ارسالها: 23330
#31
Posted: 8 Aug 2016 22:27
چغازنبیل
چُغازَنبیل نیایشگاهی باستانی است که در زمان ایلام (عیلامی‌ها) و در حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد ساخته شده است. چغازنبیل بخش به‌جا مانده از شهر دوراونتش است و در نزدیکی شوش (شهر باستانی) در استان خوزستان قرار دارد.
این سازه در ۱۹۷۹ اولین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت. جامعه بین‌المللی برای آن ارزش استثنائی و جهانی قایل است.
خاورشناسان چغازنبیل را نخستین ساختمان مذهبی ایران می‌دانند.
چغازنبیل در جنوب غربی ایران، در استان خوزستان و در شهرستان شوش واقع شده است. این سازه در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شوش (شهر باستانی) و ۳۵ کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتر واقع است، اما به دلیل واقع شدن در غرب رودخانه دز، مرز این دو شهرستان، در تقسیمات کشوری جزء شهرستان شوش محسوب می‌گردد. این بنا در طول جغرافیایی ۴۸ دقیقه و ۳۰ ثانیه و پهنای جغرافیایی ۳۲ دقیقه‌است.
این نیایشگاه توسط اونتاش گال (پیرامون ۱۲۵۰ پ. م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، نگهبان شوش (شهر باستانی)، ساخته شده‌است.
مکان جغرافیایی زیگورات چغازنبیل در ۴۵ کیلومتری جنوب شوش (شهر باستانی) و ۳۵ کیلومتری غرب شهر شوشتر، در نزدیکی منطقه باستانی هفت‌تپه است. دسترسی به این اثر باستانی از جاده‌ای انحرافی در جاده شوش به اهواز و همچنین از جاده شوشتر به هفت تپه (جاده کشت و صنعت کارون) مقدور است.
«چغازنبیل» که نام باستانی این بنا است، واژه‌ای محلی و مرکب از دو واژه «چُغا» (در زبان لری به معنی «تپه») و زنبیل (به معنی «سبد») است که اشاره‌ای است به مکان معبد که تپه بوده و آن را به زنبیل واژگون تشبیه میکردند. این مکان نزد باستان‌شناسان به «دور-اونتَش» معروف است که به معنای «دژِ اونتش»» است.
اونتاش گال پادشاه ایلام باستان است که دستور ساخت این شهر مذهبی را داده است. بنای چغازنبیل در میانه این شهر واقع شده است و مرتفع‌ترین بخش آن است.
این نیایشگاه توسط اونتاش ناپیریش (حدود ۱۲۵۰ پ. م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، الهه نگهبان شوش (شهر باستانی)، ساخته شده است. و در حمله سپاه خونریز آشور بانیپال به همراه تمدن ایلامی ویران گردید. در سال ۱۸۹۰ میلادی زمین‌شناس سرشناس ژاک دو مورگان گزارش میدهد که در ناحیه چغازنبیل معادن نفت وجود دارد. گویا شرکت نفت ایران در پی همین گزارش بود که پایه‌گذاری شد. پس از گذشت پنجاه سال مهندسانی که سرگرم فعالیت‌های نفتی در چغازنبیل بودند آجری را یافتند که روی آن نوشته‌هایی بود. آجر را برای باستان‌شناسانی که در شوش کاوش میکردند فرستادند و پس از آن یک زنجیره کاوشهایی در چغازنبیل صورت گرفت که به کشف معبد چغازنبیل و آثار مهم دیگری انجامید. سده‌های متمادی این بنا در زیر خاک به شکل زنبیلی واژگون مدفون بود تا اینکه به دست رومن گیرشمن فرانسوی در زمان پهلوی دوم از آن خاکبرداری گردید. گرچه خاکبرداری از این بنای محدب متقارن واقع شده در دل دشت صاف موجب تکمیل دانش دنیا نسبت به پیشینه باستانی ایرانیان گردید، اما پس از گذشت حدود ۵۰ سال از این کشف، دست عوامل فرساینده طبیعی و بی دفاع گذاشتن این بنا در برابر آنها آسیب‌های فراوانی را به این بنای خشتی - گلی وارد کرده و خصوصاً باقی مانده طبقات بالایی را نیز دچار فرسایش شدید کرده است.
چغازنبیل جزو معدود بناهای ایرانی است که در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. در بعضی از کتب تاریخی قدیمی، شوش (شهر باستانی) را چغازنبیل نامیده‌اند.
بلندی آغازین آن ۵۲ متر و ۵ طبقه بوده است. امروزه ارتفاع آن ۲۵ متر و تنها ۲ طبقه و نیم از آن باقی مانده است. زیر بنای چغازنبیل یک مربع ۱۰۵ متر در ۱۰۵ متر است، یعنی دو برابر یک زمین فوتبال.
در چغازنبیل کتبه‌ای با متن زیر پیدا شد :
- من اونتاش گال: آجرهای طلائی را حکاکی کردم. من در اینجا این مأوا را برای خدایان گال و ابنشوشیناک برپا کردم و این مکان مقدس را هدیه کردم. باشد که کارهای من که هدیه‌ای است برای خدایان گال و اینشوشیانک پذیرفته شود.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ویرایش شده توسط: sepanta_7
ارسالها: 23330
#32
Posted: 9 Aug 2016 07:46
زبان عیلامی
لوح به خط ایلامی
ایلامی زبان منقرض شده ایلامیان باستان است. این زبان در ایران دوره هخامنشی جایگاه ممتازی داشت. آخرین اثر مکتوب زبان ایلامی به سالهای حکومت اسکندر مقدونی بر ایران برمیگردد. زبان ایلامی در سال ۱۸۹۰ رمزگشایی شد. در این سال وایس‌باخ (F.H. Weissbach) نخستین دستور زبان آن را ارایه داد.زبان ایلامی از زبان‌های پیوندی بوده است.زبان عیلامی در جنوب و جنوب غرب خوزستان و فارس فعلی از هزاره سوم( شاید قبل تر) تا نیمه دوم هزاره اول قبل از میلاد( جدید ترین قرن چهارم پ م)رایج بوده است. طبق گزارش های اسطخری در قرن دهم میلادی ، خوزستان به زبان های عربی و فارسی و خوزی حرف می زدند که خوزی احتمالا یک گویش از عیلامی بوده است.
تاریخ زبان ایلامی به چهار دوره بخش میشود:
- ایلامی باستان (۱۵۰۰ – ۲۶۰۰ پ.م.)
- ایلامی میانه (۱۰۰۰ – ۱۵۰۰ پ.م.)
- نو-ایلامی (۵۵۰ – ۱۰۰۰ پ.م.)
- ایلامی هخامنشی (۳۳۰ – ۵۵۰ پ.م.): در دوره هخامنشی، ایلام یکی از ساتراپیهای مهم امپراتوری بود و زبان ایلامی به عنوان زبان دیوانی کاربرد داشت. از زمان داریوش یکم تا اردشیر یکم اسناد اداری تخت جمشید به ایلامی و روی الواح گلی نوشته می شد. این الواح که شمار آنها نزدیک به ۳۰۰۰۰ است، اطلاعات دقیقی از جغرافیا و مردم منطقه پارس به دست ما میدهد.
زبان ایلامی در طول تاریخ خود از سه نوع دبیره بهره برده است؛ از این قرار:
- نیا-ایلامی: این خط از۳۱۰۰ تا ۲۹۰۰ رایج بود. نیاایلامی کهنترین خط شناخته شده ایران است و نمونه هایی از آن در اطراف کاشان و جنوب کرمان نیز دیده شده است. ایلامیان این خط را از همسایگان سومریشان الهام گرفتند و از آن برای کارهای بازرگانی (ثبت معاملات، نگهداری حساب چارپایان و ...) بهره می‌بردند.نظام شمارشی نیاایلامی بسیار پیچیده بود و بسته به مورد تفاوت می‌کرد. مثلاً برای شمارش آدمیان و جانوران از سیستم دستگاه ده‌دهی و برای اشیاء از دستگاه شصتی‌شصتی استفاده می‌شد.
- ایلامی خطی: دبیره ای است که پوزور- اینشوشیناک شاه ایلام در اواخر هزاره سوم پیش از میلاد به کار برد و پس از او متروک گردید. ایلامی خطی دبیره ای است هجایی با چند نشانه تصویرنگار. تا کنون ۲۵ نبشته ایلامی خطی یافت شده که بیشتر آنها کتیبه های یادمانی است. با وجود تلاش کسانی چون والتر هینتس (Walther Hinz) و پییرو مریجی (Piero Meriggi) این دبیره هنوز کاملاً خوانده نشده و ترجمه ها و فهرست نشانه های پیشنهادی هینتس قبولی عام ندارد.
- ایلامی میخی: خطی است که از ۲۵۰۰ تا ۳۳۱ پ.م. به کار رفت و دگرگون شده دبیره میخی اکدی است. خطی است با ۱۳۰ نشانه، بسیار کم شمارتر از بیشتر دبیره های میخی همروزگار خود.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#33
Posted: 9 Aug 2016 07:49
شاهان ایلام
شاهان ایلامیا Elam معرب شده به عیلام نام تمدنی در منطقه‌ای است که بخش بزرگی در جنوب غربی ایران از خوزستان چهارمحال بختیاری استان بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد .اَنشان یا انزان (ایذه) کنونی (شوش) لرستان را در پایان هزاره سوم قبل از میلاد دربرمی گرفت . ولی در دورهٔ هخامنشیان به منطقه جغرافیایی .اَنشان یا انزان (ایذه) کنونی و سوزیانا شوش Susa) تقلیل یافت ایلامیان کشورشان را «هَلتَمتی» (Ha(l)tamti/Hatamti) به معنی «سرزمین خدا» می‌خواندند، اکدیان بدان «اِلامتو» (Elamtu) می‌گفتند و سومریان آن را با اندیشه‌نگاشت NIM به معنای «بالا و مرتفع» می‌نوشتند. در ۲۷۰۰ پیش از میلاد، نخستین شاهنشاهی ایلامی (غیر سامی) در شوش (غرب ایران) تشکیل شد. سفالینه‌های نقاشی شده متعلق به حدود ۳٬۵۰۰ پیش از میلاد در شوش واقع در عیلام بیانگر دوره‌ای پیشرفته از طرح‌های هندسی، ایجاد سبک خاص از انسان و شکل‌هایی از جانوران در آنها می باشد.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#34
Posted: 9 Aug 2016 07:51
نخستین شاهان ایلامی (حدود ۲۷۰۰ تا حدود ۲۶۰۰ پ.م)
- شاه ناشناس یکم ایلام
- هومبان هپوئه یکم
- هومبان شوتور
- کوتیر لکمر
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ویرایش شده توسط: sepanta_7
ارسالها: 23330
#35
Posted: 9 Aug 2016 07:58
شاهان سلسله اوان(حدود ۲۶۰۰ تا ۲۰۷۸پ.م)
- شاه ناشناس یکم اوان (ح۲۵۸۰پ.م) همزمان با آخرین شاه نخستین سلسله اوروک[۳]
- (...)لو (تاریخ نامشخص)
- کورایشک (۳۶ سال در حدود ۲۵۵۰پ.م) همزمان با لوگل آنی موندو شاه آداب و اورننشه شاه لگش
- پلی (ح۲۵۰۰پ.م)
- تَتَه یکم (تاریخ نامشخص)
- اوکوتنهیش (تاریخ نامشخص)
- هیشوتش (تاریخ نامشخص)
- شوشون تَرَنَه (تاریخ نامشخص)
- نَپی ایلهوش (تاریخ نامشخص)
- کیکو سیوه تمتی (تاریخ نامشخص)
- هیشپ رَتپ یکم (تاریخ نامشخص)
- لوه ایشن (تا ۲۳۲۵پ.م) پسر هیشپ رَتپ یکم
- هیشپ رَتپ دوم (از ۲۳۲۵پ.م) پسر لوه ایشن
- امه سینی (ح۲۳۱۵ تا ۲۳۱۱پ.م)
- هِلو (ح سده ۲۴پ.م)
- هیتَه (همزمان با نَرَم سین شاه اَکَد)
- کوتیک این شوشینَک (همزمان با اورنَمو شاه اور) پسر شینپی هیش هوک
- شاه ناشناس دوم اوان (تا۲۰۷۸پ.م که شوش بر دست سپاهیان اور گشوده شد)
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#36
Posted: 9 Aug 2016 08:01
شاهان هَمازی (۲۵۳۰ تا ۲۰۳۰پ.م)
- هَتانیش (۷ سال در حدود ۲۵۳۰پ.م)
- زیزی (تاریخ نامشخص)
- اوراَدَد (تاریخ نامشخص)
- اورایشکور (پیش از ۲۰۴۱ تا پس از ۲۰۳۷پ.م)
- وَرَدنَنَر (پس از ۲۰۳۷پ.م)
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#37
Posted: 9 Aug 2016 08:01
شاهان شریهوم(۲۴۰۰ تا ح۲۳۰۰پ.م)
- (...)هی (پیش از ۲۳۷۱پ.م)
- (...)رو (ح۲۳۱۶پ.م)
- شاه ناشناس شریهوم (تا ۲۳۰۵پ.م) همچنین او شاه انشان بوده‌است.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ویرایش شده توسط: sepanta_7
ارسالها: 23330
#38
Posted: 9 Aug 2016 08:02
شاهان انشان(۲۳۵۰ تا ۱۹۷۰پ.م)
- شاه ناشناس یکم انشان (تا ۲۳۰۵پ.م) همچنین شاه شریهوم بود.از اکدیان شکست خورد و اسیر شد.
- شَلَبوم (پیش از ۲۰۶۸ تا ۲۰۶۴پ.م) با دختر شولگی شاه اور ازدواج کرد.
- لیبوم (از ۲۰۶۴پ.م) چند نبرد با اور داشت.
- شاه ناشناس دوم انشان (ح۲۰۴۱ تا ۲۰۳۷پ.م) با دختر شوسین شاه اور ازدواج کرد.
- شاه ناشناس سوم انشان (تا ۲۰۱۷پ.م) با دختر ایبی سین شاه اور ازدواج کرد.
- ایمه سو (همزمان با شوایلیشو شاه ایسین) پسر کیندتو شاه سیماشکی. تندیس نانار را به ایسین بازگرداند.
- اِپَرتی دوم (همزمان با ایدین دَگَن شاه ایسین) سوکل ماه و شاه انشان و شوش. با دختر ایدین دَگَن شاه ایسین در ۱۹۷۳پ.م ازدواج کرد.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#39
Posted: 9 Aug 2016 08:03
شاهان دِر (ح۲۳۵۰ تا ح۶۴۶پ.م)
- شاه ناشناس یکم در
- اورسین
- شاه ناشناس دوم در
- آنوم موتبل
- مننه
- نقیموم
- سومو یموتبله
- منیوم
- تمتی شیلهک
- کوتیر مبوک
- ریم سین یکم
- ریم سین دوم
- لکتی شیخو
- شاه ناشناس سوم در
- تن دیه
- تمریتو
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#40
Posted: 9 Aug 2016 08:04
سلسله سیماشکی، سیماش (ح۲۱۰۰ تا۱۹۲۸پ.م)
- شاه ناشناس سیماشکی (همزمان با کوتیک این شوشینک شاه اوان)
- گیرنَمه یکم (تاریخ نامشخص)
- تَزیتَه یکم (ح۲۰۴۰ تا ح۲۰۳۷پ.م)
- اِپَرتی یکم (تا۲۰۳۳پ.م)
- گیرنَمه دوم (از۲۰۳۳پ.م)
- تَزیتَه دوم (تاریخ نامشخص)
- لوراک لوهان (پیش از ۲۰۲۸ تا ۲۰۲۲پ.م)
- هوتران تمتی
- ایندتواین شوشینک یکم(تا ۲۰۱۶پ.م) پسر هوتران تمتی
- کین دَتو (ح۲۰۰۶تا ۲۰۰۵پ.م) گشاینده اور. پسر تَن روهورَتیر
- ایندَتو این شوشینک دوم (همزمان با شو ایلیشو شاه ایسین و بیلَه لَمَه شاه اشنونا) پسر په پی
- تَن روهورَتیر یکم (همزمان با ایدین دَگَن شاه ایسین) پسر ایندَتو این شوشینک دوم
- ایندَتو این شوشینک سوم (بیش از سه سال. تاریخ نامشخص) پسر تَن روهورَتیر یکم
- ایندَتو نَپیر (تاریخ نامشخص)
- ایندَتو تمتی (تا ۱۹۲۸؟پ.م)
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
صفحه 4 از 8