تمرکز و تقویت حافظهتمرکز یکی از حالت های ذهن است و ذهن ابزاری است در دست شما و میتوانید به هر نحو که بخواهید از آن استفاده کنید «اختیار ذهن در دست شما است» انسانی که کنترل ذهنش را بدست بگیرد میتواند در هر زمینهای به کامیابی برسد. ذهن متمرکز در هر فعالیتی که بکار گرفته شود خواهد درخشید، یک دانشجو یا دانش آموز با ذهن کنترل شده و متمرکز، دانشجو یا دانش آموز ممتازی خواهد بود. انسانی با ذهن کنترل شده و تمرکز خوب در هر کاری موفق و پیروز میشود. اگر چه حافظه خوب در زندگی روزمره یکی از عوامل قطعی موفقیت و پیشرفت میباشد، اما تمرکز و حافظه قوی برای اقشار خاص مثل دانشجویان و دانش آموزان، معلمین، محققین و اساتید و همه کسانی که در راه کسب علم و دانش گام بر میدارند اهمیت بسیار بیشتری پیدا میکند. تمرکز خوب برگ برنده دانشجویان و دانش آموزان در زمان تحصیل است، همچنان که یکی از ویژگی های مردان بزرگ در کنار اراده قوی و پشتکار، حافظه خوب و تمرکز بالای آنان میباشد.به حافظه خود اعتماد کنید، آنرا تربیت کنید و به کار بگیرید. مغز انسان ارگانی بزرگ در فضایی کوچک می باشد. مغز یک انسان، بالغ بر ۱۰۰ میلیون سلول عصبی دارد یعنی انسان می تواند ۱۰۰ بیلیون پاره اطلاعات مختلف را به مغز بسپارد! ریچارد رستاک متخصص اعصاب میگوید برای نوشتن عددی که بیانگر توانایی مغز در بخاطر سپاری است باید برای مدت ۹۰ سال هر ثانیه یک صفر مقابل عدد ۱۰ قرار دهید!!!!!!!آری مغز انسان دارای یک چنین توانایی بزرگ و شگرفی میباشد. یک عامل مهم در استفاده از این توانایی، تمرکز ذهن یا حضور قلب میباشد. با این حال آیا رسیدن به تمرکز و حافظه خوب ارزش صرف وقت و انرژی را دارد یا خیر؟!!برای رسیدن به تمرکز، حافظه قوی و کنترل ذهن تصمیم جدی بگیرید و با اراده ای محکم در این راه قدم بگزارید. توجه داشته باشید رسیدن به کامیابی و موفقیت و آرامش بدون کنترل ذهن ممکن نیست. کنترل ذهن برای ما آرامش، شادی و موفقیت را به ارمغان خواهد آورد. در واقع میزان موفقیت شما به میزانی است که ذهن خود را کنترل کرده باشید.● اندیشه و تمرکزاندیشه ها مانند بذرهایی هستند که در سر زمین مستعد ذهن به زودی امکان رشد می¬یابند. عجیب اینکه سر زمین ذهن استعداد رشد هر نوع اندیشه را دارد، خواه اندیشه های منفی و مخرب و یا اندیشه های مثبت و سازنده، بنابراین هر بذر اندیشه که در این زمین مستعد کاشته شود و یا ناخواسته در زمین ذهن بیفتد و فرصت رشد پیدا کند، بزودی به ثمر می نشیند و محصول خود را تولید میکند و به صورت عمل و رفتار، اوضاع و شرایط تجلی می یابد.اندیشه‌های مثبت، سازنده و نیک، میوههای نیک و مفید ببار میآورند، و منجر به عادات پسندیده و رفتار آرام میشوند . حاصل اندیشه های منفی و مخرب، عادتهای زشت و زیانبار خواهد بود. انسان محصول اندیشه های خود را برداشت میکند، خواه نیک، خواه پلید.موفقیت و کامیابی حاصل اندیشه های سرشار از شهامت، اعتماد به نفس، عزم و اراده استوار می باشد. رفتار پاک و سالم حاصل اندیشه های پاک میباشد. سخت کوشی، تلاش و پشتکار حاصل اندیشه های سرشار از نیرو میباشد. اگر اندیشه انسان توانمند و قدرتمند باشد انسان توانمند و قدرتمند است، اگر اندیشه های انسان حقیر و سست باشد انسان حقیر، ضعیف و سست خواهد بود. اندیشه های لبریز از اعتماد به نفس، عزت نفس و قدرت اراده، انسانی با عزت نفس و اعتماد به نفس بالا و اراده ای پولادین میسازد که هیچ کاری برای او محال و نشدنی نیست و دست یافتن به هیچ هدفی دور از دسترس نمی باشد. انسان خلاق، با هوش و ذکاوت محصول اندیشه های سرشار از خلاقیت، هوش و ذکاوت است.اندیشه انسان یکی از عوامل مهم و اثر گذار بر سطح انرژی های فردی، موفقیت ها و شکست های وی میباشد به این ترتیب که اندیشه های مثبت، مهر آمیز، خیرخواهانه، سرشار از توانمندی، هوش و خلاقیت بر شما اثر مثبت دارد و سطح انرژی های شما را بالا می برد، برعکس اندیشه های منفی، بدبینی ها، احساس تنفر از خود و دیگران، حسادت، خشم و هر گونه اندیشه حقیر و سُست بر شما اثر تخریبی میگذارد و سطح انرژی های شما را بشدت کاهش میدهد و انرژی زیادی از انسان میگیرد. لازم است تا انسان وجود خود را از این اندیشه ها و احساسات منفی که مانع رشد و شکوفایی استعدادهای او می شود دور نگه دارد.بنابراین یکی از راه های مهم تغییر وضعیت تمرکز و حافظه تغییر اندیشه های حقیر و تبدیل آن به اندیشه های استوار و قدرتمند است. چون اندیشه سر چشمه عمل و منشاء رفتار ماست با دگرگون کردن اندیشه ها اعمال و رفتار ما نیز دگرگون می شود. به شما دانشجویان و دانش آموزان عزیز موکدا توصیه می نمایم که با عزم و اراده ای محکم و با اندیشه های لبریز از نشاط، امید و قدرت در جهت بهبود وضعیت خود و افزایش توان فردی خود بکوشید که توانایی های شما و میزان موفقیت های شما حد و مرزی ندارد، مطمئن باشید که تمرکز و حافظه خوب نه تنها در راه کسب دانش و فتح قله های موفقیت، بلکه در تمام ابعاد و مراحل زندگی در خدمت شما خواهد بود،کافیست بخواهید!موانع کنترل ذهن و تمرکز عبارتند از:۱) افکار منفی و بیهوده۲) علایق شدید۳) دلبستگی ها و تعلقات۴) خشم۵) کینه ها۶) نگرانی ها۷) حسادت۸) خود خواهی۹) مصرف مشروبات الکلی و سیکار۱۰) عدم تعادل در زندگی۱۱) افراط در بحث های بیهودهریشه خشم ما معمولا مربوط به اتفاقات گذشت�%
افسرده ها نمی توانند دنیا را شفاف ببینندسلول های گیرنده نوری چشم افراد افسرده در مقایسه با چشم افراد سالم، اطلاعات دیداری محیط را با وضوح و تباین کم تری دریافت می کنند و فعالیت الکتریکی بسیار بسیار کم تری از خود نشان می دهندافراد افسرده زندگی را تیره و تار می بینند. این تصوری است که ما اغلب نسبت به افسرده ها داریم. خب به نظر می رسد که این جمله به معنای واقعی درست است.در واقع به نظر می رسد افرادی که دچار اختلال افسردگی هستند، واقعا نمی توانند با وضوح کامل اطراف خود را ببینند.چون دریافت های حسی ما از محیط در نهایت باید در مغز پردازش شوند، ممکن است برای چنین ادعایی اول تصور کنید که خب، چون افسرده ها افسرده هستند، تصاویر دریافتی را در مغز تیره و تار ادراک می کنند، اما در حقیقت مشکل قبل از رسیدن اطلاعات به مغز است.بر اساس گزارشی که نیوساینتیست منتشر کرده، سلول های گیرنده نوری چشم افراد مبتلا به افسردگی، در مقایسه با سلول های چشم افراد سالم، در مواجهه با تصاویری که تباین (کنتراست) دارند (مثل مربع های سیاه در زمینه سفید) کم تر از خود فعالیت الکتریکی نشان می دهند. گاهی این تفاوت در فعالیت، حتی تا سه برابر می رسد.محققین دانشگاه فرایبورگ آلمان با استفاده از الکترود، فعالیت سلول های گیرنده نور درون چشم افراد افسرده و سالم را مقایسه کردند و به این نتیجه رسیدند که هر چه فرد افسرده تر باشد، چشمش کم تر می تواند تباین (کنتراست) تصاویر را تشخیص بدهد.
اضطراب با بروز سندرم روده تحریک پذیر در جوانان ارتباط داردبه گفته یک فوق تخصص گوارش ، سندرم روده تحریک پذیر یکی از بیماری های شایع گوارشی در افراد جوان است که اضطراب و استرس در بروز این حالت نقش موثری دارد. به گزارش ایرنا از دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر “شهرام آگاه” عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: سندرم روده تحریک پذیر ، یک اختلال شایع در کارکرد روده است که ویژگی اصلی آن تغییر در اجابت مزاج و درد شکمی است. اغلب مبتلایان زیر ۴۵ سال هستند ولی ممکن است افراد مسن هم درگیر شوند، اما زنان دو تا سه برابر بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند.وی افزود: شایعترین شکایت بیماران ، درد شکم همراه با تغییر اجابت مزاج به صورت یبوست، اسهال یا هر دو است، اما درد در سندروم روده تحریک پذیر می تواند در قسمت های مختلف شکم احساس شود.آگاه اظهار داشت: درد شکمی تقریبا در تمامی بیماران فقط در ساعات بیداری وجود دارد و اغلب با مصرف غذاهای خاص یا استرس افزایش می یابد و با دفع گاز یا مدفوع کاهش پیدا می کند.به گفته وی تغییر اجابت مزاج شایع ترین نشانه بالینی سندرم روده تحریک پذیر است که مهمترین حالت آن به صورت یبوست همراه با اسهال به صورت متناوب و یا به صورت دوره ای است.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه اتساع شکم، نفخ، باد گلو زدن یا دفع گاز شایعترین شکایت بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر است افزود: بسیاری از بیماران از سوء هاضمه، سوزش سردل، تهوع و استفراغ شکایت دارند. سندوم روده تحریک پذیر ممکن است دستگاه گوارش فوقانی را درگیر کند اما این علایم ممکن است نشانه وجود همزمان زخم یا جریان بیش از حد اسید از معده به مری باشد.فوق تخصص گوارش تصریح کرد: افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر اغلب افراد حساس و زودرنجی هستند و بیش از سایر افراد دچار استرس می شوند. اضطراب و افسردگی در این بیماران شایع تر است و در پاره ای از موارد نیاز به مشاوره با روانپزشک وجود دارد.وی با بیان اینکه بیمار باید از مصرف غذاهای که بیماری را تشدید می کند خودداری نماید گفت: قهوه، کلم، لوبیا، بادمجان، ترب و سبزی ها و میوه های خام و در بعضی از بیماران شیر و لبنیات باعث تشدید علایم بیماری می شود.این متخصص افزود: در بیمارانی هم که این مشکل به صورت یبوست بروز می کند ، مصرف غذاهای پر فیبر از جمله سبوس یا داروهای افزاینده حجم مدفوع می تواند مفید باشد، اما همین داروها در برخی افراد باعث افزایش نفخ و اتساع شکم می شود.
خوابی خوش با یوگا(How to sleep with yoga)ساعت یازده شب است. روز پرکاری داشته اید، هشت تا ده ساعت کار مداوم و روزی پر مشغله را سپری کرده اید و تنها دقایقی معدود را برای صرف نهار فرصت داشته اید. پس از بازگشت به منزل چند ساعتی را به انجام دادن کارهای منزل پرداخته اید. شام را با چند تن از دوستان خود صرف کرده اید و در ساعات پایانی شب وسایل صبح فردا را آماده کرده اید. اکنون زمانی بسیار مناسب برای خوابیدن است اما هنگامی که به رختخواب می روید، ذهن شما به پرواز در می آید و افکار گوناگونی در ذهن شما جان می گیرد. سر انجام پس از تلاش فراوان و شمارش هزاران گوسفند دقایقی پس از نیمه شب به خواب می روید.اما ساعاتی پس از نیمه شب ناگهان از خواب می پرید. افکار گوناگونی مجددا َ به ذهن شما هجوم می آورند. برنامه های فردا، اشکالات روز گذشته، مشاجره ای که با رئیس خود داشته اید، نگرانی از آینده و … هر فکر شما را بیش از پیش از دنیای خواب دور می کند و با هر نگاه به ساعت، از گذشت زمان بیشتر نگران می شوید. بالاخره صبح روز بعد در حالی از خواب بر می خیزید که احساس خستگی و خواب آلودگی شما را رنج می دهد.بیش از پنجاه درصد افراد، دچار یکی از انواع اختلالات خواب به صورت اشکال در به خواب رفتن، اختلال در تداوم خواب، نا آرامی در خواب و کابوسهای شبانه هستند. چرا چنین است؟ زیرا ما در تمام روز کلمات، تصاویر، صداها و تمام وقایع اطراف را جمع آوری می کنیم و هر آنچه را که انجام می دهیم یا به آن می اندیشیم (مانند ترسها، نگرانیها و هیجانات یا مصرف بیش از حد شکر و چربی) در جسم و ذهن ما ذخیره می شوند و با ورود به دنیای خواب، روند پاکسازی ذهن و جسم ما آغاز می شود و همه آنها طی ساعات شب برای طبقه بندی، جذب، حذف یا ذخیره به جسم و ذهن ما هجوم می آورند.در صورتی که غذای مصرفی ما محرک باشد، جسم و ذهن ما هیجان زده خواهد بود و بازتاب آن در خواب آشکار خواهد شد. در صورتی که غذای مصرفی ما کهنه یا تخمیر شده باشد، بدن باید بخش عمده ای از زمان استراحت را به کاهش و دفع سموم ناشی از این گونه غذاها اختصاص دهد و ما در این مدت احساس نوعی کسالت و بد خلقی می کنیم و هنگام صبح نیز خسته خواهیم بود. هنگامی که ذهن ما با تفکرات و ایده های گوناگون آکنده است، آنها را ذخیره می کند تا بعدها آنها را بازنگری کند و این بازنگری به صورت تصاویر و رویاها در خواب ما ظاهر می شوند.آساناهای یوگا، روشهای رهاسازی جسمی و همچنین تمرینات ساده تنفسی یوگا روشهایی موثر برای آرام کردن ذهن هستند. این روشها به بدن اجازه می دهند تا در خواب سموم گوناگون را دفع و انرژی آزاد کند بنا بر این ، هنگامی که از خواب بر می خیزیم بدن ما شاداب، ذهن ما پاک و احساسات ما متعادل باشند.● چند توصیه برای بهبود روند خوابپیش از هر چیز، اتاق خواب خود را بررسی کنید. آیا اتاق خواب شما پیام آسایش و آرامش را برای شما در بر دارد؟ اتاق خواب باید مکانی باشد آرامش بخش و دور از در هم ریختگی و تشویش. حتی الامکان در اتاق خواب خود از تصاویر و رنگهایی استفاده کنید که شما را از محیط بیرون بهتر جدا کنند. در صورتی که در اتاق خواب شما میز وجود دارد بهتر است از کارهای نیمه تمام و تکالیف آینده شما پوشیده نباشد.هنگام خواب دوش آب گرم بگیرید و از روغنهای معطر و آرامش بخش مانند اسطوخودوس یا عود استفاده کنید. روشن کردن چند شمع، شنیدن موسیقی، ترانه یا مانترای ملایم نیز به حواس پریشان و تحریک شده شما اجازه آرام شدن و رها شدن می دهد. پس از دوش گرفتن می توانید با انجام دادن چند آسانای سبک، تنش را از بدن خود دور کنید. حرکات گردن و شانه از خواص آرامش بخشی ویژه ای برخوردارند زیرا جریان انرژی را به سمت سر و مغز هدایت می کنند و در فکر و احساس شما تعادل ایجاد می کنند.● حرکات گردنروی یک صندلی راحت یا روی زمین بنشینید و ستون فقرات خود را عمود نگه دارید و در همان حال شانه ها و بازوهای خود را رها کنید. پس از دم، با بازدم سر خود را به جلو خم کنید تا هنگامی که چانه شما به قفسه سینه برسد و در این حال به صورت عادی تنفس کنید و ماهیچه های پشت و گردن خود را رها کنید. به سرتان اجازه دهید تا با وزن خود گردنتان را به پایین بکشد. با دمی عمیق سر را به محل طبیعی خود بازگردانید و پس از بازدم خود را رها کنید.با دم و بازدم به آرامی گوش راست خود را به شانه راست نزدیک کنید به حدی که در سمت چپ گردن خود احساس کشیدگی کنید. شانه ها را شل و رها نگه دارید و به صورت طبیعی تنفس کنید. با دم سر را به حالت اولیه بازگردانید و حرکت را در سمت مقابل تکرار کنید.● حرکات شانهبازوهای خود را آزادانه از طرفین شانه ها به پایین رها کنید. به همراه دم شانه های خود را از جلو به یکدیگر نزدیک کنید و با بازدم آنها را رها کنید تا به محل اولیه خود بازگردند.با دم شانه ها را به بالا بیاورید و به گوشها نزدیک کنید و با بازدم آنها را رها کنید.با دم شانه ها را از پشت به یکدیگر نزدیک کنید به نحوی که در قفسه سینه احساس کشیدگی کنید و با بازدم آنها را رها کنید تا به محل اولیه خود بازگردند.به آرامی شانه ها را در جهت عقربه های ساعت بچرخانید. بازوها و دستها را در طرفین بدن رها و آویزان نگه دارید و به این ترتیب می توانید از وزن آنها برای رها سازی شانه ها استفاده کنید. در هر قسمت از حرکت، تنفس را یکنواخت و فعال نگه دارید. در محلهایی که احساس درد می کنید، حرکات را بسیار آرام انجام دهید. پس از چند بار تکرار حرکت، شانه ها را رها کنید و بازوها را به آرامی تکان دهید. همین حرکت را در جهت خلاف عقربه های ساعت انجام دهید. اجازه دهید علاوه بر احساس آرامش، لبخندی نیز بر لبان شما نقش ببندد و حرکت انرژی را از قلب به سمت سر خود و بالعکس احساس کنید.● پسچی موتان آسانا (Paschimuttan asana)حرکاتی که با خم شدن به جلو همراهند برای هدایت انرژی به درون و بالا تنه در هنگام شب بسیار مناسب هستند. برای انجام دادن این حرکت روی زمین بنشینید و پاهای خود را دراز کنید. زانوهای خود را کمی خم کنید و انگشتان خود را به سمت سقف نگه دارید. شست دستها را به یکدیگر قلاب کنید و همراه با دم بازوها را به سمت بالا و سپس به سمت کف پاهای خود بکشید. با بازدم در حالی که نگاهتان را به دستهای خود دوخته اید بدن را از لگن خم کنید و در حالی که کمر را راست نگه داشته اید پاهای خود را از محلی که برای شما امکان پذیر است، بگیرید و سر، گردن و شانه های خود را شل و رها کنید. در حالی که دستهایتان را به سمت بالا می کشید با دم از حرکت خارج شوید و در حالت نشسته قرار گیرید. با بازدم دستها را پایین بیاورید و کف آنها را در مقابل سینه روی هم قرار دهید. بدن خود را رها کنید.● وضیت کروکودیل (ماکارآسانا)این حرکت را می توانید درست پیش از خواب یا در صورت بیدار شدن، در اواسط شب در بستر انجام دهید. روی شکم دراز بکشیدآرنجها را خم کنید و زیر پیشانی قرار دهید. به بالا و پایین رفتن شکم همزمان با تنفس دقت کنید. جذب انرژی را به وسیله شکم خود از زمین احساس کنید. با هر دم سرشار شدن بدن خود را از این انرژی احساس کنید و با هر بازدم خود را از هرگونه فکر تنش زا رها کنید. این کار را تا هنگامی که راحت هستید ادامه دهید. گاهی در می یابید که در این حالت به خواب رفته اید.● یوگا مودرا (Yoga mudra)این نوع خم شدن به جلو مودرایی است که انرژی تولیدی از حرکات دیگر را در بدن حبس می کند و آن را به مراکز بالاتر آگاهی هدایت می کند. برخی از آثار خارق العاده این مودرا را می توانید با برخاستن بسیار آرام از این حرکت احساس کنید.به حالت چهارزانو یا روی یک صندلی بنشینید و چشمهای خود را ببندید. با دست چپ مچ دست راست را از پشت تنه بگیرید. همراه با دمی عمیق، تنه خود را به عقب بکشید و با بازدم، چانه خود را به جلو بکشید و و با حفظ انحنای طبیعی ستون فقرات و بدون قوز کردن، تا حد امکان تنه را روی پاها خم کنید و در این حالت بدن و سر خود را شل و رها کنید. برای برخاستن از حرکت چانه خود را به جلو بکشید و با دمی عمیق اجازه دهید اتساع طبیعی ریه ها تنه شما را کمی بالا بیاورند. با هر بازدم بدن شما به طور طبیعی کمی پایین می آید. حرکات دم و بازدم را آن قدر ادامه دهید تا در حالت نشسته قرار بگیرید. همان گونه که چشمها را بسته نگه داشته اید، دستهای خود را در طرفین بدن رها کنید. مدتی بی حرکت بنشینید و اثر این حرکت را احساس کنید.● تنفس سه قسمتی (Breathing)پس از دوش گرفتن و انجام دادن تمرینات کششی ملایم، تنفس سه قسمتی را آغاز کنید. به صورت چهار زانو یا روی یک صندلی بنشینید. یک بازدم عمیق از بینی انجام دهید و در انتهای بازدم شکم را منقبض کنید. برای دم، شکم خود را منبسط کنید و نیمه تحتانی ریه را نیز از هوا پر کنید. در ادامه تنفس، نیمه تحتانی قفسه سینه را نیز منبسط کنید و آن را با منبسط کردن نیمه فوقانی ریه ادامه دهید تا حدی که استخوان ترقوه شما کمی بالا بیاید.برای بازدم نیز به ترتیب نیمه فوقانی، نیمه تحتای قفسه سینه و شکم را تخلیه کنید.این تنفس را به آرامی برای چند دقیقه ادامه دهید.برای متعادل کردن تفکرات و احساسات، چند دقیقه تنفس نادی شودان انجام دهید. به این ترتیب که ابتدا مجرای سمت راست بینی خود را با شست دست مسدود کنید و از مجرای سمت چپ یک بازدم کامل و عمیق انجام دهید. سپس مجرای سمت چپ را با انگشت انگشتری مسدود کنید و از مجرای سمت راست دمی عمیق بگیرید. بازدم را نیز از همین مجرا انجام دهید. و به همین ترتیب دم و بازدم را از مجرای دیگر انجام دهید. این تنفس را تا چند دقیقه ادامه دهید و سپس دستها را در طرفین بدن رها کنید. چند لحظه با چشمهایی بسته در همین حالت بی حرکت بمانید و به ارتباط تنفس و تفکر خود دقت کنید. تمام افکار، احساسات، آرزوها و هر آنچه را در طی روز انجام داده اید رها کنید. تمام وقایع روز خود را بازنگری کنید و ذهن خود را از تمام آنها آزاد کنید. اگر ذهن شما روی واقعه خاصی ثابت می ماند آن را به طور مختصر مرور کنید و سپس رها کنید. گاهی ضرورت دارد که با خود تکرار کنید: من امروز را رها می کنم و وارد خوابی عمیق می شوم تا جسم، ذهن و روحم را با طراوت و شاداب کنم. سپس برای رهاسازی عمیق، در شاواسانا قرار بگیرید. برای رهاسازی در شاواسانا می توانید از ذهن خود، تنفسهای مختصر یا نغمه های ملایم استفاده کنید. انرژی را به سوی انگشتان پا، قوزکها، ساق پا، ران و لگن خاصره هدایت کنید و به ملایمت انگشتان دست، بازوها و شانه ها را رها کنید. دکتر بهین پورمیرزا Dr. Behin Pourmirza باشگاه یوگا پیام مهر
آشنایی با روشهایی برای کاهش استرس هورمون های مسئول شرایط پر استرس نظیر آدرنالین، نورآدرنالین و کورتیزول باعث می شوند که سرعت پمپاژ قلب بالا رفته ، فشار خون نیز به تبعیت از آن بالا می رود، تنفس سریع تر شده ، تعریق افزایش می یابد و هضم یا به طور کلی فعالیت دستگاه گوارش کاهش می یابد. فعالیت بدنی باعث تخلیه دستگاه گردش خون از این هورمون ها می گردد . اما شرایطی را تصور کنید که پشت میز نشسته اید یا در حال رانندگی هستید و مرتبا شرایط استرس زا و پر تنشی را تجربه و تحمل می کنید .در این وضعیت این دسته از هورمون ها در دستگاه گردش خون باقی می ماند و باعث سردرد و اضطراب بیشتر می گردد. و سرانجام بدن لبریز از تنش گردیده و کوچکترین اتفاقی باعث ایجاد بحران و ناراحتی می شود.علائم فیزیکی استرسانواع دردها، لرزش و سرگیجه، از دست دادن اشتها یا برعکس پرخوری،مشکلات گوارشی، ساییدن دندانها ، بی خوابی، مشکلات تنفسی، تته پته کردن در سخن یا تند تند صحبت کردن، احساس خستگی، ابتلا به عفونت های مکرر و از دست دادن میل جنسی از جمله علائم ابتلا به استرس است که به این صورت در ظاهر شخص عارض می شود.علائم رفتاری استرساسترس باعث ایجاد افسردگی، ناراحتی، اضطراب ، دستپاچگی ، احساس عدم کفایت و شایستگی، بدبینی و عدم رضایت و خشنودی می شود و این تما م چیزهایی است که شرایط پرتنش و استرس زا برای انسان به ارمغان می آورد.آیا استرس باعث بیماری می شود؟استرس مستقیما منجر به بروز بیماری می شود ، اما فاکتور قابل توجهی برای ابتلا به انواع بیماری هاست ،نظیر بیماری های آلرژیک ، آسم ، میگرن، سندرم روده تحریک پذیر، اگزما ، تحریک پذیری و خشونت ، سوریاس و کهیر می شود.همچنین فاکتوری موثر در بروز فشار خون بالا و بیماری های قلبی است.و اما روش مقابله با این وضعیت:۱* از خود سوال کنید!شرایطی را که باعث ایجاد استرس و اضطراب در شما شده است را بیان کنید. از خود بپرسید که چرا بیش از اندازه آزرده و رنجیده خاطر هستید؟نگرانی شما بابت چیست؟(من نمی توانم به مشکل غلبه کنم، شغلم را از دست می دهم، مجبورم خانه خود را بفروشم……)این کار باعث می شود که به گونه ای موثر تر و بهتر با مشکلات دست و پنجه نرم کنید . لیستی از روش های مقابله با مشکلات را تهیه کنید و به ارزیابی اختیارات خود بپردازید.۲* تنفس عمیقتنفس آرام و عمیق از ناحیه دیافراگم ، یکی از موثرترین روش ها برای مقابله با استرس و کنترل آن می باشد. در حالی که تنفس سریع و کوتاه باعث می شود که نتوانید بر استرس و تنش غلبه کنید. آرام باشید و با چند تنفس عمیق سعی کنید خود را کنترل کنید. این کار باعث می شود که سرعت تنفس شما به حد نورمال برسد. اگر نمی توانید به شرایط استرس زا غلبه کنید ، از نظر روحی خود را تقویت کنید. ابراز بی اعتنایی کنید، آه بکشید ، شانه ها را به حالت آرامش انداخته و از خود بپرسید : کی به کیه ؟۳ * ۱۵ دقیقه سلامتی برای روانبارها و بارها خوانده اید ، اما تا حالا عمل کرده اید؟!! آرام گرفتن و استراحت یا به اصطلاح رها کردن بدن از شرایط پر تنش باعث می شود که فشار خون کم شده، تنفس آرام تر شده، سرعت قلب و متابولیسم کمتر شود و در نهایت بدن بتواند تعادل خود را حفظ کند.اینکار تنها ۱۵ دقیقه طول می کشد. به پشت دراز کشیده ، پاها را رها کنید، دست ها را در دو طرف بدن قرار دهید، چشمانتان را ببندید و با کشیدن آه ، تنش را از بدن خارج کنید.آرام نفس بکشید، بعد از هر تنفس کمی مکث کنید. تنش را از ساق پا ، پا و انگشتان پا رها کنید. همین کار را با اندام های بالایی انجام دهید. شانه ها را به حالت استراحت پایین بیاندازید. سعی کنید ماهیچه های صورت را از حالت منقبض خارج کنید و چین و چروک آن را بزدایید. از بروز این تغییر در ماهیچه ها آگاه باشید. یعنی این اتفاق را احساس کنید.هر زمان آماده اید ، به آرامی چشم ها را باز کنید و کمی بدن را بکشید. زانو ها را تا کنید و مجدد باز کنید. سایر روش های کنترل استرس عبارتند ازمدیتیشناین کار شامل یک استراحت فوق العاده بدنی و روحی است .مستقیم بنشینید، چشمان خود را ببندید و خود را رها کنید. فکر خود را روی یک چیز متمرکز کنید. چهار مرتبه نفس عمیق بکشید ، سپس به شعله شمع یا گلی نگاه کنید یا کلمه ای مثل “صلح” یا غیره …را برای ۱۵ تا ۲۰ دقیقه تکرار کنید.مطالب خواندنی و اطلاعاتی از روانشناسی ، پزشکی و سلامت بدنتجسموضعیتی آرام،منظره ای زیبا ، صدایی خوش آهنگ، بویی خوش رایحه را تصور کنید. جملات خوش بینانه ای مثل ” من احساس آرامش می کنم” ” من سرشار از عشق هستم” را تکرار کنید. قبل از بروز هر نوع شرایط پر استرس، آن را تصور کرده و ذهن مرور کنید که چه اتفاقی خواهد افتاد و سرانجام اینکه خود در وضعیتی تصور کنید که کاملا آرام و راحت بر این شرایط غلبه کرده اید.مدیتیشن فعالتمام توجه خود را به آنچه می خواهید انجام دهید معطوف کنید. مثل خوردن غذا یا حتی بیرون گذاشتن زباله. شکل ، ساختار، و حرکت بدن خود را بنگرید.روی شرایطی که بدون استرس از آینده یا گذشته تجربه می کنید ، تمرکز و تاکید کنید.یوگااین ورزش ترکیبی است از تمرینات کششی، کنترل صحیح تنفس، رها شدن و مدیتیشن.تحرکورزش باعث می شود که هورمون های موثر در وضعیت استرس از بدن زایل شده و در عوض هورمون های موثر در احساس آرامش یعنی آندروفین ها آزاد شوند. بنابراین روزانه ۳۰ دقیقه به انجام تمرینات بدنی متعادل و سه یا پنج بار در هفته فعالیت ایروبیک به مدت ۱۵ تا ۶۰ دقیقه بپردازید.
حل مشکلات روانشناختی معتادان، اولین گام در یک ترک پایدار است یک روانپزشک و پژوهشگر عرصه اعتیاد، آموزش مهارتهای زندگی، توجه به وضعیت جسمانی معتادان، خانواده درمانی و اشتغال را از لازمه‌های یک ترک دائم و موفق برشمرد. دکتر علی فرهودیان، عضو هیات علمی دانشگاه در گفت وگو با خبرنگار بهداشت و درمان ایسنا منطقه علوم پزشکی تهران، اظهار داشت: استفاده از یک درمان طولانی بعد از سم زدایی از نشانه‌های درمان موفق و قابل قبول است و درکنار آن به کارگیری روشهای درمانی اثربخش اعم از خانواده درمانی، ارائه آموزش‌های کسب مهارتهای اجتماعی، تغییر حلقه دوستان و … در یک ترک موفق تأثیرگذار خواهد بود. وی افزود: فرد معتاد به دلایل مختلف اعم از مشکلات روانشناختی مانند افسردگی و در کنار سایر روشهای خود درمانی و دارویی به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا میکند که این مساله متاسفانه به غلط در میان مردم رایج است که مصرف مواد مخدر میتواند در کاهش آلام روحی مؤثر باشد. وی گفت: در بسیاری از موارد فرد مشکلات جدی ندارد اما پس از استفاده از مواد مخدر دچار مشکلات عدیده‌ای میشود و این مواد شرایط جسمی و روحی برای اجتماعی، اقتصادی برای فرد به وجود می‌آورد که نتیجه‌ای جز مشکلات دوچندان ندارد.دکتر فرهودیان حل مشکلات روانی افراد معتاد را از مهمترین راههای درمان و ترک مؤثر دانست و افزود: ترک، اولین گام از سلسله مراحل درمانی است.وی ادامه داد: در قدم اول یا همان ترک، فرد معتاد شرایطی را پیدا میکند که در آن بتواند با کسب مهارتهای اجتماعی با وسوسه عواملی که وی را به سمت مواد سوق می دهد مبارزه کند و به گونه‌ای مهارت نه گفتن به مواد را می‌آموزد.فرهودیان با اشاره به اینکه حلقه دوستان فرد معتاد در دوره مصرف به یک‌سری گروههای خاصی محدود می‌شده و فرد معتاد فقط با گروه همتایان خود ارتباط داشته است، اظهار داشت: در دوره پس از ترک فرد معتاد باید حلقه دوستان را تغییر داده که لازمه تحقق این مطلب یادگیری مهارتهای ارتباطی است.وی افزود: به هر نحو ممکن فرد باید خود را از محیطی که شرایط قبل از ترک را برایش تداعی می کردند فاصله بگیرد؛ از این رو ارائه و برگزاری کلاس‌های آموزشی رفتار درمانی، شناخت درمانی و … ضروری است که فرد با کسب این مهارت‌ها و تمرین آن در گروههای سالم بتواند به شرایط عادی و قبل از ترک خود بازگشته و شاهد یک ترک موفق و سالم باشد.وی اظهار داشت: زمانی که یک فرد مصرف خود را قطع میکند و در دوره ترک قرار میگیرد باید مورد پایش و نظارت باشد نه کنترل، با این روش می‌توان مدت پاک بودن فرد را اندازه‌گیری و در جریان مشکلات فرد قرار گرفت.دکتر فرهودیان استفاده از خانواده درمانی در کنار سایر روشهای درمانی را مفید دانست و افزود: در دوران ترک و پس از آن باید خانواده فرد معتاد نحوه رفتار با فرد معتاد را یاد بگیرند و با خلقیات و روحیات فرد معتاد و نحوه رفتار با وی در این دوران بیشتر آشنا شوند.این روانپزشک ادامه داد: فراهم کردن زمینه اشتغال و حفظ استقلال اقتصادی به فرد برای یک ترک خوب و دائم بسیار مفید است چرا که بیکاری و مشکلات مالی زمینه را برای بازگشت به سمت مواد مخدر فراهم میکند.وی تصریح کرد: در بسیاری از موارد زمانی که فرد هنوز در دوره اعتیاد و مصرف مواد قرار دارد به علت فشارهای اقتصادی نمی‌تواند توجه زیادی به وضعیت تغذیه و بهداشت خود داشته باشد از این رو اغلب معتادان از لحاظ سلامت در وضعیت مناسبی قرار ندارند و به بیماریهای طبی مبتلا هستند.این پژوهشگر اعتیاد در پایان خاطرنشان کرد: گاهی معتادان مشکلات قانونی در حیطه مواد مخدر مانند حمل مواد، خرید و فروش و … دارند. از این رو رفع موانع قانونی معتادان پس از ترک و کسب وجاهت اجتماعی برای آنان میتواند زمینه ساز یک ترک خوب باشد.
فقدان شادی شهروندان تهرانی را تهدید می کند مشکلات اقتصادی، عامل مهم شیوع اختلالات روانی در تهرانی‌ها و رخت بربستن شادی از میان آنهاست؛ به طوری که تفاوت فاحش درآمدی در تهران و افزایش فاصله طبقاتی، اختلالات رفتاری زیادی را به وجود آورده است.حسین صرافی: در شرایطی که به گفته روانپزشکان، ابتلا به اختلالاتی از قبیل افسردگی و اضطراب در تهران بیشتر در سنین ۱۵ تا ۴۴ سالگی بروز پیدا میکند، روز گذشته دکتر سیدمحمد‌هادی ایازی، معاون اجتماعی وفرهنگی شهردار تهران اعلام کرد:” نتایج یک نظرسنجی نشان داد ۴۲ درصد افراد اغلب شاد، ۳۰ درصد گاهی اوقات شاد و گاهی غمگین و ۲۸ درصد مابقی همیشه غمگین هستند.”دکتر ایازی با بیان اینکه متأسفانه باید بپذیریم برای گذران اوقات فراغت مردم تهران برنامه مدون و مناسبی وجود ندارد، اقدام برای ایجاد نشاط و شادی در شهروندان را بسیار حائز اهمیت دانست و عنوان کرد:” تمامی دستگاه‌هایی که به‌نحوی مرتبط با این موضوع هستند موظفند جدی‌تر به آن بپردازند چرا که شرایط کنونی جامعه اقتضا میکند برنامه‌های شاد و مفرح برای جامعه جوان داشته باشیم.”ایازی درخصوص شرایط شاد بودن جامعه گفت:” گروهی معتقدند انسان زمانی شاد است که زندگی بر وفق‌مراد باشد و دغدغه‌ای نداشته باشد که متأسفانه ۳موضوع مهم شغل، ازدواج و مسکن در حال حاضر به دغدغه اصلی جوانان تبدیل شده است.”شنیدن این عبارات از زبان معاون اجتماعی شهردار تهران در حالی است که به عقیده روانپزشکان مشکلات اقتصادی، عامل مهم شیوع اختلالات روانی در تهرانی‌ها و رخت بربستن شادی از میان آنهاست؛ به طوری که تفاوت فاحش درآمدی در تهران و افزایش فاصله طبقاتی، به هیچ عنوان قابل تحمل و دفاع نیست و اختلالات رفتاری زیادی را به وجود آورده است. به این ترتیب متأسفانه اکثر مردم تهران عصبی و عبوس شده‌اند و نشاط و سر‌‌زندگی در بین آنها کمتر دیده میشود.اما اینکه چرا در شهرهای بزرگی مثل تهران، مردم بیشتر انواع اختلالات روانی را تجربه می‌کنند، موضوعی است که روانپزشکان نظرات مختلف اما تقریبا هم جهتی درباره آن دارند.دکتر پرویز مظاهری، دبیر انجمن روانپزشکان ایران در گفت‌وگو با خبر آنلاین با بیان اینکه در شهرهای بزرگ عدم رسیدگی به شهروندان به علت تراکم جمعیت منجر به افزایش شیوع انواع اختلالات روانی به خصوص اضطراب و افسردگی میشود، میگوید:” البته این اختلالات در شهرهای کوچک هم دیده میشود. اما چون در این شهرها مردم زندگی آرام تری دارند، کمتر دچار اضطراب میشوند؛ ضمن اینکه همین مردم به‌دلیل نبود امکانات کافی و تسهیلات، افسردگی کمتری را تجربه می‌کنند.”دکتر محمد علی شهرکی، روانپزشک و مدیر اجرایی جمعیت ترک اعتیاد آفتاب نیز با بیان این عبارات و با تأکید بر اینکه شهرهای بزرگی مثل تهران احتیاج به بازسازی فضای تبلیغاتی دارند، به خبرآنلاین میگوید:” همین بیلبوردهای تبلیغاتی تجهیزات گران‌قیمت و متنوعی هستند که خواه ناخواه چه قبولشان داشته باشیم و چه نداشته باشیم، به‌صورت ارزش در می‌آیند و در این میان، رسانه‌ها هم به این تبلیغات دامن می‌زنند.”جامعه ناایمن و برون‌ریزی‌های مختلفبه گفته کارشناسان، در طول سال‌های گذشته، اگر چه تهران توسعه یافته ولی رفاه و امکانات مردم این شهر به همان اندازه توسعه نیافته است. همین امر هم باعث شده مردم بیشتر نگرانی و افسردگی و خشم خود را به کانون خانواده ببرند و آن هم به صورت انواع اختلالات خواب، سردرد و دیگر اختلالات روان‌تنی خود را نشان دهد.دکتر مهراد متین‌راد، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه استرس‌های مختلف زندگی شهری، خود را به صورت اختلالات مختلف روانپزشکی و روان‌تنی نشان می‌دهند، این طور توضیح میدهد:” معضل عمده ما این است که ما یک جامعه ناایمن داریم به‌طوری که شاهد بی‌ثباتی عمیقی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم هستیم. در کنار این، مردم ما عادت کرده‌اند که هر روز از رسانه‌های مختلف اخبار نگران‌کننده بشنوند و همیشه در اضطراب و حیرت باشند.”نتیجه این بی‌نظمی هم نمود خود را در رانندگی، خرید کردن، حضور در مکان‌های شلوغ و حتی در رفتارهای روزمره نشان میدهد.دکتر شهرکی نیز با اشاره به اینکه معضل کار و فعالیت هم عمده‌ترین زمان مردم را اشغال کرده، توضیح میدهد:” می‌توان گفت دیگر چیزی به نام تعطیلات آخر هفته و استراحت برای بازسازی افکار و پرداختن به جنبه‌های فردی باقی نمی‌ماند و همین استرس‌ها هم وقتی مدام افزایش می‌یابند، قاعدتا باعث بروز انواع بیماریهای پنهان دیگر میشوند.”به گفته وی، چنین فردی در چنین شهری به تدریج دچار وادادگی میشود و علاوه بر سایر اختلالات روانپزشکی، انواع آسیب‌های اجتماعی نیز در او نمود پیدا می‌کنند.دکتر شهرکی با بیان اینکه با توجه به ساخت شهرهای بزرگ و اینکه مردم بیشتر زمان خود را در داخل شهر سپری می‌کنند، لزوم بازنگری در معماری و طراحی ساخت چنین شهرهایی را ضروری می داند و می گوید:” این طراحی باید با تمرکز بر جنبه‌های روانی مردم صورت گیرد یعنی محیطی ساخته شود که اضطراب را از شهروندان دور کند.”خود درمانی یا فراربه گفته کارشناسان در خوش‌بینانه‌ترین حالت، ۲۰ درصد افرادی که به‌علت مشکل مبهمی به پزشک مراجعه می‌کنند، یا بیماری‌شان کاملا روانپزشکی است که به صورت مشکل جسمی بروزکرده یا اینکه اختلال روانپزشکی روی مشکلات دیگر پزشکی فرد سوار شده است.دکتر شهرکی در این باره میگوید:” البته مردم ما در بیشتر موارد چنین وضعیتی را که همراه با فشارهای روانی است تحمل می‌کنند، در درجه دوم هم درصورت تحمل نکردن شرایط، به‌خود درمانی یا درمان‌های جایگزین می‌پردازند مثلا سراغ تکنیک‌های مختلف آرام‌سازی و یا تفکر مثبت می‌روند یا اینکه از کتاب‌های عمومی روانشناسی استفاده می‌کنند.”به گفته وی، باید درنظر داشت اگرچه این روشها به جای خود مثبت هستند ولی ممکن است فرد را به این فکر خطا بیندازند که دیگر نیازی به مراجعه به روانپزشک نیست.به عقیده دکتر شهرکی در نهایت هم بیماران با انواع علائم جسمی مثل سردرد، سرگیجه، خستگی مفرط و تپش‌قلب به پزشک مراجعه می‌کنند و تازه در این زمان است که پزشک فرد را برای تشخیص اختلال روانی به روانپزشک ارجاع میدهد.این در حالی است که به گفته روانپزشکان خیلی از مردمی که دچار مسائل وابسته به استرس میشوند، اصلاً نمی‌دانند که باید هنگام مواجهه با این علائم چه کرد به همین دلیل یا این استرس را سرکوب می‌کنند یا دائما از آن در حال فرار هستند.دکتر راد نیز خاطرنشان میکند:” در یک جامعه ناایمن مهمترین نقش مسئولان ما این است که مردم را با روشهای مختلف مدیریت استرس و مقابله با آن آشنا کنند تا مردم بتوانند با باورهای اجتماعی این استرس را کنترل کنند تا بیش از این شاهد بی‌دقتی و بی‌تمرکزی در امور روزمره، اتلاف وقت، بالارفتن هزینه‌ها و کاهش بهره‌وری نباشیم.”
شیوع اختلالات روانی در جمعیت بالای ۱۵ سال کشور ۲۱٫۳ درصد در مناطق روستایی و ۲۰٫۹ در مناطق شهری برآورد شده است. شایعترین این اختلالات افسردگی بوده استطبق آمار سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۹ امروزه حدود ۴۵۰ میلیون نفر از مردم دنیا از بیماریهای مختلف روحی و روانی رنج می‌برند. طبق آمار دیگری بیماریهای روانی پس از حوادث غیرعمومی در کشور به‌طور مشترک با بیماریهای قلبی و عروقی رتبه دوم را در کشور دارد. شیوع اختلالات روانی در جمعیت بالای ۱۵ سال کشور ۲۱٫۳ درصد در مناطق روستایی و ۲۰٫۹ در مناطق شهری برآورد شده است. شایعترین این اختلالات افسردگی بوده. این بیماری ۶۰ درصد مرگ و میر‌های دنیا را به خود اختصاص داده است. طبق این آمار افسردگی چهارمین عامل ناتوانی بوده و به زودی در دنیا به دومین علت شناخته خواهد شد. این در حالی است که در کشور ما افسردگی اولین علت سالیان از دست‌رفته عمر به علت ناتوانی است.هم‌اکنون در بانک اطلاعات مربوط به بیماران روانی سازمان بهزیستی کشور ۱۰۱ هزار بیمار روانی مزمن شناخته شده‌اند که از این تعداد ۶۷ در صد مرد و ۳۳ درصد زن هستند. این آمار جدای از گروهی از افرادی است که یا به‌لحاظ ذهنیت و نگاه‌های سنتی به بیماریهای روانی از مراجعه به روان پزشک خودداری می‌کنند و کسانی است که دچار بیماریهای روانی هستند اما خوشان هم از آن اطلاع ندارند میشود. اما منشاء این بیماری‌ها کجاست و یا اینکه چرا در مواردی عنوان میشود که برخی از بیماریهای روانی نوظهور هستند و در گذشته نبوده‌اند. آیا این بیماریهای روانی نوظهور محصول مدرنیته هستند یا در گذشته نیز بوده و امروز با نام‌های جدیدی و اختصاصی‌تر معرفی میشوند.شخصیت آدمی چیست؟در این باره دکتر شیوا دولت آبادی چنین میگوید: «بیماریهای روانی و مشکل روانی به شکل جدی آدمی را دچار معلولیت کند یا به‌لحاظ خفیف عوارض روانی بر جای گذارد و ترکیبی از برخی آمادگی‌هایی است که بشر یا به‌صورت ژنتیکی از آن برخوردار است و یا اکتسابی از عوامل مختلف کسب میکند. حتی جدی‌ترین آمادگی‌های ژنتیکی نیز تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار می‌گیرند و با شدت کم و یا بیشتر خودشان را نشان می‌دهند. بنابراین هرگاه از مشکلات روانی سخن به میان می‌آید. شرایط بیرونی بر روان انسان تأثیر می‌گذارند.دکتر دولت‌آبادی درخصوص میزان این تأثیرگذاری‌ها نی عوامل محیطی و درونی نیز چنین عنوان می‌دارد: «اصل دیگر در روانشناسی زنتیکی و پیش زمینه بودن فعل و انفعالاتی درونی است. بیماری اسکیزوفرنی یک بیماری است که به شکل جدی بر شخصیت و تفکر، ادراک و عواطف و هیجانات تأثیر میگذارد. در بیماریهای روانی ترکیبی از زیست‌شناسی (عوامل زیستی)، روانشناسی و جامعه‌شناسی را می‌توان دید. این سه در کنار یکدیگر هم شخصیت را می‌سازند و مشکلات روانی و جسمانی شخصیت‌ها را شکل می‌دهند. وی ادامه میدهد: «داشته‌های انسان ترکیبی از آن چیزی است که به‌لحاظ زیستی، اجتماعی و خانوادگی کسب کرده است. اینها همگی شخصیت آدمی را میسازد. از این رو اگر نقصانی در هر یک وجود داشته باشد به‌لحاظ روانی می‌توانند مشکل ساز باشد.»اضطراب و وسواس؛ بیماریهای جدیدشیوا دولت آبادی با اشاره به گونه‌ای از بیماری‌هایی که منشأ درونی دارد آنها را به عنوان بیماری‌هایی معرفی میکند که در همه ادوار زمانی بوده‌اند و می‌افزاید: «آن دسته از اختلالات که پایه و زمینه ژنتیکی قوی دارد. مانند اختلالاتی که همواره در وجود گروهی از آدم‌ها بوده است. بیماری‌هایی که در گذشته به عنوان «مالیخولیا»، «ملانگولی»، «وضعیت روانی دو قطبی» و «افسردگی» می‌شناختیم. همواره در طول تاریخ بوده‌اند. این بیماری‌ها یک عامل عمده زیستی دارند. البته در این خصوص عوامل بیرونی می‌توانند تأثیر بگذارند اما تعیین‌کننده نیستند.»دکتر دولت آبادی وسواس را در گونه بیماریهای جدید وبیماری محیطی خوانده و میگوید: «در مواردی با اختلالاتی روبه‌رو هستیم که تنها به شرایط محیطی ارتباط دارند. اختلال وسواس یکی از این گونه بیماریهای روانی محسوب میشود. این بیماری هم به‌لحاظ نوع و هم میزان در جوامع مختلف متفاوت است. بنابر این در این جا عوامل محیطی نقش بسزایی را بازی میکند. البته در بیماری وسواس نیز آمادگی مغزی و زیستی نقش مهمی دارد.» او اضطراب را نیز گونه‌ای دیگر از این دسته از بیماری‌ها معرفی میکند و می‌افزاید: «اضطراب دیگر اختلالی است که در سال‌های کنونی زیاد دیده میشود. این بیماری یکی از متداول‌ترین آثار زندگی مدرن است. هرچه فضای زندگی‌ها از آرامش و امنیت تهی شود، میزان استرس بیشتر میشود. این گونه اختلالات روانی محصول شرایط زندگی و جامعه هستند. در این موارد وزنه به سمت عوامل بیرونی سنگینی میکند. این مشکل در همه یکسان نیست. یعنی شرایط یکسان همه انسان‌ها به یک میزان دچار اختلالات اضطراب نمی‌شوند. پس این مورد نیز ریشه در عوامل مغزی و زیستی دارد.»افسردگی یا درماندگی آموخته شدهاز نظر دکتر دولت آبادی برخی بیماری‌ها هم علت بیرونی و هم درونی دارند. او آنها را دو قطبی می‌نامد. از جمله این بیماری‌ها «دپرس» بودن است. دکتر دولت‌آبادی در این خصوص نیز چنین میگوید: «دپرس بودن از طرفی در شمار آن دسته از بیماریهای بسیار جدی روانی است. پیشتر به بیماریهای دو قطبی اشاره شد. در چنین حالتی فرد میتواند دچار افسردگی شدید میشود. البته افسردگی در واکنش اتفاق‌های بیرونی نیز وجود دارد که این اختلال بیش از هر چیز تحت تأثیر وقایع بیرونی است. این اختلال واکنشی و در مورد افسردگی واکنش افسردگی و به اختلال افسردگی، بیماری گفته میشود. اختلال واکنشی زمانی رخ میدهد که بیمار دیگر درمانی برای بیماری‌اش نمی‌یابد. نام علمی این اختلال «درماندگی آموخته شده» است. حدود ۳۰ سال است که این اسم جایگزین افسردگی شده است.»برخی از بیماریهای روانی که آنها را با نام‌های تکرای و شناخته شده به خاطر می‌آوریم امروزه به‌خاطر تحقیقات علمی و تخصصی شدن وتقسیم شدن به شاخه‌های مختلف به اسامی و نام‌های دیگری شناخته میشوند. دکتر دولت آبادی در این باره چنین میگوید: «در عالم پزشگی اسامی مختلف جهانی برای بیماری‌ها انتخاب میشود. و در ادوار مختلف این بیماری‌ها تغییر نام پیدا می‌کنند. از قرن ۱۹ بیماریهای روانی زیستی و محیطی (بیرونی) تقسیم‌بندی شد. در قرون ۲۰ تا ۲۱ بیماریهای روانی دچار دسته‌بندی‌های دیگر شدند.در ایالات متحده بر اساس مطالعات انجام شده هر چند سال یکبار دسته‌بندی‌های جدیدی انجام میشود و اسامی آنها را نیز تغییر داده میشود. آمار چهانی بهداشت نیز این دسته‌بندی‌ها را انجام میدهد و نام برخی از اختلالات را تغییر میدهد. به همین خاطر در ۳۰، ۴۰ سال اخیر شاهد آن هستیم که اختلالات روانی دچار تغییر اسم میشوند. به عنوان مثال در دوره‌ای به یک اختلالی گفته شد «پرتحرکی کودکان یا بیش‌فعالی» اما امروزه به آن گفته میشود «نقصان در توجه» امروزه با مطالعات بیشتر این اختلال‌ها در حال تغیر و دقیق‌تر شدن هستند و زیرگروه‌های تازه‌ای پیدا می‌کنند.»
فرزندان ممکن است خواسته‌هایی داشته باشند که برآورده کردن آنها به صلاح نباشد پس یاد بگیرید به آنها ” نه ” بگوییدبه بچه‌ها «نه» بگوییدفرزندان ممکن است در برخی مواقع خواسته‌هایی داشته باشند که برآورده کردن آنها به صلاح نباشد. با چنین فرزندانی چه برخوردی باید داشته باشیم و چگونه می‌توانیم آنها را قانع کنیم؟ درخواست فرزندان بر اساس میل و نیاز آنهاست اما در برخی مواقع برآورده کردن این میل و نیاز، ممکن است به مصلحت نباشد.ارضای خواسته‌ها و نیازها باید به گونه‌ای باشد که راه را برای رشد شخصیت فرد باز کند. به این معنی که اگر همیشه همه خواسته‌های ما بدون کوچکترین مانعی برآورده شود، آن گاه از وضعیت موجود احساس رضایت کرده و هیچ تلاشی برای بهبود شرایطی که در آن هستیم انجام نمی‌دهیم و به دنبال پیشرفت نخواهیم بود. اصولا پیدایش نیازها و خواسته‌های تازه که محرکی برای حرکت رو به جلو است نتیجه این است که به برخی از خواسته‌های خود نرسیده‌ایم. بنابراین ما در حالی که نیاز فرزندان خود را برآورده می‌کنیم، باید آنها را آماده کنیم که از لحاظ شخصیتی، اجتماعی و روانی به پله‌های بالاتری دست پیدا کنند.برای این کار لازم است اولا خواسته‌های معقول ارضا شود؛ چرا که محرومیت و ناکامی در دستیابیبه خواسته‌ها، شخص را در آینده از لحاظ شخصیتی و زندگی فردی با مشکل مواجه میکند. دوم اینکه ارضا و پاسخگویی به این خواسته‌ها باید نسبی باشد. پاسخ دادن نسبی به خواسته‌ها روحیه صبر و افزایش تحمل را برای کودک به دنبال دارد و مهارتهای تلاش برای بدست آوردن‌های بیشتر را در او تقویت میکند.اگر همیشه همه خواسته‌های ما بدون کوچکترین مانعی برآورده شود، آن گاه از وضعیت موجود احساس رضایت کرده و هیچ تلاشی برای بهبود شرایطی که در آن هستیم انجام نمی‌دهیم و به دنبال پیشرفت نخواهیم بود.این همان چیزی است که روان‌شناسان به آن «ناکامی بهینه» می‌گویند. در برخی موارد واقعا صلاح نیست به نیازهای فرزندان‌مان پاسخ دهیم. اما چگونه؟فرزندان ما هنگامی دارای شخصیت سالم هستند که دو خصوصیت در آنها وجود داشته باشد. خصوصیت اول، شناخت واقعیت‌ها و شناسایی محدودیت‌ها و فرصت‌هایی است که وجود دارد. یعنی آموزش این نکته که در زندگی موانع و ناکامی‌هایی وجود دارد، خودش میتواند یک هدف تربیتی باشد و به فرزند ما کمک کند که واقع‌نگر تربیت شود و به قول معروف لوس و دردانه نشود. بچه‌های لوس بچه‌هایی هستند که «نه» نشنیده‌اند. خصوصیت دوم مربوط به تفکر فرزند است. به این معنی که باید متوجه شود دست دیگری نیز در کار است که ممکن است بر وفق مراد او نباشد و او باید راه‌حل مناسب را پیدا کند که اوضاع را به نفع خودش تغییر دهد. تقویت این روحیه در کودک مهم است.
علائم شناسایی افرادی که دارای استرس دائم و مزمن هستنداسترس و اضطراب گاه و بی گاه از مضرات زندگی مدرن امروزی است. اما افرادی که دارای استرس دائم و مزمن هستند و به دلیل نوع شغل و یا سبک زندگی مدام تحت تاثیر هورمون استرس می باشند، علائم ویژه ای از خود بروز می دهند.از جمله این علائم عبارتند از :۱- سردرد های آخر هفته: کاهش ناگهانی استرس باعث سردردهای میگرنی می شود.۲- گرفتگی های عضلانی وحشتناک در دوران قاعدگی: زنانی که تحت استرس های مزمن هستند دوبرابر زنان دیگر دچار این عارضه می شوند و این امر به دلیل عدم توازن هورمونی اتفاق می افتد.۳- دهان درد: زخم و درد فک می تواند نشانه دندان قروچه رفتن باشد که معمولا در هنگام خواب اتفاق می افتد و تحت تاثیر ا سترس تشدید می شود.در این حالت بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.۴- خواب های عجیب و غریب: خواب ها معمولا جنبه مثبت دارند و همین امر سبب می شود که بعد از بیداری احساس بهتری داشته باشیم. اما افرادی که تحت استرس هستند در طول خواب مدام از خواب می پرند و روند خواب آنها دچار اشکال است. خواب خوب و با کیفیت خوابی است که ۷ الی ۸ ساعت بی وقفه صورت گیرد . ۵- خونریزی لثه : افرادی که تحت استرس هستند بیش از دیگران در معرض ابتلا به بیماری های لثه خواهند بود. افزایش مدام هورمون استرس- کورتیزول – باعث ضعف سیستم ایمنی گشته و اجازه می دهد که باکتری ها به لثه آسیب وارد کنند. ۶- افزایش جوش صورت: استرس شدید باعث ضعف اعصاب و بروز التهابات پوستی می شود.۷- مصرف زیاد شیرینی جات: استرس از دلایل ا صلی برانگیختی فرد و ایجاد تمایل وی به شیرینی جات است.۸- خارش پوست: افرادی که دچار خارش مزمن پوست می شوند معمولا افرادی هستند که زندگی پر استرسی را تجربه می کنند. ۹- افزایش آلرژی و حساسیت: افرادی که تحت استرس هستند الرژی بیشتری نیز به اغلب چیزها نشان می دهند و این به دلیل افزایش نوع خاصی از پروتئین در خون آنها است که در واقع پاسخ الرژیک می باشد . ۱۰- دل درد: استرس و اضطراب باعث افزایش دل درد میشود. و این دل درد به همراه احساس تهوع ، سردرد و کمر درد اتفاق می ا فتد.
صفحه 19 از 57
