شيوع شلي مفاصل در دانش آموزان تهراني سپيده سمايي حتما تاكنون عمليات آكروبات ديده‌ايد يا شاهد نمايش هنرمندانه قهرمانان ژيمناستيك بوده ايد. كساني كه گاهي چنان نرم حركت مي‌كنند و چنان پيچ و تابي به بدنشان مي‌دهند كه حس مي‌كنيد طرف از نرم تنان است و در بدن خود مهره استخواني ندارد. هرچند توانايي انجام اين حركات نشان از تمرينات فراوان اين ورزشكاران دارد، اما مشخصات فيزيولوژيك بعضي از افراد هم به‌گونه اي است كه آنها را در اين راه ياري مي‌دهد. شلي مفصل (هايپرموبيليتي) از آن جمله است. اين پديده كه به معناي تحرك بيش از اندازه مفاصل است، اگرچه در بعضي افراد مانند آكروبات‌ها، بالرين‌ها و ژيمناست ها مزيت محسوب مي شود اما در عين حال ممكن است زمينه ساز آسيب و اختلالاتي نظير كمردرد، آسيب‌هاي مفصلي و آسيب‌هاي ورزشي باشد. به تازگي محققان ايراني اعلام كردند شيوع شلي مفصل در ميان جمعيت دانش آموزان تهراني به عنوان نمونه‌اي از جمعيت جوان ايراني، بسيار بالاتر از استاندارد است. دختران بيمار تر از پسران براساس يافته‌هاي تحقيقي كه در مركز تحقيقات روماتولوژي دانشگاه علوم پزشكي تهران، بر روي هزارو 5 دانش آموز در گروه هاي سني دبستان تا دبيرستان انجام شده است،تعداد 240 نفر يعني 23/9 درصد هايپرموبيل بودند. اين تحقيق همچنين نشان داد كه شيوع اين عارضه در دختران به طور معني داري در مقايسه با پسران بالاتر است. دكتر جمشيدي سرپرست اين گروه تحقيقاتي در گفتگو با سلامت، جزئيات اين مطالعه را اين‌طور شرح مي‌دهد:<در بين افراد هايپرموبيل مورد مطالعه، شايع‌ترين مفاصل شل به ترتيب عبارت بودند از شست با فراواني 97/9 درصد،آرنج 78/5 درصد، زانو 78/3 درصد،انگشتان دست 60/4 درصد و تنه 23/3 درصد كه در بعضي از نمونه ها اين عارضه به صورت توام در چند مفصل مشاهده شده است.> وقتي مفصل ها زيادي شل مي شوند هايپرموبيليتي يك اختلال ساده فيزيولوژيك است؟ دكتر جزايري، متخصص ارتوپدي در پاسخ به اين سوال مي‌گويد: <هايپرموبيليتي دو نوع است.يك نوع از آن شلي عمومي مفصل هاست كه مفاصل اين افراد نسبت به جامعه از تحرك بيشتري برخوردار است و برحسب اينكه اين شلي در كدام مفاصل باشد، فرد قابليت‌هاي خاصي پيدا مي‌كند و اين مسئله برايش مشكل ساز نيست و حتي كمك مي كند كه اين افراد در فعاليت هايي مانند ژيمناستيك يا باله موفق تر جلوه كنند، يا حتي در فعاليت‌هاي ساده تر توانايي بيشتري دارند مثلا به راحتي مي توانند پشت خود را بخارانند. دسته ديگري از هايپرموبيليتي وجود دارد كه بيماري تلقي مي شود و خود به دو نوع است:<كوتيكوس هايپر الاستيكوس و نشانگان مارفان.> شلي مفصل از نوع ارثي كوتيكوس هايپر الاستيكوس يك بيماري ژنتيك و ارثي است .دكتر جزايري در تشريح نشانه‌هاي اين بيماري مي گويد: <در اين اختلال،تمام مفاصل فرد مبتلا به خصوص مفاصل شانه ،آرنج،زانو،مچ پا و مچ دست بسيار شل است، به‌گونه‌اي كه فرد مي‌تواند انگشت شست دست خود را بالا بياورد و به ساعد خود بچسباند. در اين بيماري همچنين ممكن است مفاصل شانه و زانو دچار دررفتگي خود به خود شوند و بيمار دردهاي مزمني دارد كه با درمان هاي ارتوپدي برطرف نمي شود. در برخي از افراد مبتلا به كوتيكوس هايپر الاستيكوس انحراف ستون فقرات ديده مي شود.> اين متخصص در ادامه مي‌افزايد:<پوست پشت دست افراد عادي حدود 2/5 سانتي متر كش مي آيد، اما در اين افراد پوست پشت دست و ناحيه آرنج 10 تا 15 سانتي متر كش مي‌آيد و اين طور به نظر مي رسد كه پوست اضافه دارند. در بعضي از مبتلايان هم پوست به حدي نازك است كه با كوچك‌ترين ضربه‌اي دچار خونريزي زيرپوستي مي شوند و لكه خون‌مردگي زير پوستشان ديده مي شود.> اما درمان اين بيماري چيست؟ دكتر جزايري به اين سوال اينگونه پاسخ مي‌دهد: <متاسفانه براي اين بيماري درمان خاصي وجود ندارد و بيمار بايد با مشكلات خود بسازد.> نشانگان مارفان نوع ديگري از اين بيماري ارثي است كه به دليل اختلال در كرموزوم 15 ايجاد مي شود. دكتر جزايري مشخصات افراد مبتلا به اين اختلال را اينگونه توضيح مي‌دهد:<افرادي درازقد با انگشتان دراز و باريك. طول اندام هايي چون بازو و ساعد اين افراد بلندتر از حد عادي است به حدي كه در حالت ايستاده كف دستشان به زير زانو مي رسد. مفاصل مبتلايان به نشانگان مارفان هم شل تر از حد عادي است اما اين شلي به شدت مبتلايان به كوتيكوس هايپرالاستيكوس نيست. پوست اين افراد كمي كش مي آيد و معمولا از كف پاي صاف رنج مي برند. نزديك بيني شديد چشم‌ها، فرورفتگي قفسه صدري، دررفتگي لنز چشم ،نارسايي دريچه ميترال و انحراف ستون فقرات به راست و چپ از ديگر عوارضي است كه ممكن است گريبانگير مبتلايان به اين بيماري باشد. متاسفانه براي نشانگان مارفان هم درماني وجود ندارد، هرچند برخي از مشكلات اين گروه مانند نارسايي دريچه ميترال يا انحراف ستون فقرات ممكن است با اعمال جراحي قابل رفع يا اصلاح باشد.> اهميت شناسنامه سلامت دانش آموزان حدود 25 درصد دانش آموزان تهراني مبتلا به شلي مفصل هستند و خوشبختانه اين شلي از نوع فيزيولوژيك است كه درنگاه اول به نظر نمي رسد براي كسي مشكلي ايجاد كند. اما اهميت اين تحقيق وقتي روشن مي شود كه به توضيحات دكتر جمشيدي در اين زمينه توجه كنيم: <آنچه در دانش آموزان تهراني مشاهده شد از نوع شلي مفاصل است كه بيماري تلقي نمي شود. در بعضي از اين دانش آموزان فقط يك مفصل هايپرموبيل بود و در بعضي ديگر چندين مفصل درگير اين مسئله بود. اما نكته مهم، شناسايي اين دانش آموزان و مشاوره دادن به آنها براي انتخاب نوع ورزش يا حتي دربعضي موارد در نوع نشستن و برخاستنشان است. هايپرموبيليتي اگر محدود و تك مفصلي باشد و مثلا فقط انگشت دست را درگير كند اهميتي ندارد، اما در موارد ديگر، قصه فرق مي‌كند. به عنوان مثال كسي كه هيپرموبيليتي محوري دارد و در ناحيه كمرش اين عارضه مشاهده مي شود، در ورزشي مانند ژيمناستيك موفق است اما نبايد به زانو و ستون فقراتش فشار بياورد. بنابراين چنين افرادي بايد از انجام ورزش هايي مانند وزنه برداري و فوتبال خودداري كنند.> به گفته دكتر جمشيدي،افرادي كه به هايپرموبيليتي مبتلا هستند همچنين ممكن است در اثر وارد شدن ضربه زياد به مفاصل شل در سنين بالاتر به آرتروز زودرس مبتلا شوند. مجموع اين عوامل اهميت وجود شناسنامه سلامت براي تمام دانش آموزان را بيش از پيش روشن مي‌كند. تنها در صورت مشخص شدن اين بيماري‌ها و ثبت شدن آنها در پرونده پزشكي كودكان است كه مي‌توان اميدوار بود مبتلايان به اين عارضه مورد مشاوره هاي لازم قرار گيرند و اين عارضه در آينده براي آنها دردسرساز نشود.
يك رديف مرواريد سفيد با اردتودنسي گلرخ ثريا شما هم از پدر و مادرهايي هستيد كه از <خرگوشي بودن> دندان‌هاي فرزندتان نگرانيد و نمي‌دانيد از كي و از چه زماني بايد به متخصص ارتودنسي مراجعه كنيد و درمان ارتودنسي را شروع كنيد؟ و يا شايد خود شما از نامرتبي دندانها و جلوزدگي فكتان، ناراضي هستيد، اما تصور مي‌كنيد ديگر از شما براي درمان ارتودنسي، گذشته است! به هر حال اگر هر سوالي درباره ارتودنسي داريد، خواندن اين گفتگو با استاد و مدير گروه بخش ارتودنسي دانشكده دندانپزشكي دانشگاه شهيد بهشتي و استاد گروه ارتودنسي دانشگاه آزاد اسلاميرا به شما پيشنهاد مي‌كنيم. از اين جا شروع كنيم كه ارتودنسي به عنوان شاخه‌اي از علم دندانپزشكي، چيست و به درمان كداميك از مشكلات دنداني مي‌پردازد؟ ارتودنسي با پيشرفت‌هايي كه در سال‌هاي اخير رخ داده است، امروزه معناي اصلي و اوليه خودش را ندارد. ارتودنسي كلاسيك به تصحيح و تنظيم موقعيت دندانها اطلاق مي‌شد ولي در دهه اخير اين معني كل ارتودنسي را پوشش نمي‌دهد. امروزه ارتودنسي به اصلاح تمام ناهنجاري‌هاي <دنداني-فكي-صورتي> مي‌پردازد. ارتودنسي علم و هنري است كه رابطه بين دندانها و اسكلت صورت و عضلات صورت را با يكديگر هماهنگ مي‌كند، چون اگر هر گونه اختلالي در هر يك از اجزاء اين مجموعه به وجود آيد، مي‌تواند كل اين مجموعه را تحت تاثير قرار دهد. به نظر شما كودكان از چه سني بايد درمان ارتودنسي را شروع مي‌كنند؟ ناهنجاري‌هاي دنداني و اسكلتي و مادرزادي بسيار متنوعي وجود دارند كه اگر كسي به آنها مبتلا باشد، نيازمند درمان ارتودنسي خواهد بود. از نامنظمي و نامرتبي دندانها كه به دليل كمبود فضا براي رويش دندانها در فك به وجود مي‌آيد، تا مشكلات و ناهنجاري‌هاي اسكلت فك‌ها. در اين ميان ناهنجاري‌هاي مادرزادي مانند شكاف لب و كام وجود دارند كه در بخشي از فرآيند درمان، نياز به درمان ارتودنسي وجود دارد. مشكلي كه اكثر بيماران با آن روبرو هستند، همان مشكلات دنداني و نامرتبي دندان‌هاست. زمان مناسب براي شروع درمان اردتودنسي براي اين افراد سنين 12 تا 13 سالگي است، چون در اين سنين دندانها در حال رويش فعال هستند. اما در مورد بيماراني كه مشكلات اسكلتي دارند؛ به عنوان مثال فك بالايشان جلوتر از موقعيت طبيعي است و يا برعكس فك پائين عقب‌تر از موقعيت مناسب خود قرار گرفته است، بهترين زمان براي شروع درمان سال‌هاي آخر قبل از بلوغ است چون مي‌توان از بلوغ براي درمان اين ناهنجاري‌ها استفاده كرد. بنابراين سن 9 سالگي براي دختر خانم‌ها و سن 11 سالگي براي پسرها را براي اين دسته از بيماران توصيه مي‌كنيم، در اين سنين كودكان در اواخر دوره دندانداري مختلط يعني دوره‌اي كه هم دندان‌هاي شيري و هم دندان‌هاي دائمي در دهان بيمار وجود دارند، هستند و به علاوه سرعت رشد در كودكان در قله خود قرار دارد. با توجه به مطالبي كه گفتيد، اگر پدر و مادري ندانند مشكل فرزندشان اسكلتي و يا دنداني است، به نظر شما در چه سني بايد براي نخستين بار و براي گرفتن مشاوره، فرزندشان را نزد متخصص ارتودنسي بياورند؟ من اعتقاد دارم در سن 6سالگي كه همزمان با رويش اولين دندان آسياست، بهتر است كودك توسط يك متخصص ارتودنسي معاينه شود تا تابلويي از آينده بيمار براي والدين تصوير شود، به اين ترتيب وضعيت مشكلات بيمار در آينده به والدين گوشزد مي‌شود و اگر قرار است در سن مشخصي اختلالي براي كودك به وجود آيد، پيش‌بيني شده و اقدامات پيشگيري و درماني به موقع انجام خواهد گرفت. اين مشاوره فقط با هدف هدايت والدين انجام مي‌گيرد و درمان‌هاي ارتودنسي معدودي لازم است از اين سن آغاز شود. اين روزها، در كنار جراحي‌هاي زيبايي، درمان‌هاي ارتودنسي در ميان بزرگسالان نيز مد شده است. آيا افراد بزرگسال هم مي‌توانند ارتودنسي كنند و شامل چه درمان‌هايي است؟ امروزه، بيماران بزرگسال نسبت به گذشته بسيار زيادتر شده‌اند و به نظر من بسيار مطلوب است كه بتوان با اصلاح نامنظمي دندانها و موقعيت فك‌ها، زيبايي و اعتماد به نفس را به افراد بازگرداند. در اين دوران معمولا اصلاح ناهنجاري‌ها با يك پلاك ارتودنسي ساده امكان‌پذير نيست و معمولا نياز به درمان‌هاي ارتودنسي ثابت مانند براكت و سيم است. به علاوه در برخي از بيماران پس از اقدامات فوق، جراحي فك ضرورت پيدا مي‌كند. اگر بيماري مشكلات لثه‌اي، تحليل استخوان و بيماري‌هاي سيستميك مانند ديابت و ... نداشته باشد، درمان ارتودنسي از نظر حل مشكلات دنداني در هر سني امكان‌پذير است. مگر كساني كه بيماري قند يا ساير بيماري‌هاي سيستميك دارند، ممكن است دچار چه اختلالي در درمان ارتودنسي‌شان بشوند؟ براي حركات ارتودنسي از نيروهاي ارتودنسي استفاده مي‌كنيم، اين نيروها چه از نظر مقدار و چه از نظر زمان مشخص‌اند. در بيماري ديابت فرآيند تشكيل و تحليل استخوان مختل شده و تحليل استخوان پيشي مي‌گيرد. درمان ارتودنسي به گونه‌اي است كه بايد در حين حركت دندان، استخوان در يك طرف دندان تحليل برود و در طرف ديگر تشكيل شود تا دندان در موقعيت جديد تثبيت شود. اما در ديابت تحليل استخوان تشديد شده، و حركات ارتودنسي موجب لقي دندانها مي‌شود. آيا بيماران بزرگسال نتيجه قطعي از درمان خود خواهند گرفت و يا بيماران كم‌سن و سال‌تر درمان موفق‌تري خواهند داشت؟ مسلما اگر بيماران كه مشكل اسكلتي در فك‌هايشان دارند، در سنين رشد و حوالي بلوغ به متخصص ارتودنسي مراجعه كنند، درمان موفق‌تري خواهند داشت و مي‌توان از فرآيند رشد در درمان ارتودنسي استفاده كرد. در بيماران بزرگسال، اگر مشكل دنداني است مي‌توان با درمان‌هاي غيرجراحي مانند براكت و سيم مشكل را حل و دندانها را مرتب كرد ولي اگر مشكل مربوط به اسكلت فك‌ها باشد، در يك فرد بالغ بايد نخست مشكلات دنداني را با ارتودنسي اصلاح و به دنبال آن با جراحي موقعيت فك‌ها را اصلاح كرد. آقاي دكتر! درمان ارتودنسي چه مدت طول مي‌كشد و يك بيمار چه مدت بايد از يك پلاك ارتودنسي استفاده كند؟ اگر يك بيمار در سن مناسب، درمان ارتودنسي را شروع كند حدود 1/5 تا 2 سال طول مدت درمان ارتودنسي او خواهد بود. البته به دنبال آن براي حفظ نتايج درمان، بايد براي مدت مشخصي از دستگاه‌هاي (پلاكهاي) ارتودنسي <نگاهدارنده> استفاده كند. استفاده از اين پلاك‌ها براي حفظ و تثبيت موقعيت جديد دندانها لازم است. بنابراين به طور متداول يك درمان ارتودنسي 2 تا 2/5 سال طول مي‌كشد. بنابراين اين پلاكهاي نگهدارنده را چه مدت پس از رديف شدن دندانها بايد استفاده كرد؟ مدت استفاده از اين پلاك‌ها بستگي دارد به مشكل و ناهنجاري‌هاي بيمار. گاهي ضمن انجام درمان ارتودنسي، عامل مسبب ناهنجاري دنداني و فكي را برطرف مي‌كنيم، در اين صورت زمان استفاده از پلاك نگهدارنده حداقل است ولي اگر عامل مسبب ناهنجاري هنوز وجود داشته باشد، زمان استفاده طولاني‌تر است، چون عامل مسبب هنوز پابرجا است. اگر از اين پلاكهاي نگهدارنده استفاده نشود و به محض رديف شدن دندانها، پلاك ارتودنسي كنار گذاشته شود، چه اثري بر روي نتايج درمان ارتودنسي خواهد داشت؟ اگر استفاده نشود، ناهنجاري دنداني خيلي سريع باز مي‌گردد و دندان‌هاي رديف شده، سريع به وضعيت اوليه خود باز مي‌گردند. بنابراين تا هنگامي كه الياف لثه‌اي و استخوان به طور كامل و بالغ در اطراف دندان در موقعيت جديد تشكيل نشده‌اند، بايد از اين دستگاه‌ها استفاده كرد تا دندان در موقعيت جديد و صحيح خود حفظ و تثبيت شود. چه مشكلات و ناهنجاري‌هايي بايد در دندانها و فك‌هاي ما وجود داشته باشد كه درمان ارتودنسي ضرورت پيدا كند؟ مشكلات دنداني و فكي به 2 دسته اصلي تقسيم مي‌شوند. )1 مشكلات دنداني كه علت آن كمبود فضا براي رويش دندانها در قوس فكي است. كمبود فضا در قوس فكي مي‌تواند ناشي از كشيدن و خارج كردن زودهنگام دندان شيري باشد كه باعث مي‌شود دندان‌هاي اطراف به فضاي خالي دست‌اندازي كرده و دندان دائمي فضاي كافي براي رشد پيدا نكرده و خارج از قوس دنداني رويش پيدا كند و نماي دندانها را نامرتب كند. علت ديگر نامرتبي دندانها، عادت‌هاي دهاني كودكان مانند مكيدن انگشت است كه دندان‌هاي جلويي فك بالا را به سمت بيرون دهان و دندان‌هاي جلويي فك پائين را به سمت داخل دهان، جابه‌جا مي‌كند. )2 مشكلات اسكلتي كه گر چه عوامل محيطي در آن دخيل اند ولي 70 تا 80 درصد علت آن مسائل وراثتي است و تاثير عوامل محيطي را تشديد مي‌كند. بنابراين اگر والدين داراي ناهنجاري‌هايي در اسكلت فك خود باشند، ممكن است فرزندانشان نيز درگير شوند؟ صددرصد. اين ناهنجاري با شدت‌هاي متفاوت در فرزندانشان بروز مي‌كند. بعضي افراد پس از ارتودنسي احساس مي‌كنند، دندان‌هايشان لق شده است. آيا ارتودنسي عوارضي هم دارد؟ عدم توجه به يك سري مسائل، عوارض جبران‌ناپذيري را براي بيماران به دنبال خواهد داشت. يكي از اين موارد استفاده از نيروهاي نامناسب و بيش از اندازه براي حركت دادن دندان‌هاست. براي حركت دادن هر دندان 100 تا 120 گرم نيرو لازم است كه اگر مقدار و يا زمان اعمال اين نيروها كنترل نشده باشد، باعث تحليل ريشه دندان و تحليل استخوان فك و در نهايت لقي دندانها مي‌شود. بخشي از اين كنترل برعهده دندانپزشك و متخصص ارتودنسي است و بخش ديگر آن برعهده خود بيمار است و به همكاري او برمي‌گردد. بنابراين اگر قرار است پيچ پلاك ارتودنسي را 2 بار در هفته و به مقدار مشخصي باز كند، دقيقا همان كار را انجام دهد و يا اگر قرار است يك ماه بعد به دندانپزشك مراجعه كند، اين ملاقات را چند ماه به تاخير نيندازد چون در تمام اين مدت نيروها از طرف پلاك‌ها و سيم‌ها و براكت‌ها به دندانها اعمال مي‌شوند و ميزان اين نيروها بيش از حد لازم است و موجب عوارض بسياري مي‌شود. آقاي دكتر، شما چه توصيه‌هايي براي كساني كه از پلاكهاي ارتودنسي و يا براكت و سيم استفاده مي‌كنند، داريد؟ براكت و سيم بر روي دندانها، محل مناسبي براي گير مواد غذايي است و در صورتي كه اطراف آنها به خوبي مسواك زده نشده و تميز نشود، باعث پوسيدگي‌هاي گسترده بر روي تمام دندانها خواهد شد. كساني كه پلاك ارتودنسي دارند بايد مرتب از آن استفاده كنند چون اگر فقط گاه‌گاهي پلاك ارتودنسي را در دهان بگذارند، دندانها در طول زمان عدم استفاده از پلاك، جابه‌جا شده و پلاك به سختي در محل خود قرار مي‌گيرد و سفت‌تر از حالت اوليه خواهد بود. بنابراين به دندانها نيروهاي نامناسب و مخرب وارد كرده و آنها را به موقعيت صحيح هدايت نمي‌كند.
مشكل، بي اطلا‌عي زوجين است دكتر سيدمحمد ابوترابي دكتر مجد، روان پزشك و مدرس سلامت جنسي معتقد است كه <تمام مذاهب دنيا آموزش مسائل جنسي را لازم دانسته‌اند.> و البته تاكيد مي‌كند كه<اين مسائل بايد طوري گفته شود كه ازچارچوب‌هاي فرهنگي و آداب ورسوم هر مملكتي تخطي نكند.> با دكتر مجد درباره مشكلات آموزش پدران و مادران درباره سلامت روابط زناشويي كه به گفته كارشناسان ضعف در آن باعث افزايش آمار طلاق و شيوع مشكلات رواني شده است، به گفتگو نشسته ايم. بخشي از آموزش سلامت جنسي در حيطه كاري روان پزشكان است.شما اين كار را از كي شروع كرديد؟ ما اين كار را از سال 57 شروع كرديم و اصلا تازگي ندارد. اولين سميناري كه من براي آموزش اين مسائل گذاشتم، در سال 58 و در تالار بيمارستان فيروزگر بود. خب وقتي بحث در مورد مسائل جنسي باشد، مردم استقبال مي‌كنند. در تالار فيروزگر هم همين طور شد ، خيلي شلوغ بود. مرد و زن در تالار جمع شده بودند و من شروع كردم به صحبت كردن. بعد ازمدتي هم خود مردم متوجه شدند كه چقدر مسائل جنسي را مي‌توان راحت و با ادب كامل و كاربردي بيان كرد. يعني براي مردم چطور صحبت مي‌كرديد؟ مسئله جنسي برخلاف ديد عامه مردم يك مسئله كاملا پزشكي است. يعني اصلا حرف‌هاي عجيب و غريبي نمي‌زنيم. همان طور كه ساير پزشكان به راحتي براي مردم از مسائل سلامت ريه صحبت مي‌كنند، من هم در مورد مسائل سلامت جنسي به راحتي صحبت مي‌كنم.مردم به سلامت قلب و ريه آشنا هستند ولي به سلامت جنسي آشنا نيستند و اين كلمه واقعا برايشان يك <تابو> است. و فكر مي‌كنيد تابو در مورد آموزش اين مسائل از كي به‌وجود آمد؟ در مطالعات دانشمندان ريشه اين تابو برمي‌گردد به 9 هزار سال قبل از ميلاد مسيح. يعني تقريبا هميشه مردم دنيا نسبت به اين مفهوم طور ديگري نگاه مي‌كردند. مردم گمان مي‌كردند از آنجايي كه اين موضوع خصوصي است نبايد گفته شود و مورد بحث قرار گيرد. يعني اين تابو در طول تاريخ تغييري نكرده؟ البته گاهي كمرنگ‌تر شده و گاهي پررنگ‌تر. در بعضي كشورها، همه چيز خيلي عيان گفته شده مثل كشورهاي اسكانديناوي يا آمريكا. ولي در بعضي كشورها اين تابو خيلي شديد شد و هيچ چيزي در مورد آن گفته نشد مثل كشور خودمان و ساير كشورهاي خاورميانه. در كشوري مثل هندوستان آمدند و از اين رابطه مجسمه‌ها ساختند و در مكان عمومي شهرها نصب كردند چرا كه آن‌را مقدس مي‌دانستند. در يونان آموزش جنسي بر عهده جادوگران بود و چون جادوگران از اين مطلب سوء استفاده مي‌كردند، مردم كم‌كم از آن زده شدند و اين موضوع به شكل يك تابوي سفت و سخت درآمد تا اينكه سقراط و ارسطو آموزش سلامت جنسي را دوباره از حالت تابو درآوردند و پس از آن كم‌كم انديشمندان سعي كردند كه آموزش را در دست بگيرند و آن‌را از حالت تابو درآوردند. وضعيت در ايران چگونه است؟ به نظر مي‌رسد كه از دوره صفويه به بعد آموزش اين مسائل در ايران ممنوع شد. اتفاقا برخلاف آنچه كه بسياري از مردم گمان مي‌كنند، بعد از انقلاب اسلامي دوباره آموزش رابطه جنسي در ايران شروع شد. خود من درست بعد از انقلاب توانستم دوره‌هاي آموزشي را برگزار كنم. البته در سال‌هاي اخير خيلي شرايط بهتر شده است. آيا اين تابو حد وسطي ندارد؟ من اصلا عقيده ندارم كه يك مطلب علمي را آدم هم بگويد و هم نگويد. يك بحث علمي يا بايد گفته شود يا نبايد گفته شود. پس بايد چه كار كرد؟ ببينيد ما پزشكان مسئوليم. شما در نظر بگيريد كه مشكلات سلامت جنسي مردم را چه كسي بايد حل كند؟ مسلما بايد اين مشكل را ما روان‌پزشكان حل كنيم. به خاطر همين هم تاكنون من در جلسات متعدد و در مكان‌هاي مختلف درمورد اين موضوع صحبت كرده‌ام. من در مسجد هم در مورد اين موضوع صحبت كرده‌ام. حتي خود امام جماعت مسجد از من خواست كه در مورد اين موضوع صحبت كنم. واقعا؟ بله، روزي در سال 62 امام جماعت يكي از مساجد از من خواست كه در اين خصوص صحبت كنم و من هم حدود چهار ساعت صحبت كردم. به نظر شما همه روان پزشكان در مورد مسائل جنسي اطلاعات لازم را دارند؟ صددرصد. چون در دوره رزيدنتي روان‌پزشكي، موضوع سلامت جنسي و بيماري‌هاي آن يكي از عادي‌ترين دروس است. ولي من هميشه دوست داشته‌ام براي مردم صحبت كنم چون بالاخره اگر من براي رزيدنت‌ها نگويم، يكي پيدا مي‌شود كه بگويد، اگر هم كسي پيدا نشود، خودشان مي‌روند و از روي كتاب مطالعه مي‌كنند ولي مردم چه؟ مردم كه دسترسي به كتب پزشكي ندارند. به اين دليل است كه من وظيفه خودم دانستم كه براي مردم صحبت كنم. چون اطلاعات مردم ما از يك زناشويي نرمال و مطلوب، خيلي كم است. من عروس خانمي را به خاطر دارم كه پس از 7 سال هنوز باكره بود و نتوانسته بود با همسرش نزديكي كند. من خودم را در اين ضعف اطلاعات مسئول مي‌دانم. آيا صحيح است كه من روانپزشك باشم و مردم اين گونه زندگي كنند؟ در عنوان كردن اين مطالب هيچ‌وقت دچار مشكل نشديد؟ من در فرمايشات حضرت امام خميني(ره) و ائمه معصومين (ع) و بالاخص حضرت امام صادق(ع) به اين مضمون برخوردم كه توضيح نكات خاصي در مورد ارتباط جنسي، براي زن و شوهر كاملا ضروري است. منتها بايد كسي توضيح دهد كه متخصص باشد و بايد طوري گفته شود كه فرهنگ و آئين وآداب و رسوم و چارچوب‌هاي مملكت هم رعايت شود. اصولا نه فقط دين اسلام بلكه تمام مذاهب دنيا معتقدند كه مسائل جنسي بايد آموزش داده شود ولي بايد به خاطر داشت كه ممكن است عده‌اي سوء استفاده كنند. خب، عده‌اي ممكن است از همين حرف‌هاي ساده شما طور ديگري برداشت كنند؟ ببينيد اصلا قضيه چيز پيچيده‌اي نيست. ما يك دستگاه تناسلي داريم كه جزئي از بدن است ويك فيزيولوژي طبيعي داريم به نام نرمال سكس. ما فقط مي‌خواهيم اين دستگاه بدن انسان و اين فيزيولوژي طبيعي را براي مردم شرح دهيم. ما اصلا به فكر انحراف و ابتذال نيستيم. توجه داشته باشيد كه قسمت بزرگي از زندگي زناشويي، روابط جنسي است كه اگر نقص پيدا كند، آسيب‌هاي زيادي را به هر دوي زن‌وشوهر وارد مي‌كند. به همين دليل ما براي جلوگيري از بروز اين قبيل مشكلات بايد آموزش‌هاي لازم و نه اضافي و مبتذل را به مردم ارائه كنيم. البته هميشه در هر كاري عده‌اي سوء استفاده هم مي‌كنند، ما اين عده را به خوبي مي‌شناسيم. اينها افرادي هستند كه اختلال شخصيتي دارند و اصطلاحا بيمارند. افرادي كه اختلال شخصيتي دارند، هميشه سوء استفاده مي‌كنند، چه آموزش بگيرند و چه آموزش نگيرند. خب به نظر شما عقلاني است كه ما به خاطر عده‌اي كه بيمارند و اختلال شخصيتي دارند سايرين را كه به اين اطلاعات نياز دارند، محروم كنيم؟ به نظر شما در چه حدي بايد براي مردم صحبت كرد؟ من در جلسات مختلف براي مردم به زبان همان مردم صحبت مي‌كنم. من تمام مسائل جنسي را از <الف تا ي> شرح مي‌دهم. طوري شرح مي‌دهم كه هر شنونده‌اي، همه چيز را بداند. من در برابر انتقال اين مطالب بايد صداقت داشته باشم و بايد همه چيز را بگويم. ولي به فرهنگ كساني كه مخاطب من هستند و به مذهب و حتي تعصبات آنها هم توجه مي‌كنم. واكنش كساني كه حرف‌هاي شما را مي‌شنوند چگونه است؟ چهره شنوندگان صحبت‌هاي من، در ابتدا و انتهاي حرف‌هاي من يكي نيست.در آغاز صحبت همه دلواپسند كه دكتر مجد چه خواهد گفت و چه اسلايدهايي نشان خواهد داد. ولي در انتهاي صحبت همه از اينكه بدون اسلايد و حتي ترانسپرنت مطالب زيادي در اين مورد ياد گرفته‌اند، خيلي آرام مي شوند. به نظر شما مردم چقدر از نداشتن چنين آموزگاراني متضرر مي‌شوند؟ من يك نكته اصلي در مورد ايران خودمان بگويم، بيش از نيمي از زوج‌هايي كه در ايران طلاق مي‌گيرند، به دليل مشكلات جنسي تن به جدايي مي‌دهند. مسلما اين 70 درصد خيلي خوب مي‌دانند كه نداشتن آموزگار سكس مي‌تواند چه ضربه‌اي به اين رابطه زناشويي وارد كند و مفهوم اين ضرر را به خوبي درك مي‌كنند. از طرفي هم بسياري از مردم خجالت مي‌كشند به طور خصوصي به روانپزشك مراجعه كنند تا معالجه شوند. ولي وقتي كه در جلسات گروهي يا از وسائل ارتباط جمعي و جرايد اطلاعات گرفتند، شايد مشكلشان حل‌شود و اگر حل نشد حداقل ديگر خجالت نمي‌كشند كه به روانپزشك مراجعه كنند. ببينيد ما براي همه كارهايمان بايد دوره ببينيم. براي مسواك زدن، براي خواندن و نوشتن، براي حتي دستشويي رفتن. چطور مي‌توانيم بدون آموزش‌هاي لازم و صحيح رابطه جنسي سالم داشته باشيم؟ چگونه مي‌توانيم يكي از اصلي‌ترين اركان زندگي زناشويي را بدون دوره آموزش به خوبي اجرا كنيم؟در قرون اخير ما مشكلات زيادي را در رابطه با سكس مي‌بينيم كه همه يك دليل دارند. تجاوز، كشت و كشتار‌هاي جنسي، خريد و فروش زن‌ها و متاسفانه سكس به‌عنوان يك تجارت همه و همه ناشي از بي‌اطلاع بودن در اين زمينه است. در تحقيقي كه خودم انجام دادم، به 100 دختر آموزش دادم و 5 سال آنها را تحت نظر گرفتم. جالب است كه بدانيد، هيچ‌كدام از اين دختران آموزش ديده اصلا منحرف نشدند و اكنون زندگي زناشويي خيلي خوب دارند. در اين تحقيق با 100 دختري كه منحرف شده بودند مصاحبه كرديم و ديديم كه هيچ‌كدام قبل از انحراف اصلا اطلاعاتي در مورد رابطه جنسي نداشتند. نداشتن آموزگار باعث مي‌شود كه عده‌اي بيمار با يك بستني سر دختران بي‌اطلاع و معصوم كلاه مي‌گذارند. به نظر شما از كي بايد به فرزندانمان مسائل جنسي را آموزش دهيم؟ هر كشوري مطابق فرهنگ، آداب و سنن و مذهبش زمان خاص خود را دارد مثلا در آمريكا و بسياري از كشورهاي آفريقايي از بچگي به كودك آموزش مي‌دهند. ولي متاسفانه در كشور ما اصلا به فرزند آموزش داده نمي‌شود. به حدي كه بسياري از افرادي كه به من مراجعه مي‌كنند، نمي‌دانند كه چگونه بايد عروس يا داماد شوند. اما بهترين زمان براي اين آموزش زماني است كه خود كودك سوال مي‌كند. معمولا بچه‌ها براي اولين بار حدود 5 سالگي در مورد چگونگي به‌وجود آمدن خودشان سوال مي‌كنند كه در آن زمان مي‌توان با كشيدن شكل تا حدودي قضايا را براي آنها آموزش داد. سن بعدي كه بچه‌ها خيلي در مورد رابطه جنسي سوال مي‌كنند، در حين بلوغ است و در اين زمان نيز آموزش‌هاي تكميلي بايد توسط مادر به دختر و توسط پدر به پسر ارائه شود. اگر هم پدر و مادرها در خود اين توانايي را نمي‌بينند كه آموزش‌هاي لازم را به فرزندان بدهند بايد از مشاوران يا روان‌پزشكان كمك بگيرند. من از همه جوانان خواهش مي‌كنم كه حتما قبل از ازدواج سوِال كنند و اگر به هر نحوي به پاسخ سوِال خود نرسيدند، به يك روانپزشك مراجعه كنند. به نظر شما آموزش سلامت زوجين مي تواند بر آمار جدايي ها تاثير داشته باشد؟ مشكل شماره يك هم مردان و هم زنان بي‌اطلاعي است كه باعث مي‌شود زوجين نتوانند از همديگر و از رابطه جنسي لذت ببرند. اغلب كساني كه به دليل مشكلات جنسي طلاق مي‌گيرند، اصلا مشكل بدني خاصي ندارند، فقط نمي‌دانند كه حين نزديكي بايد چه كار كنند. بعد از نداشتن اطلاعات، شايع‌ترين مشكل جنسي مردان ايران زود انزالي و شايع‌ترين مشكل جنسي زنان واژينيسيموس است يعني زن به دليل درست انجام نگرفتن رابطه جنسي و نيز ترس‌هاي بي‌جايي كه از سكس براي زن‌ها وجود دارد، خودش را سفت مي‌گيرد و امكان مقاربت از بين مي‌رود، كه همه اين مشكلات به راحتي با آموزش قابل حل است.
توت فرنگي، قلب ميوه‌ها سارا حسنلو <به نظر من مرباي توت فرنگي، خوشمزه‌ترين مربا ست.> < بستني توت فرنگي، بستني مورد علاقه منه .> اينها قسمتي از نظرات طرفداران توت فرنگي است. اين ميوه با شكل بسيار زيبايي كه دارد، زينت بخش انواع دسرهاست و طعم خاص آن موجب شده تا از آن در مزه دار كردن انواع شيريني‌ها و شكلات استفاده شود. چند روزي است كه اين ميوه وارد ميوه فروشي‌هاي شهر شده و هر كسي با ديدنش نمي تواند بي اعتنا از آن بگذرد و حتي شده مقداري جزئي از اين ميوه را مي‌خرد و به خانه مي‌برد. اين ميوه برخلاف بسياري از ميوه‌هاي نوبرانه داراي فوايد بسياري است و هر خريداري مي‌تواند بعد از خريد آن مطمئن باشد كه پولش را به دور نريخته است. اين ميوه در خانواده توت ها قرار دارد و جزء دسته ميوه‌هاي وحشي است. توت فرنگي در قديم به دليل خواص ضد باكتريايي‌اش به صورت آب ميوه استفاده مي‌شده است. اين ميوه در درمان اپيدمي تيفوييد نقش بسزايي داشته؛ به علاوه از آن براي تقويت كبد و تنظيم فعاليت اين عضو مهم استفاده مي كرده اند. توت فرنگي عليه سرطان معده توت فرنگي از جمله ميوه هايي است كه آنتي اكسيدان بالايي دارد و همين موجب شده كه آن‌را به‌عنوان يكي از بهترين ميوه ها براي جلوگيري از بروز سرطان بشناسند. مطالعات نشان داده‌اند كه در هر 100 گرم از توت فرنگي تازه، 77 ميلي‌گرم ويتامين C وجود دارد كه مي‌تواند نياز روزانه افراد بزرگسال را به ميزان 173 درصد تا‡مين كند، يعني بيش از نياز روزانه. اين ميوه علاوه بر تركيبات آنتي اكسيدان، داراي تركيبات ديگري نظير اسيد پي‌كوماريك و كلروژنيك اسيد است كه وجود اين دو اسيد در معده مانع از فعاليت تخريب كنندگي نيتروزآمين در بافت معده شده و از آسيب رساندن اين ماده به بافت معده جلوگيري مي‌كند. به اين دليل است كه متخصصان تغذيه مصرف اين ميوه را براي جلوگيري از بروز سرطان معده مكرراً توصيه مي‌كنند. كمپوت براي افرادي كه ناراحتي معده دارند و نمي‌توانند از ميوه تازه استفاده كنند، توصيه مي شود. براي تهيه كمپوت توت‌فرنگي ... در تهيه اين كمپوت براي هر يك كيلوگرم توت فرنگي، 300گرم شكر لازم است. ابتدا توت فرنگي‌ها را در ظرف شيشه اي درب‌دار كوچكي ريخته و روي آنها را با شكر پر كنيدو درب ظرف را محكم ببنديد، سپس شيشه‌ها را به صورت ايستاده در قابلمه اي بچينيد و تا درب شيشه ها در قابلمه آب بريزيد و روي حرارت قرار دهيد. بگذاريد آب به جوش بيايد و وقتي آب شروع به جوش آمدن كرد، بگذاريد 10 دقيقه ديگر نيز شيشه‌ها در آب بمانند، بعد از آن كمپوت آماده است و مي توانيد از آن ميل كنيد. جالب است بدانيد كه اين ميوه مانند ساير توت ها داراي فيبر نسبتاً بالايي است و فيبر بالا موجب تحرك بيشتر مدفوع در روده بزرگ مي‌شود و تماس مواد زيانبار را با ديواره روده كاهش مي‌دهد و به اين ترتيب از بروز سرطان روده بزرگ بر اثر تماس با اين تركيبات جلوگيري مي كند. شما هم اضافه وزن داريد؟ توت فرنگي در هر 100 گرم داراي 15 تا 30 كالري انرژي است كه مي تواند در حجم زياد در اختيار افرادي كه از رژيم لاغري پيروي مي‌كنند، قرار گيرد. به علاوه، خوردن اين ميوه قند خون را به آهستگي بالا مي برد و در نتيجه فرد به مدت طولاني احساس سيري مي كند. اين قبيل ميوه ها موجب مي شوند كه هورمون انسولين به تدريج ترشح شود و ترشح پايين آن برابر است با تبديل كم قند به چربي و نهايتاً نداشتن اضافه وزن. از آنجايي كه چاقي با بروز بيماري فشار خون رابطه مستقيمي دارد، خوردن اين ميوه مي تواند از عوارض اضافه وزن بكاهد. به اين ترتيب كه، مطالعات نشان داده اند در هر 100 گرم از توت فرنگي 160 ميلي گرم پتاسيم وجود دارد. اين ماده مغذي از جمله تركيباتي است كه موجب كاهش فشار خون مي شود و به اين دليل است كه براي بيماران فشار خوني مفيد شناخته شده و مصرف روزانه آن در روزهايي كه اين ميوه در دسترس است، توصيه مي شود. توت فرنگي ميوه بچگي حتماً بچگي خودتان را به ياد داريد كه وقتي چشمتان به توت فرنگي مي افتاد، آنقدر به پدر و مادرتان اصرار مي‌كرديد تا آنها مجبور مي شدند توت فرنگي بخرند. وقتي هم كه برايمان در ظرفي مي‌ريختند تا ته ظرف را در نمي‌آورديم، راضي نمي‌شديم. اين ميوه به دليل عطر و طعم خاصي كه دارد هر بچه بد غذايي را وادار به خوردن مي‌كند. بچه‌ها اغلب از هر غذايي كه در آن توت فرنگي به كار رفته است، استقبال مي‌كنند. شايد شما هم از شير نخوردن كودكتان خسته شده‌ايد، اما به شما توصيه مي‌كنيم كه اين بار شير را با توت فرنگي و كمي شكر مخلوط كرده و در اختيار كودكتان قرار دهيد، آن وقت خواهيد ديد كه اين كودك بد غذا چه طور با ولع تمام ليوان شير خود را سر مي‌كشد. اين ميوه براي بچه هاي لاغر نيز توصيه مي‌شود زيرا مي توان از آن در تهيه انواع دسرهاي پركالري استفاده كرد و در ميان وعده‌ها در اختيار كودك گذاشت، قرار دادن دسرهاي توت فرنگي براي بچه هاي 3 تا 7 ساله يكي از راه هاي به اشتها آوردن آنها و جبران كمبود وزنشان است اما فراموش نكنيد كه اين ميوه در دسته ميوه‌هاي آلرژي‌زا قرار دارد و تا 2 سالگي نبايد به بچه‌ها داده شود. بهترين ميان وعده با توت فرنگي با توت فرنگي مي توان دسر هاي بسيار خوشمزه اي را تهيه كرد كه يكي از آنها فروماژ توت فرنگي است. اين ميان وعده مي تواند براي كساني كه به كالري بالايي نيازمند هستند، مانند بچه ها، نوجوانان و جوانان مورد استفاده قرار گيرد. اين دسر از پودر ژلاتين به مقدار يك قاشق چاي خوري، آب توت فرنگي يك چهارم فنجان، تخم مرغ سه عدد، شكر سه چهارم فنجان، خامه يك فنجان و توت فرنگي هاي حلقه شده مقداري، تشكيل شده است. براي تهيه اين دسر ابتدا، پودر ژلاتين را در آب توت فرنگي ريخته و روي حرارت كتري قرار دهيد. تخم مرغ ها را در ظرف بزرگي با شكر و كمي آب توت فرنگي آنقدر بزنيد تا كاملاً سفت شود، خامه را آنقدر بزنيد تا فرم بگيرد و ژلاتين و آبميوه را در آن بريزد البته به تدريج تا كاملاً پف كند. آنگاه خامه را به مايه تخم مرغ اضافه كرده و به آرامي مايه را مخلوط كنيد سپس مايه را در قالبي ريخته و در يخچال بگذاريد تا خود را بگيرد. در هنگام سرو اين دسر آن‌را با توت فرنگي هاي حلقه شده و كمي خامه تزئين كنيد.
قليان خطرناك‌تر است يا سيگار؟ گلرخ ثريا تا چندي پيش اگر به استراحتگاه‌هاي كوهستاني مانند دربند و دركه سر مي‌زديد، قليان در كنار چاي و تخت و رودخانه آماده بود. در تمام سفره‌خانه‌ها هم قليان‌هايي با طعم‌هاي مختلف ميوه‌ها، به مشتريان عرضه مي‌شد كه طرفداران پروپا قرص خود را هم به ويژه در ميان جوانان داشت. بر اساس آمارهاي موجود، در سال‌هاي اخير 70 درصد افراد زير 20 ساله ايراني در سفره‌خانه‌هاي سنتي از قليان استفاده مي‌كردند. به گزارش شريف نيوز، چندي پيش مصرف و ارائه قليان از طرف وزارت بهداشت در رستوران‌ها و سفره‌خانه‌هاي سنتي ممنوع شد، اما به دليل نظريه اداره ميراث فرهنگي كه استفاده از قليان جنبه سنتي و ملي دارد، اجراي اين حكم به تعويق افتاد. ولي دوباره با تلاش‌هاي وزارت بهداشت طرح ممنوعيت ارائه قليان در مناطق تفريحي، با استناد بر اثرات مضر قليان بر سلامت به اجرا درآمد. قليان در سفر شايد هنوز هم در بعضي شهرستان‌ها و يا همين تهران خودمان، برخي خانواده‌ها وقتي براي تفريح و گردش به مناطق خوش آب و هوا مي‌روند، قليان را هم جزو ملزومات سفر فراموش نمي‌كنند. قليان در سال‌هاي پيش از اين و در ميان پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هاي امروز، رواج زيادي داشته است و اغلب در قليان، گلاب يا برگ گل مي‌ريختند تا آب آن خوش‌بو شود. گاهي نيز برگ گل را براي زيبايي داخل آب قليان مي‌ريختند، زيرا هنگام قليان كشيدن اين گل‌ها در آب بالا و پايين رفته و منظره‌اي زيبا ايجاد مي‌كردند. گاهي سنن غير ايراني وارد شده يا احتمالا تحميل شده، پس از مدتي آنچنان رنگ ايراني به خود گرفته‌اند كه صاحبان اصلي آن، توانايي شناختن آن را ندارند كه مصاديق آن مصرف دخانيات يعني توتون و تنباكو و روش دود كردن آن است. توتون و تنباكو در سال 913 هجري قمري، به دنبال دست اندازي پرتغالي‌ها به خليج فارس وارد ايران شد و به تبع آن وسائل مصرف آنها مانند چپق و قليان به وجود آمد. توتون قليان توتون، برگ‌هاي خشك شده گياه تنباكو است كه مي‌تواند به صورت جويدني و يا كشيدني، در اشكال مختلف از جمله قليان مورد استفاده قرار گيرد. از تركيبات خطرناك توتون، نيكوتين، تارو مونواكسيد كربن است. تار و دود توتون و تنباكو موجب تحريك زياد بافت‌ها و افزايش ترشحات نايچه‌‌ي و بزاق دهان مي‌شود. تار موجود در دود توتون در ريه‌ها جمع شده و موجب ناراحتي‌هاي دستگاه تنفسي از جمله برونشيت مزمن، تنگي نفس و آمفيزم ريوي مي‌شود. افزايش فشار خون و ضربان قلب، كاهش اشتها، اسهال، استفراغ و گيجي از عوارض ديگر مواد شيميايي مضر توتون است. مسموميت ناشي از مصرف زياد نيكوتين در فرد ايجاد لرزش، استفراغ، اختلال تنفسي و اغلب فلج شدن دستگاه تنفسي و تشنج شديد مي‌كند. با كشيدن قليان، به مدت طولاني، تارموجود در دود توتون و تنباكو، موجب بروز سرطان‌هاي ريه، دهان، گلو و حنجره مي‌شود. محققان مي‌گويند نيكوتين موجود در توتون، باعث تحريك غده فوق كليه براي توليد هورمون‌هايي مي‌شود كه با افزايش فشارخون و ضربان قلب باعث آسيب قلب مي‌شوند. مونواكسيد كربن موجود در دود تنباكو، اكسيژن را از قلب و ساير اعضاي حياتي گرفته و فرد را با كمبود اكسيژن روبرو مي‌كند. قليان‌هايي پر از ميكروب به تازگي نتايج يك مطالعه جديد بر روي تنباكوي قليان‌هاي مصرفي در ايران نشان مي‌دهد كه اين تنباكو‌ها حاوي انواع ويژه‌اي از ميكروب‌هاست. در اين مطالعه تنباكوي قليان‌هاي سفره‌خانه‌ها و رستوران‌هاي سرراهي را براي كشت ميكروبي به آزمايشگاه فرستادند و مشخص شد اين تنباكو‌ها حاوي ميكروب <آسپرژيلوس> و 2 نوع كوكسي گرم مثبت ديگر است. علت رشد اين قارچ بر روي تنباكو، شرايط نگهداري غير بهداشتي تنباكو در فرآيند حمل و نقل، انبارداري و مصرف در رستوران‌ها و سفره‌خانه‌هاست. آسپرژيلوس يك نوع قارچ است كه اكثرا بر روي مواد گياهي در حال پوسيدن رشد مي‌كند و از آنجا كه تنباكو نيز يك نوع گياه است، اگر شرايط نگهداري آن نامناسب باشد، محل مناسبي براي رشد اين قارچ خواهد بود. آسپرژيلوس هنگام رشد بر روي تنباكو يا ساير مواد غذايي و گياهي، سمي خطرناك به نام < آفلا‌توكسين> توليد مي‌كند. توت فرنگي باطعم قليان شايد شما هم كه چندي پيش براي تفريح سري به دربند و فرحزاد زده بوديد، بين انتخاب طعم‌هاي قليان در شك بوديد و نمي‌دانستيد، بين طعم‌هاي توت فرنگي، پرتقال، سيب، هندوانه، گل... كداميك را انتخاب كنيد. شايد اين اسانس‌ها، بوي نامطبوع توتون و تنباكو را تعديل كنند، ولي به گفته متخصصان اين طعم دهنده‌ها، استفاده از تنباكوي قليان را به مراتب زيان آورتر مي‌سازند. در توتون‌هاي ميوه‌اي مواد معطري افزوده مي‌شود كه تركيبات شيميايي آنها شناخته شده نيست و در آينده عوارضي مانند مسموميت، آلرژي و حساسيت، بيماري‌هاي تنفسي و در موارد شديدتر سرطان را براي شما ايجاد مي‌كنند. آبي كه روشنايي نيست! بعضي‌ها مي‌گويند دود قليان از داخل آب رد شده و تصفيه مي‌شود، بنابراين اصلا خطرناك نيست. اين يك باور غلط است. آب شايد از گرماي دود بكاهد ولي مواد مضر و خطرناك دود توتون و تنباكو را نمي‌زدايد. به علاوه، عمق تنفس دود قليان، بيش از دود سيگار است. هنگام پك زدن به قليان، ماهيچه‌هاي شكم با شدت بيشتري عمل مي‌كنند و دودي چند برابر يك پك زدن عادي به سيگار وارد ريه‌ها مي‌شود.افرادي‌كه به مدت طولاني و پي در پي قليان مي‌كشند، گاز سمي مونواكسيدكربن در خونشان جمع شده و دچار حالت‌هاي بيهوشي، تهوع و سرگيجه مي‌شوند. قليان خطرناك‌تر از سيگار شايد اگر از شما سوال كنند قليان خطرناك‌تر است يا سيگار؟ با اطمينان كامل سيگار را مضرتر براي سلامت انسان بدانيد ولي جالب اينكه نتايج تحقيقات دانشمندان نشان مي‌دهد؛ ميزان گازدي‌اكسيدكربن در خون مصرف كنندگان قليان بيشتر از سيگار‌ي‌ها است. همچنين ميزان نيكوتين موجود در دود قليان به مقدار قابل توجهي بيش از سيگار است. تحقيقات بيمارستان دانشگاه آمريكايي بيروت نشان مي‌دهد، دود قليان داراي 25/2 تا 90/1 ميلي‌گرم نيكوتين است. پژوهشگران يك مركز دانشگاهي در انگلستان با بررسي 7 هزار و 110 مرد ميانسال دريافتند، بروز بيماري‌هاي قلبي- عروقي، افزايش فشارخون، سكته مغزي و انواع سرطان‌هاي مرتبط با دخانيات در افرادي كه قليان و پيپ و سيگار برگ مي‌كشند، بيش از ديگر افراد جامعه است. قليان اعتياد آورتر از هروئين دود قليان حاوي هزاران ماده شيميايي است كه يكي از آنها نيكوتين است. نيكوتين اثرات فيزيكي و تغييرات خلق و خوي در مغز ايجاد مي‌كند كه به صورت موقت لذت آور است و اين اثرات باعث تقويت تداوم مصرف تنباكو مي‌شود. بنابراين اگر به كشيدن قليان حتي به صورت تفريح و سرگرمي عادت كنيم، كم‌كم و به مرور زمان به آن اعتياد پيدا خواهيم كرد. جالب اينكه نتايج مطالعات جديد نشان مي‌دهد، ميزان نيكوتين در قليان 10 برابر از هروئين اعتياد آورتر است. قليان و سرطان دهان و ريه به گزارش شبكه خبري <ورلدنيوز> سرطان دهان چهارمين سرطان شايع نزد مردان و ششمين سرطان شايع در ميان زنان جهان است. يكي از علل اصلي سرطان‌هاي دهان، توتون و تنباكو است و شما با هر بار قليان كشيدن سرطان را وارد دهانتان مي‌كنيد. دود توتون و تنباكوي قليان حاوي چندين ماده شيميايي خطرناك و سرطان زاست، كه در برخورد با مخاط دهان، لب و كام و زبان مي‌تواند باعث بروز سرطان و عوارض پيش بدخيمي شود. علائم سرطان دهان كه در درجه اول بر روي لب و پس از آن بر روي زبان و كف دهان رخ مي‌دهد شامل: برجستگي غير عادي بر روي مخاط، خونريزي، درد و بي‌حسي مخاط، زخم بر روي مخاط - كه ترميم نمي‌شود- است. آزمايش‌ها و شواهد پزشكي نشان داده است كه تمامي محدوده‌هايي كه در برخورد با دود توتون و تنباكو در بدن قرار دارند مانند لب، دهان، گلو، حنجره، مري، ريه و .... در خطر ابتلا به سرطان هستند. در حقيقت 80 تا 90 درصد كل بيمارهاي ريوي به دليل مصرف تنباكو بروز مي‌كند و هر چه شما به مصرف توتون و تنباكو چه به شكل سيگار و چه به صورت قليان بيشتر عادت داشته باشيد و مدت طولاني‌تري به مصرف خود ادامه دهيد، شانس ابتلاي شما به اين سرطان‌ها افزايش خواهد يافت، البته آقايان بايد بيشتر مراقب خود باشند چون در اين زمينه آسيب پذير‌ترند.
ممنوعيت عرضه دخانيات دركيوسك هاي مطبوعاتي بر اساس ماده 3و4 اين قانون، هر نوع تبليغ، حمايت، تشويق مستقيم و غيرمستقيم يا تحريك افراد به استعمال دخانيات اكيدا ممنوع است و واردات انواع مواد دخاني هم صرفا توسط دولت انجام مي‌شود. طبق ماده 5 نيز پيام‌هاي سلامت و زيان‌هاي دخانيات بايد مصور و حداقل 50 درصد سطح هر طرف پاكت سيگار (توليدي - وارداتي) را پوشش دهد. استفاده از تعابير گمراه‌كننده مانند ملايم، لايت، سبك و امثال آن نيز ممنوع است. ماده 6 اين قانون توليد كنندگان را موظف كرده است تا همه فرآورده‌هاي دخاني در بسته‌هايي با شماره سريال و برچسب ويژه شركت دخانيات عرضه شوند و عبارت <مخصوص فروش در ايران> بر روي همه بسته‌بندي‌هاي فرآورده‌هاي دخاني وارداتي را درج كنند. طبق تبصره ماده 7، توزيع فرآورده‌هاي دخاني از سوي اشخاص فاقد پروانه فروش ممنوع است و لذا كيوسك هاي مطبوعاتي ديگر امكان عرضه دخانيات را ندارند. بر اساس ماده 8 اين قانون، هر ساله از طريق افزايش ماليات، قيمت فرآورده‌هاي دخاني به ميزان 10 درصد افزايش مي‌يابد. ماده 10 اين قانون نيز انجام هرگونه تبليغات مغاير با اين قانون و آيين‌نامه اجرايي آن را جرم و مستوجب مجازات از 500 هزار ريال تا 50 ميليون ريال جزاي نقدي دانسته است. دادگاه مكلف است علاوه بر مجازات، دستور جمع‌آوري محصولات مورد تبليغ را صادر كند. طبق ماده 12 فروش يا عرضه فرآورده‌هاي دخاني به افراد زير 18 سال يا به واسطه اين افراد، علاوه بر ضبط فرآورده‌هاي دخاني كشف شده نزد متخلف، وي به جزاي نقدي از 100 هزار تا 500 هزار ريال محكوم مي‌شود، تكرار يا تعدد تخلف، مستوجب جزاي 10 ميليون ريال مجازات است . طبق ماده13 نيز استعمال دخانيات در نهادها و سازمان‌هاي دولتي ممنوع و مرتكب به شرح زير مجازات مي‌شود: الف - چنانچه مرتكب از كاركنان نهادهاي مذكور باشد، به حكم هيا‡ت رسيدگي به تخلفات اداري به يكي از تنبيهات مقرر در بندهاي (الف) و (ب) ماده 9 قانون رسيدگي به تخلفات اداري و در صورت تكرار در مرتبه سوم به تنبيه مقرر در بند ج ماده مذكور محكوم مي‌شود. ب- ساير مرتكبان به جزاي نقدي از هفتاد هزار تا صد هزار ريال محكوم مي‌شوند. بر اساس تبصره اين ماده، مصرف دخانيات در اماكن عمومي يا وسايل نقليه عمومي موجب حكم به جزاي نقدي از 50 هزار تا 100 هزار ريال است. ماده 16 اين قانون هم فروشندگان را مكلف كرده است‌فرآورده‌هاي دخاني را در بسته‌هاي داراي شماره سريال و برچسب ويژه عرضه كنند، عرضه و فروش بسته‌هاي بازشده فرآورده‌هاي دخاني ممنوع است. متخلفان به جزاي نقدي از 50 هزار تا 200 هزار ريال محكوم مي‌شوند. لذا فروش بصورت نخ سيگار ممنوع است. احكام جزايي و تنبيهات مقرر در اين قانون شش ماه پس از تصويب به منظور اجرا گذشته مي‌شود. طبق آخرين ماده طرح، درآمدهاي ساليانه ناشي از توليد و ورود سيگار و مواد دخاني كه حاصل تخريب سلامت است، به اطلاع نمايندگان مجلس شوراي اسلامي و عموم ملت ايران مي‌رسد. كارشناسان معتقدند در صورت به ثمر رسيدن اين طرح اولين حركت براي كنترل دخانيات در كشور از مجراي قانوني اتفاق افتاده كه مي توان به آن اميدهاي فراواني بست. قانون ضمانت اجرايي دارد مدير كل سلامت محيط كار وزارت بهداشت با اشاره به تعيين جرايم مدون در قبال تخلف از قانون كنترل دخانيات با همكاري قوه قضاييه، گفت: <مباحث جريمه‌اي دست سازمان ها و ارگان‌هاي مدافع را در خصوص پيشگيري و كنترل دخانيات نيمه باز مي‌گذارد.> وي با تاكيد بر اينكه با همكاري دولت و قوه قضاييه اين قانون واجد ضامن اجرايي خواهد شد، گفت: <خوشبختانه طبق قوانين آيين‌نامه‌اي موجود در كشور، فروش سيگار به افراد زير 18 سال ممنوع است، اما متاسفانه اين آيين نامه 100 درصد در كشور اجرا نمي‌شود، در حالي كه با تصويب قانون جديد ضمانت اجرايي آن لحاظ شده است.> وي وجود دلايل اقتصادي و غيراقتصادي را از علل عدم اجراي كامل آيين‌نامه‌ها عنوان كرد و يادآور شد: <براساس اصلاحيه ماده 13 قانون بهداشت محيط، عرضه مواد دخاني قليان و سيگار در اماكن عمومي و تبليغ مواد دخاني ممنوع است كه متاسفانه از تصوير قليان در تابلوي رستوران‌ها استفاده مي‌شود كه با طرح اين موضوع در هيات وزيران سفره خانه‌ها از اين امر مستثني شد. > دكتر جنيدي بيان كرد: <با هزينه سيگار جامعه ايراني مي‌توان 10 دانشگاه بزرگ را راه اندازي كرد .> وي ادامه داد: <استعمال دخانيات علت بروز بسياري از سرطان‌هاست كه هنوز درمان قطعي آن در دنيا يافت نشده است. در كشور انگلستان بيمه افراد سيگاري نسبت به افراد غير سيگاري بسيار بيشتر است اين در حاليست كه علت بيماري‌هاي قلب و عروق و بسياري از مشكلات جسماني استعمال دخانيات است.> وي با اين مقايسه كه قيمت يك بسته سيگار به مراتب از يك ليتر شير كمتر است، گفت: <در ايران قيمت سيگار و نحوه فروش آن از ميزان پول توجيبي نوجوانان كمتر است و اين امكان استعمال دخانيات توسط نوجوانان را به راحتي فراهم مي‌كند. > دكتر جنيدي افزود: <براساس تفاهمنامه منعقده بين وزارتخانه‌هاي بهداشت و بازرگاني در مهر 82 صرفا سوپرماركت‌ها و بنكداران مجوز اجازه فروش سيگار را داشتند، در حالي‌كه شاهد فروش اين ماده دخاني توسط دكه‌هاي روزنامه فروشي هستيم.> وي با اشاره به اينكه قانون جديد به روز است، ادامه مي‌دهد: <ماده 13 قانون بهداشت محيط برخي از اماكن نظير دكه‌هاي روزنامه فروشي را شامل نمي‌شود و با تصويب اين طرح بسياري از محدوديت‌هاي موجود در آيين‌نامه رفع خواهد شد. > وي با اشاره به تحريم آمريكا عليه ايران نسبت به فروش قطعات هواپيما و دارو، گفت: <اين در شرايطي است كه سيگار كمپاني‌هاي خارجي در اقسام مختلف به راحتي از مجاري غيررسمي وارد كشور مي‌شود. > در همين راستا دكتر مسجدي، دبير جمعيت مبارزه با دخانيات گفت: <بيش از400 ميليون دلا‌ر در سال صرف واردات سيگار از امريكت مي شود.> دكتر جنيدي استعمال سيگار در هر قالبي را كشنده دانست و افزود: <باور غلط بر اين است كه قليان به لحاظ وجود مخزن آب بهداشتي است. > مدير كل مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت با اشاره به تاكيد آيات عظام مبني بر حرام بودن استعمال دخانيات، گفت: <در رساله عمليه ذكر شده كه هر چيز مضر براي سلامت حرام است. > وي در امر مبارزه با استعمال دخانيات همكاري چندبخش و چندجانبه را ضروري دانست و افزود: <در ستاد ملي كنترل و پيشگيري استعمال دخانيات با رياست وزير بهداشت، وزارت فرهنگ، جهاد كشاورزي، وزارت آموزش و پرورش،وزارت بازرگاني، وزارت كشور، شهرداري‌ها، سازمان مديريت و برنامه ريزي و نيروي انتظامي مشاركت خواهند كرد و بر اين اساس اين ستاد ملزم به اجرا مصوبات هستند.> به گفته وي، هرچند بر اساس مصوبه مجلس، سيگار در انحصار دولت است ولي شاهد ورود موارد قاچاق سيگار به كشور هستيم. وي هزينه متوسط تحصيل هر دانش آموز را 500 تومان در ماه اعلام كرد و افزود: <در حالي كه هزينه خريد يك بسته سيگار 150 تومان است .> وي در ادامه افزود: <سالانه 54 ميليارد نخ سيگار در كشور به مصرف مي‌رسد كه يك سوم آن توليد داخل و مابقي قاچاق يا وارداتي است.> وي دخانيات را معضل امروز جهان دانست و افزود: <بر اساس آمارهاي غيررسمي 12 درصد از جمعيت بالاي 15 سال ايراني سيگار مصرف كردند .> وي ادامه داد: <صد سال و انديست كه دخانيات به صورت جدي به ويژه در كشورهاي جهان گسترش يافته و جزو موارد غيرضروري توسط كشورهاي استعمارگر در اين كشورها توسعه يافته است كه علت اين توسعه حفظ منافع مادي شركت‌كننده خارجي يا چند مليتي است.> دكتر جنيدي افزود: <پس از پيروزي انقلاب اسلامي بحث دخانيات و مواد مخدر در كشور اهميت ويژه‌اي يافت لذا سبب شد كه شركت‌هاي سازنده سيگار به شيوه غيرقانوني تحت عنوان تجارت بدون ماليات اقدام به ورود سيگار كنند.> مدير كل سلامت محيط و كار وزارت بهداشت يادآور شد: <قيمت سيگار خارجي يك درصد قيمت سيگار در خود اروپاست، ما معتقديم از سيگار به عنوان ابزار تهاجم فرهنگي استفاده مي‌شود كه نيروي كار اقتصاد ايران را درگير خود مي‌كند و سالانه حداقل هزار ميليارد تومان هزينه سيگار مي‌شود .> وي در خاتمه با اشاره به شيوع مصرف قليان طي چند سال اخير در كشور، گفت: <قليان عمدتا در رستوران‌ها، قهوه‌خانه‌ها و سفره خانه‌هاي سنتي عرضه مي‌شود، در حالي كه بر اساس اصلاحيه ماده 13 آيين نامه بهداشت محيط عرضه مواد دخاني در اماكن عمومي ممنوع است.>
يك روانشناس انگليسي در سن 63 سالگي مادر شد سلامت: عده‌اي مي‌گويند نبايد فاصله سني مادر و فرزند زياد باشد. حتي برخي معتقدند كه باردراي در سنين بالا براي مادر و جنين خطرناك است. اما زن انگليسي كه در 63 سالگي باردار شده است، مادر شدن در سنين سالمندي را حق خود مي‌داند. او مي‌گويد كه تصميمش براي داشتن يك فرزند ديگر اصلا سطحي و بدون ملاحظه نبوده است. به اين ترتيب اين زن 63 ساله در زمره پيرترين مادران جهان قرار گرفته است. فرزند كالا نيست پاتريشيا راشبروك، يك روانشناس كودك در لوس است كه در حال حاضر 2 فرزند بزرگسال دارد. دو فرزند قبلي پاتريشيا از شوهر قبلي او هستند و اخيرا دوباره ازدواج كرده است. شوهر دوم او يك مرد 61 ساله به نام جان فارانت است. پاتريشيا درباره تصميم خود مي‌گويد: <ما مسئوليت‌هاي خود را به خوبي مي‌شناسيم و علاقه زياد خود را به داشتن فرزند مي‌فهميم و آرزو داريم كه اجازه داشته باشيم تا به عنوان يك خانواده در خلوت و آرامش زندگي كنيم.> البته مطمئنا براي يك كودك داشتن مادري هم سن يك مادر بزرگ، خيلي سخت است و علي‌القاعده كمي فكر كردن به حال و روز اين كودك بايد، پاتريشيا را از تصميم خود منصرف مي‌كرد ولي نكرده است. ژوزفين كوئينتاوال، نظريه پرداز در مورد توليد مثل و نژادها در اين باره مي‌گويد: <اين فقط جامعه مصرف‌كنندگي است كه هر چيزي را مي‌خواهد و هيچ وقت به اين فكر نمي‌كند كه فرزند يك كالا نيست.> با اين همه پاتريشيا و شوهرش مسرانه فرزند مي‌خواهند و با وجود عجيب بودن و حتي تا حدودي غير ممكن بودن باردار شدن يك زن 63 ساله آنهم از يك مرد 61 ساله، بر سر آرزوي خود پافشاري مي‌كنند. اين زوج سالمند در اين باره مي‌گويند:<ما خيلي خوشحاليم كه به يك كودك بسيار دوست داشتني امكان حيات مي‌بخشيم و آرزوي ما اين است كه به او آرامش و امنيتي را كه نياز دارد، هديه بدهيم.> پيرترين مادر انگلستان بيش از حد ليزباتل اهل ولز بود كه در سن 60 سالگي پسري را در سال 1997 به دنيا آورد.البته هنوز پيرترين مادر جهان آدريانا ليسكوي رومانهايي است كه در ژانويه 2005 در حالي كه 66 ساله بود، صاحب يك دختر شد. پنهان كاري روش باروري مسلما باردار شدن يك مادر 63 ساله خيلي هم كار ساده‌اي نيست و براي باردار شدن يك زن يائسه حتما درمان‌هاي خاصي نياز است. اما در مورد نحوه باردار شدن پاتريشيا اطلاعات زيادي در دست نيست چرا كه تاكنون اين زوج سالمند چيزي اين مورد نگفته‌اند. اما اخيرا يك پزشك ايتاليايي به نام دكتر سورينو آنتينوري به خبرنگار روتيرز گفته كه در ماه اكتبر گذشته يك زن سالمند انگليسي را تحت درمان با IVF قرار داده اما نام وي را به دلايل اخلاقي فاش نكرده است. البته از آنجا كه آسوشيتدپرس گزارش كرده كه پاتريشيا 2 ماه ديگر زايمان خواهد كرد، مي‌توان نتيجه گرفت كه احتمالا دكتر آنتينوري پاتريشيا را تحت IVF قرار داده است. اين پزشك ايتاليايي قبلا در سال 1994 به يك زن 63 ساله كمك كرده بود كه باردار شود. البته در سال 1994 دكتر آنتينوري از هورمون درماني و به‌كارگيري تخم‌هاي اهدا شده استفاده كرده بود. جيمز هيلي از اداره جنين‌شناسي و باروري انساني انگلستان كه درمان‌هاي باروري را تحت كنترل دارد، در اين‌باره مي‌گويد:<قانون محدوديت سني براي درمان‌هاي باروري و IVF در نظر نگرفته است و تصميم در اين باره به قضاوت باليني پزشك بستگي دارد. اما قانون مي‌گويد كه درمانگاه‌ها و بيمارستان‌ها بايد رفاه كودك از قبيل سلامت، سن و توانايي فراهم كردن نياز‌هاي كودك توسط والدين را در نظر بگيرند.>
واكنش رواني زنان به مواد مخدر با واكنش مردان متفاوت است آذين محبي نژاد پسرها بيشتر به خاطر ابراز وجود و احساس بزرگ شدن به سيگار و مواد مخدر روي مي آورند در حالي كه دختران به دلايلي چون داشتن استرس و فرار از موانع موجود در اطرافشان معتاد مي شوند. سوزان فوستر،سرپرست انجمن پژوهشي درباره اثرات اعتياد بر زنان با گفتن اين جملات اضافه مي كند:< هيچ عجيب نيست كه زنان با مصرف مقدار كمتري نيكوتين،الكل يا مواد مخدر اثرات آن ها را حس مي كنند.>ولي شايد درك اين قضيه خيلي راحت نباشد كه به نوشته پژوهشگران دانشگاه كلمبيا در نيويورك، زنان با مقدار بسيار كمتري از اين مواد و با مدت بسيار كوتاه تري از مصرف آن ها به اين مواد وابستگي رواني پيدا كرده و يا به اصطلاح معتاد مي‌شوند. يك پژوهشگر در اين مورد مي‌گويد:<در مبارزه عليه اعتياد بايد همواره به اين نكته توجه داشت.با در نظر گرفتن اين تفاوت ها در مي يابيم كه نبايد با زنان و مردان معتاد يكسان برخورد كرد.>مطالعات ما نشان مي دهند كه سوء مصرف مواد مخدر در همه اقشار زنان ،پير و جوان،شهري و روستايي،فقير و غني،و خانه دار يا شاغل ديده مي شود.> دانشمندان مي گويند نه تنها پاسخ روحي زنان به اعتياد با مردان بسيار متفاوت است،بلكه بدن زنان نيز به گونه اي متفاوت به اين پديده واكنش مي دهد. فوستر مي‌گويد:<زناني كه سيگار مي كشند،الكل مصرف مي‌كنند، يا به مواد مخدر و داروها معتاد هستند،نسبت به مردان به احتمال بيشتري به بيماري قلبي،سكته مغزي، سرطان، سيروز كبدي، بيماري هاي مزمن ريوي، فشار خون و آسيب مغزي ناشي از داروها مبتلا مي شوند.> نتايج تحقيقات اين پژوهشگران نشان مي‌دهد كه زناني كه الكل مصرف مي‌كنند، در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان قرار مي‌گيرند و نيز زنان مسني كه به الكل اعتياد دارند،بيشتر و شديدتر از مردان به اختلالات رواني و زوال عقل مبتلا مي شوند. دانشمندان مي‌گويند بر اين اساس حتي خانم‌هايي كه سيگار مي‌كشند بايد بيشتر مراقب اين نكته باشند كه اثرات سوئي كه همواره براي اين ماده بيان مي‌شود، اغلب از نتايج بررسي هاي انجام شده بر روي مردان به دست آمده در حالي كه كشيدن يك سيگار براي زنان اثرات سوئي معادل استعمال دو سيگار براي مردان دارد. آنان همچنين اشاره مي‌كنند كه زنان سريع‌تر و شديدتر به نيكوتين وابستگي رواني پيدا مي‌كنند، چيزي كه احتمال بروز سرطان پستان را در آن ها افزايش مي‌دهد. هرچه شروع كشيدن سيگار در سن پايين تري باشد، اين خطر جدي‌تر خواهد بود. برخي از عوامل خطر ساز در روي آوردن زنان به اعتياد مي تواند شامل افسردگي يا اضطراب،ضربه روحي، حساسيت بيش از حد ذهني نسبت به ظاهر و وزن خود،اختلالات خوردن،استرس هاي رواني يا سابقه اعتياد در خانواده باشد. فوستر معتقد است شناخت تفاوت هاي موجود در اثرات اعتياد بر زنان و مردان و آگاهي آن ها از خطرات بيشتر مصرف سيگار يا اعتياد براي آن ها مي‌تواند ابزاري قدرتمند در دست زنان براي مبارزه با اعتياد باشد.
درصد از پسربچه‌ها و 11 درصد از دختربچه‌ها آن را دارند تیك ن تيوعي پرش ناگهاني يا انقباض غيرارادي عصبي است كه مي تواند به صورت مزمن يا زودگذر در كلام يا رفتار ظاهر شود. دكتر علي اخوان بهبهاني حتما تا به حال با افرادي مواجه شده ايد كه مرتب چشمك مي‌زنند يا حركت‌هاي شكلك گونه انجام مي‌دهند يا در صحبت كردن، مدام از كلمات يا واژه‌هاي بيجا و تكراري استفاده كنند؟ ممكن است خود شما نيز در صحبت كردن با ديگران دچار اين موضوع شده باشيد كه مرتب واژه‌اي را كه به هيچ وجه نياز به گفتن آن نيست ، تكرار كرده باشيد؟ بسياري از والدين از حركات شكلك گونه، تكان دادن غيرارادي پا، بازي كردن و كندن موهاي سر و صورت يا تكيه‌كلام‌هاي تكراري فرزندانشان شكايت دارند. اين حركات كه به اصطلاح تيك ناميده مي‌شود، عامل مراجعه بسياري از خانواده ها به پزشك است. تيك نوعي پرش ناگهاني يا انقباض غيرارادي عصبي است كه مي تواند به صورت مزمن يا زودگذر در كلام يا رفتار ظاهر شود. شدت تيك‌ها در طول زمان ممكن است ثابت باشد، يا به طور متناوب نوسان داشته باشد. برخي افراد قادرند تيك خود را براي چند دقيقه يا حتي چند ساعت سركوب كنند، اما اكثر مبتلايان از وجود تيك خود آگاهي ندارند، يا قادر به مقاومت در برابر آن نيستند. سمعي و بصري به طور كلي تيك در دو شكل كلامي و رفتاري ديده مي‌شود.در هر دو نوع آن با انواع ساده و مركب روبرو هستيم كه مشخصه‌ي اصلي آن تكراري ، كليشه‌اي و ناموزون بودن آن است. تيك ساده، مدت كوتاهي به طول مي‌انجامد و به ندرت بيشتر از يك ثانيه تداوم مي‌يابد و در اغلب موارد بعد از چند هفته يا چند ماه خود به خود از بين مي‌رود. تيك‌هاي حركتي در نوع ساده شامل: چشمك زدن، حركات پرتابي كردن، بالا انداختن شانه و حركت‌هاي شكلك‌گونه‌ي ناحيه‌ي صورت است. تيك‌هاي حركتي مركب چندين گروه عضلاني را شامل مي‌شوند و به انواعي مانند رفتارهاي نظافتي، بوييدن اشياء، تقليد حركات و رفتار بالاپريدن لمس كردن، پا به زمين كوبيدن، رفتارهاي آرايشي، خودزني و گاز گرفتن خود مشاهده شده است. تيك‌هاي آوايي هم در نوع ساده آن مي‌تواند شامل: صاف كردن گلو، سرفه، بالا كشيدن بيني، خرناس و در نوع پيچيده شامل: بيان يك جمله يا يك تكيه‌كلام يا يك ناسزا باشد. به كار بردن مكرر واژه‌هايي مانند: چيز؛ مثلاً به قول معروف، در واقع، به قولي و... را مي‌توان از جمله مواردي ذكر كرد كه بارها در گفت‌وگوهاي افراد شنيده مي‌شود. به كار بردن تكراري واژه‌ها در برخي موارد موجب واكنش هاي منفي افراد مي‌شود ؛ اما اغلب موارد ، طرف گفت‌وگو توجه چنداني به آن نمي‌كند . قبل از 18 سالگي رفتارهاي تيك‌گونه بيشتر در بين كودكان رايج است و يكي از شايع‌ترين مشكلات روان پزشكي كودك و نوجوان محسوب مي‌شود. شيوع مجموع اختلالات تيك چندان مشخص نيست ولي تخمين زده مي‌شود كه بين 5تا25 درصد كودكان سنين مدرسه نوعي از اختلال تيك را تجربه كرده باشند. تفاوت واضحي نيز در شيوع اين اختلال بين پسرها و دخترها ديده نشده است. بررسي‌هاي انجام شده توسط انجمن روان‌شناسان آمريكا نشان مي‌دهد كه تقريباً 13 درصد از پسران و 11 درصد از دختران به اين عارضه دچار مي‌شوند. بر اين اساس كودكان در سنين 7 تا يا11 سالگي بيشترين ميزان تيك را از خود نشان مي‌دهند و اين حالت ممكن است تا سنين ميانسالي ادامه پيدا كند. اين اختلال حتماً قبل از 18 سالگي شروع مي‌شود. البته معمولاً تيك‌هاي حركتي تا سن 7 سالگي و تيك‌هاي صوتي تا 11 سالگي خود را نشان مي‌دهند. از كجا مي‌آيد؟ تصور اكثر افراد اين است كه تيك‌ها نشانه‌اي از اضطراب و ناراحتي عصبي كودك هستند و حتي بروز تيك‌ها را به وجود ناملايمات و ناراحتي‌هايي در درون خانواده يا مدرسه و محيط كودك نسبت مي‌دهند. اما واقعيت اين است كه علي‌رغم اينكه تيك‌ها ممكن است در موقعيت‌هاي اضطراب‌آور و پر استرس تشديد شوند، براي آنها بيشتر علل زيست‌شناختي مطرح است.اگرچه هنوز عواملي از قبيل نژاد، وضعيت اجتماعي و اقتصادي در بروز و تشديد تيك ثابت نشده است، ولي بعضي از محققان معتقدند اين اختلال در نژاد قفقازي و شرقي شايع‌تر است . در مواردي ديده شده كه بعضي از مبتلايان، داراي سابقه خانوادگي و يا فاميلي هستند، اين موضوع نشان‌دهنده آن است كه احتمالاً يك عامل ژنتيك يا زيستي مي‌تواند در بروز آن دخيل باشد. همچنين واسطه‌هاي شيميايي مختلفي به عنوان عوامل دخيل در بروز تيك‌ها شناسايي شده‌اند. حتي مشاهده شده است كه برخي از انواع تيك‌ها به دنبال عفونت‌هاي خاصي ظاهر مي‌شوند، كه دليلي براي دخالت سيستم ايمني بدن‌در‌بروز تيك‌هاست. عوامل محيطي، عاطفي و هيجاني نيز از جمله مواردي شناخته شده‌اند كه در تشديد تيك موِثرند، به اين شكل كه افرادي كه داراي تيك هستند، در مواجهه با موقعيت‌هاي استرس‌زا و مشكلات اضطراب‌آور، پرش عصبي آنها تشديد شده و برعكس، در مواقعي كه محيط آرام است و ترس، وحشت و نگراني وجود ندارد اين عمل به حداقل مي‌رسد. به هر حال آنچه مشخص است اين است كه هر چند عوامل روان‌شناختي در تشديد تيك‌ها موِثرند، اين عوامل زيست شناختي هستند كه نقش مهم‌تري در پيدايش اين اختلال دارند و شواهدي از اينكه استرس يا اضطراب باعث به وجود آمدن تيك‌ها شوند، وجود ندارد. توره، نادر اما شديد نوع خاصي از اختلالات تيك موسوم به <اختلال توره> است كه شامل بروز هر دو نوع تيك حركتي و صوتي در يك كودك در دوره‌اي بيش از يك‌سال است. در اين اختلال معمولاً تيك‌هاي اوليه حركتي در ناحيه صورت و گردن شروع مي‌شود و با گذشت زمان به نواحي پايين‌تر بدن گسترش مي يابد و بعد از چند سال نيز تيك‌هاي صوتي ظاهر مي‌شوند. اين اختلال، اختلالي نادر است و بين بروز آن و اختلال نقص توجه/ بيش‌فعالي، وسواس‌هاي فكري و عملي ارتباطاتي مشاهده شده است. نيمه‌ارادي يا غيرارادي؟ نكته بسيار مهم در اختلالات تيك، افتراق آن از بعضي حركات قالبي و تكراري كودكان مثل كوبيدن سر، تاب دادن بدن يا ناخن جويدن است. در چنين حالاتي حركات معمولاً ارادي است و باعث تسكين و آرامش كودك مي‌شوند، در حالي كه تيك‌ها ماهيتي غيرارادي دارند و با ايجاد آرامش در كودك نيز همراه نيستند و حتي به درجاتي نيز باعث ايجاد تنش و اضطراب مي‌شوند. تيك‌ها ممكن است در موقعيت‌هاي اضطراب‌آوري مثل سر جلسات امتحان تشديد شوند و در مقابل در موقعيت‌هاي آرامش بخش تخفيف يابند. اين حركات يا اصوات اغلب - ولي نه هميشه - هنگام خواب از بين مي‌روند. كي برويم دكتر؟ اكثر تيك‌هايي كه تازه آغاز شده‌اند، مسير محدود و گذرايي دارند و به سمت اختلال جدي‌تري پيش نمي‌روند و حداكثر در طي دوره‌هاي استرس‌آور عود مي‌كنند. اما معدودي از تيك‌ها نيز بيش از يك‌سال طول كشيده و يا ندرتاً به سمت اختلال توره پيشرفت مي‌كنند.تيك هايي كه به تازگي آغاز شده‌اند، اغلب نياز به درمان ندارند. توصيه مناسب به والدين و اطرافيان كودك مبتلا به تيك اين است كه توجهي به تيك ها نداشته باشند، چرا كه تمركز روي تيك، باعث تشديد آن مي شود. به اطرافيان بايد اين موضوع را گوشزد كرد كه انتظارت بيش از حد و فشار آوردن روي فرد براي ترك يا كاهش اين رفتارها نه تنها مفيد نيست، بلكه نتيجه‌ي عكس مي‌دهد و باعث تشديد آن مي‌شود.لازم است والدين در جريان تربيت فرزندان خود، سن و ظرفيت آنها را به دقت در نظر بگيرند و از شيوه تربيتي مبتني بر تشويق به جاي تنبيه استفاده كنند. يعني در مواقعي كه كودك تيك ندارد به وي بيشتر توجه و نگاه كنند و بيشتر با او صبحت و يا او را مورد نوازش قرار دهند و برعكس در مواقعي كه حالت‌هاي تيك را از خود نشان مي‌دهد، بي‌اعتنايي كنند و وانمود كنند كه اين حركات او را نمي‌بينند.وجود اين عارضه گاهي مواقع از چند هفته تا چند ماه به طول مي‌انجامد ودر مواردي هم به چند سال مي‌رسد. از جهت ديگر امكان دارد حالت پرش <گونه> پيدا كند و ازنقطه‌اي به نقطه ديگر منتقل شود. توجه داشته باشيد اگر همين تيك‌ها نيز با ايجاد اختلال در عملكرد معمول تحصيلي يا ارتباطي كودك همراه باشد يا باعث ناراحتي‌هاي هيجاني در كودك شده باشند، نياز به ارزيابي و معاينات عصبي دقيق و انجام مداخلات دارويي و غيردارويي مقتضي توسط پزشك متخصص دارند. در مواردي كه تيك‌ها بيش از يك سال طول كشيده باشند، عواملي مثل شدت و تكرار تيك، ميزان اختلال ايجاد شده در عملكرد تحصيلي و ارتباطي كودك، مشكلات اجتماعي ايجاد شده براي وي و تا‡ثيرات هيجاني تيك در كودك، مشخص‌كننده نوع مداخلات دارويي و غيردارويي تخصصي موِثر است و نهايتاً در موارد نادري كه اختلال توره تشخيص داده مي‌شود، همواره مداخلات دارويي و غيردارويي براي درمان كودك لازم خواهد بود. در مجموع تيك‌ها از اختلالات نسبتاً شايع روان پزشكي كودك و نوجوان هستند و با توجه به نگرش‌هاي غلط و تصورات اشتباهي كه عموم مردم به خصوص در مورد علت اين اختلال دارند، شايد خانواده‌ها چندان تمايلي به مراجعه جهت درمان اين اختلال در كودك خود نداشته باشند و ضروري است كه همه به ابعاد زيست شناختي اين اختلال آشنا باشند تا با مراجعه سريع و شروع به موقع مداخلات درماني لازم، از ايجاد مشكلات عملكردي و هيجاني مهمتر در كودكان و نوجوانان مبتلا پيشگيري شود.
استامينوفن كبريت بي‌خطر نيست دكتر علي اخوان بهبهاني به جرات مي‌توان گفت تمام ايرانيان حداقل يك بار در عمر خود استامينوفن خورده‌اند. اين دارو چند سالي است كه به عنوان پر مصرف‌ترين دارو در ايران معرفي مي‌شود. ايرانيان سال گذشته حدود يك ميليارد و 100 ميليون قرص استامينوفن مصرف كردند. اما شايد بسياري از شما از عوارض اين دارو بي‌خبر باشيد. شناسنامه استامينوفن كه با نام‌هاي تجاري تايلنول در آمريكا و پاراستامول در انگلستان به فروش مي‌رسد، يك داروي مسكن و تب بر است كه براي تسكين انواع دردهاي مداوم و خفيف، سردرد، درد عضلاني، كمردرد، دندان درد، دردهاي قاعدگي، درد مفاصل و درد ناشي از سرماخوردگي به كار مي رود. استامينوفن از جمله داروهاي ضدتب و ضددرد غير مخدر است كه اثرات ضدالتهابي و ضدپلاكتي ندارد و با تا‡ثير مستقيم بر مركز حرارتي هيپوتالاموس براي انسداد اثرات مواد تب زاي دروني، اثر ضد تب خود را اعمال مي‌كند، اما با انسداد عروق محيطي باعث افزايش جريان خون در پوست و افزايش تعريق شده و در نتيجه حرارت بدن زياد مي شود. قدرت اثر استامينوفن در مهار سنتز پروستاگلندين‌ها در سيستم اعصاب مركزي به اندازه آسپرين است اما قدرت مهار سنتز پروستاگلندين هاي محيطي دارو از آسپرين كمتر است ، درنتيجه فاقد آثار مشخص باليني ضد تورم و ضد رماتيسمي است. استامينوفن از مجراي گوارش به سرعت و به طور كامل جذب مي‌شود. 25 درصد دارو به پروتئين پيوند مي يابد، تقريباً 90تا 95 درصد آن در كبد شكسته مي شود و از طريق ادرار دفع مي شود و كمتر از 5 درصد استامينوفن بدون تغيير دفع مي شود. نيمه عمر دفع دارو يك تا 4 ساعت است. مصرف بيش از حد دارو در كوتاه مدت، باعث طولاني شدن نيمه عمر دارو و اثرات سمي آن مي شود. نيمه عمر بيش تر از 4 ساعت با ازبين رفتن بافت كبدي همراه است و نيمه عمر بيشتر از 12 ساعت باعث اغما مي‌شود. انواع واقسام استامينوفن در بازار ايران به شكل قطره ،شربت ،قرص و شياف يافت مي‌شود كه هر يك داراي مقادير متفاوتي ماده موثر است. مصرف صحيح قرص استامينوفن را مي‌توان براي سهولت بلع، خرد كرد. انواع خوراكي استامينوفن را مي‌توان با مقدار اندكي از مواد غذايي نظير ماست يا مربا مخلوط كرد. براي استعمال راحت‌تر شياف بهتر است آن را 30 دقيقه در يخچال نگاه داشت. براي استعمال شياف، پوشش شياف را برداشته، آن را با آب سرد مرطوب كرده، سپس در حالي كه به يك پهلو خوابيده‌ايد با انگشت خود شياف را داخل مقعد كنيد. براي كودكان شربت‌هاي طعم‌دار استامينوفن در بازار موجود است. اگر يك نوبت دارو را فراموش كرديد، مي‌توانيد به مجردي كه آن را به ياد آورديد، مصرفش كنيد. اما اگرنوبت بعدي رسيده است، نوبت فراموش شده را رها كرده به برنامه دارويي منظم خود بازگرديد. مقدار دارو را دو برابر نكنيد . باور غلط استامينوفن از بين مسكن‌هاي موجود، به عنوان يك داروي ضددرد كم عارضه در ميان مصرف كنندگان دارو شناخته شده است و در نتيجه اين باور غلط، برخي افراد به صورت خودسرانه و بي‌رويه اين دارو را مصرف مي كنند، در حالي كه اين دارو در موارد مصرف با مقاديردرماني نيز ايجاد عارضه كرده و در صورت مصرف بيش از حد و بي‌رويه و نيز خارج از كنترل، عوارض دارو به صورت بارز و برجسته ظهور مي‌كند، لذا مصرف دارو بايد با احتياط و فقط در مواقع نياز صورت گيرد.توجه داشته باشيد كه مصرف استامينوفن نبايد بيش از 10 روز ادامه يابد، مگر آنكه زير نظر پزشك باشد. كم يا زياد ميزان مصرف توصيه شده براي بزرگسالان و بچه هاي بالاي 12 سال 335 تا 650 ميلي گرم هر 4 تا 6 ساعت در صورت نياز است.اين ميزان براي بچه‌هاي 6 تا 11 سال 150 تا 300 ميلي‌گرم 3 تا 4 بار در روز است. تعيين ميزان مصرف دارو براي بچه‌هاي زير 6 سال بايد با مشورت پزشك صورت گيرد. توجه داشته باشيد كه فرآورده‌هاي مختلف اين دارو داراي مقادير متفاوتي استامينوفن هستند. آن روي سكه استامينوفن عوارض جانبي كمي دارد. شايع‌ترين عارضه آن سبكي سر است. بعضي افراد ممكن است دردي در كمر احساس كنند. همچنين به طور نادر باعث بروز واكنش‌هاي آلرژيك مي‌شود. هر فردي كه پس از مصرف استامينوفن، جوش، تورم يا تنگي نفس پيدا كرد، بايد مصرف دارو را قطع كرده و فوراً به پزشك مراجعه كند.ديگر اثرات جانبي نادر عبارتند از: زردي پوست يا چشم‌ها، خونريزي يا كبودي غيرمعمول، ضعف، خستگي، مدفوع سياه يا خوني، ادرار خوني يا كدر و كاهش ناگهاني مقدار ادرار. از كار افتادگي كبد دانشمندان پس از آنكه معلوم شد مسكن استامينوفن يكي از علل عمده از كار افتادگي كبد در آمريكا بوده است، نسبت به عواقب مصرف زياد اين دارو هشدار داده‌اند. به گفته محققان موارد سالانه از كار افتادگي كبد در اثر مصرف استامينوفن از 28 درصد در سال 1998 به 51 درصد در سال 2003 افزايش يافته است. كارشناسان مي‌گويند اعمال محدوديت بر فروش اين دارو در انگلستان به كاهش موارد از كار افتادگي كبد در اين كشور كمك كرده است. گروه مطالعه از كارافتادگي حاد كبد در آمريكا، كه با شركت پژوهشگران از دانشگاه‌هاي مختلف اين كشور تشكيل شد، داده هاي 662 بيمار كه در فاصله سال هاي 1998 تا 2003 به خاطر ازكارافتادگي حاد كبد بستري و درمان شده بودند را تجزيه و تحليل كرد.از ميان 275 موردي كه به مصرف استامينوفن مربوط مي شد، 48 درصد آنها غيرعمدي، 44 درصد ناشي از تلاش براي خودكشي و باقي نامعلوم بود.معلوم شد افرادي كه دچار مسموميت غيرعمدي شده بودند چندين داروي مختلف كه حاوي استامينوفن بوده است را مصرف كرده‌اند. محققان دريافتند كه مصرف 10 گرم استامينوفن در روز - معادل 20 قرص 500 ميلي گرمي - مي‌تواند باعث از كار افتادن كبد شود. استامينوفن و آسم در پژوهشي كه از سوي موسسه ملي پژوهشي آزمايشي بهداشت و تغذيه دانشگاه ناتينگهام انگليس صورت گرفته است، محققان دريافتند كه مصرف دائم و بدون تجويز مسكن استامينوفن، خطر ابتلا به آسم و بيماري مزمن گرفتگي ريوي را افزايش داده و در صورت مصرف روزانه باعث آسيب فعاليت ريه‌ها مي‌شود. پژوهشگران حدود 13 هزار و 500 آمريكايي را طي سال‌هاي 1988 تا 1994 از نظر ميزان مصرف آسپرين، استامينوفن و ايبوپروفن مورد مطالعه قرار دادند. به گفته اين محققان، مصرف ميزان بالاي استامينوفن ميزان آنتي‌اكسيدان <گلوتاتيون> را در بافت شش‌ها كاهش مي‌دهد كه اين امر منجر به آسيب ريه و بروز بيماري‌هاي تنفسي و آسم مي‌شود. در اين مطالعات در مورد ساير مسكن‌ها از جمله آسپرين و ايبوپروفن اين نتايج به دست نيامد. مصرف بيش از حد مصرف بيش از حد استامينوفن سبب تهوع، استفراغ، تعريق و خستگي مي‌شود. استامينوفن نبايد بيش از 4 گرم 4000(ميلي گرم) در 24 ساعت مصرف شود، چون ممكن است به كبد صدمه بزند.در صورتي كه به مصرف بيش از حد استامينوفن شك كرديد، حتي در صورت عدم وجود هرگونه علامت مسموميت از اورژانس تقاضاي كمك كنيد. درمان مسموميت بايد هرچه زودتر آغاز شود. در صورتي كه درمان مصرف بيش از حد استامينوفن ظرف 24 ساعت اول آغاز نشود، ممكن است نتوان از آسيب كبدي يا مرگ جلوگيري كرد. تداخل دارويي استامينوفن ممكن است با داروهاي ديگر تداخل پيدا كند. در اين حالت ممكن است اثر يك يا هر دو دارو تغيير كند يا عوارض جانبي داروها تشديد شود. از جمله داروهايي كه با استامينوفن تداخل دارند، مي‌توان به الكل، ضد التهاب‌هاي غيراستروئيدي (مانند آسپرين بروفنو ... ) داروهاي ضدبارداري خوراكي، فني توئين ، وارفارين ، كلستيرامين، ايزونيازيد و زيدو وودين اشاره كرد . براي جلوگيري از بروز عوارض بهتر است قبل از استفاده همزمان استامينوفن با ديگر داروهاي تجويز شده و يا بدون نسخه با يك پزشك مشورت كنيد. توصيه‌هاي آخر فقط به مقدار توصيه شده توسط پزشكتان استامينوفن مصرف كنيد. برچسب روي دارو را بخوانيد و از دستوراتش پيروي كنيد. استامينوفن را نبايد بيش از 10 روز 5( روز در بچه ها) براي تسكين درد و بيش از سه روز براي كاهش تب استفاده كنيد البته اگر با دستور پزشك باشد، مجاز هستيد. شياف‌هاي استامينوفن را در يك جاي خنك نگا ه داريد، ولي شياف و انواع مايع استامينوفن (قطره و شربت) را منجمد نكنيد. سيگار ممكن است با اثر استامينوفن تداخل كند. سيگاري ها ممكن است به مقادير بيشتري از دارو نياز داشته باشند اما نبايد بيش از ميزان توصيه شده روزانه مصرف كنند. استامينوفن را دور از دسترس كودكان، دور از حرارت، نور مستقيم و حرارت مرطوب نگاه داريد (در چنين شرايطي استامينوفن فاسد مي‌شود.) اگر استامينوفن را به سبب درد، تب يا گلودرد مصرف مي‌كنيد در صورت باقي ماندن علائم يا بدتر شدن آنها با پزشك تماس بگيريد. از دو تركيب حاوي استامينوفن به طور همزمان استفاده نكنيد. افرادي كه به مقدار زياد الكل مصرف مي كنند بايد حتي الامكان از مصرف اين دارو پرهيز كنند چون مصرف همزمان الكل و استامينوفن خطر آسيب كبدي را به دنبال دارد. استامينوفن تاريخ گذشته را دور از دسترس كودكان در توالت دور بريزيد. استامينوفن نتايج برخي از آزمايش‌هاي پزشكي را تغيير مي دهد بنابراين بايد مصرف آن را چند روز قبل از آزمايش مورد نظر قطع كرد. برچسب روي ساير داروهاي بدون نياز به نسخه را بخوانيد تا مطمئن شويد كه در آنها استامينوفن يا دارويي كه با استامينوفن تداخل كند، وجود نداشته باشد. هر فردي كه بيشتر از 3 نوشيدني الكلي در روز مي نوشد، افرادي كه بيماري كبدي يا كليوي و يا عفونت كبدي دارند و زنان باردار يا شيرده بايد تحت نظر پزشك استامينوفن مصرف كنند.داروي استامينوفن پس از دفع از بدن در محيط زيست مواد سمي توليد ميکندخبرگزاري دانشجويان ايران - تهرانسرويس: بهداشت و درمان - خانوادهداروي استامينوفن پس از دفع از بدن در محيط زيست مواد سمي ايجاد مي‌کند.به گزارش ايسنا واحد علوم پزشكي تهران، پايگاه اينترنتي عرب آنلاين اعلام كرد: بررسي هاي محققان نشان مي‌دهد استامينوفن پس از ورود به آب‌هاي حاوي کلر واکنش مي‌دهد و حداقل 11 ماده جديد توليد مي‌کند که 2 ماده آن بسيار سمي است.استامينوفن از پرمصرف‌ترين داروهاي جهان است و هر روز مقادير زيادي از اين ماده وارد محيط زيستميشود.به گفته محققان در ساخت داروها علاوه بر تحقيق درباره تأثير آنها بر انسان بايد به مسائل زيست محيطي نيز توجه کرد زيرا برخي داروها با توليد ماده سمي در محيط زيست ضررهاي بيشتري براي انسان دارد.
صفحه 14 از 57
