لذا در صورت آلوده شدن دست و یا مواد غذایی و تماس آن با دهان امکان آلودگی زیاد است. در هفته اول بیماری‘ فرد مبتلا بدون بروز زردی‘ ویروس را از طریق مدفوع دفع می کند و ناقل بیماری می باشد. این نوع بیماری معمولاً خود به خود بهبود می یابد و به سوی مزمن شدن پیش نمی رود.اقدامات پیشگیری کننده• آموزش جامعه در مورد بهداشت فردی و اجتماعی به خصوص شستشوی دست ها قبل از صرف غذا و بعد از اجابت مزاج• تهیه آب آشامیدنی سالم و دفع صحیح فاضلاب• عدم استفاده از کود انسانی جهت کشاورزی(سبزیجات و صیفی جات)• در مهد کودک شستشوی دقیق دست ها پس از تعویض هر کهنه و قبل از مصرف مواد غذاییهپاتیت بیآلودگی به ویروس هپاتیت بی‘ بیماری هپاتیت “بی” را به وجود می آورد. که بهترین روش تشخیص بیماری آزمایش خون از نظر وجود ویروس هپاتیت ” بی”است.آلودگی بدون علامت یا ناقلین بیماریناقل بیماری هپاتیت به کسانی گفته می شود که ویروس هپاتیت “بی” در خون آنها به مدت بیش از ۶ ماه وجود داشته باشد. حال عمومی آنها خوب بوده و در بررسی آزمایشگاهی اختلالی در کار کبد آنها مشاهده نشود. در چنین شرایطی ویروس به صورت مسالمت آمیز در داخل بدن وجود دارد ولی آسیبی به کبد وارد نمی کند. مهم ترین مسئله در مورد این گروه از افراد مراجعه به پزشک‘ به صورت دوره ای هر ۶ ماه از نظر عملکرد کبد می باشد تا در صورت تبدیل شدن به هپاتیت مزمن‘ تشخیص و درمان سریع تر انجام گیرد و از تخریب بیشتر کبد جلوگیری شود.در این حالت‘ بیمار پس از یک دوره ی مقدماتی با نشانه هایی مانند تب‘ سرماخوردگی ‘ تهوع‘ استفراغ و درد شکم‘ دچار زردی می شود. اولین عضوی که زردی در آن مشاهده می شود‘ سفیدی چشم هاست. به طور معمول‘ این علائم خود به خود برطرف می شود و پس از ۶ ماه خون از ویروس‘ پاک می شود.در این حالت‘ نشانه ها بسیار غیر اختصاصی است. شایع ترین نشانه هپاتیت مزمن‘ ضعف و خستگی طولانی است. گاهی ممکن است زردی خفیف یا خارش وجود داشته باشد. با پیشرفت بیماری ممکن است نارسایی کبدی بروز کند. این افراد باید تحت نظر پزشک باشند و در صورت نیاز‘ دارو درمانی شوند.راههای انتقال هپاتیت بی• انتقال از مادران آلوده به HBV به نوزادان .عفونت نه از طریق بند ناف بلکه از طریق بدن مادر در هنگام زایمان در جریان تماس نزدیک بعد از آن منتقل می شود.• تماس جنسی فرد ناقل هپاتیت بی می تواند به انتقال عفونت منجر شود. برای ممانعت از این امر انجام واکسیناسیون و استفاده از کاندوم توصیه می شود.• استفاده مشترک از سرنگ و سوزن آلوده و یا فرو رفتن سوزن آلوده به دست یا از طریق خراش های پوستی (تیغ اصلاح و مسواک)• استفاده از خون و فرآورده های خونی آلوده• استفاده از وسایل غیر استریل در دندانپزشکی‘ سوراخ کردن غیر بهداشتی گوش ‘ خالکوب و حجامت جزو راه های احتمالی انتقال عفونت تلقی می شوند.در صورتی که جزء یکی از گروههای ذیل هستید نسبت به سه نوبت واکسیناسیون اقدام کنید.• پزشکان‘ دندانپزشکان و پیرا پزشکان.• افراد تحت دیالیز• افردی که به علت ابتلا به بیماری زمینه ای‘ نظیر هموفیلی و تالاسمی‘ مکرراً خون و فرآورده های خونی دریافت می کنند.• افراد خانواده ی فرد آلوده که با وی هم منزل هستندهپاتیت سییکی از شش ویروس شناخته شده هپاتیت ویروس هپاتیت “سی” است که عامل بسیاری از موارد بیماری هپاتیت ویروسی در انسان می باشد.تشخیص هپاتیت سیبسیاری از افراد آلوده به ویروس هپاتیت “سی” علامتی از بیماری ندارد. تشخیص آلودگی به ویروس هپاتیت” سی” باید خون فرد را از نظر وجود ویروس بررسی کرد و همراه آن آزمایش های تکمیلی انجام داد.بیماران مبتلا به هپاتیت به ۳ دسته کلی تقسیم می شوند:• افراد در معرض خطر به دلیل استفاده از خون (هنگام عمل جراحی ) و فرآورده های آن مانند( بیماران هموفیلی‘ دیالیز و تالاسمی)• افراد معتاد به مواد مخدر تزریقی و یا دارای شرکای جنسی متعدد• این گروه شامل ۳۰ تا ۴۰ درصد مبتلایان بوده و علت خاصی جهت ابتلای آنان در یافت نمی شود.• تماس با خون آلوده : ویروس هپاتیت سی در محیط خارج از بدن و درون خون خشک شما نیز به مدت سه ماه زنده می ماند و با جوشاندن ۱۰۰ درجه سانتیگراد و به مدت ۵ دقیقه از بین می رود.• استفاده از خون آلوده و فر آورده های آن.• استفاده مشترک از سوزن یا سرنگ ‘تیغ اصلاح‘ مسواک• خالکوبی ‘ حجامت‘ سوراخ کردن گوش ‘خدمات پزشکی و دندانپزشکی در محل های نامطمئن و آلوده• تماس جنسی حفاظت نشده با افراد آلوده (بدون کاندوم)• تولد از مادرآلوده به ویروس هپاتیت سی.هپاتیت و اعتیادمتاسفانه مواد مخدر تزریقی‘ از علل مهم ابتلا به هپاتیت “سی” می باشد. استفاده از سرنگ به صورت مشترک در بین معتادان به مواد مخدر می تواند به انتقال انواع عفونت ها از جمله هپاتیت “سی”‘”بی” و ایدز منجر شود البته اعتیاد به کوکائین و اسنتشاق از راه بینی نیز از راههای انتقال بیناری است.خطربزرگی معتادان به مواد مخدر را تهدید می کند ابتلا به گونه های مختلف ویروس هپاتیت “سی” است موجب بروز بیماری با شدت بیشتر است. در این موارد پاسخ به درمان با داروهای ضد ویروسی کم می شود.
با تغذیه درست خواب راحتی خواهید داشتبرای مبارزه با بیخوابی از طریق تغذیه، باید بدانیم که چه تغذیه ای مناسبی داشته باشیم و یا به عبارتی دیگر چه موادی را شب هنگام نباید مصرف کنیم.چه مواد خوراکی و یا نوشیدنی را قبل از خواب نباید بخوریم:کافئین ـ شما باید قبل از خواب از خوردن و نوشیدن مواد کافئین دار خودداری نمایید، موادی مانند قهوه، چای و شکلات و …. زیرا کافئین یک ماده شیمیایی طبیعی است که باعث فعال شدن سیستمهای عصبی میشود، به این معنی که باعث تحریک بیش از حد سیستم عصبی و ذهن می گردد.برای افرادی که نسبت به کافئین حساسیت دارند، هیجان بوجود آمده در آنها باعث آشفتگی و اندکی بیماری میشود. اگر شما قبل از رفتن به رختخواب از نوشیدنیهای کافئین دار استفاده نمایید، تغییرات بوجود آمده باعث بیخوابی می شود.البته منظور از قبل از خواب برای افرادحساس به کافئین ، ۸ ساعت قبل از به رختخواب رفتن است. پس بهتر این است که حداقل ۸ ساعت قبل از به رختخواب رفتن از خوردن مواد کافئین دار خودداری نمایید.غذای مفصل ـ خوردن غذای مفصل برای شام و یا خوردن چیزی قبل از به رختخواب رفتن، ممکن است احساس خواب آلودگی در شما ایجاد کند ولی مطمئناً نمی توانید به راحتی بخوابید. وقتی دراز می کشید و سعی می کنید بخوابید عمل هضم غذا به کندی صورت می گیرد و این باعث ناراحتی در شما می شود و نمی توانید به راحتی بخوابید.برای این منظور به شما این پیشنهاد را می دهیم که حداقل سه ساعت قبل از خواب شام میل کنید و سعی نمایید غذایی که برای شام مصرف می کنید بیشتر از ۶۰۰ کالری نداشته‌باشد.مایعات ـ از خوردن مایعات ۹۰ دقیقه قبل از خواب خودداری کنید. این بهترین پیشنهاد برای کسانی است که نیمه‌های شب مجبور به بیدار شدن و رفتن به دشستشویی هستند. زیرا همان طور که می دانیم بدن زمان زیادی برای جذب و دفع مایعات صرف می کند.اگر برای خوردن قرص مجبور به نوشیدن مایعات هستید، سعی نمایید که به مقدار کمی مایعات بنوشید و اگر حتماً باید قرص را با یک لیوان پر آب بنوشید، در صورتی که می توانید قرص را زودتر از زمان خواب بخورید.
پیشگیری از بوی بد بدندربدن دو دسته غدد ترشحی عرق به نامهای اکرین وآپوکرین وجود دارد. هردو نوع غدد ترشحی با وجود تفاوت های مشخص این ویژگی را دارا هستند که مایع ترشح شده ازآنها اغلب بدون بواست وپس از مدتی تماس با باکتریهای موجود روی پوست ایجاد بوی بد میکنند.امروز می خواهیم ببینیم چه اقدامات عملی باید انجام دهیم تا بوی بد عرق رابه حداقل برسانیم. به طور کلی مهمترین اقدام برای کنترل بوی بد عرق این است که تعداد باکتری های روی پوست ومیزان ترشح عرق به حداقل برسد.برای کاهش تعداد باکتری های روی پوست توصیه می شود مناطق خاص بدن مثل زیر بغل وکشاله ران روزی دو بار باصابون آنتی باکتریال شستشو شود وسپس کاملاً خشک شود. اقدام دیگری که در کاهش تعداد باکتری های زیر بغل موثر است اصلاح مرتب موهای منطقه است.اصلاح مرتب موهای زیر بغل محیط را برای رشد باکتری نامناسب می کند وبه همین دلیل باعث کاهش باکتری ها میشود. بعضی ازافراد مبتلا به بوی بد عرق دچار بیماری پوستی(مثلاً اریتراسما یا قارچ پوستی) در نواحی خاصی ازبدن هستند.درمان این بیماریها هم موجب کاهش تعداد باکتری درمحل می شود.تعویض سریع لباسهای زیر که به عرق آلوده است از اقدامات مفید برای کاهش بوی بد عرق است.درصورتیکه اقدامات فوق تغییری دروضعیت بوی بد عرق ایجاد نکرد، باید به پزشک مراجعه کرد.پزشکان باتجویز دارو، جراحی یا انجام لیزر اقدام به درمان این بیماری می کنند.داروهای تجویز شده ممکن است خوراکی یا موضعی باشد.جراحی یا لیپوساکشن با خارج کردن غدد عرق باعث کاهش بوی بد عرق میشود. لیزرها با از بین بردن موهای محل سهم بسزایی در کاهش بوی بدن دارد.پس به طور خلاصه در این مقاله راههای اصلی کاهش بوی بد عرق راباهم مرور کردیم. اصول اولیه کاهش بوی بد عرق شامل کاهش باکتری های روی پوست وکاهش میزان ترشح عرق است.درصورتی که این اقدامات کافی نبود مراجعه به پزشک برای درمان دارویی، جراحی یا لیزر می تواند مفید واقع شود.
آفت دهان و روش جلوگیری از آنشایعترین علت زخمهای دهانی، صدمه‌های فیزیکی است. خیلی به سادگی، گاز گرفتن گونه یا زبان و لب در هنگام غذا خوردن، تیزی یک دندان، ضربه ناشی از مسواک زدن محکم و یا دندانهای مصنوعی که در دهان لق می‌خورند، می‌توانند بافت دهان را زخم کنند. این “زخم‌ها به زخمهای ناشی از ضربه” معروف‌اند.عوامل دیگری نیز ممکن است در دهان زخم ایجاد کنند مثلا سوختگی ناشی از غذای داغ، زخمهای ناشی از برفک‌های دهانی، تبخال‌های دهانی (داخل دهان)، عکس‌العمل به بعضی داروها مثل داروهای شیمی درمانی، سیفیلیس، ایدز، دیابت و یا سرطان. اما اگر در دهان خود زخمهای زیادی دارید که مرتبا خوب میشوند و دوباره عود میکنند، به “آفت” فکر کنید.علامت آفت چیست؟ آفت بیماری شایعی است که به صورت عود کننده در دهان ایجاد میشوند. در واقع آفت بسیار شایع تراز آن چیزی است که حدس را هم بتوانید بزنید. یک پنجم افراد بالغ به آفت دچار میشوند. زبان، کف دهان و لثه‌ها ممکن است دچار آفت شود.زخمهای آفتی معمولا دایره‌ای شکل هستند که کف آنها سفید رنگ و لبه زخم نامنظم است. ممکن است چند آفت در کنار هم قرار بگیرند و به صورت خوشه‌ای دیده شوند.آفت‌های کوچک معمولا در سه تا شش روز برطرف میشوند اما آفت‌های بزرگ ممکن است حتی تا ۱۰ هفته در دهان باقی بمانند. اگر آفتی در کنار لوزه‌ها و حلق قرار بگیرد، خوردن و بلعیدن را بسیار مشکل و دردناک میکند. دلیل خاصی برای ایجاد آفت یافته نشده است اما تغییرات هورمونی و استرس ممکن است زمینه را برای ایجاد آفت فراهم کنند.زخمهای دهانی چگونه درمان میشوند؟ برای درمان یک زخم دهانی باید علت آن را بدانیم. بعضی وقت‌ها درمان بسیار ساده و در حد رفع تیزی یک دندان یا پرکردگی و یا ترمیم دندان مصنوعی است اما اگر علت زخم‌ها شناخته شده نباشد، درمان آن نیز مشکل‌تر خواهد شد. مثلا آفت درمان‌پذیر نیست اما برای کم کردن سوزش آن می‌توان از دهانشویه‌ها و پمادهای بی‌حس کننده استفاده کرد.مدتی است که در دهانم زخم وجود دارد. چه باید بکنم؟ اگر زخمی بیش از دو هفته در دهان بماند و بهبود پیدا نکند حتما باید درباره آن با دندانپزشک یا پزشک خود مشورت کنید. دندانپزشک ممکن است راه‌هایی را برای درمان آن پیشنهاد کند و در صورتی که زخم خوب نشد به اقدامات احتیاطی بیشتری مثل انجام بیوپسی، قسمت‌های خونی و ارجاع به متخصص نیاز است.زخم‌هایی را که بیش از دو تا سه هفته در دهان شما وجود دارند و خوب نشد‌ه‌اند، سرسری نگیرید. ممکن است عوامل مختلفی در ایجاد آن موثر باشد که یکی از آنها سرطان‌های دهان است. بنابراین حتما جریان را پیگیری کنید. بسیاری از زخمهای عود کننده دهان نیز ممکن است نشانگر مشکلات عمومی بدن مثل بیماریهای خاص و یا کمبود ویتامین‌ها باشند. کم‌خونی‌ها و مشکلات گوارشی هم ممکن است علت ایجاد زخمهای دهانی باشند.آیا سرطان می‌تواند در دهان زخم ایجاد کند؟ معمولا سرطان‌های دهان در ابتدا به صورت زخم ظاهر میشوند. البته ضایعه‌های دیگری مثل لکه‌های پایدار قرمز، سفید و یا مخلوطی از اینها و یا برجستگی‌ها و …. هم ممکن است به عنوان ضایعه‌های پیش سرطانی مطرح شوند. اما زخمهای دهانی از شایع‌ترین علایم اولیه سرطان دهان هستند. البته نگران نشوید و هر زخمی را در دهانتان به عنوان عامل ابتلا به سرطان ندانید.اما دقت کنید اگر زخمی بدون وجود علتی آشکار (مثل یک دندان یا پرکردگی تیز یا….) مدت طولانی در دهان باقی بماند ممکن است شروعی برای سرطان دهان باشد. این زخم‌ها هر چه زودتر درمان شوند احتمال تبدیل آنها به سرطان کمتر میشود. پس لطفا در مورد آنها با دندانپزشک خودتان مشورت کنید. زخمهای پیش سرطانی معمولا روی سطوح مختلف زبان مثل سطح پشتی، کناری یا زیرین اتفاق می‌افتند اما به ندرت ممکن است که زخمهای پیش سرطانی در مناطق دیگر دهان هم یافت شوند. سیگار کشیدن و مصرف الکل زمینه را برای ابتلای سرطان دهان فراهم میکند.کسانی که هم سیگار و هم الکل را به مقدار زیاد مصرف میکنند، استعداد بسیار زیادی برای ابتلا به سرطان دهان دارند.چگونه می‌توانیم یک زخم ناشی از ضربه را بشناسیم؟زخمهای ناشی از ضربه معمولا در کنار یا نزدیکی عامل ایجاد کننده ضربه دیده میشوند و تا وقتی که عامل ایجاد کننده زخم از بین نرود، زخم در سر جای خود باقی می‌ماند.روش های جلوگیری از زخم های دهانی* لااقل روزی دو بار دندان‌هایتان را مسواک بزنید.* مرتب نخ دندان بکشید.* مرتب به دندانپزشکی بروید.* به آرامی مسواک بزنید و مراقب باشید مسواک دهان شما را زخم نکند.* رژیم غذایی خود را در حالت تعادل نگه دارید. از غذاهای پر از ویتامین و میوه‌ها و سبزی‌های تازه و نان‌های سبوس‌دار و گوشت و شیر به مقدار کافی استفاده کنید.* از خوردن غذاهای بسیار تند، ادویه‌دار و بسیار ترش پرهیز کنید.* وضعیت سلامت عمومی بدن خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که به بیماری‌هایی مثل دیابت و یا التهاب رود‌ه‌ها دچار نیستید چون این بیماریها زمینه را برای ایجاد زخمهای دهانی فراهم میکند.* اگر پرکردگی نامناسب و یا دندان مصنوعی مشکل‌داری در دهان دارید که مرتب دهان شما را زخم میکند برای ترمیم هر چه سریعتر آن اقدام کنید. مزمن شدن زخمهای دهانی خطرناک است.* مرتب دهان خود را معاینه کنید و تمام بافت دهان خصوصا سطح‌های مختلف زبان اعم از پشت و کنار زبان و کف دهان را به خوبی معاینه کنید. بعضی از اوقات ممکن است زخمهای طولانی مدتی در دهان شما وجود داشته باشند بدون آنکه علامتی ایجاد کنند.
چه کنیم تا پوستی شاداب داشته باشیم؟چه کار کنیم پوستی شاداب داشته باشیم ؟ برای داشتن پوستی سالم و شاداب به نکات کلی زیر باید توجه شود: رژیم غذایی مناسب و استفاده از آب فراوان، هوای تازه و سالم، ورزش و فعالیت بدنی، خواب کافی و راحت، پرهیز از استرس و ناراحتی‌های عصبی، پرهیز از آفتاب و استفاده منظم از فرآورده‌های ضدآفتاب، پرهیز از باد و سرمای شدید،عدم استفاده زیاد از مواد غذایی چرب و قندی و نوشیدنیهای محرک مثل چای و قهوه پررنگ، پرهیز از استعمال دخانیات و مشروبات الکلی، پرهیز از کم و زیاد کردن ناگهانی و شدید وزنچه دستورات کلی در مورد درمان بیماریهای پوست و مو وجود دارد؟داروهای تجویز شده باید منظم و طبق دستور متخصص پوست استفاده شده و مراجعات به پزشک مطابق برنامه باشد. غالبا بیماران به محض اندکی بهبود از مصرف داروها خودداری کرده یا این که داروها را به صورت نامنظم به کار می‌برند. این کار بسیار غلط است. بدون دستور متخصص پوست هیچ گاه درمان خود را تغییر ندهید یا قطع نکنید.از درمانهای کوتاه‌مدت با داروهای مختلف خودداری کنید. از به کار بردن نصایح درمانی دیگران جدا پرهیز کنید. به پزشک خود اعتماد کرده و مشکلات درمانی خود را فقط با ایشان (نه با افراد خانواده، کوچه و محله) در میان بگذارید. برای درمان صحیح منحصرا به متخصص پوست مراجعه کنید.دکتر علی وفاییمتخصص پوست و مو
HIV و AIDS چیست ؟HIV چیست ؟HIV مخفف “”Human Immunodeficiency Virus به معنی “ویروس نقص ایمنی انسان” میباشد. ویروس ، یک ذره زنده خیلی کوچک است که می‌تواند تکثیر و پخش شود اما برای زندگی نیاز به موجود زندة دیگری دارد. وقتی ویروس، سلولی را آلوده کند شروع به تکثیر در داخل آن سلول میکند که در نهایت منجر به آسیب آن سلول میشود. انسان می‌تواند توسط فرد دیگری که به HIV مبتلا است آلوده شود و او نیز می‌تواند بقیه افراد را آلوده کند و بر این اساس HIV منتشر میشود.به فردی که به HIV آلوده است HIV) +HIV مثبت) اطلاق میشود.(سیستم ایمنی، گروهی ازسلولها و ارگانها هستند که بدن را در برابر ویروسها و عفونتها محفاظت میکنند.)چرا HIV خطرناک است ؟اگر سیستم ایمنی بدن به ویروسها حمله میکند و آنها را می‌کشد پس مشکل چیست ؟ویروسهای مختلف به سلولها و بافتهای مختلفی از بدن حمله میکنند. برخی ویروسها به پوست، برخی به دستگاه تنفسی و … حمله میکنند. چیزی که HIV را این چنین خطرناک کرده این است که HIV به خود سیستم ایمنی حمله میکند. سیستم ایمنی، گروهی ازسلولها هستند که بدن را در برابر انواع عفونتها محفاظت میکند و بدون آنها٬ توانایی بدن برای مبارزه با نواع عفونتها تضعیف میشود.لذا وقتی ویروس HIV وارد بدن فردی شود به تدریج قدرت دفاعی بدن وی ضعیف می شود و این فرد در برابر انواع بیماریها و عفونتها حتی آنهایی که در حالت عادی بیماریزا نیستند آسیب پذیر میگردد.این روند قابل رؤیت نیست و راهی وجود ندارد تا با نگاه کردن به افراد بگوئیم که آیا به HIV مبتلا هستند یا خیر٬ ولی آزمایش خون می‌تواند پس از چند ماه از اولین تماس، ویروس را در خون آشکار کند.افراد آلوده به HIV ممکن است سالها کاملاً سالم بمانند و حتی خودشان ندانند که آلوده هستند. ایدز چیست ؟ ایدز (AIDS) مخفف Acquired Immune Deficiency Syndrome به معنی سندرم نقص ایمنی اکتسابی میباشد.وقتی سیستم ایمنی آسیب ببیند، نه تنها در برابر ویروس HIV (که در آغاز به آن صدمه زده) بلکه به نسبت به بقیه عفونتها هم آسیب پذیر میشود و دیگر قادر به کشتن میکربها و ویروسهایی که قبلاً برایش مشکلی ایجاد نمی‌کردند نیست و لذا با گذشت زمان، افراد آلوده به HIV بیشتر و بیشتر بیمار میشوند و معمولاً سالها پس از آلودگی به یکی از بیماریهای خاص٬ شدیداً مبتلا میشوند و در این زمان گفته میشود که آنها به ایدز مبتلا شده‌اند.بنابراین زمانی که فرد آلوده به ویروس HIV برای اولین بار به یک بیماری جدی مبتلا شود و یا وقتی که تعداد سلولهای ایمنی باقیمانده در بدن او از حد معینی کمتر شود، مبتلا به بیماری ایدز در نظر گرفته می شود.ایدز یک مرحله کاملاً جدی است که بدن، دفاع بسیار کمی در برابر انواع عفونتها دارد. در واقع هر فرد آلوده به ویروس HIV ، الزاما مبتلا به ایدز نمی باشد اما در طول مدت آلودگی خود، می تواند دیگران را آلوده کند. چه مدت طول می‌کشد تا HIV به ایدز تبدیل شود؟بدون درمان دارویی، بطور متوسط طی ۱۰ سال آلودگی به ویروس HIV به سمت ایدز پیش میرود که البته این مدت ۱۰ سال برای فردی است که تغذیه مناسبی دارد. اما فردی که در منقطه فقیرنشین است و بخوبی تغذیه نمیشود ممکن است بسیار سریعتر به سمت ایدز و نهایتاً مرگ پیش برود.درمان دارویی ضد ویروس می‌تواند مدت زمان بین آلودگی با HIV و شروع ایدز را طولانی تر کند. داروهای جدیدی بولید شده‌اند که با مصرف آنها، فرد آلوده به HIV می‌تواند مدت زمان طولانی قبل از ایجاد ایدز زندگی کند. اما این داروها بسیار گران و کمیاب بوده و در بسیاری از کشورهای فقیر در دسترس نیست و آلوده شدگان در این کشورها٬ سریعتر به سمت مرگ پیش می‌روند. HIV چگونه منتقل میشود؟ HIV در خون و ترشحات جنسی فرد مبتلا و نیز شیر پستان زن آلوده، یافت میشود.HIV هنگامی منتقل میشود که مقدار کافی از این ترشحات به بدن فردی برسدراههای مختلفی که فرد می‌تواند به HIV مبتلا گردد عبارتند از: ۱ - رابطه جنسی بدون محافظت با فرد آلودهرابطه جنسی بدون کاندوم خطرناک است چراکه ویروسی که در ترشحات جنسی فرد آلوده وجود دارد می‌تواند بطور مستقیم به بدن شریک جنسی‌اش منتقل گردد. این موضوع در مورد تماس مقعدی ((anal sex هم صادق است.(Oral sex)تماس جنسی دهانیخطر کمتری دارند ولی اگر یک شریک جنسی خونریزی لثه یا زخم باز هر چند کوچک در دهانش داشته باشد و کاندوم استفاده نشود HIV می‌تواند منتقل شود ۲ – تماس با خون فرد آلودهاگر خون به میزان کافی از فرد آلوده به بدن فرد غیر آلوده وارد شود می‌تواند ویروس را به او منتقل کند. ۳- سرایت از مادر حامله آلوده به جنین در داخل رحم و یا از شیرمادر آلوده به کودکویروس HIV از مادر آلوده به کودک ممکن است در دوران حاملگی، هنگام وضع حمل یا کمی بعد از زایمان انتقال یابد.HIV می‌تواند در شیر پستان زن آلوده وجود داشته باشد و به نوزادش منتقل شود اما با وجود داروهای خاص٬ شانس این انتقال بسیار کاهش می‌یابد هر چند در بسیاری از کشورهای در حال پیشرفت و فقیر، چنین داروهایی در دسترس نیست. ۴ – استفاده از محصولات خونی آلودهدر گذشته بسیاری از افراد از طریق انتقال خون و فرآورده‌های خونی آلوده٬ به HIV مبتلا می‌شدند در حال حاضر در اکثر نقاط جهان خونهای اهدایی، آزمایش میشوند و خطری در این زمینه وجود ندارد. ۵ – داروهای تزریقیافرادی که بصورت غیر قانونی داروی تزریقی استفاده میکنند نیز نسبت به عفونت HIV آسیب پذیر هستند (مثل معتادان تزریقی، که بصورت مخفیانه و غیر قانونی عمل کرده و معمولاً سرنگی برای تزریق در دسترس ندارند و از سرنگ مشترک استفاده میکنند.)افسانة ها وپندارهای غلط درباره HIV :در اقسا نقاط جهان افسانه‌های گوناگونی دربارة HIV و ایدز وجود دارد که تعدادی از آنها در ذیل آورده شده‌اند.« داشتن رابطه جنسی با دختر باکره می‌تواند HIV را شفا دهد!»این افسانه در بخشهایی از آفریقا متداول است و کاملاً غلط است این اسطوره سبب تجاوز به بسیاری از دختران جوان و کودکان توسط مردان HIV مثبت شده است که اغلب آنها را هم آلوده ساخته است.تجاوز هیچ بیماری را درمان نمی‌کند و این مسئله یک جنایت جدی در سراسر جهان است.« HIV مختص مردان همجنس باز، سیاهپوستان، افراد جوان و … است ! »این افسانه هم غلط است ، اغلب کسانی که به HIV آلوده شوند حتی تصور اینکه ممکن است آنها آلوده شوند را هم نداشتند. که البته اشتباه فکر می‌کردند.« HIV می‌تواند از طریق لاتکس کاندوم عبور کند ….»…. برخی تصور میکنند که چون ویروس بسیار کوچک است می‌تواند از طریق سوراخهای موجود در لاتکس استفاده شده در کاندوم عبور کند لازم به ذکر است این تصور اشتباه میباشد. لاتکس موجود در کاندوم، HIV را مسدود میکند همانطور که اسپرم را مسدود می‌نماید و مانع از حاملگی میشود.رابطه جنسی ایمن (safe sex) یعنی چه ؟رابطه جنسی ایمن اشاره به فعالیت جنسی دارد که سبب انتقال خون یا ترشحات جنسی از یک شریک جنسی به طرف مقابل نشود. اگر ۲ نفر رابطه جنسی ایمن داشته باشند حتی اگر یکی از آنها آلوده باشد، احتمال اینکه فرد دیگر مبتلا شود وجود ندارد از نمونه‌های رابطه جنسی ایمن مثلاً :۱- نداشتن رابطه جنسی که اصطلاحاً پرهیز جنسی (abstinence) نامیده میشود۲- پرهیز جنسی تا زمان ازدواج و پایبند باقی ماندن نسبت به همسر٬ پس از ازدواج . (که البته این روش خوبی برای اجتناب از آلودگی با HIV است به شرطی که همسر آنها هم وفادرا باشند و آنها را آلوده نکند.) رابطه جنسی ایمن‌تر (safer sex) یعنی چه ؟رابطه جنسی ایمن‌تر به فعالیتهای جنسی اطلاق میشود که ریسک کمی از عفونت با HIV دارند.رابطه جنسی ایمن‌تر اغلب به معنای استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی است.وقتی کاندوم بطور صحیح استفاده شود بعنوان سد فیزیکی عمل میکند و از انتقال ترشحات آلوده به جریان خون فرد دیگر جلوگیری میکند. آیا بوسیدن خطرناک است ؟بوسیدن گونهٴ فرد مقابل٬ که بعنوان بوسیدن متداول اجتماعی شناخته میشود هیچ خطری برای انتقال HIV ندارد. بوسة عمیق یا همان بوسه با دهان باز (French kiss) ریسک بسیار پائین در انتقال HIV دارد بخاطر اینکه HIV در بزاق وجود دارد ولی در میزان کم به تنهائی منجر به عفونت HIV نمیشود. آیا چیزی می‌تواند HIV ایجاد کند ؟خیر؛ HIV خلق نمیشود. بعنوان مثال٬ رابطه جنسی بدون محافظ تنها در صورتی خطرناکست که یک شریک جنسی با ویروس آلوده باشد. اگر شریک جنسی شما HIV منفی است هر نوع رابطه و فعالیت جنسی بین شما نمی‌تواند سبب آلودگی شما به HIV گردد، بعنوان مثال داشتن رابطه تماس مقعدی (anal sex) نمی‌تواند HIV خلق کند و یا بعنوان مثال شما بوسیلة masturbation (استمنا) به HIV آلوده نخواهید شد. خطر در تماس های جنسی بیشتر درعدم شناخت کافی سوابق خونی شریک جنسی شماست. در هر صورت برای اطمینان از کاندوم استفاده کنید. مگر تا زمانی که مطمئن باشید که هیچ کدام از شما شریک جنسی دیگری ندارد و قبلاً آلوده به ویروس نشده است.علائم بیماری چگونه ظاهر می شود؟با کاهش قدرت سیستم دفاعی٬ به مرور زمان بدن آمادهٴ ابتلا به عفونتها و سرطانهایی می شود که به طور معمول در مردم عادی دیده نمی شوند ، این بیماریها بصورت بیماریهای ریوی ، اسهالهای شدید و مزمن ، تبهای طولانی ، کاهش وزن ، اختلالات شخصیتی ، بیماریهای مغزی و پوستی خود را نشان می دهند که درنهایت منجر به مرگ فرد مبتلا خواهد شد. علائم آلودگی با HIV بسیار پیچیده است و دارای مراحل چندی است که الزاماً همه آنها در افراد آلوده مشاهده نمی شود.این مراحل عبارتند از: مرحله عفونت اولیه HIV : (مرحله اول)این مرحله چند هفته طول می‌کشد و معمولاً با یک حالت شبیه سرماخوردگی که بلافاصله بعد از عفونت رخ می‌هد همراه است این حالت شبیه سرماخوردگی گاهی اوقات تحت عنوان حالت seroconversion یاد میشود. (علائمی نظیر تب، گلودرد، بزرگی غدد لنفاوی، درد مفاصل و عضلات ، سر درد، ضعف و بی حالی، بی اشتهایی ، تهوع و استفراغ، کاهش وزن، اسهال و گاهی دانه های جلدی و یا تظاهرات عصبی)در حدود ۲۰% موارد علائم به گونه‌ای است که فرد به پزشک مراجعه میکند ولی معمولاً تشخیص داده نمیشود و حتی اگر تست HIV آنتی بادی در این موقع انجام شود ممکن است هنوز مثبت نباشد.طی این مرحله مقدار زیادی HIV در خون محیطی فرد وجود دارد و سیستم ایمنی با تولید پادتن ها (آنتی بادی ها)، و لنفوسیتهای سلول کش (لنفوسیتهای سیتوتوکسیک) شروع به پاسخ در برابر ویروس میکنند.از هنگام ورود ویروس ایدز تا مثبت شدن نتیجه آزمایشگاهی که نشانگر آلودگی فرد است حدود ۲ تا ۱۲ هفته و گاهی تا ۱۶ ماه طول می کشد.درصد فراوانی علایم اصلی مرحله حاد آلودگی اولیه با HIV در جدول زیر آورده شده است:مرحله بدون علامت بالینی (مرحله دوم)این مرحله بطور متوسط ۱۰ سال طول می‌کشد و همانطور که از نام این مرحله پیدا است، خالی از هر علامتی است هرچند ممکن است غدد متورم لنفاوی هم وجود داشته باشند (لنفادنوپاتی). سطح HIV در خون محیطی به سطح بسیار پائینی کاهش می‌یابد ولی بیماری همچنان مسری است و آنتی بادی HIV در خون قابل ارزیابی است.تحقیقات اخیر نشان داده است که HIV طی این مرحله غیر فعال نیست و در غدد لنفاوی بسیار فعال است. تعداد زیادی از سلولهای T- helper آلوده شده و می‌میرند و ویروس فراوانی تولید میشود.تست آزمایشگاهی جدیدی وجود دارد که مقدار ناچیز HIV که از غدد لنفاوی آزاد میشود را اندازه می‌گیرد این تست HIV-RNA را اندازه می‌گیرد (RNA ماده ژنتیکی HIV میباشد) این تست را تست بارگیری ویروس (viral load test) می‌گویند که نقش بسیار مهمی در درمان آلودگی با HIV دارد. مرحله علامتدار عفونت HIV (مرحله سوم)با گذشت زمان، سیستم ایمنی توان خود را از دست می‌هد که به ۳ دلیل عمده زیر است.۱ – بافتها و غدد لنفاوی بدلیل سالها فعالیت، آسیب می‌بینند ۲ – و HIV جهش پیدا میکند و آلوده کنندگی‌اش تشدید میشود بعبارت دیگر برای تخریب سلولهای ،T- helper قویتر و متنوعتر میشود۳ – بدن توانایی جایگزینی سلولهای T – helper از دست رفته را ندارد.با ایجاد نقص در سیستم ایمنی، علائم بوجود می‌آیند که در آغاز بسیاری از علائم خفیف هستند. ولی با تحلیل سیستم ایمنی، علائم تشدید میشوند.پیشروی از HIV تا AIDSبا آسیب بیشتر سیستم ایمنی، بیماری به سمت بدتر شدن پیش میرود تا اینکه تشخیص ایدز مطرح شود. در حال حاضر در انگلستان تشخیص ایدز وقتی تأیید میشود که فرد HIV مثبت تعداد خاصی از عفونتهای فرصت طلب یا سرطانها را بروز می‌دهد اگر چه فرد HIV مثبت می‌تواند بشدت بیمار باشد ولی تشخیص ایدز نداشته باشد.فراوانی نشانه۸۰% تب۵۱% دانه های پوستی (راش)۳۷% زخمهای دهان۵۴% درد مفاصل۴۴% التهاب گلو (فارنژیت)۵۴% بی اشتهایی۳۲% کاهش وزن بیشتر از ۲٫۵ کیلوگرم۶۸% کسالت و بی حالی۴۹% دردهای عضلانی۴۶% تب و راش پوستیآیا درمانی وجود دارد؟متاسفانه مطالعات نشان می‌دهد که بسیاری از افراد گمان میکنند که برای ایدز درمانی وجود دارد که منجر میشود که آنها احساس امنیت داشته و ریسک بیشتری بکنندکه البته آنها در اشتباهند. هنوز هیچ درمان قطعی برای ایدز بوجود نیامده است. تنها درمانهای دارویی ضد ویروس وجود دارد که پیشرفت HIV به سمت AIDS را آهسته تر میکند و در این حالت فرد چند سال می‌تواند زندگی سالمی داشته باشد.- در برخی موارد، درمان ضد ویروس چس از چند سال تأثیر خود را از دست میدهند و در برخی موارد دیگر فرد از AIDS بهبود می‌یابد ولی با HIV برای دهه‌ها زندگی میکند ولی این افراد مجبورند که برای تمام عمر روزانه داروهای قوی مصرف کنند که گهگاه با عوارض جانبی ناخوشایند همراه است.- هنوز هیچ راهی برای درمان قطعی HIV وجود ندارد و تا این لحظه تنها راه ایمن باقی ماندن، آلوده نشدن است
ورزش و بانوانبدنی منظم و عادات غذایی خوب می تواند سلامت زنان را ارتقا داده و از بسیاری از بیماریها و حالاتی که علت عمده مرگ و میر و ناتوانی زنان جهان است پیشگیری کند.فعالیت بدنی منظم به پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی کمک می کند. این بیماریها که شامل بیماریهای قلبی .فشار خون بالا و سکته های مغزی است باعث یک سوم مرگ ومیر زنان در سراسر جهان هستند. بیماری های قلبی عروقی باعث نیمی از مرکهای زنان بالای ۵۰ سال در کشورهای در حال توسعه هستند .توام بودن فعالیت بدنی منظم و تغذیه کافی اصلی ترین و اثر گذار ترین راه تنظیم چاقی خفیف تا متوسط و حفظ وزن ایده آل در زنان است.دیابت ۷۰ میلیون زن را در سراسر جهان مبتلا کرده است این میزان در سال ۲۰۲۵ به دو برابر افزایش میا بد.دیابت علاوه بر بیماریهای قلبی عروقی می تواند به کوری .اسیب عصبی .نارسایی کلیه .زخم پای دیابتی و قطع پا منجرشود.تحقیق جدیدی نشان داده حتی فعالیت بدنی منظم و اندک و تغییربرنامه ی غذایی می تواند از نیمی از موارد دبپیابت غیر وابسته به انسولین جلوگیری کند.فعالیت بدنی می تواند تا حد زیادی به پیشگیری و درمان استئو پروز کمک کند.استئو پروز بیماری خاصی است که در آن استخوانها شکننده شده و در مقابل شکستن مقاومت ضعیفی از خودنشان میدهند.زنان مخصوصا در دوران یائسگی در معرض خطر ابتلای بالاتری نسبت به این بیماری هستند.فعالیتهای که در ان وزن بدن را تحمل میکنیم مثل پیاده روی .اهسته دویدن برای بلوغ طبیعی استخوان بندی در دوران کودکی و نوجوانی لازم هستند و باعث کاهش و از دست رفتن استخوان می شوند.همین قدرت عضلانی و تعادل را بهبود می بخشند و خر افتادن را کاهش داده و به همین خاطر از خطر شکستگی میکاهند.فعالیت بدنی منظم کمک میکگند تا استرس .اضطراب و افسردگی و تنهایی کاهش یابد.این مخصوصا در زنان مهم است چرا که آمار افسردگی در زنان بسیار بالاتر از مردان میباشد.آرتریت روماتویید بیماری رایج در سنین بالا است که فعالیت بدنی منظم باعث تنظیم و کنترل تورم و درد مفاصل و در نتیجه انجام کارهای روزانه میشود.ماندانا شکرچیان
اکینوکوکوس گرانولوزوسنام بیماری: Echinococosis, Hydatid disease, Cystic Hydatosis, Hydatidosis diseaseاین کرم یکی از آلودگیهای جدی و مهم انسان به شمار رفته و در ایران نیز شایع حائز اهمیت است. این کرم از راسته سیکلوفیلیده و خانواده تنیائیده بوده و سگ سانان میزبان اصلی (نهایی) و علفخواران میزبان واسط اصلی آن هستند و انسان بطور اتفاقی بدمرحله لاروی آن (به عنوان میزبان واسط غیرفعال) مبتلا میشوند.تاکنون چهار گونه از جنس اکینوکوکوس شناسایی شده است که در انسان قادر به ایجاد بیماریهای مختلفی هستند:۱)E.granulosus (مسبب بیماری کیست هیداتید)،۲)E.multilocularis(مسبب کیست آلوئولی)۳)E.vogeli(مسبب بیماری پلی کیستیک)و۴)E.oligarthrus(مسبب بیماری پلی کیستیک).اپیدمیولوژیجهان: بیماری تقریبا در تمامینواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا، خصوصا نواحی که ارتباط نزدیکی بین انسان و سگ وجود دارد، بوفور دیده میشود.ایران: هنوز آمار دقیقی در رابطه با میزان شیوع الودگی افراد در ایران وجود ندارد. اما براساس مطالعات انجام شده برروی بیماران در بیمارستانها، برآورد میشود از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۲/۱-۱ نفر مبتلا به هیداتیدوز باشند.در رابطه با میزان آلودگی در میزبانهای اصلی (خصوصا سگ) و میزبانهای واسط(خصوصا گوسفند، گاو و شتر) مطالعات نسبتا کاملی صورت گرفته است و در کل میزان آلودگی سگها در استانهای اصفهان، مازندران، آذربایجان غربی و ایلام بین ۴۵ تا ۶۳% و در سایر نواحی بطور متوسط ۲۰% بوده است(در سیستان و بلوچستان حدود ۳/۳%).مورفولوژیکرم: این کرم باندازه بسیار کوچک (معمولا ۳-۶mm و گاهی تا ۹mm) بوده و دارای یک سر (اسکولکس)کروی شکل با چهار بادکش فنجانی شکل و یک روستلوم با ۲۸ تا ۵۰ قلاب(معمولا ۳۰ تا ۳۶)، یک گردن کوتاه، یک پروگلوتید نارس، یک پروگلوتید بالغ و یک (گاهی دو) پروگلوتید بارور است طول عمر آن در سگ ۵ تا ۲۹ ماه است.مرحله لاروی (Hydatid) : به مرحله لاروی (متاسستودی) ا.گرانولوزوس که درداخل بدن میزبان واسط (از جمله دام و انسان)تشکیل میشود ، کیست هیداتیه گفته میشود.پس از خورده شدن تخم توسط میزبان واسط جنین آن(انکوسفر) ازتخم خارج شده و از طریق گردش خون به بافتهای مختلف رفته و در آنجا به فرم لاروی کرم که به صورت حبابچه یا کیست است در میآید و ظرف ۳ ماه قطر آن به ۴-۵mm و ظرف ۵ ماه به ۱cm رسیده و از آن به بعد سالانه ۱cm(و گاهی تا ۵cm) به قطر آن اضافه میشود.اندازه کیستهای هیداتیک بطور معمول ۵cm است ولی تا ۲۰cm هم گزارش شده است.چرخه زندگیکرمهای بالغ در روده سگ و گاهی سایر سگ سانان( گربه، گرگ، شغال، روباه) کانگرو و میمون زندگی میکند. آخرین بند کرم محتوی تعداد زیادی تخم است که در داخل روده میزبان و یا در خارج ترکیده و تخمها آزاد میشوند.در پی خوردن سبزیجات و مواد غذایی آلوده، جدار تخمها درمعده باز شده و جنینهای کرم(انکوسفرها)آزاد شده و با نفوذ به جدار معده یا روده وارد جریان خون وریدی و لنفاتیک شده و در بافتهای مختلف مستقر میشوند و در آن مکان به فرم لاروی (کیست) تبدیل میشوند.در صورت خورده شدن بافتهای الوده به کیست توسط میزبان قطعی، اسکولکسها در معده و روده آزاد شده و ظرف ۶ تا ۹ هفته به کرمهای بالغ بارور تبدیل میشوند.بیماریزایی و تظاهرات بالینیانسان از طریق خوردن آب، سبزیجات، مواد غذایی و یا حتی لیس زدن سگ آلوده یا تماس دست با سگ و آلوده شدن دست و در نهایت خوردنتخم آلوده میشود.بیماری ایجاد شده در انسان به شدت آلودگی و محل تشکیل لارو(کیست) در بدن بستگی دارد.در کل، کبد(۶۰ تا ۷۰%)، ریهها(۲۰ تا ۴۰%)، عضلات (۴%)، طحال(۳%)، بافتهای نرم(۳%)، مغز(۳%)، استخوان(۲%) و سایر نواحی(۱%) محلهای اصلی استقرار لاروها (کیستها)هستند.
صفحه 43 از 64
