نقش برجسته ی اول نخستين نقش برجسته مراسم قرباني را نشان ميدهد و در ارتفاع 6 متري از دامنه كوه قرار دارد. پهناي صفحه يك متر و هفتاد سانتيمتر دريك متر است . در آن شاه هاني يكي از حاكمان مستقلآياپير كه همزمان با شوتروك نهونته دوم پادشاه ايلام در سال 2700 پ م بوده در حال قرباني كردن نشان داده شده است . در اين تصاوير شاه كلاه گردي بر سر دارد و دو نفر او را همراهي ميكنند كه يكي از آنها شوترورو وزير شاه است. جلوي شاه سه نوازنده با دو ساز چنگ و يك دف در حركت هستند. در زير نوازندگان تصوير يك شكارچي و يك بز كوهي وجود دارد.در زير شكارچي سه كاهن ايستاده اند و دو گاو نر و يك بز كوهي را هدايت ميكنند. پيش از اين سه قوچ قرباني شده اند كه سر آنها از بدن جدا شده است. سنگ نبشته 24 سطري افراد حاضر را با خط ايلامي نام برده است . قسمتي از آن به اين شرح است : من هاني پسرتاهي هي حاكم آياپير هستم. من مجسمه ام را در اين جا بر پا داشته ام پس از آنكه رب النوع سراپا مسلح تيروتور خداي منطقه سيل هيته حمايتش را بر من ارزاني كرده بود
نقش برجسته ی دوم نقش برجسته شماره دودومين نقش برجسته بر روي تخته سنگي مثلثي قرار دارد و باز هم صحنه مراسم مذهبي قرباني كردن را نشان مي دهد. فردي در ميان صحنه وجود دارد كه دستان خود را به حالت نيايش جلوي صورت خود گرفته است. لباس او برخلاف معمول ايلاميها تا زانوي او است ولي در اكثر موارد مشاهده مي كنيم كه لباس ايلاميها تاقوزك پا است. در جلوي صورت اين شخص صحنه قرباني كردن حجاري شده است و مردي گاو نري را از پشت بر زمين زده است و چند قرباني ديگر نيز روي زمين قراردارند. در سمت چپ نيز 4 مرد با احترام دنبال شخصيت وسط صحنه در حال حركت هستند
نقش برجسته ی سوم نقش برجسته شماره سهنقش برجسته ديگري بر روي يك سنگ چهار گوشه بزرگي حجاري شده است.بلندي سنگ دو متر و هشتار سانت است و در چهار سمت آن تصاويري به چشم مي خورد. موضوع اين طرح حمل مجسمه يكي از خدايان ايلامي بر دوش چهار مرد است و شاه با عده زيادي از همراهان آنها را دنبال مي كنند. مجسمه اين خدا بر روي تختي به صورت ايستاده قرار دارد ودستان خود را به كمر زده و لباسي بلندبر تن دارد.در پشت مجسمه 67 نفر در چهار صف قرار دارند و دو نفر اول در بالا كه از قد بلندتري برخوردارند افراد مهمتري هستند. در قسمت غربي سنگ چهار صف ديگر قرار دارد و 49 نفر ديگر دنباله روي صفهاي جبهه جنوبي هستند. در جبهه شمالي 45 نفر دنباله روي شخصي هستند كه دست بر سينه ايستاده است. در قسمت شرقي هم صحنه قرباني ديده مي شود و 36 غزال و سه گاو بزرگ به سمت راست در حركتند. 7 مرد كوچك ديگر نيز ديده مي شوند و از آنجا كه لخت هستند احتمالا اسيران جنگي هستند. در گوشه ديگر شمالي 9 نفر ديگر به سوي شاه ميروند. سنگ ديگري در شمال سنگ اصلي افتاده است و احتمال مي رود قربانگاه بوده باشد
نقش برجسته ی چهارم نقش برجسته شماره چهاراين نقش برجسته بسيار شبيه نقوش حجاري شده در تخت جمشيد مي باشدو چون از نظر زماني بسيار قديمي تر از نقوش تخت جمشيد است ،آنرا مادر نقوش زيباي درگاههاي كاخ صد ستون و پلكان آپادانا ميدانند. در بالاي اين نقش برجسته شاه با رداي بلند بر تخت نشسته است و جلوي او يك ميز هدايا قرار دارد.پشت سر او نيز سه نفر ايستاده اند. دو ميز ديگر نيز در جلوي شاه قرار دارد. پايين اين تصوير درچهار رديف افرادي ديده مي شوند كه يك دست خود را به جلو دراز كرده اند و دست ديگر را در برابر صورت خود به عنوان احترام گرفته اند.در طرفين اين نقش افرادي در حال اهداي هدايا هستند
نقش برجسته ی پنجم نقش برجسته شماره پنجيك ايلامي در حال اجراي مراسم مذهبي است. اين نقش از نظر طرز قرارگرفتن دستها و فاصله پاها همانند نقش شماره دو كول فرح است. جلوي فرد ايلامي يك آتشدان قرار دارد. در برابر اين فرد حيوانات قرباني شده به صورت وارونه حجاري شده اند .در اين تصاوير شخص كاهن ديده نميشود و شايد در اثر زمان نقش او از بين رفته باشد
نقش برجسته ی ششم نقش برجسته شماره ششاين نقش برجسته نيز به حمل مجسمه مربوط است و همانند نقش شماره سه است به اين ترتيب كه چهار نفر مجسمه يكي از خدايان را بر دوش دارند . اين چهار نفر كلاه بر سر دارند در حال بلند كردن مجسمه هستند
اشکفت سلمان بالاي دره اي در جنوب ايذه در نقطه اي كه به شهر مسلط است تاق بزرگي از سنگ طبيعي وجود دارد كه از نظر زيبايي و عظمت خيره كننده است. درون آن چشمه آب شيريني جاري است و در فصول بارندگي از بالاي تاق آبشار خروشاني جاري ميشود. در اين محل چهار نقش برجسته ديگر ايلامي ديده مي شود . اين محل نيايشگاه تاريشا بوده است.
نقش برجسته ی اول نقش برجسته شماره يكاولين نقش برجسته نيايش هاني پادشاه محلي آياپير به همراه وزيرش شورترورو و خانواده او است. شاه در جلو ايستاده و همگي آستين كوتاه بر تن دارندو بدون كفش هستند.زن هاني به نام هوهين يا آماتنا پشت وزيرايستاده اندجلوي شاه يك آتشدان قرار دارد و فرزند شاه به خاطر اهميت كمتري كه نسبت به بقيه دارد كوچكتر از بقيه حجاري شده است. همه افراد از سمت چپ طراحي شده اند و روي نگاهشان به سمت غار كوچكي است كه درون اشكفت قرار دارد
نقش برجسته ی دوم نقش برجسته شماره دوهمانند نقش شماره يك است ولي اينبارهاني به همراه همسر و پسرش ايستاده است. در حالت ايستادن آنها احترام ديده مي شود. حالتي كه همسر هاني دارد همانند حالتي است كه مجسمه 1800 كيلوگرمي به دست آمده از شوش ناپيراسو همسر پادشاه ايلام ميانه اونتاش گال دارد. تصوير نقش زن با وقار نشان از اهميت زن در دوران ايلامي دارد. سه سنگ نبشته بر پوشاك نيايشگران وجود دارد
نقش برجسته ی سوم نقش برجسته شماره سهاين نقش برجسته در ارتفاع سه متري بر سنگ حك شده است و كاملا درون اشكفت قرار دارد.در كنار آن سنگ نبشته اي به خط ايلامي كنده شده است و هاني به تنهايي در حال نيايش است و اينبار بر عكس نقوش 1 و 2 هاني از سمت راست حجاري شده است از اينرو مي توان نتيجه گرفت فضاي مياني نقش برجسته 2 و 3 مركز نيايشگاه بوده است. اين تصاوير مورد حمله يادگاري نويسها قرار گرفته است و از آنجا كه در زير اشكفت رطوبت زيادي دارد به شدت آسيب ديده اند.
صفحه 8 از 13
