ارسالها: 9253
#101
Posted: 17 Dec 2013 15:41
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
حرم قدس رضوی
free image hosting
متن کتیبه سطح سنگ جدید مرقد امام رضا (علیه السلام)
متن زیر بر سطح سنگ جدید مرقد امام رضا (علیه السلام) حک شده است:
هذا هو المرقد الشریف للامام التقی النقی الصدیق الشهید، وارث الانبیاء والمرسلین، ثامن الائمه المعصومین من اهل بیت رسول رب العالمین، حجه الله علی الخلق اجمعین، سیدنا و مولانا ابی الحسن الرضا علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب صلوات الله و سلامه علیهم اجمعین.
ولد بالمدینه فی الحادی عشر من ذی القعده عام 148 و استشهد بطوس فی آخر صفر سنه 203 من الهجره النبویه و قد جدّد هذا المضجع المطهر عام 1418 هـ.ق»
ترجمه متن کتیبه:
این مرقد شریف امام پرهیزگار، پاک، راستگو، شهید و وارث پیامبران و فرستادگان پروردگار، هشتمین فرد از امامان معصوم اهل بیت پیامبر خدای جهانیان، حجت خدا بر تمام موجودات عالم، آقا و مولای ما ابوالحسن رضا، علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب (علیه السلام)، که سلام و درود خداوند بر تمام آنان باد.
در روز 11 ذی العقده سال 148 هـ.ق در مدینه متولد و در آخر ماه صفر سال 203 از هجرت پیامبر، در شهر توس شهید شد و این مرقد مطهر در سال 1418 هـ.ق بازسازی شد.»
و نیز دو بیت زیر از اشعاری که حضرت به قصیده دعبل ملحق فرموده‌اند، بر آن حک شده:
و قبر بطوس یا لها من مصیبه * الحت علی الاحشاء بالزّفرات
الی الحشر حتی یبعث الله قائماً * یُفرّجُ عنا الغمّ و الکربات
قبری در طوس است، چه عجب مصیبتی است، مصیبت آن با ناله‌‌های دردناک، آتش حسرت را تا روز قیامت در درون می‌افروزد تا اینکه خداوند قائمی را برانگیزد و اندوه و سختی‌‌ها را از ما برطرف سازد.)
علاوه بر این، آیاتی از کلام الله مجید نیز زینت‌بخش سنگ شده است:
بالای سر مبارک: یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی
پیش روی مبارک: انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل بیت و یطهرکم تطهیراً
پشت سر مبارک: سلام علی آل یاسین انا کذالک نجزی المحسنین انه من عبادنا المؤمنین
پایین پای مبارک: یا ایها الذین آمنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم
زیر خط‌‌های کتیبه نوشته شده است:
سلام علی آل طه و یس * سلام علی آل خیر النبیین
سلام علی روضه حل فیها * امام یُباهی به الملک و الدین
صندوق مزار مقدس امام (علیه السلام(
به روایت تاریخ، بر مرقد امام رضا (علیه السلام) علاوه بر سنگ قبر، صندوقی نیز تعبیه شده بود. سابقه اولین صندوق به اوایل قرن ششم باز می‌گردد. عماد الدین ابوجعفر محمد بن علی طوسی، معروف به ابن حمزه، از علمای قرن ششم، که شخصاً شاهد قضیه بوده، می‌گوید: «انوشیروان زردشتی از اهالی اصفهان در پی مشاهده کرامتی از امام، مسلمان شد و در سال 500 هـ.ق صندوقی چوبی با روکش نقره بر مرقد امام (علیه السلام) نصب کرد.» (الثاقب فی المناقب، ص 205-206)
صندوق دوم، صندوق چوبی با روکش و میخ‌‌های طلا، معروف به صندوق عباسی بود که در سال 1022 هـ.ق بر روی مرقد امام نصب شده بود. این صندوق دارای تزیینات هنری و گران‌بهایی بود که پس از گذشت زمان به علت متلاشی شدن ارکان و پایه‌‌های آن، در سال 1311 هـ.ق از روی مضجع شریف برداشته شد.
صندوق سوم، صندوق سنگی از سنگ مرمر معدن شاندیز به رنگ سبز لیمویی و در چند قطعه بود که در سال 1311 هـ.ق مرحوم حاج حسین حجار باشی زنجانی آن را تهیه کرد و بر روی مرقد منور امام (علیه السلام) نصب کرد. این صندوق سنگی که عنوان سنگ قبر را داشت، تا سال 1379 هـ.ق درون ضریح چهارم جای داشت و در این سال هنگام تعویض ضریح برداشته شد و سنگ قبر جدید به‌جای آن در زیر ضریح پنجم جای گرفت.
how to do a screenshot on a pc
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
ارسالها: 9253
#102
Posted: 17 Dec 2013 17:07
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
حرم قدس رضوی
نقشه حرم مطهر امام رضا (ع)
ضریح مقدس
ضریح، شبکه‌ای محیط بر صندوق است. بنا بر شواهد تاریخی، نصب ضریح بر مرقد مطهر امام رضا (علیه السلام) از دوره صفویه آغاز شده و سابقه ضریح تا پیش از این دوره معلوم نیست. از آن زمان تاکنون پنج ضریح بر مرقد مطهر امام رضا (علیه السلام) جای گرفته که هم سنگ مرقد و هم صندوق را دربرداشته است.
ضریح اول؛ ضریح چوبی صفوی
اولین ضریح، ضریحی چوبی طلا و نقره کوب، مربوط به اواسط قرن دهم بوده که در دوره صفویه به سال 957 هـ.ق ساخته و بر روی صندوق مرقد نصب شده است. در کتیبه دور این ضریح سوره «هل اتی» به خط ثلث نوشته شده و کتیبه سر در ضریح که بر لوحه‌ای از طلا نوشته شده بود، سابقه تاریخی و نصب ضریح را چنین نشان می‌دهد: «در عهد سلطنت بنده شاه ولایت، طهماسب بن اسماعیل صفوی این محجر مبارک در این مکان مقدس نصب گردید. سنه 957.»
ضریح دوم؛ ضریح نگین نشان نادری
ضریح فولادی مرصع، معروف به نگین نشان است که در سال 1160 هـ.ق به آستان قدس رضوی تقدیم و نصب شده است. واقف ضریح، شاهرخ میرزا، فرزند رضا قلی میرزا، نوه نادرشاه افشار بوده است.
ضریح نگین نشان که اکنون در سرداب مقدس جای دارد، از فولاد ساخته شده و بالغ بر دو هزار قبه مزین به یاقوت و زمرد بدنه آن را زینت داده‌اند. ضریح دوم بیش از 260 سال است که بر مرقد امام (علیه السلام) نصب شده است. این ضریح ابتدا روی مضجع شریف و زیر ضریح سوم و پس از آن زیر ضریح چهارم جای داشت. هنگام نصب ضریح پنجم در سال 1379 هـ.ش به داخل سرداب انتقال یافت و روی مرقد منور امام (علیه السلام) نصب شد. به این ترتیب به نیت واقف جامه عمل پوشیده شد. در کتیبه‌ای که بالای در ورودی ضریح نصب شده، به خط نستعلیق نوشته شده است:
نیاز رحمت ایزد مستعان و تراب اقدام زوار این آستان ملک پاسبان، سبط سلطان نادرشاه شاهرخ شاه الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان به وقف و نصب این ضریح و قبه‌‌های مرصع چهار گوشه ضریح مقدس مبارک موفق گردید. سنه 1160 قمری
ضریح سوم؛ ضریح فولادی قاجاری
ضریح فولادی ساده‌ای است به ابعاد 4*3 متر و ارتفاع حدود 2متر. این ضریح مربوط به عهد قاجاریه است و در عصر سلطنت فتحعلی شاه قاجار در سال 1238 هـ.ق روی ضریح نگین نشان در حرم مطهر جای گرفت. این ضریح نیز مزین به طوق و گوی طلای جواهر نشان است و در طرف پایین پای مبارک، در مرصع تقدیمی فتحعلی شاه قاجار نصب شده بود. این در ممتاز و ارزشمند، اکنون بالای صفه غربی حرم مطهر در قابی مخصوص جای دارد.
ضریح سوم پس از مدتی به علت پوسیدگی پایه‌ها و تزلزلی که در ارکان آن به عمل آمده بود، در سال 1338 هـ.ش برچیده شد و به موزه انتقال یافت و به‌جای آن ضریح چهارم روی ضریح نگین نشان (ضریح دوم) نصب شد.
ضریح چهارم، ضریح شیر و شکر
چهارمین ضریح به نام ضریح طلا و نقره، معروف به «شیر و شکر» است که در سال 1338 هـ..ش. پس از برداشتن ضریح سوم و انتقال آن به موزه، روی ضریح نگین نشان نصب شد. این ضریح به اهتمام و نظارت مرحوم سید ابوالحسن حافظیان، توسط استاد هنرمند، مرحوم حاج محمد تقی ذوفن و تعدادی هنرمند و استادکار و قلمزن اصفهانی، طراحی و ساخته شد.
ضریح چهارم حدود 4 متر طول و 60/3 عرض و 90/3 متر ارتفاع دارد. چهارده دهانه به نام چهارده معصوم (علیهم السلام) بر روی آن وجود دارد و وزن آن 7 تن است. بر لبه ضریح سوره یس به خط ثلث بر صفحه‌ای از طلا به خطاطی آقای فضائلی اصفهانی نوشته شده و در کتیبه دوم، دور تا دور ضریح سوره هل اتی نیز به خط ثلث مکتوب است. بر لبه ضریح تعداد 44 برگ از نقره ملمع به طلا، میان 44 گلدان ملمع به طرز بسیار زیبایی نصب شده است. همچنین تعداد 44 اسم از اسمای حسنای الهی به خط ثلث و به قلم حاج شیخ احمد زنجانی بر صفحه‌ای با زمینه میناکاری لاجوردی و گل‌‌های رنگارنگ، به‌صورت خط برجسته طلاکاری شده، ضریح مطهر را زینت بخشیده‌اند.
سقف ضریح را صفحاتی آراسته به طلا و نقره پوشانده‌اند. درون سقف ضریح بر کتیبه‌ای، آیه‌ای به خط ثلث و رنگ سفید بر زمینه‌ای لاجوردی نوشته شده و در همان کتیبه، این آیه به خط طلایی کوفی نوشته شده و به عبارت «لله الاسماء الحسنی فادعوه بها» مکتوب است.
ضریح پنجم؛
پس از گذشت 42 سال از عمر ضریح، به علت فرسوده شدن و ساییدگی شبکه‌های اطراف و روکش‌‌های نقره و طلایی ضریح و سست شدن ارکان آن، ساخت و نصب پنجمین ضریح ضروری بود. از این‌رو، آستان قدس رضوی اقدام به طراحی و ساخت و نصب ضریح جدید کرد. این امر یکی از اقدام‌‌های بسیار چشمگیر دوران استقرار نظام مقدس جمهوری اسلامی است که در کنار دیگر فعالیت‌‌های وسیع و گسترده توسعه و بازسازی اطراف حرم مطهر انجام گرفت.
در سال 1372 هـ.ش به دستور تولیت آستان قدس رضوی، مطالعات و بررسی‌‌های مقدماتی ساخت ضریح جدید آغاز شد. به دنبال آن طرح‌‌های متعددی از سوی هنرمندان نامی کشور ارایه شد که در نهایت، توفیق طراحی ضریح، نصیب استاد فرشچیان، طراح و هنرمند برجسته شد.
با برگزیده شدن طرح و همکاری دیگر هنرمندان و طراحان نامی کشور، کار ساخت ضریح، تحت نظارت هیئت اجرایی سازمان عمران و توسعه حریم حرم حضرت رضا (علیه السلام) آغاز شد.
ضریح پنجم با کیفیتی مرکب از ساختاری تشکیل یافته از آهن، فولاد، چوب گردو برای نصب روکش‌‌ها و پوشش طلا و نقره ساخته شد. کارهای قلمزنی و هنری متناسب با مبانی و ابعاد هنری موجود در طرح اجرا شد و به گونه نگارستانی بدیع با نمادها و سمبول‌‌های معماری هنری، هماهنگ با بناهای کهن آستان قدس رضوی درآمد. ضریح پس از هفت سال کار مداوم با کیفیتی بسیار عالی و در نهایت استحکام به وزن 12 تن و ابعاد 78/4*73/3 و ارتفاع 96/3 متر ساخته و آماده نصب شد.
دور خارجی ضریح با سوره مبارکه «یس» و «هل اتی» به خط ثلث با طلا و نقره تزیین شده است. در چهار سوی این ضریح، چهارده دهانه به نشانه چهارده معصوم (علیهم السلام) و طراحی گل‌‌های پنج و هشت پر، نمادی از خمسه طیبه و هشتمین حجت خدا وجود دارد. طرح گل‌‌های آفتابگردان ضریح، نمودی است از لقب شمس الشموس. سقف و دیوارهای درون ضریح با خطوط اسماء الله و هنر خاتم کاری بسیار بدیع و زیبا به طراحی‌‌های استاد فرشچیان، توسط استاد هنرمند «کشتی آرای شیرازی» و همکاران‌شان تزیین شده است.
سرانجام، عملیات برچیده شدن ضریح چهارم و نصب ضریح جدید از روز 1379/10/21پس از انجام مراسم غبارروبی آغاز شد و بعد از پنجاه روز کار شبانه روزی به پایان رسانید. سرانجام روز سه شنبه 1379/12/16 هـ.ش. مصادف با عید سعید قربان با حضور مقام معظم رهبری، حضرت آیه الله خامنه‌ای و آیت الله واعظ طبسی، تولیت عظمی آستان قدس رضوی، روضه منوره رضوی با ضریح پنجم بازگشایی شد
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
ارسالها: 9253
#103
Posted: 17 Dec 2013 17:11
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
حرم قدس رضوی
گنبد
گنبد نمادی ویژه در شهرها و سرزمین‌‌های کهن و مذهبی و نشانگر علاقه و ارادت مردم به پیشوایان دینی و اولیای خداست. گنبد زراندود امام رضا (علیه السلام)، یکی از زیباترین جلوه‌‌های مذهبی است که با درخشندگی خشتهای طلایی خود، همواره مورد احترام بینندگان بوده و هست. زائر دلباخته‌ای که به قصد زیارت، راه‌‌های طولانی را پشت سر گذاشته و قدم به شهر مقدس مشهد می‌گذارد، در آغاز ورود با دیدن گنبدی طلایی، لبریز از شور و شوق زیارت مرقد منور حضرت رضا (علیه السلام) می‌شود.
گنبد منور امام (علیه السلام) از نظر ساختمان و ارتفاع، در نهایت هنرمندی و زیبایی ساخته شده و دو پوشش دارد. پوشش اول، سقف حرم است که مقعر و مقرنس است و به آن قبه گفته می‌شود. پوشش دوم بر فراز آن و همان گنبد طلاست. بین دو پوشش، فضایی خالی به بلندای بیش از 13 متر وجود دارد. سنگینی گنبد بر دیوارهای تالار (حرم مطهر) است که ضخامت آن به حدود 90/2 متر می‌رسد.
ارتفاع قبه از کف حرم، 80/18 متر و تا انتهای گنبد یا بلندترین نقطه اوج محدب (رأس گنبد)، حدود 20/31 متر است. دور گنبد از سطح خارج آن، 10/42 متر و ارتفاع آن از اول طلاکاری تا تیزه گنبد، 40/16 متر و ارتفاع سر طوق گنبد، 50/3 متر است. از اول طلاکاری تا زیر بازوبندی گنبد و به عبارت دیگر، بلندی ساقه تا ابتدای آجرهای زراندود، 79/4 متر است.
گنبد منور ابتدا مانند سایر بناها، از آجرهای زرد رنگ ایرانی ساخته شده و پس از آن با کاشی تزیین یافت. تا سال 932 هـ.ق (روزگار صفویه) با کاشی‌‌های نفیس آراسته بود، تا اینکه در این سال، طهماسب صفوی برای نخستین بار گنبد را با خشتهای طلا زینت داد. او نخست کاشی‌‌های گنبد را برچید و پس از آن، روی گنبد را با ورق‌‌های مسی که رویه‌ای از طلا داشت، زراندود کرد.
پیشینه تاریخی و بانی گنبد
به یک روایت، مأمون پس از مرگ هارون و دفن او در بقعه هارونی، بر فراز بقعه قبه‌ای بنا کرد و به روایت دیگر، این بنا که یکی از تالارهای باغ منسوب به حمید بن قحطبه بود، خود قبه‌ای داشته است. به عقیده برخی مورخان، این قبه در حوادث خراسان مانند حمله سبکتکین در اواخر قرن چهارم، با آسیب حرم مطهر تخریب شد و پس از آن سلطان محمود غزنوی در سال 400 هـ.ق حرم را بازسازی کرد و قبه‌ای بر فراز بقعه ساخت. از آن زمان تا عصر سلجوقیان، حرم مطهر با همان قبه باقی مانده بود تا اینکه در اوایل قرن ششم در عهد سلطان سنجر سلجوقی، شرف الدین ابو طاهر قمی، وزیر سلطان سنجر سلجوقی، ضمن تعمیر روضه منوره، اقدام به احداث گنبد بر فراز قبه کرد و آن همین گنبدی است که اکنون نهصد سال از احداث آن می‌گذرد. در زیر کتیبه دور گنبد آمده است: «عمل کمال الدین محمود یزدی» و در جای دیگر نوشته شده: «کتبه علیرضا العباسی»
تخریب گنبد در طول دوران‌‌ها
پس از طلاکاری گنبد، چند رویداد از جمله فتنه ازبک‌‌ها در سال 997 هـ.ق و عبد المؤمن خان ازبک که ضمن تاراج نفایس آستان قدس رضوی، طلای گنبد و گلدسته را به غارت برد، باعث از بین رفتن طلاکاری گنبد شد. پس از این خیانت، در سال 1010 هـ.ق زمانی که شاه عباس صفوی پیاده از اصفهان به مشهد مقدس آمد، دستور طلاکاری دوباره گنبد را صادر کرد. این کار در سال 1016 هـ.ق پایان یافت و علیرضا عباسی، خوشنویس بنام روزگار صفوی نیز مأمور نوشتن کتیبه کمربندی دور گنبد به خط ثلث برجسته شد.
رویداد دیگری نیز باعث تخریب گنبد شد و آن زلزله شدید سال 1048 هـ.ق بود که در مشهد به وقوع پیوست. در این زلزله، شکستی در سطح خارجی گنبد به وجود آمد و تعدادی از خشتهای زراندود آن ریخت. شاه سلیمان صفوی کسی بود که افتخار ترمیم گنبد و تجدید طلاکاری آن پس از این حادثه، به نام او در تاریخ ثبت شد. رویداد ننگین دیگر در تاریخ گنبد، به توپ بستن آن به دست روسی‌‌های تزاری است. آنها در سال 1330 هـ.ق نقاطی از بدنه گنبد را به حجم یک کله قند شکاف دادند که اکنون هم از درون گنبد، جای اصابت تیرها قابل رؤیت است.
همه این عوامل به اضافه ساییدگی روکش طلای گنبد بر اثر گذشت زمان، باعث شد که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای تعمیر و تزیین مجدد گنبد فکر اساسی شود.
برای این منظور، خشتهای قدیمی را از سطح گنبد برداشتند و لایه‌ای از بتون بر سطح آن ریختند. پس از آن با خشتهای مسی روکش طلا، سطح گنبد تزیین شد. این خشتهای زرین حدود هفتصد متر مربع از سطح گنبد را پوشش داده‌اند.
image uploading site
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
ارسالها: 9253
#104
Posted: 17 Dec 2013 17:14
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
حرم قدس رضوی
منازه ها
مناره یا منار در لغت یعنی جای نور و روشنایی و در اصطلاح، بنایی است بلند که از قدیم بر فراز ایوان اصلی مسجدها، زیارتگاه‌‌ها و مدارس دینی می‌ساختند و از آن برای پرتو افکنی و اذان‌گویی استفاده می‌کردند.
علاوه بر این، مناره یا گلدسته، نمادی از مهم‌ترین عناصر معماری است که جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ معماری اسلامی و آداب و سنن اجتماعی ایران دارد. بنابراین، پیش از آنکه مناره در کنار مسجدها برای اذان‌گویی ایجاد شود، به عنوان برج‌‌های راهنمایی بوده که مسافران را هدایت می‌کرده و در مواردی میلِ نشان راهنما به حساب می‌آمده است.
اکنون با احتساب دو مناره رفیع مسجد گوهرشاد، دوازده مناره در بناهای حوزه حرم حضرت امام رضا (علیه السلام) وجود دارد.
در مجموعه قدیمی آستان قدس رضوی، دو مناره با اختلاف قدمت وجود دارد؛ یکی در جنوب صحن انقلاب، نزدیک گنبد طلا و دیگری مقابل و به قرینه آن، در شمال صحن و بالای ایوان عباسی.
این دو مناره هر دو با روکش طلا تزیین شده‌اند و مناره نزدیک گنبد که به صورت منفرد ساخته شده، از سابقه تاریخی و قدمت بیشتری برخوردار است.
احداث مناره به صورت منفرد تا قرن ششم ادامه داشته و از آن به بعد ساختن مناره به صورت زوج معمول شد. بنابراین، تاریخ بنای مناره کنار گنبد به اوایل قرن ششم باز می‌گردد که به‌جای احداث دو مناره کنار گنبد، یک مناره ساخته شد. طهماسب صفوی در قرن دهم مناره مذکور را مرمت و به طلا آراسته کرد.
بعد از آن، نادر شاه افشار همزمان با طلاکاری ایوان امیر علیشیر، مناره کنار گنبد را نیز دوباره طلاکاری کرد.
بلندی مناره کنار گنبد، از سطح صحن انقلاب تا انتها، 5/40 متر و محیط آن حدود 13 متر است. ابتدای قسمت پایین گلدسته از سطح بام ایوان آجرچینی شده و بالای آن با کاشی تزیین یافته است. از بالای کاشی تا انتهای گلدسته با خشتهای مطلا از نوع خشتهای مطلای گنبد پوشیده شده است. زیر مناره، کتیبه‌ای به خط ثلث برجسته، حاوی صلوات بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و امامان معصوم (علیهم السلام) وجود دارد که در آخر آن نوشته شده: «کتبه بهاء الدین محمد الخادم 1142 هجری». بعد از آن آیه شریفه «ان الله یمسک السموات و الارض ان تزولا» دیده می‌شود. آیه شریفه «انا فتحنا لک فتحاً مبیناً» نیزبه خط بنایی درشت، زیرکاشی‌کاری ساقه مناره نوشته شده است. گلدسته کنار گنبد که در 252 سال قبل طلاکاری شده بود، به دلیل ضخامت کم (حدود 4 هزارم میلیمتر) و تأثیر عوامل طبیعی، فرسوده و بدنما شده بود. از این‌رو پس از انقلاب اسلامی با خشتهای مطلای جدید بازسازی شد. به همین منظور، مانند بازسازی گنبد، خشتهای مطلای قدیمی و فرسوده برچیده و زیر آن بتون ریزی شد، پس از آن سطح گلدسته مجدداً با ورق‌‌های مسی که به روش الکترولیت، حدود 16 هزارم میلیمتر روکش طلا شده بود، پوشیده شد. اکنون حدود 145 متر مربع خشت زرین بر سطح گلدسته وجود دارد.
دومین مناره، روی ایوان عباسی در شمال صحن انقلاب است که از آثار عهد نادری به شمار می‌رود. در تاریخ آمده است: نادر شاه دستور داد گلدسته دیگری در مقابل گلدسته شاهرخی بسازند و گلدسته‌‌ها و ایوان امیر علیشیر نوایی در صحن انقلاب را طلا کنند. استاد علی نقی مشهدی در مدت یک سال، گلدسته جدید را ساخت و طلاکاری کرد.
این مناره نیز از نظر کاشی‌کاری و آجرچینی ساقه و طلاکاری بالای آن، به قرینه و همچون مناره کنار گنبد است. در کتیبه این گلدسته نیز صلوات بر معصومان (علیهم السلام) بر خشتهای زراندود به خط ثلث نوشته شده و در آخر آن عبارت «فی ذیقعده الحرام سنه 1145» و زیر آن به خط نستعلیق عبارت «عالی جناب سلاله السادات العظام امیر سید احمد الحسینی سرکشیک و کلب عتبه علیه روضه رضویه محمد جعفر خادم فی شهر رمضان المبارک 1146» دیده می‌شود.
رواقها
اماکن سرپوشیده اطراف حرم مطهر، رواق نام دارد. رواقها بناهایی با ارتفاع‌‌های مختلف هستند که به‌تدریج در اطراف روضه مبارکه ساخته شده و به مرور تغییراتی در آنها به وجود آمده است.
در حال حاضر، مضجع شریف رضوی را 26 رواق از اطراف و جوانب در برگرفته و یک رواق نیز در شمال شرقی حرم مطهر در حال احداث است.
هر یک از این بناها دارای موقعیت مکانی، ابعاد، سابقه تاریخی، تزیینات، کتیبه‌‌های نفیس و احیاناً توسعه و نوسازی است که بر اساس تقدم و تأخر زمانی، در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
رواق دار الحفاظ
رواق دار السیاده
رواق گنبد حاتم خانی
رواق گنبد الله وردیخان
رواق توحید خانه
رواق دار الفیض
رواق دار الشکر
رواق دار الشرف
رواق دار الضیافه
رواق دار السعاده
رواق دار السلام
رواق دار السرور
رواق دار العزه
رواق دار الذکر
رواق دار الزهد
رواق شیخ بهاء الدین
رواق دار العباده
رواق دار الاخلاص
رواق دار الولایه
رواق دار الاجابه
رواق دار الهدایه
رواق دار الرحمه
رواق دار الحکمه
رواق دار الحجه
رواق امام خمینی (قدس سره)
رواق دار الکرامه
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
ارسالها: 9253
#105
Posted: 17 Dec 2013 17:18
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
حرم قدس رضوی
img
صحن‌‌ها
فضاهای باز اطراف مرقد منور امام (علیه السلام)، صحن نام دارند. صحن‌‌ها همان فضاهای بزرگ و وسیعی هستند که موقع ورود به آنها، دست به سینه می‌گیریم و رو به حضرت سلام می‌دهیم. این مکان‌‌ها محل تجمع زائرانی هستند که در هر گوشه و کنار ایوان‌‌های بزرگشان با خود خلوت می‌کنند و به راز و نیاز با امامشان می‌پردازند.
صحن‌‌ها در شب‌ها و روزهای خاص، محل انجام مراسم مذهبی هستند. در روزهای سوگواری هم مردم به صورت دسته‌‌های عزاداری به صحن‌‌ها می‌آیند و عزاداری می‌کنند. علاوه بر این، صحن‌‌ها در بیشتر فصل‌‌های سال، محل اقامه نمازهای جماعت است.
در مجموع 9 صحن در اطراف رواقها وجود دارند که عبارتند از: صحن انقلاب اسلامی، صحن آزادی، صحن جمهوری اسلامی، صحن قدس، صحن جامع رضوی، صحن کوثر، صحن غدیر، صحن هدایت و صحن رضوان.
صحن جمهوری اسلامی
صحن قدس
صحن جامع رضوی
صحن غدیر
صحن هدایت
صحن کوثر
مسجد گوهرشاد
محراب‌‌ها
محراب از ریشه حرب به معنای محل مبارزه با شیطان است. در واقع محراب یک فرورفتگی در نما است که به صورت‌‌های مختلف از قبیل کادرسازی و متمایز کردن آن به وسیله رنگ و مصالح، از بخش‌‌های دیگر ساختمان جدا می‌شود.
محراب در طول دوره‌‌های مختلف به شیوههای گوناگون تزیین شده است. محراب‌‌های گچبری شده با نقوش برجسته، استفاده از سفال‌‌های لعابدار، استفاده از کاشی، آجرکاری و یا زمینه ساروای از سنگ مرمر از شیوههای مختلف تزیین محراب به‌شمار می‌روند.
استفاده از تزیینات خاص و شیوههای مختلف معماری اسلامی در زیباسازی محراب‌‌ها، نشانگر اهتمام به مباحث معنوی و عرفانی است. چرا که محراب به عنوان عنصر داخلی مسجد و با بهره‌گیری از رنگ‌‌های خاص، وحدت و یگانگی خداوند را به تصویر می‌کشد. دو محراب قدیمی در طرفین در پیش روی حضرت رضا (علیه السلام) در حرم مطهر رضوی، از باشکوه‌ترین محراب‌‌های ساخته شده در معماری اسلامی هستند که روح هر زائر دل‌شکسته‌ای را صیقل داده و به ملکوت آسمان‌‌ها می‌برد. توضیح کوتاهی در مورد این دو محراب در ادامه آمده است.
دوازده محراب خدا
نمای این دو محراب بسیار نفیس و ممتاز، از کاشی مینابی چینی مانند، ضلع جنوبی (طرفین در پیش رو) را زینت بخشیده است. این محراب‌‌های روح‌نواز، یک پارچه از کاشی مینابی چینی مانند متعلق به اوایل قرن هفتم پوشیده شده‌اند. کاشی نفیس این محراب‌‌ها، قدمتی هشتصد ساله دارند و طرح کلی آنها به‌گونه‌ای است که بیننده در آغاز تعدادی طاق نمای هلالی و تو در تو را می‌بیند. این طاق نماها صورت در هم پیچیده‌ای به آنها بخشیده و در خانه‌‌هایی محیط بر یکدیگر که کتیبه‌‌هایی برجسته و به رنگ کبود روشن دارند، خودنمایی می‌کند.
ستون‌‌ها و هلال‌‌های محراب‌‌ها با رنگ فیروزه‌ای، تمام کتیبه‌‌ها را در خود گرفته است. مجموعه این طاق نماها که به دوازده محراب شهرت دارد، از درخشندگی و شفافیت ویژه‌ای برخوردار است.
تلفیق اشکال و نقوش این محراب‌‌های نفیس چنان است که در نگاه بیننده، یک محراب با دو ستون در دو طرف آن مجسم می‌شود.
بر سطح محراب‌‌ها، چند کتیبه با خطوط کوفی و ثلث برجسته، به رنگ لاجوردی و زمینه سفید، آیات و احادیثی متناسب با نماز و محراب نقش بسته است. طراح و سازنده این محراب‌‌ها، محمد بن ابی طاهر کاشانی است که با همکاری سید شمس الدین حسینی، معروف به ابوزید نقاش، به سال 612 هـ.ق این آثار گران‌بها را آفریده‌اند.
در بخش پایین محراب، نام ابوزید نقاش و تاریخ اثنی عشر و ست مائه (612 هـ.ق) نقش بسته است. ابعاد محراب غربی در ضلع پیش رو 70/2*15/2 و محراب سمت دیگر 40/2*75/1 متر است. در یکی از کتیبه‌‌های محرابِ سمت غربی درِ پیش روی مبارک، به خط کوفی برجسته آیه زیر نوشته شده است:
«بسم الله الرحمن الرحیم انما ولیکم الله و رسوله والذین آمنوا الذین یقیمون الصلوه و یؤتون الزکوه و هم راکعون»
بر سطح محراب، ابتدا به خط کوفی برجسته آیه شریفه زیر نوشته شده:
«ان الحسنات یذهبن السیئات ... لا یضیع اجر المحسنین» و در پایان کتیبه‌‌ها بر سطح محراب می‌خوانیم: فی ربیع الاول سنه اثنی عشر و ستمائه. 612 (هـ.ق»
مسجد بالاسر
مسجد بالاسر بعد از روضه منوره از لحاظ قدمت، تاریخی‌ترین بنای حوزه حرم مطهر است. این مسجد کوچک در غرب بقعه منوره و بالاسر مبارک، بین حرم و رواق دار السیاده واقع شده و 8 متر طول، 5/4 متر عرض و 10 متر ارتفاع دارد.
مسجد بالاسر دارای سه صفه شرقی، غربی و شمالی است. صفه شرقی به حرم مطهر متصل شده که زائران پس از طواف و زیارت از طریق آن به مسجد بالاسر وارد می‌شوند و به اعتقاد «الصلوه عند رأس الامام»، در آنجا دو رکعت نماز زیارت به‌جا می‌آورند. بنابر نقلی، در گذشته بین حرم و صفه شرقی مسجد، دیواری وجود داشته است. در سال 1227 هـ.ق که محمد ولی میرزا، استاندار خراسان بوده، این دیوار برداشته شد و مسجد به حرم متصل گردید. صفه شمالی مسجد به رواق دار الشکر مرتبط است.
در ضلع جنوبی مسجد بالاسر، محرابی از کاشی معرق با سبکی بسیار جالب دیده می‌شود. در کنار این محراب، تاریخ 1363 هـ.ق و در طرف دیگر آن، نام کاشی‌ساز و نقاش محراب (محمد خان رضوان) از همان کاشی گره‌سازی شده است. تزیینات و کاشی‌کاری ازاره مسجد بالاسر، همانند ازاره حرم مطهر و در ادامه آن است. در بالای ازاره، کتیبه سنگ حرم با ابیات فارسی به خط نستعلیق و با رنگ سیاه، حد فاصل بین ازاره مسجد و معرق‌کاری دیوارها را تشکیل می‌دهد. در مطلع ابیات ضلع شرقی و جنوبی مسجد، چنین آمده است:
تبارک الله از این روضه همایون فر * که برتر از دو جهان است نزد اهل هنر
و در مقطع آن می‌خوانیم:
نوشت کلک دبیر از برای تاریخش * که نصب شد گویی در حریم کعبه حجر
در بالای طاق متصل به حرم مطهر، دو بیت زیر از دعبل خزاعی، شاعر اهل بیت در مورد دفن حضرت به کاشی معرق نقش بسته است:
قبران فی طوس خیر الناس کلهم * و قبر شرّهم هذا من العبر
ما ینفع الرجس من قرب الزکی و لا * علی الزکی یقرب الرجس من طرر
دو قبردر طوس در کنار یک‌دیگرند، یکی قبر بهترین انسان‌‌ها و دیگری گور بدترین آنها و این ازعبرت‌‌های روزگار است. نه همجواری پلید با پاک به او سودی می‌رساند و نه نزدیک بودن انسان پاک با پلید به وی زیان می‌رساند.
در معرق‌کاری مسجد بالاسر، آیاتی از قرآن و نیز عباراتی مانند: «یا مجیب دعوه المضطرین» مکتوب است.
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
ارسالها: 9253
#106
Posted: 17 Dec 2013 17:22
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
حرم قدس رضوی
مشاهیر مدفون در حرم
آرام - محمد یوسف (1313-1394 ه . ق)
اصفهانی - حسنعلی(نخودکی)(1279-1361 ه.ق)
بجنوردی - محمد تقی (م: 1314 ه .ق)
پیشنماز ـ محمد علی (م: 1290 ه . ق)
تبریزی - غلامحسین (1260-1359 ه . ش)
جبرئیلی - غلام سرور (1306-1376 ه . ش)
حائری زعفرانی - سید محمد (1283-1363 ه . ق)
خادمی اصفهانی - سید حسین (1280-1363 ه . ش)
رئیسی - محمدتقی (1312-1404 ه . ق)
سبزواری - حسین (1309-1386 ه . ق)
دامغانی - محمد کاظم (1316-1401 ه . ق)
صادقی - قاسم (1315-1360 ه . ش)
غروی اصفهانی - مهدی (1303-1365 ه . ق)
شاهرودی - حسین (1315-1410 ه . ق)
طباطبایی قمی - سیدمهدی (م: حدود 1358 ه . ش)
فاضل خراسانی - محمدعلی (م: 1342 ه . ق)
کاشانی - سید حسن (م: 1342 ه . ق)
قائینی - ابوتراب (متوفی حدود 1328 ه . ق)
عابدی قائنی - سید محمد (1325-1404 ه . ق)
مازندرانی - محمد صالح (1297-1391 ه . ق)
ناظر - محمد صادق (م: 1300 ه . ق)
گلپایگانی - سید محمد باقر (1245-1315 ه . ق)
هاشمی نژاد – سیدعبدالکریم (1311-1360 ه . ش)
واعظ - احمد (1240-1303 ه . ق)
یزدی - حسین (م: 1352 ه . ق)
جعفری - محمدتقی (1304-1377 ه . ش)
بافقی - محمدعلی (م - 1339 ه . ق)
تربتی - اسحاق (1157-1237 ه . ق)
پایین خیابانی - حسن (م: 1342 ه . ق)
ابوترابی - سید عباس (1295-1379 ه . ش)
آشتیانی - مرتضی (1281-1365 ه . ق)
خالصی - محمد مهدی (1277 یا 1276-1343 ه . ق)
درچه‌ای‌زاده - سید ابوالعلی (متوفی 1339 ه . ش)
حاج میرزا - محمد باقر (1239-1319 ه . ق)
شاهرودی - عباس (م: 1341 ه . ق)
رشتی نجفی - محمد (1297-1352 ه . ش)
سبزواری - سید محمد (1118-1198 ه . ق)
فاضل قندهاری - عبدالله (1227-1312 ه . ق)
قزوینی - هاشم (1270-1339 ه . ش)
علوی ـ سید محمود (1276-1340 ه . ش)
فیض گنابادی - عبدالرحیم (1276-1364 ش)
عیدگاهی ـ عبدالرحیم (1280-1334 ه . ق)
محامی - محمدرضا (1310-1377 ه . ش)
محدث خراسانی - علی (1329-1370 ه . ق)
محقق سبزواری - محمدباقر (1017-1090 ه . ق)
مدیر شانه‌چی - کاظم (1306-1380 ه . ش)
مروارید - محمدرضا (1299-1338 ه . ق)
مجتهدی ـ جعفر (1303-1374 ه . ش)
ادیب بجنوردی - سید حسین (1259-1341ه.ش
محمد ابن ابی جمهور احسایی
غلامرضا طبسی
عبدالجواد ادیب نیشابوری
محمدحسن خراسانی
یونس اردبیلی
حبیب الله مجتهد خراسانی
مسیرهای تشرف به حرم مطهر
برای تشرف به حرم مطهر آقا علی ابن موسی الرضا (علیه السلام) چهار مسیر وجود دارد؛ از طریق خیابان‌‌های شیرازی، طبرسی، نواب صفوی، امام رضا (علیه السلام) و شهید اندرزگو. مسیر تشرف ار هریک از این خیابان‌ها به شرح زیر است.
1ـ مسیر غربی حرم: خیابان شیرازی ـ مبادی ورودی ـ بست شیخ طوسی
از اینجا به بعد از دو مسیر می‌توانید به حرم مطهر مشرف شوید:
* سمت راست: از طریق صحن جمهوری اسلامی
صحن جمهوری اسلامی > دار الولایه > دار السیاده > دار الحفاظ > حرم مطهر (از طریق کفشداری 15 و 16)
* سمت مقابل: از طریق صحن انقلاب اسلامی
صحن انقلاب اسلامی > دار الولایه > دار الشرف > دار الشکر > دار الفیض > توحید خانه > رواق الله وردیخان > دار الضیافه (از طریق کفشداری‌‌های 1 تا 6)
2ـ مسیر شمالی حرم: (پشت سر مبارک)، از خیابان طبرسی
تشرف از این مسیر بسیار ساده است و طرفداران زیادی هم دارد. در این مسیر پس از عبور از مبادی ورودی، از گذرگاه‌‌های زیر بگذرید:
بست شیخ طبرسی > صحن انقلاب > حرم مطهر
وارد صحن انقلاب که شدید به همان ترتیبی که در مسیر غربی و از طریق صحن انقلاب گفته شد، بروید.
3ـ مسیر شرقی حرم: (پایین پای مبارک)، از خیابان نواب صفوی
از طریق خیابان نواب هم پس از عبور از مبادی ورودی، دو مسیر برای تشرف به حرم مطهر وجود دارد: بست شیخ حر عاملی و صحن آزادی
* بست شیخ حر عاملی > صحن انقلاب > حرم مطهر (از طریق کفشداری‌‌های 1 تا 6 و رواق‌‌های ذکر شده در مسیر غربی)
* صحن آزادی
از صحن آزادی هم دو مکان برای تشرف هست:
صحن آزادی > دار السعاده > گنبد حاتم خانی > حرم مطهر
صحن آزادی > دار لسرور > دار السلام > دار الحفاظ > حرم مطهر
4ـ مسیر جنوبی حرم: (پیش روی مبارک) خیابان‌‌های امام رضا و شهید اندرزگو
در این مسیر پس از عبور از ورودی‌‌های باب الرضا (علیه السلام) (خیابان امام رضا (علیه السلام)) و باب الجواد (علیه السلام) (خیابان شهید اندرزگو یا خسروی نو) که هر دو به صحن جامع رضوی می‌رسند، سه امکان برای تشرف به حرم مطهر وجود دارد:
صحن جامع رضوی > رواق امام خمینی(قدس سره) (که در حال ساخت است)
صحن جامع رضوی > صحن قدس > مسجد گوهرشاد > رواق دار السیاده یا دار الحفاظ > حرم مطهر
صحن جامع رضوی > بست شیخ بهائی > رواق دار الولایه > حرم مطهر (از طریق کفشداری‌‌های 13 و 14)
20mb image hosting
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
ارسالها: 9253
#107
Posted: 17 Dec 2013 17:27
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
حرم قدس رضوی
upload pictures online
هنرهای به کار رفته در حرم مطهر
تزیینات حرم
در میان آثار کهن معماری، معماری آرامگاه‌‌ها و آستانه‌‌ها به لحاظ وجوه مختلف تزیینی، از ویژگی‌‌های چشمگیری برخوردار است. این بناها یک کانون و هسته مرکزی دارند که همان بقعه یا حرم بوده و مرقد امام یا امام زاده‌‌ها در آن جای دارد.
روضه منوره امام هشتم (علیه السلام)، بیش از دوازده قرن قدمت دارد و طی این سال‌‌ها، واحدهایی با سبک و شیوه معماری و تزیینی مختلف به هسته مرکزی یعنی حرم افزوه شده است.
به‌طور کلی، آثار هنری و تزیینات موجود در حرم مطهر در سه بخش زیر تقسیم بندی می‌شوند:
بخش ازاره و معرق‌کاری دیوار بالای ازاره
بخش آینه‌کاری و مقرنس در حرم مطهر
بخش کتیبه‌‌های حرم
ازاره‌‌ها
ازاره حرم مطهر که آن را همچون حاشیه‌ای رنگین بر دامن بنا دوخته‌اند، از حدود دو متر بالاتر از کف حرم شروع می‌شود و از چند قسمت تشکیل شده است. ابتدا حاشیه‌ای کوتاه از سنگ مرمر سفید، به عرض حدود بیست سانتی متر و بالای آن معرق‌کاری، به ارتفاع 92 سانتی متر، از کاشی‌‌های قدیمی ممتاز و نفیس سنجری است. این کاشی‌‌های الوان و بسیار ظریف، به ابعاد هنری منظم و اشکالی شش و هشت گوش، بزرگ و کوچک و کوکبی شکل، چند ضلعی و گاه مربع است.
کاشی‌‌های ازاره بیشتر با خطوط رقاع، ثلث و اسلیمی برجسته تزیین شده‌اند. علاوه بر این، بر روی بیشتر آنها آیات و احادیث و کلمات قصار و امثال و اشعاری نیز به خط نسخ قرن ششم و هفتم دیده می‌شود. نوع کاشی‌‌ها بسیار ظریف و دارای رنگ‌‌های فیروزه‌ای، قهوه‌ای، لاجوردی، تغاری و سفید است.
تاریخ‌‌های مکتوب بر این کاشی‌‌ها عبارت است از: خمس مائه (500 هـ.ق. با حذف قسمتی از آن). اثنی عشر و خمس مائه (512)، اثنی عشر و ست مائه (612)، ستین و سبع مائه (760) و تاریخ 538 هـ.ق.
از تاریخ‌‌های مکتوب بر کاشی‌‌های ازاره حرم مطهر معلوم می‌شود که حرم یک نوبت در اوایل قرن ششم هجری (512) و بار دیگر در اوایل قرن هفتم هجری (612)، با کاشی‌‌های نفیس و ممتاز سنجری تزیین شده است. اکنون حدود 800 تا 900 سال از عمر کاشی‌‌های ازاره حرم می‌گذرد. این کاشی‌‌های ممتاز و نیز کتیبه اطراف جبهه خارجی در پیش روی مبارک، در رواق دار الحفاظ، از شاهکارهای بی‌نظیر و از قدیمی‌ترین کاشی‌‌های عهد اسلام است.
تزیینات کتیبه‌‌ها
بالای معرق‌کاری ازاره حرم، حاشیه کوچکی به عرض حدود 15 سانتی متر وجود دارد که با نقش‌‌های بدیع و بسیار زیبا به خط طلایی رنگ، آیات و سوره‌‌هایی از قرآن، مانند سوره مبارکه واقعه و احادیثی از معصومان تزیین شده که علاوه بر ارزش هنری، به ارزش معنوی آن نیز می‌افزاید.
علاوه بر این حاشیه، کتیبه‌ای دیگر به عرض حدود 50 سانتی متر از کاشی چینی مانند وجود دارد که با خطوط برجسته و خط ثلث حلبی، آیات سوره‌‌های «فتح، هل اتی و نور» بر آن مکتوب شده و ادامه سوره از حرم مطهر به مسجد بالاسر رسیده، پس از یک دور کامل از دیوار مسجد خارج و دوباره به دیوار جنوبی حرم وارد می‌شود و در کنار در ورودی حرم مطهر به اتمام رسیده است.
در بالای این حاشیه، کتیبه‌ای از سنگ مرمر اعلا که بسیار هنرمندانه کنده‌کاری شده، با عرض حدود 40 سانتی متر دیده می‌شود که قصیده‌ای از مرحوم دبیر الملک و اشعاری از مرحوم دکتر قاسم رسا به خط نستعلیق بر آن حک شده است.
آینه‌کاری‌‌ها
سطح تمامی دیوارهای حرم از بالای ازاره تا بالای طاق و صفه‌‌ها، با کاشی‌‌های رنگارنگ معرق‌کاری شده و سقف حرم به طرز بسیار زیبایی مقرنس آینه شده که به آینه‌کاری سقف حرم به اصطلاح «قطار آینه» می‌گویند.
در ابتدای آینه‌کاری سقف، کتیبه تاریخی و ارزشمند آینه با عرض حدود 80 سانتی‌متر وجود دارد که سوره مبارکه «جمعه» را با خط ثلث حلبی به خط «علیرضا عباسی»، خطاط معروف عهد صفویه، به صورت گچبری در بردارد. در عهد قاجاریه و هنگام آینه‌کاری حرم، روی خطوط این کتیبه نیز آینه‌کاری شد. بانی آینه‌کاری حرم مطهر، مرحوم میرزا صادق قائم مقام نوری می‌باشد که در دوره قاجاریه و تولیت عضدالملک به سال 1275 هـ.ق، تزیینات آینه‌کاری را در حرم مطهر انجام داده است.
کفشداری‌‌ها
کفشداری‌‌ها در محل اتصال رواقها به صحن‌‌ها قرار دارند.
تعداد 16 کفشداری ثابت، با 24 ورودی از صحن‌‌ها و 20 ورودی از رواقها و وسعت 738 متر مربع در اطراف رواقها، از کفش‌‌های زائران نگهداری می‌کنند.
از این تعداد، پنج کفشداری در صحن انقلاب، سه کفشداری در صحن آزادی، یک کفشداری در رواق امام خمینی(قدس سره)، دو کفشداری در مسجد گوهرشاد، دو کفشداری در بست شیخ بهائی و سه کفشداری در صحن جمهوری اسلامی است.
تعدادی از کفشداری‌‌ها خانوادگی است، برخی به آقایان اختصاص دارد و تعدادی نیز ویژه بانوان است.
نگهداری کفش رایگان است و اکنون کفشداری‌‌ها توسط کفشداران افتخاری، از طبقات مختلف اجتماع اداره می‌شوند. در حال حاضر تعداد کفشداران حرم، بیش از 1800 نفر است که در هشت کشیک روزانه و شبانه به‌صورت افتخاری خدمت می‌کنند.
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
ارسالها: 9253
#108
Posted: 17 Dec 2013 17:30
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
حرم قدس رضوی
how to capture screen
مدارس
مدرسه میرزا جعفر مرکز معنوی حوزه علمیه مشهد
مدرسه مستشاریه (سید میرزا، ملاتاج)
مدرسه خیراتخان معتبرترین مدرسه علمیه
مدرسه دو در
مراسم قرآن‌خوانی «صُفه»
چهارده رحل گشوده
مراسم قرآن خوانی «صفه» آن قدر قدمت دارد که شاید تاریخ شروع این مراسم در گرد و غبار تاریخ گم شده باشد. البته بعضی مورخان معتقدند که مراسم قرآن خوانی ویژه در بارگاه ملکوتی امام رضا(ع)پس از شهادت ایشان شروع شد؛ یعنی بیش از 12قرن است که مراسم صفه در سرزمین خراسان برپاست . اما اسناد و وقف نامه هایی هم وجود دارند که شهادت می دهند مراسم قرآن خوانی صفه در حرم مطهر امام رضا(ع)از سال 1276هجری قمری شروع شده و تا امروز که صفحه های سالشمار عدد 1430هجری قمری را نشان می دهد ادامه دارد.
درست زمانی که خورشید طلو ع می کند و آفتابش را روی حرم مطهر رضوی پهن می کند صدای قرآن خوانی مراسم صفه هم طنین انداز می شود؛ صبح ها نیم ساعت بعد از طلوع آفتاب و شب ها بلافاصله بعد از اقامه نماز مغرب و عشاء. مراسم صفه قبلاً در رواق دارالحفاظ -یعنی در رواق پیش روی حضرت-برپا می شد ولی اکنون این مراسم قرآن خوانی در رواق دارالسلام -رواق زیبای جنوب شرقی حرم مطهر و در شرق دارالحفاظ انجام می شود.
ابتدا تعدادی از فراشان (خادمان به چهار دسته حفاظ، فراشان، دربانان و کفش داران تقسیم می شوند(محل برگزاری مراسم صفه را آماده و زائران را به بیرون از رواق دارالسلام هدایت می کنند. آنها قبل از شروع مراسم با احترام خاصی 14رحل و قرآن نفیس در اندازه های بزرگ را به محل برگزاری مراسم می آورند. این رحل ها و قرآن ها به دو قسمت مساوی تقسیم شده و در سمت چپ و راست جلوی رواق دارالسلام به طور منظم و با فاصله یک اندازه از یکدیگر گذاشته می شوند.
هفت قرآن نفیس در سمت راست و هفت قرآن نفیس در سمت چپ قرار می گیرد و خادمان،14شمعدان لاله زیبای تک شعله را نیز جلوی هر یک از رحل ها می گذارند . قرآن ها و رحل های مراسم صفه با احترام خاصی دست به دست می شوند؛ انگار نور روی دست ها می چرخد و در فضا پاشیده می شود.
یکی از خدام، شمع های داخل لاله ها را روشن می کند. 14خادم وارد دارالسلام می شوند و هر یک پشت رحل ها می ایستند. خدام و فراشان کشیک روز هم در سمت چپ و راست با حالت خشوع و احترام می ایستند . سرکشیک خدام، معاون کشیک و سادات در بالای رواق می نشینند . جلوی هر سر کشیک هم یک شمعدان روشن قرار می گیرد که روی سنگفرش ها روشنی می ریزد.
قرآن ها گشوده می شوند. شمع ها آب می شوند . 14مرد سرمه ای پوش پشت رحل ها با احترام زانو می زنند. آنها 14قاری و حافظ قرآن هستند که به حفاظ معروفند و این مقام را یا به ارث برده و یا به صورت افتخاری دریافت کرده اند. آنها یکی پس از دیگری پشت رحل های گشوده قرار می گیرند. زائران هم از دور ناظر بر اجرای مراسم هستند. زمزمه های قرائت قرآن بلند می شود. انگار فضا جان می گیرد. در و دیوار رواق هم صدا زمزمه می کنند. کلمات آهنگین در فضا می پیچد و گوش ها را نوازش می دهد. قلب ها کم کم می لرزند و چشم ها بارانی می شوند. قاری «صدق الله العلی العظیم »را می گوید. دست های راست چسبیده بر سمت چپ سینه هاست، جایی روی قلب ها. هر یک از حفاظ یک فقره از مدیحه 14معصوم (ع)یا 12امام (ع)را که از منشئات خواجه نصیر الدین طوسی است با صدای بلند، زیبا و آهنگین می خواند. حفاظ زمانی که در خواندن مدیحه 14معصوم (ع)به نام مبارک امام رضا(ع)می رسند همگی قیام می کنند و با ادای احترام به حضرت دوباره می نشینند . هر یک از حفاظ به نوبت مدیحه را می خواند و چون نوبت به دیگری می رسد، او هم خطبه و مدیحه امام بعد را می خواند. به محض شروع فقره چهاردهم و با بیان نام مبارک امام زمان (عج)بار دیگر همه قیام می کنند. پس از اتمام فقره چهاردهم مدیحه ،خطیب حفاظ، خطبه مخصوصی را قرائت می کند. با پایان یافتن مراسم، خدام سجده شکر به جای می آورند. سپس سرکشیک یا معاون او به جمع آوری قرآن ها، رحل ها و لاله ها می پردازد. این وسایل با کمال احترام دست به دست می گردند تا به اتاق مخصوص نگهداری قرآن ها در زاویه جنوب شرقی رواق دارالحفاظ انتقال یابند.
مراسم صفه در اسناد
در اسناد تاریخی آمده است که حدود یک قرن و نیم پیش مردی به نام «امام وردیخان بیات مختاری »سنت قرآن خوانی صفه را ثبت کرد. او در وقف نامه ای تعیین کرد که درآمد حاصل از موقوفه ای را برای مخارج این مراسم مصرف کنند. بیات مختاری مقرر کرد که خادمان حفاظ در رواق توحید خانه (یکی از رواق های شمالی حرم مطهر و بین رواق دار الفیض و صحن انقلاب )صبح و شام کلام الله مجید را تلاوت کنند و 12بند توسل خواجه نصیر الدین طوسی را هم بخوانند.
در وقف نامه بیات مختاری آمده هر سال مقدار 22خروار گندم و مبلغ 16تومان نقد رایج خزانه که این مبلغ مساوی 160ریال ناصر الدین شاهی بود برای برگزاری مراسم صفه در نظر بگیرند. در این وقف نامه آمده است که خطیب و صدرالحفاظ ،هر یک دو خروار گندم و مبلغ دو تومان نقد دریافت کنند. 12نفر حفاظ دیگر هم هر کدام یک خروار و 50من گندم و یک تومان نقد بگیرند. حفاظ بر اساس وقف نامه موظف هستند در مراسم صفه هر نفر در شام یک جزء و در صبح یک جزء قرآن تلاوت کنند. در ضمن حفاظ باید در این مراسم ،مشئات خواجه نصیر الدین طوسی را با صدای خوش و زیبا بخوانند و ثواب تلاوت کلام الله مجید را به ارواح مطهر انبیا و 14معصوم (ع)هدیه کنند.
علاوه بر وقف نامه امام وردیخان بیات مختاری که به آن اشاره شد، حاج قاسم ملک التجار -یکی از واقفان بزرگ آستان مقدس رضوی -هم در سال 1277هجری قمری برای برگزاری مراسم صفه وقف نامه ای نوشت که بر اساس این وقف نامه، مراسم صفه ملک التجار بلافاصله بعد از مراسم صفه بیات مختاری در حرم مطهر برگزار می شود.
خُدام
نزدیک به 1000 نفر خادم در 8 کشیک خدمت می کنند.آنها کشیک خود را طی مراسم تحویل کشیک،تحویل میگیرند و در محل تعیین شده از سوی ناظم کشیک،انجام وظیفه می کنند. خدام باید در غبار روبی رواقها بر اساس،برنامه های تنظیم شده،انجام مراسم گل آرایی فوق ضریح،شستشو،تطهیرو غبارروبی روضه منوره حضور داشته باشند.انجام وظیفه درمقابل درهای ورودی حرم مطهر،رواق ها و روضه منوره که از اطراف اداره امور خدام مشخص می شود،قفل یا بازکردن درهای حرم مطهر که توسط سر کشیک یا در غیاب وی،توسط معاون کشیک انجام می شود،هم از وظایف خدام است. همه خدام باید ظاهری آراسته داشته باشند و شعائر و اخلاق اسلامی را رعایت کنند. همچنین باید با لباس رسمی خدمت و نشان مخصوص در کشیک خود حاضر باشند و به دقت مواد آیین نامه خدمت در اماکن متبرکه را اجرا کنند.شرکت به موقع در مراسم خطبه خوانی شهادت امام رضا(ع)،عاشورا و شام غریبان از وظایف تمام خدام است
دربانان
در حال حاضر حضرت رضا(ع) حدود هزار و پانصد نفر دربان رسمی،رسمی غیرموروثی،افتخاری،تشرفی و ویژه دارند که در هشت کشیک خدمت می کنند.حفظ نظافت و طهارت صحن ها، حفظ نظم و آرامش در صحن ها و راهنمایی زائران با رعایت اخلاق اسلامی، غبارروبی صحن ها براساس برنامه تنظیم شده،برف روبی بام صحن ها و بام حرم،انجام وظیفه در ایوانها،با در دست داشتن عصای مخصوص،به عهده دربانان است. دربانان هم مانند سایر خدام،وظیفه دارند در رواق دارالسعاده یا دارالحکمه برای شرکت در مراسم خطبه صبح و تحویل کشیک و همین طور در مراسم خطبه خوانی شب شهادت حضرت رضا(ع) شب عاشورا و شام غریبان حضور داشته باشند.
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
ارسالها: 9253
#110
Posted: 17 Dec 2013 17:46
خراســــــــــــــان رضوی
مــــــــــــــــــشهَد
پارک جنگلی وکیل آباد
how to screenshot on windows
وکیلپارک جنگلی وکیل آباد
آباد که از گردشگاه های قدیمی مشهد است، در انتهای بلوار وکیل اباد قرار گرفته. این پارک با انبوهی از درختان کاج، چنار و تبریزی درون دره ای باصفاو خوش آب و هوا جای دارد و نهر های متعددی در ان جاری است که از قنات های وکیل اباد آب می گیرند. در بالادست پارک وکیل اباد باغ وحشی نیز وجود دارد که در آن انواع پستانداران، پرندگان، چرندگان و خزندگان نگداری می شوند. باغ وحش وکیل اباد همه روزه از ساعت 8:30 تا 17 پذیرای بازدیدکنندگان استو بازدید از آن تنها با خرید بلیت امکان پذیر است. برای بازدید از این مجموعه می توانید از تاکسی تلفنی مشهد یا تاکسی های مقابل بازار رضا ا پارك جنگلي وكيل آباد
screen capture windows
یکی از پارک های وسیع و قدیمی مشهد پارک جنگلی وکیل آباد است که در جنوب غربی مشهد واقع شده و با بلوار عریض و زیبای وکیل آباد به میدان آزادی مرتبط می شود. پارک جنگلی وکیل آباد که درگذشته به نام میرطراز یا باغ وکیل آباد شناخته می شد، درسال 1348 ش. توسط مالک آن، خامه حسین آقای ملک ، به صورت رسمی وقف استفاده عموم گردید و به شهرداری مشهد واگذار شد و هم اکنون جزو محدوده خدماتی منطقه 9 می باشد.پارک وکیل آباد که دارای 259659 متر مربع مساحت است با آب قنات آبیاری می شود. این پارک قدیمی با پستی و بلندی های طبیعی و درختان کاج و چنار از گذشته های دور به عنوان یکی از مراکز ییلاقی حاشیه
imagur
در جنوب غربی مشهد و هم جوار با پارک جنگلی وکیل آباد ، باغ وحش وکیل آباد ، تنها باغ وحش مشهد و استان خراسان رضوی قرار دارد . این باغ وحش دارای حیوانات گوشتخوار ، علف خوار ، آبزی ، خزنده و پرندگان مختلف است.
بودی تـــــــو تو بغلم
گردنت بود رو لبم
صفحه 11 از 29