احادیث پزشکی - صفحه 6

احادیث پزشکی
روانشناسی
امام على(عليه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ إلى أشكالِهِم أَميَلُ؛
مردم به همانند خود، بيشتر تمايل دارند.
بحارالأنوار، ج78، ص92، ح100

امام على (عليه السلام) فرمودند:
إِنَّ لِلقُلوبِ شَهوَةً وَكَراهَةً وَإِقبالاً وَإِدبارً فَتوها مِن إِقبالِها وَشَهوَتِها، فَإِنَّ القَلبَ إِذا اُكرِهَ عَمِىَ؛
دلها را حالتِ خواستن و ناخواستن و روى آوردن و پشت كردن است. از راه خواسته ها و تمايلات سراغ قلبها برويد، چرا كه اگر دل را به كارى مجبور كنند، كور مى شود.
نهج البلاغه، حكمت 193

امام على (عليه السلام) فرمودند:
مَن لَم يُحسِن ظَنَّهُ استَوحَشَ مِن كُلِّ أَحَدٍ؛
آن كس كه گمان خود را نيكو نسازد (و بدبين باشد) از هر كسى وحشت مى كند.
غررالحكم، ج5، ص442، ح9084

امام على (عليه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ أعداءُ ماجَهِلوا؛
مردم، با آنچه نمى دانند دشمن اند.
نهج البلاغه، حكمت 438

امام على (عليه السلام) فرمودند:
خَوافِى الخلاقِ تَكشِفُهَا المُعاشَرَةُ؛
خصلت ها و اخلاق پنهان را، معاشرت آشكار مى سازد.
غررالحكم، ج3، ص466، ح5099

امام على (عليه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ كَالشَّجَرِ شَرابُهُ واحِدٌ وَثَمَرُهُ مُختَلِفٌ؛
مردم همانند درختان اند كه آبشان يكى است و ميوه هايشان گوناگون.
غررالحكم، ج2، ص136، ح2097

امام صادق (عليه السلام) فرمودند:
اَلنَّومُ راحَةٌ لِلجَسَدِ وَالنُّطقُ راحَةٌ لِلرّوحِ وَالسُّكوتُ راحَةٌ لِلعَقلِ؛
خواب، آرام بخش جسم است، سخن گفتن آسايش روح است و سكوت، سبب راحتى عقل است.
من لايحضره الفقيه، ج4، ص402، ح5865

امام صادق (عليه السلام) فرمودند:
رَجُلاً يَسأَلُ اَبا عَبدِ اللّه عليه السلام فَقالَ: الرَّجُلُ يَقولُ أَوَّدُكَ، فَكَيفَ أَعلَمُ أَنَّهُ يَوَدُّنى؟ فَقالَ: اِمتَحِن قَلبَكَ، فَإن كُنتَ تَوَدُّهُ فَإنَّهُ يَوَدُّكَ؛
شخصى از امام صادق عليه السلام پرسيد: گاهى به من گفته مى شود: دوستت دارم. از كجا بدانم كه (راست مى گويد و) دوستم دارد؟ حضرت فرمودند: قلب خودت را بيازماى، پس اگر تو او را دوست دارى، بدان كه او نيز تو را دوست دارد.
كافى، ج2، ص652، ح2

امام صادق (عليه السلام) فرمودند:
مَن ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفسَهُ؛
هر كس بداخلاق باشد، خودش را شكنجه و آزار مى دهد.
كافى، ج2، ص321، ح4

رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمودند:
بِمَوتِ النَّفسِ تَكونُ حَياةُ القَلبِ وَبِحَياةِ القَلبِ البُلوغُ إِلَى الاِستِقامَةِ؛
زير پاگذاشتن هوا و هوس، دل را زنده مى كند و زنده دلى، سبب استقامت است.
مستدرك الوسايل، ج11، ص226،

بیماری ها ،دارو و روش درمان
امام هادى عليه‏السلام :
خَيرُ الأَشياءِ لِحُمَّى الرِّبعِ أن يُؤكَلَ في يَومِهَا الفالوذَجُ المَعمولُ بِالعَسَلِ ويُكثَرَ زَعفَرانُهُ ، ولا يُؤكَلَ في يَومِها غَيرُهُ .
بهترين چيز براى تبِ رِبع آن است كه در روز غلبه تب ، فالوده‏اى كه با عسل ساخته شده و زعفران فراوانى دارد ، خورده شود و در آن روز ، چيزى ديگر خورده نشود .
طبّ الأئمّة لابني بسطام ، صفحه 51 عن أبي جعفر ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 100 ، حديث 24 دانش نامه احاديث پزشكي : 2 / 406

الإمام الصادق عليه‏السلام :
المَحمومُ يُغسَلُ لَهُ السَّويقُ ثَلاثَ مَرّاتٍ ويُعطاهُ ؛ فَإِنَّهُ يَذهَبُ بِالحُمّى ، ويُنَشِّفُ المِرارَ وَالبَلغَمَ ، ويُقَوِّي السّاقَينِ .
امام صادق عليه‏السلام :
به تبدار ، سه بار سويق شسته شده ، داده مى‏شود . اين ، تب را مى‏بَرَد ، تلخه و بلغم را مى‏خشكانَد و ساق پاها را تقويت مى‏كند .
مستدرك الوسائل ، جلد 16 ، صفحه 337 ، حديث 20077 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 566

امام كاظم عليه‏السلام :
أطعِمُوا المَحمومَ لَحمَ القِباجِ ؛ فَإِنَّهُ يُقَوِّي السّاقَينِ ، ويَطرُدُ الحُمّى طَرداً .
به تبدار ، گوشت كبك بخورانيد ؛ چرا كه پاها را نيرو مى‏دهد و تب را كاملاً دور مى‏كند .
بحارالأنوار ، جلد 65 ، صفحه 43 ، حديث 1 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 566

الإ مام الرضا عليه‏السلام :
الماءُ المُسَخَّنُ إذا غَلَّيتَهُ سَبعَ غَلَياتٍ وقَلَبتَهُ مِن إناءٍ إلى إناءٍ ، فَهُوَ يَذهَبُ بِالحُمّى ، ويُنزِلُ القُوَّةَ فِي السّاقَينِ وَالقَدَمَينِ .
امام رضا عليه‏السلام :
آب گرم ، چنانچه آن را هفت جوش بجوشانى و از ظرفى به ظرف ديگر درآورى ، تب را مى‏بَرَد و نيرو را به ساق پاها و قسمت پايين‏تر از مچ ، سرازير مى‏كند .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 451 ، حديث 16 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 566

امام على عليه‏السلام :
مَن كَتَمَ الأطِبّاءَ مَرَضَهُ خانَ بَدَنَهُ .
كسى كه بيمارى خود را از پزشكان پوشيده بدارد ، به بدن خود خيانت كرده‏است .
غرر الحكم : 8545

امام على عليه‏السلام :
مَن كَتَمَ مَكنونَ دائهِ عَجَزَ طَبيبُهُ عَن شِفائهِ .
كسى كه درد نهفته خود را كتمان كند ، طبيبش را از درمان خويش ناتوان سازد .
غرر الحكم : 8612

رسول اللّه‏ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
مِن كُنوزِ البِرِّ كِتمانُ المَصائِبِ ، وَالأَمراضِ ، وَالصدَّقَةِ .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
يكى از گنج‏هاى نيكى ، پوشيده داشتن مصيبت‏ها ، بيمارى‏ها و صدقه است .
كنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 299 ، حديث 6643 ، دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 162

الإمام عليّ عليه‏السلام :
إخفاءُ الفاقَةِ وَالأَمراضِ مِنَ المُرُوَّةِ .
امام على عليه‏السلام :
پوشيده داشتن تهى‏دستى و بيمارى‏ها از مردانگى است .
غرر الحكم ، حديث 1146 ، دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 166

رسول الله صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
لِلمَريضِ أربَعُ خِصالٍ : يُرفَعُ عَنهُ القَلَمُ ، ويَأمُرُ اللّه‏ُ المَلَكَ يَكتُبُ لَهُ‏كُلَّ فَضلٍ كانَ يَعمَلُهُ في صِحَّتِهِ ، ويَتَتَبَّعُ مَرَضُهُ كُلَّ عُضوٍ في جَسَدِهِ فَيَستَخرِجُ ذُنوبَهُ مِنهُ ، فَإِن ماتَ ماتَ مَغفوراً لَهُ ، وإن عاشَ عاشَ مَغفوراً لَهُ .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
براى بيمار ، چهار ويژگى است : قلمِ تكليف از او برداشته مى‏شود ؛ خداوند به فرشته فرمان مى‏دهد همه پاداش آنچه را در دوران تن‏درستى خويش انجام مى‏داده است ، بنويسيد ؛ بيمارى وى بر همه اندام‏هايش گذر مى‏كند و گناهانش را از آن بيرون مى‏برد . پس اگر بميرد ، آمرزيده‏شده مى‏ميرد و اگر زنده بماند ، آمرزيده‏شده زندگى مى‏كند .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 184 ، حديث 35 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 156

الإمام الباقر عليه‏السلام :
إنَّ اللّه‏َ عز و جل إذا كانَ مِن أمرِهِ أن يُكرِمَ عَبداً ولَهُ ذَنبٌ ؛ اِبتَلاهُ بِالسُّقمِ .
امام باقر عليه‏السلام :
آن‏گاه كه خداوند عز و جل اراده كرده باشد بنده‏اى را كه گناهى دارد ، گرامى بدارد ، وى را به بيمارى گرفتار مى‏سازد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 198 ، حديث 54 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 150

رسول اللّه‏ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
عَجِبتُ مِنَ المُؤمِنِ وجَزَعِهِ مِنَ السُّقمِ ، ولَو يَعلَمُ ما لَهُ فِي السُّقمِ مِنَ الثَّوابِ ؛ لَأَحَبَّ ألاّ يَزالَ سَقيماً حَتّى يَلقى رَبَّهُ عز و جل .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
از مؤمن و اين كه از بيمارى بى‏تابى كند ، در شگفتم . اگر او مى‏دانست كه در بيمارى چه پاداشى دارد ، دوست داشت پيوسته بيمار باشد تا آن هنگام كه به لقاى پروردگار خويش پيوندد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 206 ، حديث 12 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 150

رسول الله صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
لَو يَعلَمُ المُؤمِنُ حالَهُ فِي السُّقمِ ، ماأحَبَّ أن يُفارِقَ السُّقمَ أبَداً .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
اگر مؤمن از حال خويش در ناتن‏درستى آگاه بود ، هرگز دوست نداشت كه از اين ناتن‏درستى جدا شود .
إرشاد القلوب ، صفحه 42 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 150

رسول الله صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
المَرضى أحِبّاءُ اللّه‏ِ .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
بيماران ، دوستان خدايند .
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 157 ، حديث 4424 عن دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 148

رسول الله صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
الأَمراضُ هَدايا مِنَ اللّه‏ِ عز و جل لِلعَبدِ ، فَأَحَبُّ العِبادِ إلَى اللّه‏ِ أكثَرُهُم هَدِيَّةً .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
بيمارى ، هديه‏هايى از جانب خداوند عز و جل به بنده است. پس محبوب‏ترينِ بندگان نزد خداوند ، كسى است كه بيشترين هديه به وى رسيده باشد .
الفردوس ، جلد 1 ، صفحه 123 ، حديث 422 عن أبي اُمامة دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 148

الامام الصادق عليه‏السلام
- في دُعائِهِ لَمَّا اشتَكى -: اللّهُمَّ اجعَلهُ أدَباً لا غَضَباً .
امام صادق عليه‏السلام
- در دعاى خويش آن هنگام كه بيمار شده بودند: خداوندا! اين را نه [نشان] غضب ، بلكه [مايه] ادب قرار ده .
بحارالأنوار ، جلد 95 ، صفحه 18 ، حديث 18 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 140