ارسالها: 827
#21
Posted: 21 Jun 2011 19:43
نخل و نخلگردانى
از آئينها و مراسم ويژه ماه محرم در يزد، آئين نخلبندى و نخل گردانى است. نخل از جنس چوب و بهشکل برگ درخت يا سرو مىسازند. معمولاً وزن نخل زياد است و به کمک دهها نفر جابهجا مىستود. نخل را بهشکل تابوت سيدالشهداء يا نمادى از تاوبت شهداى کربلا مىشناسند و ريشه سنتى کهن دارد. مردم يزد در محاوره به آن 'نقل' مىگويند.
دکتر اسلامى ندوشن مىنويسد: با آنکه نخل هيچ شباهتى به درخت خرما ندارد، آنرا بهنام اين درخت مىنامند. شايد بهعلت آنکه اصل آن از جنوب غربى وبينالنهرين است. نخل شباهت بسيارى به درخت سرو دارد و سرو در فرهنگ عامه يعنى جاودانگى و رشادت و زندگى اخروى و آزادى که يادآور روحيات و خصايل امام حسين (ع) است.
اين مراسم در يزد چند روز پيش از ماه محرم با تزئين و آذين بستن نخل شروع مىشود، که حدود يک هفته طول مىکشد. دراين مدت، خادمان ميدان، زيورآلات و وسايل مربوط به تزئين نخل را که قدمت آنها به دوره صفويه مىرسد. از انبار بيرون آورده و تمام روز را با پاهاى برهنه به اين امر مىپردازند. آنها ابتدا بدنه نخل را با پارچه سياه مىپوشانند، سپس روى آنرا شمشيربندان مىکنند. سپس تزئينات ديگر از قبيل آئينههاى بزرگ تابدار، منگولهها، دستمالهاى ابريشمى را در دو سوى نخل مىبندند و بر تارک آن جقههاى فلزى از جنس فولاد و برنج و همرنگ آنها پرهاى طاووس يا ميوه انار مىگذارند و نخل را مانند يک مجله، زيبا و خوشبو مىکنند. در داخل آن نيز زنگهاى بزرگى را با طناب مىآويزند و بچهها هنگام حرکت آنها را بهصدا درمىآورند.
در روز بلند کردن نخل، دهها تن از مردان محله، زير پايههاى نخل رفته، آنرا با عظمت تمام به حرکت درمىآورند و چون جنازهاى باشکوه آنرا ميان موج جمعيت عبور مىدهند. آنها نخل را تا مسيرى مىبرندو يا چندبار دور حسينيه محل مىچرخانند.در اطراف يزد رسم است که درختان را وقف مىکنند تاپس از کهنسال شدن، ساقههاى آنها را ببرند و نخل را با آن مرمت کنند. هماکنون در يزد خانوادههائى وجود دارند که شهرت آنها 'نخل بند' و 'نخلساز' است.
دستهسقادر مراسم عزادارى امام حسين (ع) گروهى از نوجوانان با لباس سياه و لنگ قرمز دور کمر خود، مشک بر دوش گرفته و بازو بندى از قرآن مجيد را که با پولکهاى رنگين و برگهاى فلزى نقرهاى تزئين شده بر کتف مىبندند و در صفى منظم با ذاکر و سردشته خود همخونى مىکنند. اگر تابستان باشد، دو نفر هم در پشت صف با مشک پرآب و با شربت گلاب به اهلمجلس و عزاداران آب مىدهند. آنها آب را در جام ابوالفضل(ع) ريخته و به مردم تعارف مىکنند. دسته سقا يک علم چهارگوش دوپايه و يا يک علم سه گوش با تمثال حضرت ابوالفضل (ع) را با خود حمل مىکنند.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#22
Posted: 21 Jun 2011 19:55
نگاهي به آداب و رسوم مردم استان كرمان
مردم هر يك از مناطق كشورمان با فرارسيدن سال نو و آخرين روزهاي اسفند ماه با آداب و رسوم خاصي به استقبال سال جديد ميروند.مردم استان كرمان هم مانند ساير هموطنان ايراني سال نو را با آداب و رسوم خاصي آغاز ميكنند.برخي از اين آداب هنوز در بين مردم مرسوم هستند اما برخي ديگر در طول زمان به فراموشي سپرده شدهاند.كارشناس مردمشناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كرمان روز پنجشنبه در گفت و گو با ايرنا خانهتكاني را از آدابي برشمرد كه هنوز در بين مردم مرسوم است.
فاطمه رضاپور افزود: مردم كرمان در روزگار قديم قبل از عيد خانهتكاني ميكردند و اگر اتاقها به علت دودزدگي در ايام زمستان سياه شده بود حتما آنها را مجددا كاهگل ميكردند.وي گفت: مردم بر اين باور بودند كه اگر اين كار را انجام ندهند تاپايان سال جديد همه چيز در زندگي براي آنها به شكل نامطلوبي اتفاق خواهد افتاد.
اين كارشناس مردمشناسي آماده كردن لباس نو را از ديگر موارد مرسوم شب عيد اعلام كرد و گفت: در گذشته اگر بزرگترها توانايي خريد لباس نو براي خودشان نداشتند حتما دست كم براي كودكان يك تكه لباس نو ميخريدند.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#23
Posted: 21 Jun 2011 20:08
شب يلدا در زنجان
شب يلدا درازترين شب سال است، شبي كه در آن صبح ديرتر آغازو ماه و ستاره ديرتر به خانه ميروند.شب يلدا در فرهنگ ايرانيان جايگاه ويژهاي دارد و در آن رسم و رسوماتي دارند كه جالب و خواندني است.استان زنجان يكي از استانهاي كشور است كه در آن شب يلدا در ميان مردم جايگاه ويژهاي دارد و مردم در اين ايام كارهايي را انجام ميدهند كه براي ديگر هموطنان جالب است.
خواندن فال حافظ، شاهنامهخواني، نقل خاطرات، قصهگويي پدر و مادربزرگها، حضور در منزل بزرگان خانواده، خواندن دعاهاي شكرانهنعمت و سلامتي، تزيين سفره مخصوص با انواع ميوهها و خشكبار، تهيه تنقلات و شيرينيجات، خوردن هندوانه و از همه مهمتر صله ارحام، از جمله رسوم و سنتهاي ديرينه مردم زنجان در شب يلدا محسوب ميشود.
عدهاي بر اين باورند كه خوردن هندوانه در اين شب، باعث جلوگيري از تاثير سرما در زمستان و گرمازدگي در تابستان ميشود كه اين كار در بيشتر نقاط كشورمان صورت ميگيرد و مردم در اين شب هندوانه ميخورند.
يكي از مهمترين و زيباترين كارهايي كه در شب يلدا انجام ميگيرد صله رحم و ديدار از بزرگان است كه هنوز از با وجود گذشت سالها مردم و به ويژه كوچكترها تلاش ميكنند به خوبي آنرا عملي كنند.در جاي جاي استان زنجان مردم رسم دارند كه در اين شب به ديدار بزرگان قوم و فاميل رفته و در آنجا شب يلدا يا به قول زنجانيها و آذريها شب چله را سپري كنند.در زنجان در شب يلدا كوچكترها و جوانترهاي فاميل و يا فرزندان در خانه پدر و پدربزرگ جمع ميشوند و اين شب را به خوبي و خوشي ميگذرانند.
از جمله سنن زنجاني در اين ايام رفتن به خانه نوعروسان فاميل است كه در آن خانواده داماد با بستن خنچههاي شيريني، آجيل و ميوه آن را به خانه عروس ميبرند كه در اصطلاح به آن شبچره گفته ميشود.شبچره زنجانيها شامل انواع آجيل، شيريني و ميوههاي فصل مانند انار، ازگيل و هندوانه همراه با هدايايي براي عروس، در بستههاي آذينبندي شده به نام خونچه است.
البته اين اقدام خانواده داماد در سال بعد و در نخستين شب يلدا توسط خانواده عروس مقابله به مثل ميشود و اين بار خانواده عروس براي دختر خود شبچره ميبرند.خوردن آجيل به ويژه شكتن گردو، فندق و بادام نيز در كنار آجيلهاي امروزي و سنجد در سنن زنجانيها از جايگاه ويژهاي برخوردار است.
مردم زنجان در شب يلدا مقداري برف سفيد را با شيره انگور مخلوط كرده و آنرا ميخورند كه بسيار خوشمزه ميشود.همچنين زنجانيها با خوراكيهايي چون ترب، شلغم، كلم و تنقلاتي مانند توت و انجير خشك، كشمش، گردو و نخودچي در اين شب از ميهمانان خود پذيرايي ميكنند.
در برخي نقاط استان زنجان نيز كه هنوز به سبك قديم براي گرم شدن از كرسي استفاده ميشود و هنوز بخاريهاي مدرن بدون نيازبه لوله و غيره در آنجا جايگاهي ندارد، در شب يلدا و در استقبال ازروزهاي بلند رحمت و بركت در چهار گوشه كرسي گردو و فندوق ميشكنند به اين اميد كه بر اطراف خود شادي و خنده حاكم شود.در كنار خوردن، زنجانيها آداب ديگري نيز براي اين شب دارند كه طرح معما و چيستان از سوي بزرگترها و بازيهاي دسته جمعي نظير گل يا پوچ، از سرگرميهايي است كه در شب يلدا، بزرگ و كوچك خانواده را به خود مشغول ميكند تا در شب يلداي زنجان كه معمولا هوا سرد و زير صفر است كانون گرمي در خانوادهها تشكيل شود.
البته شايد اين سنن در برخي مناطق استان به دليل گرفتاريها و مشكلات اجرا نشود ولي هنوز هم خانوادههايي هستند كه به اين سنن پايبند بوده و اگر اين سنن را اجرا نكنند دلگير شده و آنرا خوش يومن نميدانند.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#24
Posted: 21 Jun 2011 20:17
نگاهی به آداب و رسوم سنتی و محلی مشهد
«مشهد» عصاره ادب و آداب و رسوم ایران زمین است.فرهنگ و آداب و رسوم و عقاید و سنن هر مردمینشان از عواطف و خلقیات و - در معنایی كامل - هویت انسانی آن مردم است.مشهد الرضا (ع)، شهری كه به واسطه عشق به پیشوای هشتم شیعیان شكل گرفت، مهد ادب و آداب ایران زمین بوده و هست.
آداب و رسوم مشهد و شهرهای اطراف آن به محبت مهاجر پذیری فراوانشهر مشهد - بخصوص از شهرهای مجاور - بسیار نزدیك و گاه یكسان است كه بارانخواهی و كشتی با «چوخه» از این دست است.از قدیم، خراسان منطقهای كم آب و خشك بوده است؛ به طوری كه مراسم طلب باران در بسیاری از شهرهای خراسان از جمله مشهد مرسوم بوده و آداب مشتركی داشته است. بدین گونه که زنان و دختران - با استفاده از دو تكه چوب و مقداری پارچه - عروسكی درست میكردند و آن را در سطح محله یا روستا میگرداندند؛ و باخواندن اشعار و تصنیفهایی در جمعیت، باران درخواست میکردند كه در آن معمولا به خداوند و حضرت «محمد» (ص) قسم یاد میشد و از مردم محله و روستا میخواستند برای پخت آشی به همین منظور طبخ كمك کنند.
مردم هر كدام در هنگامیكه به گرداننده این عروسك برای طبخ آش و حبوبات و ... میرساندند، مقداری آب نیز روی عروسك میپاشیدند و دعاها و اشعاری را زیر لب زمزمه میکردند، از جمله:«الله بده تو باران، به حرمت مزاران، گندم به زیر خاكه، از تشنگی میناله» و ... .در بیشتر این مراسم طلب باران، نماز باران را به صورت جماعت بر بالای كوه یا تپه ای میخواندند و مردم معتقد بودند كه بعد از خواندن نماز و مراسم طلب باران حتما باران خواهد بارید.
خاستگاه شاهنامه «شت توس» است كه نبردهای تن بتن و حماسی فراوانی در آن به تصویر كشیده شده است.كشتی باچوخه كشتی فراگیری در سطح ایران است. اگرچه این كشتی از قدیم در سراسر كشور با تفاوتهای اندكی مرسوم بوده،در خراسان و شهرهایی چون مشهد و «نیشابور» و «سبزوار»- به سبب تعصبات خاص در خصوص فرهنگ پهلوان و پهوان پروری و همان روحیه قدیمیو كهنی كه مردم این سرزمین داشته و در شاهنامه انعكاس آن نمایانگر است – بیشتر نمود و ظهور داشته و دارد. نام این كشتی از نام لباس خاصی گرفته شده است كه كشتی گیران آن بر تن میكنند. چوخه لباسی پشمیاست كه گاه در نبردها نیز از آن استفاده میشد.
آیین جوانمردی و پهلوانی از آیینهای كهن مردم خراسان در شهر توس و مشهد فعلی است. پهلوان از مردم بسیار آبرومند شهر بودو معمولا در مراسمیچون عروسی و ... - به سبب حفظ آمادگی جسمانی خود و سرگرمیو رشد مهارتها - مسابقاتی را در قالب كشتی باچوخه برگزار میكردند.پهلوانان كشتی باچوخه معمولا با افرادی كه نسب آنها به ائمه میرسید (سیدها) كشتی نمیگرفتند و معتقد بودند که حرمت این افراد را باید حفظ کرد، به گونه ای كه به خود اجازه نمیدادند پشت سید را به خاك برسانند.
از گذشته مرسوم بوده است كه به افراد برتر این مسابقات كله قند هدیه میدادند. به همین سبب، امروزه در کنار جوایز دیگری که اهدا میشود، اما هنوز همان عنوان «قندبر» برای جوایز مانده است.مشهد همواره مواجه با سیل مشتاقان زیارت از پیشوای هشتم شیعیان بوده و هست، ولی در گذشته به سبب كمبود امكانات و سفرهای سخت و دشوار و توسعه نیافتگی شهر، مرسوم بوده است كه مشهدی ها به استقبال كاروانیان میرفتند و به احكام و احسان تیمار مسافران و زوار میپرداختند و پس از آن نیز در منازل خود پذیرای آنان میشدند.
«شله قلمكار» آش مخصوصی است كه با حبوبات و گوشت طبخ میشود و یكی از طعمهای بسیار ماندگاری است كه چشیدنش نام مشهد را به ذهن متبادر میسازد.
گردآوری : گروه فرهنگ و هنر سیمرغwww.seemorgh.com/cultureمنبع :teletext.irib.ir
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#25
Posted: 21 Jun 2011 20:45
مراسم خاص:یکی از باهیجان ترین آداب و رسوم گیلانی، مراسم عروسی است ونقطه اوج این مراسم «گیشه وری» است كه با صدای ساز نقاره و ترانه خوانی و مبارک باد ، شوروحالي خاص در مردم بوجود مي آورد.نحوه ی ایجاد گیشه وری در مناطق مختلف:در شرق گیلان، نهالی را کهاز خانه پدرعروس کنده اند، همراهش میکنند و این نهال را عروس و داماد با هم در خانه داماد می کارند.
در بعضی از روستاهای غرب و شرق گیلان، مادرعروس، پای خروسی را که از مادر داماد گرفته با رشته های رنگین ابریشمی به پای مرغ میبندد و آن مرغ و خروس را با عروس همراه می کنند تا در خانه داماد بند از پای آن بگیرند و در لانه ای که آماده کرده اند جایشان دهند.
نان و آرد را در سفره ای به کمرعروس می بندند تا با خود خیر و برکت به همراه داشته باشد. در شرق گیلان عروس از هر جوی آب روان که بگذرد، بخشی از مهریه ی خود را به حضرت فاطمه می بخشد و جمع این بخشش ها را از مهریه ی او کم می کنند.بنا به رسم، قبل از اینکه عروس ازخانه خارج شود، برادر یا دایی عروس جلوی درراگرفته تا چیزی از عروس بگیرند و به آنچه دریافت کرده انددرسری (در ماسال) و دائیانه (شرق گیلان) می گویند.
بعد از بخشش مهریه ی عروس به حضرت فاطمه زهرا (س)، در نیمه راه داماد با دو تن ساقدوش به پیشباز عروس می آید و یک نارنج، پرتغال، سیب یا یک تکه قند به طرف عروس پرتاب می کند که مفهوم برکت خواهی و طلب نیک بختی درآن نهفته است.
در ادامه به بررسي چند رسم محلي مي پردازم:ماه رمضان:در ماه مبارک رمضان در مناطق کوهستانی رايج است که نوجوان وقتی برای اولین بار روزه می گیرد،پدربزرگ یا پدر خانواده در نزدیکیهای اذان مغرب از مادر خانواده می پرسد که آیا او روزه را کامل گرفته یا نه؟ اگرجواب مثبت بود، نصف سهم گاووگوساله را به نام نوجوان می کنند وقبل از افطار دست او را می گیرد و به طرف طویله می برد تا گاوی را به نام نوجوان کرده به او نشان دهد. این پاداش روزه گرفتن نوجوان است.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#26
Posted: 22 Jun 2011 02:44
عید قربان:
این عید عیدی بزرگ برای مسلمانان است. در این عید ترکمن ها خانه های خود را آراسته و تزیین می نمایند؛ بهترین لباس های خود را پوشیده و شیرینی های گوناگونی را فراهم می اورند و چشم به راه مهمان می نشینند. این رسم، به مانند عید نوروز باستانی ایرانیان است. در گذشته، ترکمن هاتنها خوراک های گوناگونی را از گوشت پخته و آنها را برای همسایگانشان می فرستادند و سال خوب و پربرکتی را برای آنان آرزو می کردند؛ همچنین در عید قربان پسران و دختران بیشتر از معمول به بازی می پردازند. از جمله اینکه تعدادی پسر و دختر در جای گرد هم می آیند و با چند چوب و ریسمان تابی را که در اصطلاح محلی به آن سنجق می گویند، درست کرده وتاب می خورند. مردم توانگر فارس زبان استان گلستان قربانی کردهو این روز را جشن می گیرند
ماه مبارک رمضان و عید فطر:
ترکمن ها چند روز پیش از فرا رسیدن این ماه، گوسفند می کشند و همسایگان و خویشاوندان را برای تناول ان فرا می خوانند.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#27
Posted: 22 Jun 2011 02:47
جشن شصت و سه سالگی:
در بین مردم ترکمن مرسوم است که هریک از مردان که به سن شصت و سهسالگی می رسد، به پاس بزرگداشت شصت و سه سال زندگیحضرت محمد (ص) جشنی را به پا میدارد. این جشن که به زبان ترکمنی آق قویون ( گوسفند سفید) می گویند با توجه به وضع مالی شخص برگزار کننده ممکن است مفصل یا مختصر باشد.
حداقل این که باید با غذای مختصری، آب گوشت، از مدعوین پذیرایی شود و اگر هم صاحب جشن توانایی مالی داشت یک یا دو بره و گوسفند سفید یا بز را ذبح کرده و در میان خانواده ها تقسیم می کند وگاه ممکن است مراسم کشتی و مسابقه اسب سواری هم ترتیب دهند. در مراسم کشتی گیری، روستاییان دوردست نیز شرکت می کنند. به برندگان این مسابقات، از طرف صاحب جشن یا خویشاوندان نزدیک او، پول نقد یا پارچه و پیراهن به عنوان جایزه می دهند.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#28
Posted: 22 Jun 2011 02:47
رقص خنجر:
در این رقص که با حرکات متهورانه ای همراه است، ابتدا جوانان ترکمنی لباس های سنتی خود را پوشیده؛ به دور هم حلقه زده و دست به گردن یکدیگر می اندازند. بعد شمشیردار در میان قرار گرفته و ذکر خوانده می شود. تعداد خاصی درعدد ذکر خوانان مطرح نبوده و گاه شش و گاه هشت نفر یا بیشتر در میان می آیند و به ذکر خوانی می پردازند.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#29
Posted: 22 Jun 2011 02:50
رسم و رسومات در استان اصفهان !!!
آتشافروزى و جل جلانى
در نطنز و آبادىهاى آن رسم است که در شبهاى هفدهم، هيجدهم و نوزدهم دىماه کودکان در دستههاى مختلف جمع مىشوند و هر دسته در يکى از تپهها و بلندىهاى آبادى بوته و خار و هيزم راکه از پيش جمع کردهاند آتش مىزنند بهطورىکه شعلههاىآتش سراسر آبادى را روش کند. آنها معتقدند روشنائى اگر به درختها برسد آن سال ميوه و سردرختى بيشتر مىشود و آفات از بين مىرود.
برخى به نيت آنکه درختان ميوه بيشترى بدهند به قبرستان رفته و سنگهاى کوچک و بزرگ جمع مىکنند و به شاخههاى درختان مىآويزند. در مراسم آتشافروزى بعد از خاموششدن آتشها و تاريکى دوباره به ده برمىگردند و به يک نفر توبرهٔ بزرگى مىدهند و بهحالت گروهى به در خانهها رفته، گاهى دستهها با هم برخورد مىکنند و با هم درگير مىشوند تا يکى پيروز شود.
شب اسفند
در کاشان و اطراف آن ماه را سىروز محاسبه مىکنند و براى گرفتن جشن شب اول اسفند قرار جشن مىگذارند. از يکماه تا چهل روز پيش از اسفند قرار مىگذارند که در يک روز و يک شب همهٔ اهل آبادى شب اسفند بگيرند. اين نوع محاسبه را به کاشىها منسوب مىدارند.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ
ارسالها: 827
#30
Posted: 22 Jun 2011 02:52
چلهٔ بزرگ و چلهٔ کوچکدر مرق (Marag)
کاشان براى زمستان تقسيمبندى مخصوص دارند: ده روز اول زمستان و چهل روز بعد از آنرا ”چلهٔ بزرگ“ و بيست روز بعدى را ”چلهٔ کوچک“ مىدانند و به ده روز بعد ”امن و بهمن“ مىگويند. از ده روز باقىمانده هفت رو”سرما پيرزن“ و سه روز ”سرما عجوزه“ است.
در جوشقان استرک کاشان هم چله از دهم دىماه شروع مىشود و تا بيستم بهمن ادامه دارد. اين چهل روز را به چهار قسمت کردهاند که هر قسمت ده روز است و هر ده روز نامى دارد: ده روز اول را چلهٔ بزرگيا چلهٔ قوس مىنامند. ده روز دوم را چلهٔ کوچک و ده روز سوم را چلهٔ برزگر و ده روز چهارم را چلهٔ جولا مىنامند. در اين مدت بنا بهرسم محل برزگران بهخانهٔ مالک مىروند و برف بامها را پائين مىکنند. در آن روز زن ارباب آش هوا مىپزد تا بعد از روئيدن برفها از اين آش ميل کنند.
هر حکومتی که شادمانی را از مردمان بگیرد شکست خواهد خورد و برانداخته خواهد شد.
cyrus the great.king of persia ************************** امپراطور ایران.کوروش بزرگ