صفحه 1 از 11: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 پسین »

Village History Farahan | تاریخچه روستای فراهان

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#1 Posted: 25 Aug 2012 11:05

تاریخچه فراهان

فرهان یکی از مناطق قدیمی و پرآوازه ایران است؛ چنانچه در کتب موثق تاریخی از قبیل البدان یعقوبی، نرها القلوب، بستان السیاحا و... به کرات نام فراهان را مشاهده می‌کنیم. آنطور که از کتب قدیمی برداشت می‌شود فراهان زمانی یکی از رستاهای قم بوده است. یعقوبی (متوفی 296 ه.ق) در البلدان می‌نویسد روستاهای قم عبارتند از:
رستاق الفراهان
رستاق وره (آشتیان فعلی)
رستاق طبرس (تفرش فعلی)
رستاق کور (در حوالی ساروق و کودزر فعلی) و...
زمانی هم یکی از 24 رستاق همدان بوده است. ابن فقیه همدانی در این‌باره می‌نویسد: همدان 24 رستاق است که 12 رستاق در داخل قباله است شامل: همدان، فراوار، قوهیاباد، انارمرج، سفستان، شراءبالا، شراءمیانه، اسفیدجان، راجم بالا، فراهان، روده، ساوه و فرقان.
آنچه از بیان ابوبکر احمد محمدبن اسحاق همدانی استنباط می‌شود آنست که از سده سوم هجری و به احتمال زیاد در چند سده قبل، فراهان جزء آبادی‌ها و از محال همدان بوده است. تامل در گفته ابن فقیه همدانی نمایانگر این واقعیات است که:
اولا آبادی‌های دشت فراهان در قرون اول هجری قمری جزء همدان بوده است.
ثانیا مردم بومی آنجا پیرو مذهب زرتشت بوده‌اند و آتشکده آذر گشسب که تا سال 282 ه.ق در فردجان فراهان فروزان بوده است.
در زمان خلافت عمر دومین خلیفه مسلمین زمانی که ابوموسی اشعری برای دومین بار اصفهان را فتح کرد واحد نظامی خود را برای گسترش دایره فتوحات اسلامی به سمت شمال گسیل داشت. یگان نخستین، تحت فرمان حنف بن قیس برای گشودن رستاقهای کمره پایین، انار و کاشان و یگان دوم به فرماندهی مالک بن عامر اشعری، پسر عموی خود برای گشودن تفرش، فراهان، آشتتیان و ساوه گسیل کرد.
راوندی در کتاب خود از قول شمس الدین لاغری می‌آورد:
خسروا جای باطنیان قم و کاشان و آبه و طبرش
آب روی چهار یار بدار زند رین چار جای زن آتش
پس فراهان بسوز و مصلحگاه تا چهارت ثواب گردد شش
از گفتار راوندی چنین برداشت می‌شود که ایالت جبال را در روزگار او (قرن ششم ه.ق) عراق می‌گفته‌اند.
دیگر اینکه در آن زمان قم، فراهان، کاشان، آبه (ساوه) و ری زیر سلطه فرقه اشعری یا باطنی بوده است.
تا اینجا نتیجه می‌گیریم که فراهان در گذشته زمانی تابع قم و زمانی تابع همدان بوده است و در زمانی که ایران به شش ایالت تقسیم می‌شود، فراهان یکی از بلوک‌ها یا ولایت‌های ایالت جبال یا عراق می‌گردد.
در آن زمان ایالت جبال دارای 23 بلوک و ولایت به شرح ذیل بوده است:
تفرش، آشتیان، گرکان، فراهان، سلطان آباد، ساوه، قم، کاشان، ری، ملایر، تویسرکان، نهاوند، خزل، قزوین، یزد، اردکان، بروجرد، کمره، گلپایگان، خوانسار، همدان و لرستان .

آب و هوای فراهان در گذشته
آن طور که از کتب قدیمی استنتاج می‌شود، آب و هوای فراهان در گذشته شرایط مطلوبتری را نسبت به وضع کنونی داشته است. چنانچه حمدالله مستوفی در کتاب نزهت القلوب (740 ه.ق) می‌نویسد: «فراهان ولایتی است آباد و در ودیه‌ها معتبر بود. دیه ساروق دارالملک آنجاست و طهمورث ساخت. اکنون ساروق و ماستر معظم قرای آن است. طولش از جزایر خالدات «فدک» و عرضش از خط استوا «لدن» هوایش معتدل و آبش از کاریزها حاصلش غله، پنبه، انگور و میوه نیکو بسیار می‌باشد و پیوسته در آن ولایت ارزانی بود و مردم آنجا شیعه اثنی‌عشری‌اند و به غایت متعصب و در آن ولایت بحیره‌ای است که آن را مغول چغاناور می‌خوانند و در آن حوالی شکارگاه خوب است و...
همچنین در کتاب هفت اقلیم می‌خوانیم: «فراهان ولایتی آباد است و در زمان سابق از مثوبات قم بوده الحال سر خود است. آب و زمینی نیک دارد و غله از همه قسم در آن نیک به حصول میپیوندد و...»
فراهان در زمان صفویه یکی از ولایات مستقل به حساب می‌آمد که شکارگاه، تولید محصولات کشاورزی و تولید فرش در آن رونق گرفت و یکی از مهمترین شکارگاه‌های شاه اسماعیل اول دشت فراهان بود. روستاهای زیادی در فراهان با پسوند آباد هستند مانند عباس آباد، امیر آباد و... که اکثر آنها در زمان صفویه احداث شده‌اند .

رویدادها
در زمان زندیه مقاومت‌هایی در مقابل کریم‌خان زند صورت گرفت که نمونه آن نبرد ولاشجرد بود که دختر حاج طغان ولاشجردی با افراد خود شش سال در برابر کریم خان مقاومت کرد اما نهایت تابع شدند .
در زمان قاجاریه عده‌ای از اشرار در زلف آباد به مردم ظلم می‌کردند و بعد از آن به شهر زیر زمینی پناه می‌بردند که این مشکل با تخریب دژ اشرار در روز اول تابستان خاتمه پیدا کرد. اما عده زیادی از مردم فراهان به مناطق اطراف مانند ملایر، قم، تهران و قلعه سلطان آباد مهاجرت کردند و حکومت مرکزی نیز در جنوب غربی دشت فراهان شهر سلطان آباد را احداث کردند تا مردم متفرق فراهان مجددا به زلف آباد برنگردند و بعد از آن عده زیادی از فراهانی‌ها در سلطان آباد مقیم گردیدند.

تقسیمات کشوری فراهان در گذر زمان
به مرور زمان تقسیمات کشوری تغییر پیدا می‌کند که خلاصه آن تغییرات به شرح ذیل می آید:
در سال 1316 شهر اراک به عنوان مرکز شهرستان ارتقاء می‌یابد و فراهان که تا این تاریخ بلک به حساب می‌آمد و توسط نائب‌الحکومه اداره می‌شد، به بخش تبدیل می‌شود و فرمهین به عنوان مرکز بخش انتخاب می‌شود. (در آن زمان تفرش و آشتیان هم از بخش‌های شهرستان اراک به حساب می آمدند)
از سال 1316 تا 1342 بخش فراهان با بش از 300 روستا (از شمال اراک تا شهرآب) یکی از بخش‌های شهرستان اراک محسوب می‌شد.
در سال 1342 بخش تفرش به شهرستان ارتقا می‌یابد و به لحاظ اینکه جمعیت آن به حد نصاب برسد فراهان را تجزیه می‌کنند. از روستای آهنگران به طرف شمال به عنوان فراهان علیا تابع شهرستان تفرش و از روستای آهنگران به طرف جنوب به عنوان فراهان سفلا تابع شهرستان اراک می گردد .
در سال1358 طبق تصویب نامه شماره 1448 مورخ 58.11.27 شورای انقلاب و با تصویب هئیت وزیران بخش آشتیان به شهرستان انتقال یافت و به همین دلیل روستاهای فیض آباد، تاج آباد، نوده، نجف آباد، ینگجه، محسن آباد، خورچه و سقرجوق از فراهان جدا و تابع شهرستان آشتیان شدند.
در سال1366 مجددا تغییراتی ایجاد شد و روستاهای سلیم آباد، ضیاء آباد، زنجیران، ونک، هفته خانک، رکین و ملک باغی از فراهان جدا و تابع بخش وفس (کمیجان) شدند و روستاهای کرکان بالا و پایین و فارسیجان از فراهان جدا و به بخش مرکزی اراک ملحق شدند. روستای نجف آباد نیز از فراهان جدا و به آشتیان ملحق شد و چون روستای کرد آباد برای تفرش مسیر خوبی نداشت از تفرش جدا و به بخش فراهان منضم گردید.
در سال 1370 بخش فراهان به دو دهستان تبدیل شد. یکی دهستان فشک و دیگری دهستان فرمهین که هر یک توسط دهدار اداره می‌شدند.
در سال 1371 روستاهای سربند، کشه، دارستان و سفیدآب از فراهان جدا و به بخش مرکزی تفرش ملحق شدند.
درسال 1372 روستای فرمهین (مرکز بخش فراهان) از طرف وزارت کشور به شهر ارتقاع یافت و به عنوان 546 امین شهر ایران معرفی گردید.
درسال 1380 روستاهای کلا و آرزومند از تفرش جدا و تابع بخش فراهان گردیدند.
درسال1388 به موجب مصوبه وزارت کشور بخش فراهان به عنوان شهرستان ارتقاء یافت و بخش‌های خنجین و ساروق ضمیمه آن شدند.
از سال 1372 که فرمهین به عنوان شهر معرفی شد روند توسعه آن آغاز گردید، اکنون فراهان دارای دو دانشگاه معتبر، کارخانجات ریسندگی، دبیرستان‌های متعدد، مجتمع‌های دامداری فعال و زمین‌های کشاورزی فعال می‌باشد. اگرچه با مشکل خشک‌شدن قنوات رو به روست.
امید است این خطه زرخیز بتواند همانند گذشته در تولیدات جامعه سهم به سزایی داشته باشد.

منبع : کتاب جغرافیای فراهان

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#2 Posted: 25 Aug 2012 11:22

تقسیمات کشوری فراهان در گذر زمان

به مرور زمان تقسیمات کشوری تغییر پیدا می‌کند که خلاصه آن تغییرات به شرح ذیل می آید:
در سال 1316 شهر اراک به عنوان مرکز شهرستان ارتقاء می‌یابد و فراهان که تا این تاریخ بلک به حساب می‌آمد و توسط نائب‌الحکومه اداره می‌شد، به بخش تبدیل می‌شود و فرمهین به عنوان مرکز بخش انتخاب می‌شود. (در آن زمان تفرش و آشتیان هم از بخش‌های شهرستان اراک به حساب می آمدند)
از سال 1316 تا 1342 بخش فراهان با بش از 300 روستا (از شمال اراک تا شهرآب) یکی از بخش‌های شهرستان اراک محسوب می‌شد.
در سال 1342 بخش تفرش به شهرستان ارتقا می‌یابد و به لحاظ اینکه جمعیت آن به حد نصاب برسد فراهان را تجزیه می‌کنند. از روستای آهنگران به طرف شمال به عنوان فراهان علیا تابع شهرستان تفرش و از روستای آهنگران به طرف جنوب به عنوان فراهان سفلا تابع شهرستان اراک می گردد .
در سال1358 طبق تصویب نامه شماره 1448 مورخ 58.11.27 شورای انقلاب و با تصویب هئیت وزیران بخش آشتیان به شهرستان انتقال یافت و به همین دلیل روستاهای فیض آباد، تاج آباد، نوده، نجف آباد، ینگجه، محسن آباد، خورچه و سقرجوق از فراهان جدا و تابع شهرستان آشتیان شدند.
در سال1366 مجددا تغییراتی ایجاد شد و روستاهای سلیم آباد، ضیاء آباد، زنجیران، ونک، هفته خانک، رکین و ملک باغی از فراهان جدا و تابع بخش وفس (کمیجان) شدند و روستاهای کرکان بالا و پایین و فارسیجان از فراهان جدا و به بخش مرکزی اراک ملحق شدند. روستای نجف آباد نیز از فراهان جدا و به آشتیان ملحق شد و چون روستای کرد آباد برای تفرش مسیر خوبی نداشت از تفرش جدا و به بخش فراهان منضم گردید.
در سال 1370 بخش فراهان به دو دهستان تبدیل شد. یکی دهستان فشک و دیگری دهستان فرمهین که هر یک توسط دهدار اداره می‌شدند.
در سال 1371 روستاهای سربند، کشه، دارستان و سفیدآب از فراهان جدا و به بخش مرکزی تفرش ملحق شدند.
درسال 1372 روستای فرمهین (مرکز بخش فراهان) از طرف وزارت کشور به شهر ارتقاع یافت و به عنوان 546 امین شهر ایران معرفی گردید.
درسال 1380 روستاهای کلا و آرزومند از تفرش جدا و تابع بخش فراهان گردیدند.
درسال1388 به موجب مصوبه وزارت کشور بخش فراهان به عنوان شهرستان ارتقاء یافت و بخش‌های خنجین و ساروق ضمیمه آن شدند.
از سال 1372 که فرمهین به عنوان شهر معرفی شد روند توسعه آن آغاز گردید، اکنون فراهان دارای دو دانشگاه معتبر، کارخانجات ریسندگی، دبیرستان‌های متعدد، مجتمع‌های دامداری فعال و زمین‌های کشاورزی فعال می‌باشد. اگرچه با مشکل خشک‌شدن قنوات رو به روست.

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#3 Posted: 25 Aug 2012 11:25

رویدادها

در زمان زندیه مقاومت‌هایی در مقابل کریم‌خان زند صورت گرفت که نمونه آن نبرد ولاشجرد بود که دختر حاج طغان ولاشجردی با افراد خود شش سال در برابر کریم خان مقاومت کرد اما نهایت تابع شدند .
در زمان قاجاریه عده‌ای از اشرار در زلف آباد به مردم ظلم می‌کردند و بعد از آن به شهر زیر زمینی پناه می‌بردند که این مشکل با تخریب دژ اشرار در روز اول تابستان خاتمه پیدا کرد. اما عده زیادی از مردم فراهان به مناطق اطراف مانند ملایر، قم، تهران و قلعه سلطان آباد مهاجرت کردند و حکومت مرکزی نیز در جنوب غربی دشت فراهان شهر سلطان آباد را احداث کردند تا مردم متفرق فراهان مجددا به زلف آباد برنگردند و بعد از آن عده زیادی از فراهانی‌ها در سلطان آباد مقیم گردیدند.

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#4 Posted: 25 Aug 2012 11:35

آب و هوای فراهان در گذشته

آن طور که از کتب قدیمی استنتاج می‌شود، آب و هوای فراهان در گذشته شرایط مطلوبتری را نسبت به وضع کنونی داشته است. چنانچه حمدالله مستوفی در کتاب نزهت القلوب (740 ه.ق) می‌نویسد: «فراهان ولایتی است آباد و در ودیه‌ها معتبر بود. دیه ساروق دارالملک آنجاست و طهمورث ساخت. اکنون ساروق و ماستر معظم قرای آن است. طولش از جزایر خالدات «فدک» و عرضش از خط استوا «لدن» هوایش معتدل و آبش از کاریزها حاصلش غله، پنبه، انگور و میوه نیکو بسیار می‌باشد و پیوسته در آن ولایت ارزانی بود و مردم آنجا شیعه اثنی‌عشری‌اند و به غایت متعصب و در آن ولایت بحیره‌ای است که آن را مغول چغاناور می‌خوانند و در آن حوالی شکارگاه خوب است و...
همچنین در کتاب هفت اقلیم می‌خوانیم: «فراهان ولایتی آباد است و در زمان سابق از مثوبات قم بوده الحال سر خود است. آب و زمینی نیک دارد و غله از همه قسم در آن نیک به حصول میپیوندد و...»
فراهان در زمان صفویه یکی از ولایات مستقل به حساب می‌آمد که شکارگاه، تولید محصولات کشاورزی و تولید فرش در آن رونق گرفت و یکی از مهمترین شکارگاه‌های شاه اسماعیل اول دشت فراهان بود. روستاهای زیادی در فراهان با پسوند آباد هستند مانند عباس آباد، امیر آباد و... که اکثر آنها در زمان صفویه احداث شده‌اند.

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#5 Posted: 25 Aug 2012 11:47

شهرها و روستاها

شهرها

تفرش

آشتیان

فرمهین

ساروق

روستاها

ارتگل
اسفین
اشقل
امیر آباد
ایر
آرزومند
آقازیارت
آهنگران
برزآباد
بورقان
تبرته
تلخاب
جلال آباد
جونوش
چاقر
حاتم آباد
حسین آباد
حلت آباد
خسروان
خلت آباد
درمنک
دستجان
دولت آباد
ذلف آباد
زنجیران
زنگارک
سفیدآب
سقرجوقک
شتریه
شیرین آباد
عباس آباد
عراقیه
عزیزآباد
علی آباد
غیاث‌آباد
فشک
قرمزچشمه
کردآباد
کلا
کمرک
کودزر
گازران
گرکان
گونه
ماستر
مجدآباد کهنه
مجدآباد نو
مخلص آباد
مشهد زلف آباد
نظام آباد
نوده
واشقان
وروان
ولاشجرد
ونک

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#6 Posted: 25 Aug 2012 12:23

تفرش

تفرش یکی از شهرهای استان مرکزی در ایران است. شهر تفرش مرکز شهرستان تفرش است و در میان حلقه‌ای از کوه‌ها قرار گرفته‌است. این شهر حدوداً در ۲۲۰ کیلومتری تهران جای دارد.دیرینگی این شهر به پیش از اسلام می‌رسد و نام آن که در اصل «گبرش» بوده و از «گبر» به معنی زرتشتی می‌آید، گواهی بر این مدعاست.

میدان‌های اصلی شهر عبارتند از میدان فم (باغ ملی)، میدان آزادی، میدان مطهری و میدان شهرک. آرامگاه پرفسور محمود حسابی، بقعه شاهزاده احمد (روستای کوهین)، و دانشگاه آزاد تفرش (در راه معین‌آباد) از نقاط دیدنی شهر هستند

دانشمندان و بزرگان

به نقل از اسناد و مدارک موجود و دست‌نوشته‌ها و میراث به‌جامانده، تفرش و آشتیان خاستگاه اندیشمندان، کاتبان و بزرگان زیادی بوده‌است. سواد این شهر و منطقه از قدیم در سطح بالایی قرار داشته و هنر خوش‌نویسی و منشی‌گری در آن رواج زیادی داشته‌است به طوری که در دوره قاجار خط و سیاق‌نویسی را منحصر مردم این ولایت دانسته‌اند که میرزا و منشی به سراسر ایران به‌ویژه تهران و تبریز گسیل می‌داشتند.

در دوران جدید نیز دانشوران گوناگونی از این منطقه برخاسته‌اند که از جمله می‌توان نام برد:

پروفسور محمود حسابی «پدر علم فیزیک نوین ایران»

استاد عباس سحاب «پدر علم جغرافیای ایران»

پروفسور احمد پارسا «پدر علم گیاه‌شناسی ایران»
[IMG]http://t0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSr69hg39MJeswUZlMYSQ5amqTrqZqCNQm1vqq4_TKhFEj7UuXp&t=1[/IMG]
دکتر ابوالقاسم بهرامی «پدر علم میکروب‌شناسی ایران»

استاد عبدالعظیم قریب گرکانی، پدر دستور زبان فارسی (اهل روستای گرکان از توابع شهرستان آشتیان)

دکتر عبدالکریم قریب «پدر علم زمین‌شناسی ایران» (اهل روستای گرکان از توابع شهرستان آشتیان)

دکتر محمد قریب «پدر علم پزشکی کودکان ایران» (اهل روستای گرکان از توابع شهرستان آشتیان)

نظامی شاعرنامدار ایرانی

فروغ فرخزاد شاعر بزرگ معاصر ایرانی

شیخ طبرسی از بزرگان علمای امامیه در سده ششم

میرزا تقی‌خان فراهانی ملقب به امیر کبیر صدر اعظم ناصرالدین شاه قاجار

میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی (۱۱۹۳ - ۱۲۵۱ ه‍.ق) صدراعظم محمدشاه قاجار، نیمه اول قرن سیزدهم هجری

رجبعلی منصور (۱۳۵۳ -۱۲۶۵)، ملقب به منصورالملک، نخست وزیر دو دوره ایران

حسن علی منصور نخست وزیر ایران فرزند رجبعلی منصور

میرزا عیسی فراهانی معروف به قائم مقام اول، از منشیان و رجال بزرگ اوایل دوره قاجار

استاد نکیسا نوازنده و موسیقدان بزرگ عهد ناصرالدین شاه

میرزا مهدی بدایع‌نگار، دولتمرد و ادیب دوره قاجار

به همین دلیل این شهر را «شهر پدران ایران» لقب داده‌اند.

استادان بزرگ هنر خوشنویسی مانند استاد فتحعلی واشقانی، علی منظوری حقیقی و عباس منظوری که از پیشکسوتان و بزرگان هنر خط ایران بشمار می‌آیند، نیز از این منطقه برخاسته‌اند. به دلیل اینکه دانشمندان و سخنوران زیادی از تفرش برخاسته‌اند، این منطقه به شهر «مشاهیر علم و ادب ایران» نیز مشهور شده‌است. این شهر به «شهر دانشگاهی» نیز معروف است. چرا که دارای دانشگاه صنعتی امیر کبیر در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا، مجتمع دانشگاه آزاد واحد تفرش و دانشگاه پیام نور است. و دارای مردمی تحصیل کرده و خونگرم و مهمان نواز می‌باشد.

همچنین گفته می‌شود نظامی گنجوی شاعر نامدار ایرانی در این شهر و روستای (تا) متولد شده‌است و این امر به بیت شعری در اشعار وی استناد می‌شود در تفرش پارکی توسط شهرداری به نام نظامی تفرشی نام گذاری شده‌است ولی تاکنون کسی در مورد اثبات این موضوع قدم پیش ننهاده‌است.ولی به استناد بیت شعری از شیخ بهایی و خود نظامی این موضوع نزدیک به اثبات به نظر می‌رشد. و دیگر اینکه شیخ طبرسی نیز تفرشی بوده که در عربی خوب ترجمه نگردیده و به عبارتی ترجمه عربی تفرش طبرس گفته شده‌است از آنجا که دانشمندان ایرانی به دلیل عرف دینی و مذهبی آن زمان کتب خود را به عربی می‌نوشتند در برگردان، تفرش به طبرس ترجمه شده‌است در تفرش میدان ورودی شهر به نام این دانشمند بزرگ ایرانی نام گذاری شده‌است.

آثار تاریخی

بناها و آثار تاریخی و معماری که در این منطقه به چشم می‌خورد، بیشتر مربوط به دوران پس از اسلام است.

امامزاده ابوالعلی مهدی متعلق به دوران ایلخانی از نظر معماری چشمگیر است و جزو آثار ملی و به ثبت رسیده‌است.

مسجد جامع ششناو مربوط به دوران سلجوقیان

شاهزاده احمد، امامزاده محمد و امامزاده قاسم مربوط به دوران صفویه

بنای بی‌بی ستین که تاریخچه آن نامعلوم است.

تکیه زاغرم مربوط به دوره قاجار، از دیگر آثار ملی به ثبت رسیده این شهر است.

آب انبار بلور، آب انباری زیبا که با هنر معماری بسیار حرفه‌ای ساخته شده‌است و جزو آثار ملی به ثبت رسیده و توسط سازمان میراث فرهنگی بازسازی شده‌است.

از دوران پیش از اسلام نیز یادگارهایی در منطقه به جا مانده‌است که می‌توان از قلعه‌های گبری، سنگنگاره‌ها که در مناطق خاصی از بیابانهای تفرش قرار دارند و گورهای نشسته بر فراز روستای کبوران (گبران) نام برد. از دیگر دیدنی‌های ناشناخته تفرش، آتشکده‌ است که بر فراز روستای کبوران جای گرفته و به «چهار طاقی» معروف است.

صنایع دستی

محصولات تزیینی وهنری ساخته شده از مس، مهم‌ترین فعالیتهای صنایع دستی است که یکی از سوغات اصلی تفرش را تشکیل می‌دهد. فرآورده‌ها و فعالیتهای دیگر مردم، قالی‌بافی، گیوه‌دوزی، صنایع دستی مسی، خشکبار، زنبورداری، دامداری و مرغداری است.

کتاب‌فروشی‌ها

در بازار قدیم ترخوران و تفرش و آشتیان پیشه‌هایی مانند عطاری، دوافروشی، قماش‌فروشی، صحافی، دوزندگی و غیره رواج داشت که این پیشه‌وران علاوه بر کالاهای خود، کتاب هم به فروش می‌رساندند. از پیشگامان کتاب‌فروشی در شهر می‌توان میرزا محمدعلی بن احمد آشتیانی (زنده به سال ۱۳۱۱ خورشیدی) (از صحافان شهر)، کربلایی محمود بازرجانی در محله فَم، و مشهدی محمدحسین جعفری در بازار ترخوران تفرش را نام برد.

با گذر زمان دکان‌های دوگانه‌فروش بیشتر به شکل کتاب‌فروشی درآمدند و در آن‌ها علاوه بر کتاب نشریاتی مانند حبل‌المتین، صور اسرافیل، فرنگستان، ملت، وقایع اتفاقیه به مشتریان عرضه می‌شد.

شهر تفرش در دهه ۱۳۷۰ خورشیدی دارای پنج فروشگاه کتاب است. از کتاب‌فروشی‌های قدیمی‌تر تفرش می‌توان به این‌ها اشاره کرد:

کتاب‌فروشی حاج شیخ ابوالقاسم حیدری در محله فم

کتاب‌فروشی سید جواد میرحسینی در محله ترخوران

کتاب‌فروشی مشهدی محمدحسین جعفری در محله ترخوران

کتاب‌فروشی آقا سیدم موسی

پوشش گیاهی

در بیابانهای مستعد و استثنایی این منطقه نیز گیاهان متنوع وحشی و دارویی بسیار رشد می‌کند. همچنین گیاهانی نظیر زیتون و زعفران که در دوآب وهوای متفاوت رشد می‌کنند، هر دو در تفرش کشت می‌شوند. یکی دیگر از نامهایی که تفرش به آن معروف است «شهر گردو و بادام» است. علت خوب بودن این دو محصول در این منطقه، وجود درصد کمی آهک در خاک منطقه‌است. بزرگ‌ترین درخت گردو با محیط ۶ متر و قطر ۱٫۹ متر در روستای دلارام (تراران) قرار دارد و سالانه پانزده هزار عدد گردو می‌دهد.

حیات وحش

با توجه به آب و هوا و اقلیمی که این منطقه دارد، انواع وحوش از قبیل قوچ، بز وحشی، گرگ، روباه، شغال، کبک، تیهو، بلدرچین، غاز، مرغابی وحشی، جوجه تیغی، سگ آبی، انواع موش آبی و موش کور، لاکپشت، خوکچه وحشی، خفاش، جغد، عقاب، قرقی، شاهین، سهره، بلبل، قناری، دارکوب، شانه به سر، دم جنبانک، کبوتر چاهی، قمری، انواع مار سمی و مار آبی یافت می‌شود.

آب معدنی

یکی از جاذبه‌های طبیعی تفرش آب معدنی «چشمه گراو» است. این چشمه به فاصله ۵ کیلومتری تفرش میان دو روستای کبوران و طراران واقع گردیده و دسترسی به آن آسان است. آب آن معدنی و دارای خواص درمانی است.

آبیاری

سیستم آبیاری و هدایت آب، از دیرباز در این شهر به صورت قنات و آب انبار بوده و ویرآبهای متعددی با توانایی مهندسی بالا، جهت مصارف شرب یا کشاورزی ساخته شده‌است.

در سال ۱۳۸۵ خورشیدی شهر تفرش ۵۰۵۰ فقره انشعاب آب و ۳۸۰۰ فقره انشعاب فاضلاب، یک باب تصفیه‌خانه فاضلاب با ظرفیت تصفیه ۲۰ لیتر در ثانیه داشت.

روستاهای پیشین فَم و تَرخوران محله‌های اصلی شهر تفرش را تشکیل می‌دهند. دیگر روستاها که اکنون محله‌های این شهر هستند عبارت‌اند از: دادمرز، کوکان، دینجرد، طاد، آلویجان، قلعه محی الدین، طراران (بالا و پایین)، معین‌آباد، زاغَر و کوهین
(ص 68) آن را ولایتی با سیزده دیه ، هوای معتدل ، غله ، میوه و شش هزار دینار حقوق دیوانی خوانده و اهالی تفرش را شیعه و فم و طرخوران را از روستاهای بزرگ آن ذکر کرده است . از این دوره دستِکم تا قرن دهم مطلب چندانی در بارة تفرش دیده نشده است . ظاهراً تفرش در دورة صفوی (ح 906ـ 1135) و حتی پس از آن برای شکار موقعیت مطلوبی داشته و از شکارگاههای شاه اسماعیل اول (حک :905ـ930) محسوب می شده است ( جهانگشای خاقان ، ص 412). در دورة صفوی ، بویژه در زمان حکومت شاه عباس اول (996ـ 1038)، تفرش آباد شد و بزرگان آن توانستند به دربار راه یابند (سیفی فمی تفرشی ، ص 121؛ نیز رجوع کنید به اسکندر منشی ، ج 2، ص 756). در اوایل قرن یازدهم ، امین احمد رازی (ج 2، ص 490) تفرش را ولایتی در اقلیم چهارم ، با آب و هوای معتدل و میوه های خوب وصف کرده و نوشته که آب آنجا از چشمه و کاریز تأمین می شود (همان ، ج 2، ص 491). وی در بارة غار گاوخور نیز سخن گفته است . میرزا یحیی سرخوش (ص 10ـ11) در دورة ناصرالدین شاه قاجار (1264ـ1313) تفرش را ییلاق ممتاز عراق (اراک ) خوانده و گفته است که خشکبار آن به خارج از کشور صادر می شود. وی (ص 12) اهالی آنجا را خوش سیما و صاحب ذوق و هنر و دانش وصف کرده است . اعتمادالسلطنه (ج 1، ص 756) نیز در همین دوره ،به شکارگاه خوبی در حوالی تفرش که در آن ارغالی (قوچ کوهی ) و کبک بسیار بوده و نیز به قلعه ای در آبادی خرازان و قناتی قدیمی در طرخوران به نام خرزنویه و امامزاده ای به نام احمدبن موسی علیه السلام اشاره کرده است .

منبع: ویکی‌پدیا و encyclopaediaislamica.com

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#7 Posted: 25 Aug 2012 12:26

آشتیان

آشتیان یکی از شهرهای استان مرکزی در ایران است. این شهر همچنین مرکز شهرستان آشتیان است. آشتیان از شهرهای تاریخی ایران است چنان که نام این شهر که در واقع تغییر یافته آتشدان است در زمان زرتشتیان و ایران باستان نامگذاری شده‌است. این شهر در موقعیت جفرافیایی به طول ۳۴ و عرض ۳۳ قرار دارد.

جمعیت شناسی

جمعیت این شهر در سال ۱۳۷۵، ۸٬۰۰۰ نفر گزارش شد. اما اکنون جمعیت آن گسترش یافته ‌است. عمده دلیل این افزایش جمعیت سیر جمعیت دانشجویان از سرتاسر کشور به دانشگاه آزاد این شهر است.

نام

شهر آشتیان در آغاز ابرشتگان و بعد ابرشتجان نام داشته. همین نام بعدها به صورت آشتیان درآمده‌است. نام ناحیه‌ای که آشتیان در آن قرار دارد در قدیم وَرَه (وَرَّه) بوده است.

جغرافیا

شهر آشتیان در منطقه‌ای سردسیر در حاشیه کوههای اراک و مشرف به ارتفاعات زاگرس از طرف غرب واقع گشته و به همین خاطر دارای آب و هوای نسبتاً سرد و کوهستانی در زمستان است و در تابستان ییلاق خوبی برای گردشگران است. یکی از روستاهای آن به نام آهو بوده که ییلاق آشتیان می‌باشد.

آب آشامیدنی شهرستان آشتیان سالهای زیادی از مسائل مهم و بغرنج شهرستان آشتیان به حساب می‌آمد که در سالهای اخیر برطرف شد.

سرشناسان

سید جلال‌الدین آشتیانی فیلسوف و عارف نامدار معاصر

سعید کاظمی آشتیانی، رئیس پژوهشکده رویان

مرزا حسن آشتیانی، از علمای موثر در تحریم تنباکو

عباس اقبال آشتیانی، ادیب

محمد مصدق، نخست وزیر

آشتیان دارای دانشگاهی بزرگ و تازه تأسیس است که آرامگاه پدر علم زمین شناسی ایران دکتر عبدالکریم قریب گرکانی در ورودی دانشگاه جای گرفته است.

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#8 Posted: 25 Aug 2012 12:31

فرمهین

شهر فرمهین در 42 کیلومتری شمال شهر شهر اراک در مرکز دشت فراهان در ارتفاع 1800متری از سطح دریا در طول جغرافیایی 49درجه و 40 دقیقه و عرض جغرافیای 34درجه و 30 دقیقه قرار گرفته است این شهر اکنون مرکز شهرستان فراهان میباشد.

وجه تسمیه

فرمهین از دو کلمه فر و مهین تشکیل شده است فر به معنی شکوه و جلال و مهین تغییر شکل یافته مئین است به معنی جایگاه (در گویش قدیم فراهانی به فرمهین فر مئین می‌‌گفتند)

تاریخچه

کلمه فرمئین در کتب قدیمی حتی از زمان مادها به چشم می خورد و ظاهرا مزرعه ای در جنوب دلف آباد بوده است.

در زمان فتحعلی شاه قاجار مردم دلف آباد از حکومت مرکزی تبعیت نمی کردند و به صورت یاغیان و سرکشان با حکومت می جنگیدند چون آن شهر دارای شهر زیر زمینی بود بلا فاصله به آنجا می رفتند و ماموران دولتی توان مقابله با آنها را نداشتند و چون قاجاریه به فراهانیها خوش بین نبود این موضوع بهانه خوبی شد تا شهر دلف آباد را به کلی ویران کنند.بعد از ویران شدن دلف آباد عده ای از مردم به مزرعه جنوبی آن یعنی فرمهین آمدند وروستای فرمهین شکل گرفت.

روستای فرمهین به عنوان مرکز بلوک فراهان معرفی گردید (توضیح:تا سال 1316 تقسیمات کشوری ایران به صورت ایالت ، ولایت و بلوک بود و ایالت را حاکم ، ولایت را والی و بلوک را نایب الحکومه اداره میکرد (

زمانی که فرمهین مرکز بلوک فراهان بود تمامی دشت فراهان (یعنی از شهرآب تا اراک از یک سو و از انجدان تا بزچلو از سوی دیگر) را شامل می شد.

در سال 1316 ه.ش شهرستان اراک تشکیل می شود و تفرش، آشتیان و فراهان بخشهای تابع آن می شوند .

در سال 1342 ه.ش در زمان نخست وزیری حسنعلی منصور بخش تفرش به عنوان شهرستان ارتقا می یابد و برای اینکه جمعیت آن به حد نساب برسد فراهان را تجزیه می کنند از روستای آهنگران به طرف شمال به عنوان بخش فراهان علیا با مرکزیت فرمهین و از آهنگران به طرف اراک به عنوان فراهان سفلی با مرکزیت بخش مرکزی اراک ،از آن زمان به بعد موقعیت و نفوذ فرمهین به تدریج کاسته شداین روند نزولی تا سال 1371 ادامه پیدا کرد تا اینکه دراین سال تعداد روستا های فراهان از 360به 48 واحد رسید و جعیت شهر فرمهین در آن سال کمتر از 1000 نفر بود.

در سال 1371 مصوبه ای در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید که طبق آن تمامی روستا هایی که مرکز بخش بودند با هر تعداد جمعیت تبدیل به شهر شوند.

در اسفند 72 با ترکیب دو روستای فرمهین و اسلام آباد فرمهین دارای شهرداری شد و شهرداری فعالیت خود را آغاز نمود از آن زمان به بعد فرمهین به سرعت رو به توسعه و پیشرفت نمود و امروز تبدیل به یکی از شهرهای زیبای استان مرکزی شده است.

بافت شهری

فرمهین دارای دو بافت متفاوت می باشد .

بافت قدیمی - شامل کوی اسلام آباد و قسمت قدیمی فرمهین است که خانه ها خشتی و گلی می باشد، آب قنات از معابر عبور میکند درختان کهن سال و جاری بودن آب صفای خاصی به آن بخشیده است.مسجد جامع شهر در این قسمت است و تقریبا هیچ اداره دولتی در آن قرار ندارد.

بافت جدید - دارای بلوارهای وسیع میادین زیبا و ساختمانهای امروزی می باشد تمامی ادارات دولتی و بانک ها و موسسات آموزشی در این قسمت قرار دارند.

تندیس:

به حرمت پاسداشت حق نام آوران این خطه تندیس امیرکبیر در میدان ورودی شهر و تندیس قائم مقام فراهانی در میدان مرکزی شهر نصب شده است.

دانشگاه‌ها

1. دانشگاه آزاد اسلامی فراهان در 1374 فعالیت خود را آغاز نموده است زمین این دانشگاه توسط اهالی روستای برزآباد اهدا شده است و قسمتی از هزینه احداث آن توسط خیرین فراهان (مرحوم حاج اسدالله عسگری ، حاج احمد ماستری ،حاج احمد صبا درمنکی و...)تامین شده است.

2. دانشگاه پیام نور فرمهین که در سال 1376 فعالیت خود را آغاز نموده است و به همت دکتر ابوالفضل فراهانی (مدیر کل سابق توسعه دانشگاه های پیام نور کشور )و مسئولین محلی راه اندازی شده است.

کاخانه ها: در 3 کیلومتری شمال فرمهین مجموعه ای از کارخانه های ریسندگی و گونی بافی تاسیس شده است که نقش مهمی در ایجاد اشتغال منطقه داشته است.

اماکن دیدنی و زیارتی

امام زاده احمد در زلف آباد 3 کیلومتری شمال فرمهین با ساختمانی زیبا و گنبد تمام استیل در کنارآب قنات این مزرعه و درختان زیبا مکانی دلپذیر برای مسافران می‌ باشد.

منبع: کتاب جغرافیای فراهان

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#9 Posted: 25 Aug 2012 12:37

ساروق

موقعیت جغرافیایی

در 45 کیلومتری شمال شهر اراک و در 24 کیلومتری (فاصله جاده‌ای) جنوب غربی شهر فرمهین و 15 کیلومتری (فاصله هوایی) شهر فرمهین می‌باشد. ارتفاع آن از سطح دریا 1810 متر و جمعیت 3400 نفر است.

تاریخچه

شهر ساروق یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین مناطق فراهان است. زمانی دارالملک فراهان محسوب می‌شد و به علت عبور مسیر کاروان روی قم به کربلا از کنار ساروق اهمیت آن دو چندان شده بود .

چون درساروق بقاع متبرکه هفتاد دو تن قرار دارد حال و هوای مذهبی به این روستا بخشیده است و زمانی که کربلایی کاظم ساروقی در این مکان مقدس به طرز معجزه آسایی حافظ کل قرآن کریم شد مورد توجه محققین و دیگران شد .

بنای امام زادگان، مربوط به سال 587 ه.ق بوده و از سال 1316 ه.ش در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردیده است. صنعت بافندگی فرش ایران را منتسب به مردم ساروق می‌دانند که از 4000 سال پیش در این منطقه ابداع و رونق گرفته است و در زمان صدارت امیرکبیر به علت ایجاد دفتر فروش فرش ساروق در اروپا این صنعت به اوج شکوفایی رسید.

ساروق در تاریخ 4 آذر 88 از روستا به شهر ارتقا یافت و با تحت پوشش قرار گرفتن دهستان مشهد الکوبه به عنوان مرکز بخش ساروق نیز معرفی گردید .

تولیدات کشاورزی

ساروق یک منطقه کشاورزی ‌است و عمده درآمد آن از طریق محصولات کشاورزی، دامی و لبنی می‌باشد؛ هر چند که به علت قرار گرفتن در مسیر جاده اراک – کمیجان و وجود بقاع متبرکه از طریق فروش محصولات (مغازه‌داری) نیز درآمدهایی حاصل می‌شود.

ساروق در راه توسعه

موقعیت جغرافیایی

در 45 کیلومتری شمال شهر اراک و در 24 کیلومتری (فاصله جاده‌ای) جنوب غربی شهر فرمهین و 15 کیلومتری (فاصله هوایی) شهر فرمهین می‌باشد. ارتفاع آن از سطح دریا 1810 متر و جمعیت 3400 نفر است.

تاریخچه

شهر ساروق یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین مناطق فراهان است. زمانی دارالملک فراهان محسوب می‌شد و به علت عبور مسیر کاروان روی قم به کربلا از کنار ساروق اهمیت آن دو چندان شده بود .

چون درساروق بقاع متبرکه هفتاد دو تن قرار دارد حال و هوای مذهبی به این روستا بخشیده است و زمانی که کربلایی کاظم ساروقی در این مکان مقدس به طرز معجزه آسایی حافظ کل قرآن کریم شد مورد توجه محققین و دیگران شد .

بنای امام زادگان، مربوط به سال 587 ه.ق بوده و از سال 1316 ه.ش در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردیده است. صنعت بافندگی فرش ایران را منتسب به مردم ساروق می‌دانند که از 4000 سال پیش در این منطقه ابداع و رونق گرفته است و در زمان صدارت امیرکبیر به علت ایجاد دفتر فروش فرش ساروق در اروپا این صنعت به اوج شکوفایی رسید.

ساروق در تاریخ 4 آذر 88 از روستا به شهر ارتقا یافت و با تحت پوشش قرار گرفتن دهستان مشهد الکوبه به عنوان مرکز بخش ساروق نیز معرفی گردید .

تولیدات کشاورزی

ساروق یک منطقه کشاورزی ‌است و عمده درآمد آن از طریق محصولات کشاورزی، دامی و لبنی می‌باشد؛ هر چند که به علت قرار گرفتن در مسیر جاده اراک – کمیجان و وجود بقاع متبرکه از طریق فروش محصولات (مغازه‌داری) نیز درآمدهایی حاصل می‌شود.

تحولات ساروق با تغییر تقسیمات کشوری

تا سال 1342 ساروق جزیی از فراهان محسوب می‌شد اما از این سال به بعد هرچند که از نظر محاوره مردم و دید کلی ساروق را جزئی از فراهان می نامیدند اما از نظر تقسیمات کشوری تابع بخش مرکزی شهرستان اراک گردید. با پی‌گیری های مسئولین و حمایت‌های مردمی مجددا از نظر تقسیمات کشوری ساروق زیر مجموعه شهرستان فراهان گردید با توجه به اینکه در سال اخیر 3 تغییر اساسی (1. تبدیل ساروق به شهر 2. تبدیل ساروق از مرکز دهستان به مرکز بخش 3. تغییر ساروق از شهرستان اراک به شهرستان فراهان) پیش‌بینی می‌شود ساروق در مسیر توسعه و آبادانی قرار گیرد به دلایل زیر:

1. فاصله ساروق- فرمهین 30 کیلومتر از فاصله ساروق – اراک کمتر است در نتیجه انجام امور اداری در زمان و با هزینه کمتر انجام می‌شود.

2. چون در ساروق بخش‌داری مستقر گردیده است تمامی ادارات مانند جهاد، آموزش و پرورش، ثبت احوال و... در آنجا مستقر می‌شوند .

3. با توجه به اینکه ادارات فرمهین تعداد ارباب رجوع کمتری نسبت به اراک دارند طبعا کارها با کیفیت بیشتری انجام خواهد شد.

4. به دلیل اینکه راه فعلی فرمهین – ساروق از طریق آهنگران می‌باشد تردد را کمی مشکل کرده است اما زمانی که کلیه امور اداری ساروق از طریق فرمهین صورت پذیرد، قطعا بین این دو شهر جاده‌ای احداث خواهد شد که با احداث این جاده تحولات زیر پدید می آید:

الف) ساروق که اکنون در مسیر جاده آهنگران – کمیجان است، در تقاطع جاده‌های کمیجان، فرمهین و اراک قرار می‌گیرد که معمولا مناطقی که در تقاطع راه‌های اصلی‌اند رشد و توسعه می‌یابند .

ب) با احداث جاده ساروق – فرمهین روستاهای مسیر (گرکان، فارسیجان و جونوش) از بن‌بست خارج شده و رونق بیشتری می‌گیرند.

منبع: بنیاد فرهنگی فراهان www.farahan.net

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

maryy

کاربر

ارسالها: 8967

#10 Posted: 25 Aug 2012 12:42

مشاهیر فراهان

دانشمندان

پروفسور محمود حسابی «پدر علم فیزیک نوین ایران»

سید محمود حسابی، فیزیکدان ایرانی، در سال ۱۲۸۱ ه.ش در تهران متولد شد و در سال ۱۳۷۱
ه.ش در ژنو درگذشت. پدرش (سید عباس معزالسلطنه) و مادرش (گوهرشاد حسابی) هر دو اهل تفرش بودند.
زندگی‌نامه
پدرش (سید عباس معزالسلطنه) و مادرش (گوهرشاد حسابی) هر دو اهل تفرش بودند. او چهار سال اول دوران کودکی‌اش را در تهران سپری نمود. سپس به همراه والدین و برادرش عازم شامات شد. در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت با تنگدستی و مرارتهای دوری از میهن، در مدرسه کشیش‌های فرانسوی آغاز کرد. در همان زمان تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی را نزد مادرش فرا می‌گرفت. او قرآن و دیوان حافظ را از حفظ می‌دانست. و اعتقادی ژرف به قران داشت. او همچنین بر کتب بوستان، گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی و منشات قائم مقام فراهانی اشراف کامل داشت. محمود حسابی در ۱۲ شهریور سال ۱۳۷۱ هجری شمسی در بیمارستان دانشگاه ژنو درگذشت. آرامگاه (خانوادگی) وی در شهر تفرش قرار دارد.
تحصیلات
شروع تحصیلات متوسطه او مصادف با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود. از این رو به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت. پس از آن در کالج آمریکایی بیروت به تحصیلات خود ادامه داد. در سن هفده سالگی لیسانس ادبیات، و در سن نوزده سالگی لیسانس بیولوژی را اخذ نمود. پس از آن در رشته مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فرانسوی مهندسی در بیروت فارغ التحصیل شد. در آن دوران با اشتغال در نقشه کشی و راهسازی، به امرار معاش خانواده کمک می‌کرد. او همچنین در رشته‌های پزشکی، ریاضیات و ستاره شناسی به تحصیلات دانشگاهی پرداخت.
حسابی در دانشگاه سوربن فرانسه، در رشتهٔ فیزیک به تحصیل و تحقیق پرداخت. در سال ۱۹۲۷ میلادی در سن بیست و پنج سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را، با ارائهٔ رساله‌ای تحت عنوان «حساسیت سلول‌های فتوالکتریک»، با درجه عالی دریافت نمود.
آثار
آثار به جای مانده از محمود حسابی در زمینه‌های فیزیک، زبان فارسی و پژوهش‌های فرهنگی شامل ۲۱ کتاب و مقاله است. برخی از آثار وی عبارتند از:
کتاب فیزیک دوره اول متوسطه ۱۳۱۸
کتاب دیدگانی فیزیک دانشگاه تهران ۱۳۴۰
الکترودینامیک (۱۹۴۵) Essaid Interpretation des Ondes de Broylie
مقاله تفسیر امواج دو بر در شش رساله با عنوان A Strain Theory of Matter، دانشگاه تهران ۱۹۴۶.
مقاله‌ای دربارهٔ پیشنهاد تفسیر قانون جاذبهٔ عمومی نیوتون و قانون میدان الکتریکی ماکسول چاپ شده در گزارش ذرات اصلی در دانشگاه کمبریج انگلیس ۱۹۴۶.
مقاله‌ای دربارهٔ ذرات پیوسته Continuous چاپ شده به وسیله‌ی آکادمی علوم آمریکا ۱۹۴۷.
مقاله‌ای دربارهٔ مدل بی‌نهایت گسترده در نشریهٔ فیزیک فرانسه.
رساله‌ای دربارهٔ نظریه ذره‌های بی‌نهایت گسترده دانشگاه تهران ۱۹۷۷.
فعالیت‌های شغلی و اجتماعی
او هم‌زمان با تحصیل در رشته معدن، در راه آهن برقی فرانسه نیز کار می‌کرد. پس از فارغ التحصیل شدن در رشته معدن، در معادن آهن شمال فرانسه و معادن زغال سنگ ایالت «سار» به کار مشغول شد.
وی با وجود امکان ادامه تحقیقات در خارج از کشور، به ایران بازگشت و به پایه گزاری علوم نوین و تاسیس دارالمعلمین و دانشسرای عالی، دانشکده‌های فنی و علوم دانشگاه تهران، نگارش ده‌ها کتاب و جزوه و راه اندازی و پایه گزاری فیزیک و مهندسی نوین پرداخت.
وی همچنین در کابینه محمد مصدق، وزیر فرهنگ بود.
طرح تاسیس دانشگاه تهران
مهدی خزعلی به هنگام نقل خاطره دیدارش از دکتر حسابی چنین نقل می کند: وقتی خواستم دانشگاه تهران را تاسیس كنم با وساطت يكي از دوستان وقت ملاقاتی از وزير معارف وقت گرفتم، پس از توضیح طرح، وزير معارف از من پرسيد: «دانشگاه بسازيد كه چه بشود؟» و من عرض كردم: «دكتر و مهندس ها كه برای تحصيل به فرنگ می روند را در مملكت خودمان تربيت كنيم.» و او پاسخ داد: «تربيت دكتر و مهندس برای ما صد سال زود است.»
متاثر از كوته فكری وزير معارف و نااميد از انجام رسالتی كه بر دوش داشتم از دفتر وزير خارج شدم، رفيق شفيق كه آزدگی مرا ديد براي تسلی خاطر گفت من مي توانم از اعليحضرت (رضا شاه) برايت وقت ملاقات بگیرم مشروط به اينكه وزير معارف نفهمد كه من اين وساطت را انجام داده ام! وقت ملاقات با رضا شاه تعيين شد، برای او طرح تاسيس دانشگاه تهران را شرح دادم، و شاه پرسيد «كه چه شود؟» عرض كردم، به جاي آنكه جوانان ما به فرنگ بروند در مملكت خودمان دكتر و مهندس آموزش دهيم و رضا شاه باز پرسيد «كه چه شود؟» و عرض كردم: «اين جاده‌ها و راه آهن را آلمان ها می سازند مهندسین خودمان بسازند و ...» شاه بسیار استقبال كرد و گفت برويد طرحتان را بنویسید به مجلس می گویم رای بدهد! و من از همان شب شروع به نگارش طرح دانشگاه كردم.
فردای آن روز از دربار به در خانه ام آمدند، تعجب كردم كه با من چه كار دارند، ديدم يكصد هزار تومان پول فرستاده اند كه اعليحضرت فرموده اند، كارتان را شروع كنيد و طرح تان را نیز بنويسید. و این همان مبلغ خريد زمین دانشگاه تهران است و كار ساخت و ساز همزمان با نوشتن طرح آغاز شد.
موسیقی
حسابی با شعر و موسیقی سنتی ایران و موسیقی کلاسیک غرب به خوبی آشنا بود. وی با کمک تنی چند از دانشجویان خود در دانشسرای عالی توانست تغییراتی در کاسه تار (ساز ایرانی) ایجاد نماید.
ورزش
وی در چند رشته ورزشی نیز موفقیت‌هایی کسب کرد، از جمله کسب مدرک نجات غریق در رشته شنا.
افتخارات
به دریافت بالاترین نشان فرانسه لژیون دونور نائل گردید.
خدمات
اولین نقشه برداری فنی و تخصصی کشور (راه بندرلنگه به بوشهر)
اولین راهسازی مدرن و علمی ایران (راه تهران به شمشک)
اولین مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران
پایه گزاری اولین مدارس عشایری کشور
پایه گزاری دارالمعلمین عالی
پایه گزاری دانشسرای عالی
ساخت اولین رادیو در کشور
راه اندازی اولین آنتن فرستنده در کشور
راه اندازی اولین مرکز زلزله شناسی کشور
راه اندازی اولین رآکتور اتمی سازمان انرژی اتمی کشور
راه اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران
محاسبه و تعیین ساعت ایران
پایه گزاری اولین بیمارستان خصوصی در ایران، به نام بیمارستان گوهرشاد
شرکت در پایه گزاری فرهنگستان ایران و ایجاد انجمن زبان فارسی
تدوین اساسنامه طرح تاسیس دانشگاه تهران
پایه گزاری دانشکده فنی دانشگاه تهران
پایه گزاری دانشکده علوم دانشگاه تهران
پایه گزاری شورای عالی معارف
پایه گزاری مرکز عدسی سازی اپتیک کاربردی در دانشکده علوم دانشگاه تهران
پایه گزاری بخش آکوستیک در دانشگاه و اندازه گیری فواصل گام‌های موسیقی ایرانی به روش علمی
پایه گزاری انجمن موسیقی ایران و مرکز پژوهش‌های موسیقی
پایه گزاری و برنامه ریزی آموزش نوین ابتدایی و دبیرستانی
پایه گزاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
پایه گزاری مرکز تحقیقات اتمی دانشگاه تهران
پایه گزاری سازمان انرژی اتمی ایران
پایه گزاری اولین رصدخانه نوین در ایران
پایه گزاری مرکز مدرن تعقیب ماهواره‌ها در شیراز
پایه گزاری مرکز مخابرات اسدآباد همدان
پایه گزاری کمیته پژوهشی فضای ایران
ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی کشور (در ساختمان دانشسرای عالی در نگارستان دانشگاه تهران)
تدوین اساسنامه و تاسیس موسسه ملی استاندارد
تدوین آیین نامه کارخانجات نساجی کشور و رساله چگونگی حمایت دولت در رشد این صنعت
پایه گزاری واحد تحقیقاتی صنعتی سغدایی (پژوهش و صنعت در الکترونیک، فیزیک، فیزیک اپتیک، هوش مصنوعی)
راه اندازی اولین آسیاب آبی تولید برق (ژنراتور) در کشور
ایجاد اولین کارگاه‌های تجربی در علوم کاربردی در ایران
ایجاد اولین آزمایشگاه علوم پایه در کشور
موزه دکتر حسابی
اندک زمانی پس از مرگ دکتر حسابی در سال ۱۳۷۲، خانه او تبدیل به موزه‌ای شد که در آن وسایل شخصی، مدارک علمی و تحصیلی، نشان‌ها و تقدیرنامه‌ها و عکس‌های قدیمی و متن نطق‌ها و نوشته‌ها در آن به نمایش گذاشته شده‌است. این موزه در خیابان تجریش – خیابان مقصودبیک قرار دارد.
برخورد با پروفسور حسابی پس از جمهوری اسلامی
برخورد روح الله خمینی
زمانی که امام به اتاقی که عده‌ای از جمله دکتر حسابی در آن حضور داشتند، وارد شد ابتدا به سمت پروفسور حسابی آمد و وی را دعوت به نشستن کرد و سپس گفت: شما ۷ نسل خدمت ارزنده به این مرز و بوم داشته اید و ۷ نسل استاد و دانشجو برای کشور تربیت کرده اید و صلاح نیست که من پیش از شما بنشینم. [۳]
برخوردهای اغراق آمیز و انتقاد از آن
اغراق هایی که در بیان مرتبه علمی دکتر حسابی و روابط وی با دانشمندان آن عصر در نشریات و کتاب های درسی مطرح شده است اعتراض برخی چهره های دانشگاهی را بر انگیخته است.
عکسی که به ادعای برخی منابع مربوط به دکتر حسابی و انشیتن می باشد در واقع متعلق به گودل، ریاضی دان مشهور، است. همچنین خاطره برگزاری مراسم نوروز توسط حسابی و انشتین و سایر دانشمندان پایه و اساسی ندارد و مرحوم حسابی در معدود مصاحبه‌هايی كه داشته در بيان خاطرات خود تنها به ديداری كوتاه با آلبرت انشتین اشاره مي‌كند كه طی آن نظریه خود را برای آن فیزیكدان بزرگ مطرح كرده و انشتین از او خواسته به تحقیقاتش در آن زمينه ادامه دهد. برخلاف آنچه در سرتیتر بسیاری روزنامه ها به چشم می خورد وی هرگز ادعای شاگردی انشتین را نداشته است.
طرح اعطای عنوان مرد علمی سال ۱۹۹۰ در رشته فيزيک از سوی مرکز بین‌المللی زندگی‌نامه‌ها (کمبریج) به مرحوم دكتر محمود حسابی، به دلیل بی اعتبار بودن صادرکننده آن خدمات درخشان علمی مرحوم دكتر حسابی را خدشه‌دار کرد.
رضا منصوری عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف و معاون سابق وزارت علوم در مصاحبه‌ای می گوید مرحوم حسابی زمانی مقاله‌ای می‌فرستد براي مجله‌ای در پاريس در مورد آنچه در کتب درسی مدارس ما يا برپاکنندگان کتيبه‌ای در دانشگاه اصفهان، آن را نظريه‌ای بسيار عميق و برتر از نظريه‌های انیشتین تلقی کرده‌اند. بنابر اسناد تاريخی اين مقاله برای داوری به سینج، نسبیت‌دان معروف، داده می‌شود كه داور به دليل برخی اشتباهات محاسباتی آن مقاله را برای چاپ نمی‌پذيرد.
دكتر هادی اكبرزاده رییس انجمن فیزیك ایران نیز گفت بخشی از مطالبی كه در مورد مرحوم دكتر حسابی از جمله همكاری و ارتباط وی با انشتین مطرح مي‌شود اغراق‌آمیز و غير واقعی است. وی همچنین گفت: انجمن فیزیك ایران در سال‌های اخیر همواره با طرح اين قبیل مطالب اغراق‌آميز برخورد كرده و از جمله در دوره قبلی هيات مديره انجمن طی نامه‌ای به ریاست دانشگاه اصفهان به درج برخي مطالب غیرواقعی و اغراق‌آمیز در كتیبه یادبود دكتر حسابی اعتراض كرده است.
چه بسا اگر دكتر حسابی می‌توانست به عشق سرشار خود به رفع عقب‌ماندگی‌ها و پيشرفت كشورش غلبه كرده و آسايش كار در آزمايشگاه‌ها و محيط‌های علمی پیشرفته غرب را به شوق خدمت در جامعه عقب نگه‌داشته‌شده ایران دهه‌های نخست سده ۱۳۰۰ رها نكرده و تحقيقات علمی موفق خود را در عرصه فیزیك پی می‌گرفت، روزی به فیزيكدانی نامدار در عرصه جهانی و صاحب نظریه تبديل می‌شد؛ اما روح بلند و متعهد دكتر حسابی كه با اغنای خودخواهانه حس علم‌دوستی و كسب عناوين و افتخارات فردی سیراب نمی‌شد، آينده ديگری را برای او رقم زد.
حراج منزل و موزه
بنا به گفته ایرج حسابی، پروفسور حسابی چند سال قبل از فوت وامی به مبلغ ۴۸ میلیون تومان به جهت انجام فعالیت های تحقیقاتی از یکی از بانک ها دریافت نمود و منزل خود را به رهن بانک در آورد. پس از چندی وی درگذشت و موفق به بازگرداندن مبلغ نشد و در سال ۱۳۸۸ مبلغ وام با احتساب بهره اش بر ۵ میلیارد تومان بالغ گردیده است و بانک بر درب منزل دکتر حسابی که موزه نیز در آن واقع است آگهی حراج نصب نمود

منبع: ویکی‌پدیا

نه دسترسی به یار دارم
نه طاقت انتظار دارم
هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم

صفحه 1 از 11: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 پسین »

ایران /

Village History Farahan | تاریخچه روستای فراهان

این تاپیک بسته شده. شما نمیتوانید چیزی در اینجا ارسال نمائید.

↑ بالا