صفحه 1 از 3: 1 2 3 پسین »

Jashne Azargan | نهم آذر ماه جشن آذرگان گرامی باد

Princess

ارسالها: 9925

#1 Posted: 21 Nov 2012 14:01

آذرگان

در نُهمین روز از آذرماه که نام روز و ماه یکی می‌شود یعنی روز آذر در ماه آذر، جشن « آذرگان » برگزار می شود.

عشق من عاشقتم!
≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈
پرنسس

Princess

ارسالها: 9925

#2 Posted: 21 Nov 2012 14:02

انگیزه برگزاری جشن آذرگان

فرخندگی هم نامی روز و ماه به نام ایزد آذر و بزرگداشت جایگاه آن دراندیشه ایرانیان.

عشق من عاشقتم!
≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈
پرنسس

Princess

ارسالها: 9925

#3 Posted: 21 Nov 2012 14:02

جایگاه آذر در فرهنگ ایران

آذر در اوستا « آتَر/ آتَرش» و در پهلوی « آتُر / آتَخش » و در فارسی امروز « آذر / آتش »است. آذر، ایزد نگاهبان آتش و فروزه اهورامزداست برای همین گاه او را در شمار امشاسپندان آورده اند. در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی ستودنی است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می سازد و با نور خود که نشانی از آذر اهورایی است جان و دل یاران اهورامزدا را روشنایی می بخشد پس « سوی پرستش » اهورا مزداست و آتش پرستاران در آتشکده از آن پرستاری می کنند. جشن آذرگان از جشن‌های ویژه آتش در فرهنگ ایران است که در ستایش آذر اهورایی برگزار می شود.

عشق من عاشقتم!
≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈
پرنسس

Princess

ارسالها: 9925

#4 Posted: 21 Nov 2012 14:03

ایزد آذر در متن‌های کهن

در بسیاری از متون کهن از آذر اهورایی یاد شده و جایگاه او ستوده شده است. برای نمونه در « یسنا، هات 62 » از آذر اهورایی با صفاتی چون « برازنده ستایش و نیایش » ، « گشایش بخش » و « پناه بخش » یاد شده است و از او شادکامی، زندگی دراز، آسایش همگانی، کامروایی و روشنایی خواستار شده اند. همچنین در « آتش نیایش » در ستایش آذر اهورایی آمده است: « درود بر تو ای آتش! ای برترین آفریده سزاوار ستایش اهورا مزدا ... به تو ای آتش! ای پرتو اهورامزدا ! خشنودی و ستایش آفریدگار و آفریدگانش برساد ! افروخته باش در این خانه ! پیوسته افروخته باش در این خانه! فروزان باش در این خانه ! تا دیر زمان افزاینده باش در این خانه! به من ارزانی ده ای آتش! ای پرتو اهورامزدا ! آسایش آسان! پناه آسان ! آسایش فراوان! فرزانگی، افزونی، شیوایی زبان و هوشیاری روان و پس از آن خرد بزرگ و نیک و بی زیان و پس از آن دلیری مردانه، استواری، هوشیاری و بیداری، فرزندان برومند و کاردان، کشورداری و انجمن آرا، بالنده، نیک کردار، آزادی بخش و جوانمرد، که خانه مرا و ده مرا و شهر مرا و کشور مرا آباد سازند و انجمن برادری کشورها و همبستگی جهانی را فروغ بخشند... »

عشق من عاشقتم!
≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈
پرنسس

Princess

ارسالها: 9925

#5 Posted: 21 Nov 2012 14:04

آیین‌های جشن آذرگان

در « فرهنگ جهانگیری » ، « برهان قاطع » ، « مروج الذهب مسعودی» و « المدخل فی صناعة احکام النجوم » از « کیا کوشیار ابن لبان شهری جیلی » این جشن را با نام « آذرخش » نوشته اند.
ابوریحان بیرونی در « آثارالباقیه » دربارهٔ جشن آذرگان نوشته است: « روز نهم آذر، عیدی است که به مناسبت توافق دو نام " آذرجشن" می گویند و در این روز به افروختن آتش نیازمند است و این روز جشن آتش است و به نام فرشته ای که به همه آتش‌ها موکل است نامیده شده. زرتشت امر کرده در این روز آتشکده‌ها را زیارت کنند و در کارهای جهان مشورت نمایند ».

نیاکانمان آذرگان را روزی خجسته می دانستند و در خانه‌ها و بام‌ها آتش افروخته و آن روز را با شادی و شادمانی و خواندن نیایش‌ها و گستردن سفره آیینی با خوراکی‌های گوناگون در آتشکده‌ها که آذین بندی شده بودند، جشن می گرفتند. به هنگام جشن، بر آتش چوب‌های خوش سوز و خوش بو می نهادند و آنگاه به مناسبت آغاز سرما، از آتش فروزان در آتشگاه، هر کس اخگری به خانه برده و آن آتش تا پایان زمستان در خانه‌ها فروزان بود و نمی گذاشتند خاموش شود و آن را نیک فرجام و فرخنده می دانستند. یکی از نیایش هایی که در آذر روز هرماه و از جمله در آذر روز از آذرماه خوانده می‌شود « آتش نیایش » نام دارد که پنجمین نیایش از پنج نیایش « خرده اوستا » است. مسعود سعد سلمان، شاعر پارسی گوی، در قطعه هایی که برای نام ماه‌های ایرانی سروده، دربارهٔ « آذر ماه » می گوید:

ای ماه، رسید ماه آذر
برخیز و بده می چو آذر آذر بفروز و خانه خوش کن
ز آذر صنما به ماه آذر

او همچنین دربارهٔ « روز آذر » گفته است:

ای خرامنده سرو تابان ماه
روز آذر می چو آذر خواه شادمان کن مرا به می که جهان
شادمان شد به فر دولت شاه

عشق من عاشقتم!
≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈
پرنسس

Princess

ارسالها: 9925

#6 Posted: 21 Nov 2012 14:05

گل ویژه جشن آذرگان

در کتاب پهلوی « بندهش » آنجا که « دربارهٔ چگونگی گیاهان » سخن به میان می آید، از میان گل‌ها « آذریون» گل ویژه آذر معرفی شده و آمده است: « ... این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است؛ و باشد که گوید:... آذریون آذر را ... ». در متون فارسی گل آذریون را با نام‌های دیگری همچون « آذرگون »، « گل آتشی » یا « گل آتشین » نیز نامیده اند چنان که امیر معزی، صائب و واعظ قزوینی در اشعار خود آن را گلی با رنگ سرخ آتشین تصویر کرده اند و گفته اند که گرچه سرخ است اما گل سرخ نیست و خوش بو هم نیست. اما در برخی دیگر از منابع آن را گلی زرد دانسته اند. پس چنان که پیداست در زمان‌های گوناگون نام « آذرگون » را بر گل‌های مشابه نهاده اند. در همین مورد در لغت نامه دهخدا زیر واژه‌های آذریون و آذرگون آمده است: « گلی باشد زرد که در میان زغب و پرزی با ریشه‌های سیاه دارد و خوش بوی نیست و ایرانیان دیدار آن را نیک دارند و در خانه بپراکنند ( از قاموس ). چنان که در آذرگون گفته شد آذریون معرب آذرگون است و اقوال فرهنگ نویسان مانند شعرا در معنی آن نهایت مختلف و مضطرب است، و آن را خیری و نوعی بابونه و سطردیقون و اقحوان و زبیده و کخله و گاوچشم و همیشه بهار و نوعی از شقایق و گل آفتاب پرست و امثال آن گفته اند. صاحب تحفه گوید: نباتی است میان شجر و گیاه بقدر ذرعی برگش بی زواید و نرم بقدر برگ جرجیر و با اندک زغبیت و گل‌های او بزرگ و پهن و مدور و زرد و رخشنده و در وسط او برگ‌های ریزه ٔسیاه مایل به سرخی و به غایت خوش منظر و همیشه رو به آفتاب دارد و به حرکت او دور می کند... و تشویش اقوال مؤلف اختیارات بر ارباب بصر پوشیده نخواهد بود - انتهی . و از این تعریف روشن می‌شود که آذریون همان گل است که اکنون آفتاب گردان نامند : و آذریون از حسد رخسار آتش رنگ او رخ بزرآب فروشست و به سان غمگینان از اوراق گلناری چهره زعفرانی بنمود. ( تاج المآثر …)از امثله فوق و نیز از مندرجات فرهنگ‌ها و لغت‌های طبی چنین مستفاد می‌شود که آذرگون را قدما به درستی نمی شناخته اند و یا این کلمه در امکنه و ازمنه مختلف معانی مختلف می داده است . از معانیی که برای این کلمه آورده اند همیشه بهار، خجسته، قسمی از شقایق که اطرافش خیلی سرخ و وسطش نقطه سیاه دارد، لاله، شقر، لاله ٔ دختری، آردم، گل آفتاب پرست، گاوچشم، خیری، کحله و زبیده است و گفته اند نوعی از گل است که بعضی به سرخی زند و برخی به زردی ... ». و اما لامعی گرگانی ( از شاعران دوران ملکشاه سلجوقی ) نیز در ابیاتی آذرگون را با گلبرگ هایی زرد با میانه سیاه تصویر کرده است:

دو چشم خویش برافکن به چشم آذرگون
در این زمان و بر آماق او گمار آماق

به چشم بر مژهٔ زرد اگر نکو نبود
نکو بود سیه اندر میان چشم احداق

به این ترتیب اگرچه در برخی از فرهنگ‌های گیاه‌شناسی گاه « آذرگون » را به عنوانی صفتی برای گل هایی همچون شقایق، لاله، سیکلامن و همیشه بهار که به سرخی می گرایند، نیز به کار برده اند اما از آنچه در متون کهن فارسی دربارهٔ گل آذرگون یا آذریون برجای مانده چنین می توان نتیجه گرفت که این گلی است گرد و بزرگ با گلبرگ‌های زرد که گاهی نیز به سرخی می زند و با توجه به شواهد موجود به نظر آذرگون یا آذریون مورد اشاره در متون کهن ایرانی گونه ای از آفتابگردان یا همان « Sunflower » با نام علمی ( Helianthus annuus ) است که در اندازه‌های گوناگون و با رنگ‌های زرد یا سرخ یا ترکیبی از زرد و سرخ در طبیعت وجود دارد.

عشق من عاشقتم!
≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈≈
پرنسس

shah2000

کاربر

ارسالها: 3080

#7 Posted: 21 Nov 2012 14:31

امیدوارم چنین جشن هایی که مال خود ایرانه دوباره احیا بشه.
در ضمن این روز به همه تبریک میگم.

ما هم حرف های زیادی داشتیم... اما برای نگفتن!

SexyBoy

ارسالها: 8739

#8 Posted: 21 Nov 2012 15:10

جشن آذرگان

هر جشن یا بهعبارتی یزشن در ایران باستان دارای دو بعد فلسفی و نمادین بودهاست. بعد فلسفی بیشتر به زمان و دلیل جشن و بعد نمادین به آیینها و مراسم رایج در جشنها مربوط است. این نگاه در مورد جشنهای آتش ایرانی به مراتب موشکافانهتر میشود و چنانچه از نام جشن آذرگان برمی‌آید این جشن یکی از بزرگترین این جشنها است.

آتش بهعنوان ابزار وسیله‌ی ایجاد گرما و نجات از تاریکی و حیوانات وحشی بوده و در ذات خود نیز دارای ارزش والایی در ذهن مردمان مهاجر هند و اروپایی بودهاست. احتمالاً هند و اروپایی‌ها جشنهای سال نویی شبیه جشنهای بابلیان و مصریها داشتهاند. شباهتهای بین اساتیر یا مناسک لوپرکالیا(Luperques) در رم، کنتاورها (Centaures) در یونان، گاندهاروها (Gandharvas) در هند، فرض منشاء مشترک آنها را پیش میآورد. به موجب ودا، جشنهای سال نو مربوط به آغاز مجدد فعالیت آتش (خورشید) به هنگام انقلاب زمستانی بود. آغاز مجددی بود که پس از یک دوره فترت، یک نوع بینالهلالین رخ میداد و مردم با اداهایی آن را تقلید میکردند. ۱۲ روز کبیسه شکل مقدماتی ۱۲ ماه سال بود. آتش‌ها روشن و خاموش میشد. وانگهی آتش به‌ویژه، شریک نظم راستین بود. آگنی در ودا، «زاده‌ی رَتَه، ارابهران رَتَه، نگهبان رَتَه» نامیده شدهاست. بیشک این به سبب نقش او در آداب و رسوم شرعی و به سبب ضرورت وجود او برای اجرای مناسک و نیز بهخاطر ارزش کیهانی و اخلاقی او بودهاست. در معنای اخلاقی آگنی ادروه (adruh) «بینیرنگ» و ادبدهه (adabdha) «نیرنگناپذیر» توصیف میشود و از اینرو وسیلهای برای آزمایش بی‌گناهی است و او را با عدالت پیوند میدهند. زرتشت هنگامی که تمام اینها را درنظر میآورد میتواند به همسانی ذاتی بین آتش و قانون اعتقاد پیدا کند: «با ایثار هدیههای نیایش به آتش تو میخواهم تا آنجا که بتوانم، پروردگارا، به دادگری تو بیندیشم!» (دوشن گیمن، ۱۳۷۸: ۴۶-۴۸). وجود داستانهایی از آزمایش با آتش یا سرب گداخته در ایران نیز نمادی از باور به این نقش اخلاقی آتش میباشد.

تا به امروز آتش کانون مناسک هندو و زرتشتی بودهاست، اما ریشههای آن به دوران هند و اروپایی باز می‌گردد. در دین زرتشتی نیز آتش، پسر اهورامزدا، نشانه‌ی مرئی حضور او و نمادی از نظم راستین اوست (هینلز، ۱۳۸۴: ۴۷-۴۸). در آیینهای زرتشتی آتش مرکزیت دارد و نشانه‌ی مرئی حضور اورمزد است و چنانچه گفتهشد تقدس و گرامیبود آتش ریشه‌ی کهن دارد (آموزگار، ۱۳۸۳: ۳۲).

با دانستن این نقش به بررسی جایگاه جشن آذرگان در گاهشمار ایران باستان خواهیم پرداخت. در واقع بجاست باور کنیم که هنگام تغییر گاهشمار ایران باستان به گاهشمار زرتشتی که احتمالاً در زمان اردشیر اول، حدود ۴۴۱ قم، صورت گرفت- چنانچه از کارهای اخیر هلیدگاردهلوی Hildegarde Lewy و سید حسن تقیزاده برمیآید- توالی ماهها به همانگونه حفظ شده باشد. ماه آخر سال [ماه نهم گاهشمار برابر آذرماه][۱] در هر دو گاهشمار، آتر «آتش» است و احتمال دارد که ماه نخست [ماه دهم گاهشمار برابر دی ماه] هم، معنای خود را به طور کامل حفظ کرده باشد، زیرا این ماه که در فهرست زرتشتی به دثوش (Dathush) (دی) «آفریننده» هدیه شده، در گاهشمار فارسیباستان اَنامکه anāmaka نامیده میشد، عبارتی که میتوان «بینام» یا «منسوب به خدای بینام» تعبیر کرد همانگونه که مثلاً نزد عبرانیان بردن نام یهوه منع داشتهاست (دوشن گیمن، ۱۳۷۸: ۱۹-۲۰). بهمن که نخستین امشاسپند درگاه اهورامزدا و دست راست اوست نیز بلافاصله بعد از ماه دی در گاهشماری زرتشتی قرار میگیرد که میتواند تأییدکننده این نظر باشد.

بدینترتیب میتوان پنداشت که با دادن صفت «آفریننده» به سختترین ماه سال، مردم را در برابر دیو سرما نیرومندتر و مقاومتر میسازند پس حال میتوان فهمید که ماه نهم یا آذرماه در مفهوم آتش در واقع زمینه را برای ماه سخت و سرد فراهم میکند. در این ماه سرما فرا رسیدهاست ولی سختتر از آن در راه است. از این رو در این ماه جشنهای متعدد مربوط به آتش برگزار میشدهاست. جشنی به نام آذر جشن [آذرگان] روز نهم آذر (آذر روز از آذرماه) مرسوم بودهاست. بیرونی از جشن دیگری که در ماه آذر برگزار میشدهاست سخن میگوید. اگرچه جشنهای دیگری نیز منسوب به آذر در آثار بیرونی آمدهاست. (آموزگار، ۱۳۸۶: ۲۳۶)

از طرفی با توجه به نقش روشناییبخش آتش و رسیدن به طولانی ترین شبهای سال میتوان این نظر را نیز پذیرفت که جشنهای آتش نوعی یزشن و نثار آتش برای قدرت بخشیدن به نور و آتشی که نشانه‌ی مرئی اورمزد است برای غلبه بر تاریکی بودهاست و سپس با رسیدن به انقلاب زمستانی نور و روشنی پیروز شده و اورمزد آفریدگار یا دی پیروز میگردد.

در روایات استورهای این داستان بهگونه‌ی دیگری بازگو گردیدهاست. ایزد رپیهون (Rapiϑwa) در اوستا معنای نیمروز دارد و مفهوم آن گاه نیمروز، گرمای نیمروز و مینو یا ایزد موکل بر نیمروز است و نشاندهنده‌ی گاه آرمانی در فرهنگ ایران باستان نیز است. برای مردمانی که در پس اندیشهشان سرمای آزاردهنده نقش بسته است زمان نیمروز که خورشید گرمابخش در بالاترین پایگاه خود قرار دارد، مسلماً از ارزش والایی برخوردار است و گاه قرینه‌ی نیمه شب است که اوج قدرت فرمانروایی تاریکی است. رپیهون ایزد موکل بر این زمان، نگهبان گرماهای روی زمین هم است. او در آغاز زمستان راهی دنیای زیرزمینی میشود. وظیفه‌ی او این است که به یاری چشمههای زیرزمینی بشتابد و ریشه‌ی گیاهان را گرم نگاه دارد تا خشک نشوند. زمانی که ایزد رپیهون در زیر زمین به سر میبرد و در نبرد با دیو سرماست باید او را با برپا کردن آیینهای خاصی یاری داد و جشنهای آتش که در زمستان [بنا بر زند فرگرد یک اوستا بند ۲ و ۳ که در آن هفت ماه تابستان و پنج ماه زمستان است و تابستان در سیام مهر پایان مییافت] برگزار میشده، برای نیرو بخشیدن به او بودهاست همانگونه که بسیاری معتقدند جشن سده [که جشن آتش بوده و در دهم بهمنماه برگزار میشود] سد روز پس از رفتن اوست. (آموزگار، ۱۳۸۶: ۳۹۵-۳۹۹)

بدینترتیب بعد فلسفی و چرایی جشن آذرگان که از برجستهترین جشنهای آتش بودهاست با توجه به نقش آتش در زندگی مردمان هند و ایرانی و ارتباط آن با اورمزد و نقش او در گاهشماری ایرانی مشخص میگردد.

اما در بعد بیرونی یا نمادین و اجرایی این جشن باید پذیرفت که علیرغم اهمیت آن حتی نسبت به جشن سده نیز کمرنگتر شده و تنها تا حدودی در میان زرتشتیان که نگهبانان آیینها و جشنهای کهن ایرانی در طی قرون گذشته بودهاند هنوز پابرجاست اگرچه همانند بسیاری جشنهای دیگر میرود تا تنها نامی از خود برجای گذارد.

زرتشتیان در این جشن، اغلب با لباس آراسته و تمیز به آتشکده و آدریان میروند، نیایشهای روزانه خود را انجام میدهند و سپس با همکاری موبد و با سرایش آتش نیایش که بخشی از خرده اوستا و در گرامی‌داشت آذر است، جشن آذرگان را گرامی میدارند.(نیکنام ،۱۳۸۲: ۹۷)

.What's life? Life is love
.What's love? A kissing
.What's kissing? Come here and I'll show you

Sexy