ارسالها: 23330
#161
Posted: 15 Apr 2014 00:30
نبرد
در جناح راست سپاه ایران، کوشانیان، هونها و گیل‌ها قرار داشتند. در قلب سپاه و جناح چپ، فیلهای جنگی و اسواران و کاتافراکتها قرار داشتند و واحد زبده مادی بعنوان نیروی ذخیره (یگانهای پشتیگبان و جانسپار) در پشت خطوط بود.
سواره‌نظام ارمنی اول از رودخانه رد شد. سپس وارتان دید که واحدهای زبده (جاودانان واحد اسواران)، جناح چپ ارمنیها را پس زده‌اند، که وارتان مامیگونیان در ضد حمله این جناح (جناح راست سپاه ایران) را به عقب راند و باعث شد که سواران به پشت فیلهای جنگی پناه ببرند که واحد مامیگونیان این جناح عقب نشسته را محاصره و نابود کرد. بدنبال این، مشکان نیوسال‌آورد، فرمانده زبان ایران، به اردشیر که فرمانده واحد فیلهای جنگی بود، دستور حمله داد و خودش وارتان را محاصره نمود. پس از نبردی شدید، سپهسالار ارمنی (سپراپت) و سواران همراهش کشته شدند و بدنبال آن سپاه ارمنستانی پراکنده شد. نه نفر نخرار ارمنی (شاه محلی ارمنستان) در این درگیری کشته شدند.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#162
Posted: 15 Apr 2014 00:33
پس از نبرد
سپاه ارمنی پس از شکست به قسمتهایی تجزیه شد که یا به قلعه‌های کوهستانی پناه بردند و یا به مناطق همجوار گریختند. الیزئوس می‌گوید عده‌ای به سرزمین مه آلود خالدی‌ها پناه بردند و عده‌ای به جنگلهای غیر قابل عبور قره‌باغ (دژ تموری در آرتساخ به گفته او). این دو دسته به سپاهیان ایران و سرزمین اصلی ایران حملات ایذایی گهگاهی انجام می‌دادند به نحوی که در یکی از این حمله‌ها همایگ برادر وارتان کشته شد. در دژهایی که تسلیم نمی‌شدند، سپاهیانی که پس از سقوط قلعه اسیر می‌شدند گاهی به قتل می‌رسیدند و گاهی هم مانند اسقف ژوزف و اسقف لئون بخشیده می‌شدند.
در ماه اکتبر (مهر ماه)، خشم سپاه ایران کاهش یافت و بر ضد مردم و مخصوصا کلیساها عملی انجام نشد. یزدگرد که از میزان خسارت وارد شده بر ارمنستان و خسارتهای وارد شده بر شهر دربند خشمگین شده بود، مهرنرسی را مامور کرد تا علت شورش ارمنیها را دریابد.مهرنرسه پیشنهاد کرد که در نشستی، بزرگان ارمنستان و مقامات مسیحی از یکسو و مرزبانان ایرانیی که محل حکومتشان نزدیک به ارمنستان بود نظرات خود را بازگو کنند. مهرنرسی از واساک، مشکان و اهورمزد دعوت کرد که در جلسه شرکت کنند. اهورمزد مرزبانی بود که محل حکومتش نزدیک به ارمنستان بود و در لشکرکشی شرکت داشت و بعد از نبرد مرزبان ارمنستان هم شده بود. در جلسه، ساهاگ، اسقف رشتونی، با وجود اینکه با مغهایی که در آتشگاه خدمت می‌کردند به سختی برخورد کرده بود، بدون هراس شرکت کرد و بر ضد واساک نظر داد و او را مسبب شورش خواند.موشه، کشیش وسپورگان (اردسورین)، که او هم یک آتشگاه را ویران نموده بود هم و از هیچ فرصتی برای آزار مغها نگذشته بود هم در جلسه شرکت نمود و واساک را مسئول شورش دانست. اسقفها ابراهام، سموئل، ژوزف، لئون، کژاژ، و آرسن هم به مرزبان شکایت نمودند. مرزبان نتیجه جلسه را نوشت و به شاه فرستاد. یزدگرد، کشیشها و اسقفها را به اقامتگاه زمستانی خود دعوت کرد و مهرنرسی به پیشواز آنان رفت. الیزائوس علت اینکه مهرنرسه هیچ آزاری به مسیحیان نرساند را این میداند که اشراف ارمنی هنوز دژهای قویی در کوهستان داشتند که مرزبان از آنان هراس داشت. پادشاه دستور داد که مقامات مذهبی مسیحی از هر پیگردی مصون باشند و به کلیساهای خود بازگردند و برای جبران خساراتهای وارد شده طی جنگ، دستور داد که بیشتر ایالتها از پرداخت مالیات مرخص باشند.یزدگرد دستور داد کلیساهایی که خراب شده بودند بازسازی شوند. یزدگرد در دربار با صدای بلند اعلام کرد که:
- الیزئوس ، تاریخنگار ارمنی ، گفته یزدگرد دوم را در مورد باور دینی چنین آورده‌است:
هرکسی که با اعتقاد قلبی به باور شجاعان نپیوسته باشد، مورد غضب خداوند است و از سوی من مهری نخواهد دید. به همه ایالتها نوشتم که هرکسی آزاد است که به نوای روحش گوش فرا دهد و هر آنچه را که می‌خواهد بپرستد.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#163
Posted: 15 Apr 2014 00:36
مجازات واساک
پس از اینکه پادشاه به امیران ارمنستان امان‌نامه داد، نشست دیگری در حضور شاه تشکیل شد که از یک سو زردشتیان ارمنی و از سوی دیگر مسیحیان در آن شرکت داشتند و مدیر جلسه مهرنرسی بود. جلسه دوازده روز طول کشید. طی جلسه، ارمنیهای مسیحی، نامه‌هایی را نشان دادند که واساک به امپراتور بیزانس، پادشاهان گرجستان و آلبانیای قفقاز و سردار سپاه بیزانس نوشته بود و ایشان را به شورش فراخوانده بود. مهر واساک بر پای نامه‌ها بود. سپس مشکان، واساک را به خیانت متهم نمود و ادعا کرد که در خونریزی نسبت به مخالفان زیاده‌روی نموده و برای دست یافتن به بعضی از مخالفان که در دژها سنگر گرفته بودند سوگند دروغ یاد کرده.هنگامی که ثابت شد واساک با پادشاه هونها ارتباط داشته و به تحریک او هونها شمال غربی ایران و شمال غربی بیزانس را غارت کرده‌اند؛ پادشاه حکم به اعدام واساک داد.
لازار هم، جرقه شروع شورش را به گفتگوی واساک و دامادش ورازوالان مربوط میداند.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ویرایش شده توسط: sepanta_7
ارسالها: 23330
#164
Posted: 15 Apr 2014 00:41
نگرش انتقادی
در تاریخ‌نگاری معاصر ارمنی این تصویر سیاه‌وسفید از وارتان و واساک از سوی نویسندگانی چون لئو و آدونتس به چالش کشیده شده است. چهار سال پیش نیز کتابی در ارمنستان منتشر شده است به نام جنگ واردانانکی که نمی‌شناسیم و در آن از واساک به عنوان سیاستمداری مدبر یاد شده که اگر کلیسای ارمنی و خاندان مامیکونیان در برابرش در نمی‌آمدند می‌توانست پادشاهی ارمنستان را احیا کند. شاید مهم‌ترین نکته‌ای که در این دیدگاه مطرح می‌شود این است که جنگ آوارایر در شرایطی اتفاق افتاد که میان نماینده تام‌الاختیار درباره ساسانی و واساک سیونی، معاهده صلحی در منطقه‌ای نام پایتاکاران بسته شده بود که در آن ایران خواست تغییر دین را پس گرفته و عملاً به شرایط ارمنیان تن داده بود. برابر این دیدگاه، کلیسا با واساک و پادشاهی و مرزبانی قدرتمند او مخالف بود و به همین سبب با وجود برقراری معاهده‌ای به نفع ارمنیان، باز به جنگ با نیروهای ایران برخاست.
منبع اصلی وقایع مربوط به میانه سده پنجم میلادی و مناقشات میان حکومت ساسانی و ارمنیان، نوشته‌های یقیشه مورخ ارمنی است. امّا یقیشه وقایع‌نگار کلیسا و خاندان مامیکونیان بوده و در کتابش از همان ابتدا نفرت خود را از واساک سیونی اعلام می‌کند و از این رو بی‌طرفی‌اش به عنوان تاریخنگار مورد چون و چراست. انتشار کتاب جنگ واردانانکی که نمی‌شناسیم نوشته هاملت داوتیان، انعکاس گسترده‌ای در مطبوعات ارمنستان داشت. بسیاری ادعاهای کتاب را گزافه‌گویانه دانستند و مورد انتقاد قرار دادند.
پایان نبرد آوارایر
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#165
Posted: 15 Apr 2014 00:43
فرمان مهرنرسی
فرمان مهرنرسی اعلامیه‌ای است که مهرنرسی وزیر مقتدر یزدگرد دوم در شرح عقاید زرتشتی و رد آیین مسیح، خطاب به نجبای ارمنستان صادر کرد. این فرمان از نظر تاریخی ارزشمند محسوب می‌شود.
ارمنستان در زمان یزدگرد دوم
مشکل عمدهٔ یزدگرد دوم مسئلهٔ ارمنستان بود که کار به مشاجرات مذهبی و برخورهای نظامی، بین دو دولت کشیده شد. وی که تحت نفوذ موبدان و نجبا، برای مقابله با گرایش‌های استقلال جویانهٔ ارامنه، الزام آنها را به قبول آیین زرتشتی، لازم می‌شمرد با مقاومت شدید مسیحی‌های آنجا مواجه شد.
پیشرفت آیین عیسی در ارمنستان از مدتی پیش باعث اضطراب دولت ایران شده بود و زمامداران ایران دریافته بودند که تا اختلافات مذهبی در بین است، تصاحب ارمنستان امری ناپایدار و بی ثبات خواهد بود و مهرنرسی شخصاً طرفدار اجرای فشار و تضییق بود. نتیجه مشاوراتی که بین شاهنشاه و مهرنرسی و صاحبان مراتب عالیه و رؤسای دیانت زرتشتی واقع شد فرمانی بود که مهرنرسی بنام شاه به نجبای ارمنستان ابلاغ کرد.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#166
Posted: 15 Apr 2014 00:46
متن فرمان مهرنرسی
لازار فرپی که ظاهراً نیم قرن پس از وقایع مذکور می‌زیسته است، آن فرمان را بشرح ذیل نقل کرده است « ما اصول دیانت خود را که متکی بر حقیقت و مبتنی بر اساس و قواعد محکم است نوشته و برای شما فرستادیم. میل داریم شما که وجودتان برای کشور تا این اندازه مفید و برای ما تا این حد عزیز است، کیش مقدس و حقیقی ما را بپذیرید و دیگر در آن دیانت که همه میدانیم باطل و بی‌فایده است، باقی نمانید بنابراین پس از استحضار از این فرمان بدون اینکه خیالات دیگری در خاطر خطور دهید، باید اصول دیانت ما را به طیب خاطر بپذیرید. ما در راه موافقت تا آنجا پیش آمدیم که به شما اجازه دادیم که دیانت موهوم خود را که تا امروز موجب خرابی کار شما شده است، برای ما بنویسید اگر شما با ما هم‌اعتقاد شوید گرجیان و آلبانی‌ها یارای آن نخواهند داشت که از فرمان ما سرپیچی کنند.»
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#167
Posted: 15 Apr 2014 00:46
جوابیهٔ اسقفان عیسوی ارمنستان
جوابی که از روی کمال جسارت به نامهٔ مهرنرسی توسط اسقفان عیسوی ارمنستان داده شد، در کتاب لازار درج شده است «ما محض حفظ احترام شما آن نامه را باز نکردیم و دستخط شما را نخواندیم زیرا دینی که میدانیم تحقیقاً باطل است هرگز قابل پیروی نشناخته و اصول آنرا شایستهٔ استماع و قرائت نمی‌دانیم. در هر حال خواندن شرایع شما موجب خندهٔ ما می‌شود. هم قانون، هم قانونگذار، هم پیروان قانون در نظر ما شایستهٔ استهزار هستند، از اینجاست که ما برخلاف امری که کرده‌اید اصول دیانت خود را ننوشته و نزد شما نفرستادیم. ما چطور می‌توانیم دین حق و شریعت الهی خود را در برابر جهل شما عرضه کنیم و آن را هدف استهزا و دشنام شما قرار دهیم. اما راجع به اصل دین خود اجمالاً گوییم که مانند شما عناصر و خورشید و ماه و باد و آتش را نمی‌پرستیم و این همه خدایانی که شما در زمین و آسمان دارید، ستایش نمی‌کنیم بلکه یکتا خدایی را عبادت می‌نماییم که آسمان و زمین و هر چه در آنهاست، آفریدهٔ اوست.»
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#168
Posted: 15 Apr 2014 00:47
جعل نامهٔ مهرنرسی
می‌توان حدس زد که همراه این فرمان نامه‌ای بوده است که اصول مهم دیانت مزداپرستی را شرح می‌داده است و احتمال می رود که روحانیون عیسوی ارمنستان آن نامه را که حاوی شرح عقاید زرتشتیان بوده، ندیده انگاشته و حتی باز هم نکرده اند.
مؤرخ ارمنی الیزئوس به تفصیل صورتی از فرمان مهرنرسه را نقل کرده که با متن مذکور تفاوت دارد در متن فرمانی که او ذکر کرده، شمه‌ای از اصول زرتشتی و انتقاداتی درباره عقاید مسیحی آمده است. بعضی از محققین بر این عقیده هستند که در زمان او متن فرمان مهرنرسی موجود نبوده و مؤرخ مذکور برای رفع نقیصه پیش خود هم شرح اصول عقاید زرتشتی و هم رد آن را سراپا ساخته است و این موارد در فرمان نرسه هرگز وجود خارجی نداشته است و این مؤرخ احتمالاً برای ساختن آن از یک رساله شناخته شده که از قبل مآخذ مؤرخین دیگر ارمنی هم به شمار می‌رفته، اقتباساتی کرده است.
با وجود اینها نامهٔ مجعول مهرنرسی که الیزئوس، مؤرخ ارمنی نقل کرده است دارای اهمیت است نه تنها از جهت اطلاعاتی که مربوط به دین زرتشت در عهد ساسانیان می‌دهد بلکه چون نشان می‌دهد که در نظر زرتشتیان کدامیک از عقاید نصاری بیشتر منفور بوده است. مثلاً آمده است این عقیدهٔ نصاری خطاست که گویند خیرات و شرور عالم از یک فاعل است و خدا غیور و حسود است و برای یکدانه انجیری که از درختی کنده شد، مرگ را آفرید و نوع بشر را گرفتار آن نمود.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#169
Posted: 15 Apr 2014 00:50
جنگ با ارمنستان
یزدگرد پس از وصول جواب اساقفان، رؤسای خاندان‌های بزرگ ارمنی را طلب کرده، همه را به زندان فرستاد و سپس به جنگ کوشانیان رفت و چند سالی در شرق کشور اقامت گزید تا به سرحدات که دستخوش غارت و هجوم قبایل هون بود نزدیکتر باشد.
در این اثنا بزرگان ارمنی شورش کردند و روحانیون عیسوی جهاد را اعلان نمودند ولی مانند همیشه رقابت خاندان‌های بزرگ ارمنستان مانع این اقدام مشترک شد و جنگ داخلی در ارمنستان در گرفت. شورشیان از امپراتور روم یاری جستند ولی نتیجه نداد، زیرا دولت بیزانس مشغول دفاع سرحدات خود و دفع هونها بود.
آنگاه یزدگرد در سال ۴۱۵ میلادی به ارمنستان لشکر کشید و شورشیان را در جنگی سخت مغلوب کرد.
پایان فرمان مهرنرسی
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#170
Posted: 15 Apr 2014 11:21
حمله اعراب به ارمنستان
اعراب (مردم عرب) پس از تصرف ایران شروع به اقدام برای فتح ارمنستان کردند. لیکن در آنجا با حریفی روبرو شدند که به نحوی دیگری از خود مقاومت نشان داد، مقاومتی بسیار جدی تر از آنچه عربها در کشورهایی که تا به آن دم فتح کرده بودند.
ارمنستان به مدت دو سده تحت سلطه اعراب باقی ماند و آنان تا اندازه‌ای خودمختاری امیرنشین‌های ارمنی را محترم شمردند. بعلاوه در تلاشهایی که برای تصرف کامل ارمنستان کرده بودند با مقاومت سرسختانه‌ای روبرو شدند.
حملات بزرگ آنان در سالهای ۶۴۰ و ۶۴۲ پیروزمندانه به وسیله ارامنه به عقب رانده شد و نتیجه آنها شکست خونین و پرتلفاتی برای اعراب بود. فرماندهی نیروهای ارمنستان با تئودوروس رشتونی سردار بزرگ ارمنی بود که شخصیت نظامی خود را در خدمت امپراتوری روم شرقی نشان داده بود.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
صفحه 17 از 65