ارسالها: 23330
#11
Posted: 20 Jul 2017 08:10
دامادخیل و عروس خیل
اگر مرد جوانی از قریه دیگر زن گیرد . قریه مرد جوان را قریه عروس داماد خیل می نامند. مردم به قریه مرد جوان به مهمانی رفته میتوانند . ولی مردم داماد خیل به قریه عروس شب را سپری نمی نمایند.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#12
Posted: 20 Jul 2017 08:11
مفاهیم مهم در پشتونوالی
- مهماننوازی (ملمستیا)
- پناهنده گی (نانواتی)
- داشتن محافظ (بدرقه)
- برابری (شریکی)
- شورا (جـِرگه)
- نشست کوچک برای مشورت (معرکه)
- شورای بزرگ (لویه جرگه)
- شورای ریشسپیدان (مشرانو جرگه)
- حق مالکیت (زار)
- حق پناهجویی (پنا)
- قوه قضائیه (وُلسی جرگه)
- قوه مجریه (زالْوِختی)
- جنگندگان قبیله (لشکر)
- چهلگانی، گروه مسلحی که از هر چهل مرد قبیله یکنفر باید در آن شرکت کند تا مصوبات شورا را به اجرا بگذارد (څلویښتی)
- مردانگی در نبرد (توره)
- حراست از حریم (ناموس، پرده، شرم)
- استقلال (خپلواکی)
- اجبار دختران به ازدواج برای حل دعواهای قبیلهای (سواره)
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#13
Posted: 20 Jul 2017 08:15
زبان پشتو
پَشتو (به پشتو: پښتو) نام یکی از دو زبان رسمی در افغانستان و از شاخهٔ زبانهای ایرانیِ شمالشرقی است. گویشوران آن قوم پشتون میباشند و در پاکستان و افغانستان و هند زندگی میکنند.
زبان پشتو در نواحی جنوبی و شرقی کشور افغانستان وبه طور پراکنده در شمال و غرب و قسمت شمالغربی پاکستان وهم چنین در مناطقی از هندوستان که پشتونها حضور دارند متداول است. گروهی از پشتوزبانان در بلوچستان و معدودی در چیترال و کشمیر زندگی میکنند. برخی نیز در کنار مرزهای ایران و افغانستان سکونت دارند.
هرچند زبانهای فارسی و عربی در این زبان نفوذ یافته، پشتو بسیاری از خصوصیات اصیل زبانهای ایرانی را حفظ کرده و خود لهجههای مختلف دارد، مانند وزیری، آفریدی، پیشاوری، قندهاری، غلزهای، بنوچی و غیره.
در قانون اساسی جدید افغانستان، هر دو زبان رایج آن کشور، یعنی فارسی دری و پشتو، بهعنوان زبانهای رسمیِ ملی پذیرفته شدهاست.
تعداد گویشوران زبان پشتو در افغانستان حدود هشت میلیون نفر، در پاکستان حدود هفت میلیون نفر، و در ایران حدود ۵۰هزار نفر برآورد میشود.برخی منابع، تعداد گویشوران آن را حتی بین ۴۰ تا ۶۰ میلیون نفر در سراسر جهان تخمین زدهاند.
زبان باستانی ایرانیتباری که نیای پشتو بوده، به احتمال زیاد با زبان گاتاهای زرتشت نزدیکی داشتهاست. با گذشت زمان، شاخهٔ زبانهای هندوآریایی تأثیر عمیقی برروی پشتو گذاشتهاست، اما زبان پشتو درعینحال بسیاری از ویژگیهای اصلی زبانهای ایرانیتبار را در خود حفظ کردهاست.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#14
Posted: 20 Jul 2017 08:17
الفبای پشتو
الفبای زبان پشتو دارای چهل و چهار حرف است:
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#15
Posted: 20 Jul 2017 08:20
واجشناسی
زبان پشتو، چه از نظر واجشناسی و چه ازنظر ساختمان دستوری، با دیگر زبانهای ایرانی تفاوتهایی دارد. این زبان را به دو گروه غربی (یا جنوبغربی) و شرقی (یا شمالشرقی) تقسیم میکنند. گویش مهم گروه غربی، گویش قندهاری است و در گروه شرقی گویش پیشاوری اهمیت دارد. اختلاف میان این دو گروه، هم در چگونگی ادای واکهها و هم در برخی نکتههای دستوری است. ازجمله نام یا عنوان زبان که در قندهاری «پشتو» و در پیشاوری «پختو» تلفظ میشود.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#16
Posted: 20 Jul 2017 08:22
پیشینهٔ نام پشتون
پشتو ظاهراً از لفظ پشتون یا پختون آمدهاست که نام قبیلهای از نژاد آریایی است. این زبان در اصل جزو زبانهای هندوایرانی است. قواعد آواشناختی نشان میدهد که واژهٔ پشتو شکل دیگرگونشدهای از همان واژهٔ پَرْسَوا (بهمعنی پارسی) است.
لفظ پشتون در ریگْوِدا «پکتس» آمدهاست. هرودوت، مورخ یونانی، آن را «پکتیس» و «پکتویس»، و سرزمین آنها را پکتیکا ذکر کرده به همین نام در افغانستان یک شهر کوچک وجود داردهم چنین گفته میشود که منظور مناطق امروزی قندهار و غور وپکتیا وننگرهار وخیبر (پاکتیاها) نامیده شده است. بطلمیوس هم آن را پکتین نوشتهاست؛ بنابراین، نام پشتو از همان پکهت ـ پکتویس ـ پکتین ساخته شده و پشتو و پختو تلفظ میشود.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#17
Posted: 20 Jul 2017 08:24
آثار ادبی زبان پشتو
ثار ادبی پیش از اسلام به این زبان بهدست نیامده؛ ولی بعد از قرن اول هجری، اشعار و منظوماتی موجود است که بر حیات ادبی این زبان در اوایل اسلام دلالت میکند. کتاب پته خزانه (گنجینهٔ پنهان) که به سال ۱۱۴۲ ه. ق/ ۱۷۲۹ م در قندهار نوشته شده، به استناد کتابهای قدیمیِ پشتو برخی از منظومات و اشعار پشتو را که به قرن دوم هجری تعلق دارد نقل کردهاست. البته اصالت این کتاب ازسوی پژوهشگران در افغانستان و پاکستان رد شدهاست. عبدالحی حبیبی، پژوهشگر افغان، مدعی میشود که آن کتاب در ۱۳۲۲ ه. ش به دستش افتادهاست، اما بیشتر پشتوشناسان و مورخان نظریهٔ وی را رد کردهاند و آن را از جعلیات آقای عبدالحی حبیبی میدانند.
در طی سدههای پیاپی، پشتو تنها در گفتار بهکار میرفته و آثار ادبی به این زبان بسیار اندک بودهاست. تنها از سی ـ چهل سال پیش بود که دولت افغانستان پشتو را زبان رسمی کشور قرار داد و ازآنپس روزنامه، کتاب و آثار ادبی به این زبان پدید آمد و تدریس آن در آموزشگاهها معمول شد.
قدیمیترین شاعر پشتو که یک منظومهٔ حماسی، او را مؤلف کتاب پته خزانه به استناد تاریخ سوری نامیده، امیر کرور (Krur)، پسر امیر پولاد سوری است که به سال ۱۳۹ ه. ق/ ۷۵۶ م در مندشِ غور امیر بود. اصالت این کتاب مورد تأیید حلقههای آکادمیک قرار ندارد. نویسندگانی در پیشاور پاکستان و افغانستان این کتاب را زیر سؤال بردهاند و در آن مواردی یافتهاند که حدس و گمان مبنی بر جعلی بودن گنجینهٔ پنهان را نزدیک به یقین میکند؛ ازجمله در ذکر روزهای هفته و ماهها. نویسندگان کتاب، ازجمله عبدالحی حبیبی، گمان نمیکردند تقویمی بهوجود بیاید که بتواند روزها و تاریخهای هزار سال پیش و هزار سال بعد را معین کند. اما امروز چنین تقویمهایی وجود دارند که براساس آنها میتوان جعل بودن این کتاب را ثابت کرد. مثلاً نویسندهٔ کتاب میگوید: روز دوشنبه ۱۶ ربیعالاول فلان سال. وقتی به تقویم همان سال نگاه کنید، ۱۶ ربیعالاول سال موردنظر نه دوشنبه که پنجشنبه است!
از شاعران دیگرِ پشتو میتوان به خوشحالخان ختک (۱۶۱۳–۱۶۹۴ م)، عبدالرحمن بابا (زادهٔ ۱۰۴۲ ه. ق/ ۱۶۳۲ م)، حمید مهمند (درگذشتهٔ حدود ۱۶۹۰ م) و پیرمحمد کاکر (درگذشتهٔ حدود ۱۷۷۰ م) اشاره کرد.
زبان پشتو، پس از طی یک دورهٔ طولانی، که نزد تحصیلکردگان در محاق بود، در نیمهٔ اول سدهٔ بیستم بیشتر در میان ملت افغان متداول و رایج شده و ادبیاتی پدید آورده است.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ویرایش شده توسط: sepanta_7
ارسالها: 23330
#18
Posted: 20 Jul 2017 12:50
ادبیات پشتو
آثار ادبی پیش از اسلام زبان پشتو بدست نیامده ولی بعد از قرن اول هجری اشعار و منظوماتی موجود است که بر حیات ادبی این زبان در اوائل اسلام دلالت میکند. کتاب پته خزانه (گنجینهٔ پنهان) که بسال ۱۱۴۲ ه. ق. ۱۷۲۹ م. در قندهار نوشته شده باستناد کتابهای قدیمی پشتو برخی از منظومات و اشعار پشتو را که به قرن دوم هجری تعلق دارد نقل کردهاست. در طی قرون متمادی پشتو تنها در گفتار بکار میرفته و آثار ادبی به این زبان بسیار اندک بودهاست. تنها از سی چهل سال پیش بود که دولت افغانستان پشتو را زبان رسمی کشور قرار داد و از آن پس روزنامه، کتاب و آثار ادبی به این زبان پدید آمد و تدریس آن در آموزشگاهها معمول شد.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#19
Posted: 20 Jul 2017 12:54
شاعران پشتو زبان
شعرای قدیم پشتو که اشعارشان تاکنون بدست ما رسیده بقرار ذیل است: قدیمترین شاعر پشتو که یک منظومهٔ حماسی او را مؤلف کتاب پته خزانه به استناد تاریخ سوری نقل کرده امیر کرور (Krur) پسر امیر پولاد سوری است که بسال ۱۳۹ ه. ق. / ۷۵۶ م. در مندش غورامیر بود و بسال ۱۵۴ ه. ق. / ۷۷۰ م. در جنگلهای پوشنج هرات مردهاست. دیگر از شعرای قدیم که اشعار وی را پته خزانه از کتاب لرغونی پشتانه (Larghoni Pashtanah) یعنی افغانهای قدیم نقل کرده ابومحمد هاشمبن زیاد السروانی بستی است که بسال ۲۲۳ ه. ق. / ۸۳۷ م. در سروان هلمند متولد شد وی بزبان پشتو کتاب دسالووزمه یعنی نسیم ریگستان را نوشتهاست. دیگر از شعرای قدیم پشتو شیخ رضی لودی برادرزادهٔ شیخ حمید لودی پادشاه ملتان است که در حدود سال هزار مسیحی میزیست. شعرای دیگر که پیش از سال هزار مسیحی درگذشتهاند بقرار ذیلاند:
- بیتنی (Bitnay) در حدود سال هزار مسیحی،
- اسماعیل سربنی در حدود سال هزار مسیحی،
- شیخ اسعد سوری شاعر دربار سوریهای غور (متوفی بسال ۴۲۵ هجری / ۱۰۳۳ م)
- شکارندویبن احمد کوتوال فیروزکوه غور متوفی در حدود سال ۱۱۵۰ م.
- ملکیار غرشین متوفی در حدود سال ۱۱۵۰ م.
- تایمنی متوفی در حدود سال ۱۱۵۰ م.
- قطبالدین بختیار کاکیبن احمدبن موسی متولد بسال ۵۷۵ ه. ق. / ۱۱۷۹ م؛ و متوفی بسال ۶۳۳ ه. ق. / ۱۲۳۵ م.
- شیخ تیمنبن کاکر متوفی در حدود سال ۱۱۵۰ م.
- شیخ متیبن شیخ عباسبن عمربن خلیل متوفی بسال ۶۲۳ ه. ق. / ۱۲۲۶ م.
- باباهوتک متولد بسال ۶۶۱ ه. ق. / ۱۲۶۲ م؛ و متوفی بسال ۷۴۰ ه. ق. / ۱۳۳۹ م.
- سلطان بهلول لودی متوفی بسال ۸۹۴ ه. ق. / ۱۴۸۸ م.
- خلیلخان نیازی متوفی در حدود سال ۱۱۸۸ م.
- اکبر زمین داوری متوفی در حدود سال ۱۳۵۰ م.
- شیخ عیسی مِشوانی متوفی در حدود سال ۱۴۶۵ م.
- شیخ بستان بریخ متوفی در حدود سال ۹۹۸ ه. ق. / ۱۵۵۹ م.
- ملاالف هوتک متوفی در حدود سال ۱۵۹۱ م.
- ملامست زمند متوفی در حدود سال ۹۵۰ ه. ق. / ۱۵۴۳ م.
- میرزاخان انصاری متوفی در حدود سال ۱۵۹۱ م.
- دولتالله لوانی متوفی در حدود سال ۱۵۹۱ م.
- زرغونخان نورزی فراهی متوفی بسال ۹۲۱ ه. ق. / ۱۵۱۵ م.
- دوستمحمد کاکر متوفی در حدود سال ۹۰۰ ه. ق. / ۱۴۹۴ م.
- علی سرور لودی متوفی بسال هزار ه. ق. / ۱۵۹۱ م.
بعد از سال هزار هجری شعراء و مصنفان بسیار بزبان پشتو سخن گفتهاند از آن جمله:
- خوشحالخان خَتَک (۱۶۱۳–۱۶۹۴)
- عبدالرحمن بابا متولد بسال ۱۰۴۲ ه. ق. / ۱۶۳۲ م.
- حمید مهمند متوفی در حدود سال ۱۶۹۰ م.
- پیرمحمد کاکر متوفی در حدود سال ۱۷۷۰ م.
از بعد از سال هزار هجری کتب و دیوانهای بسیار بزبان پشتو موجود است که تعداد آنها به پانصد میرسد و آن کتب در دین و تصوف و تبلیغ و شعر و ادب و فلسفه و اخلاق و فقه و طب و غیرهاست در ذیل نام برخی از آنها ذکر میشود:
- ۱ – قدیمترین کتابی که بزبان پشتو نوشته شده ولی نسخهٔ آن موجود نیست اما مؤلف پته خزانه از آن ذکر میکند کتاب سالووزمه یعنی نسیم ریگستان است که مؤلف آن زبدةالفصحا ابومحمد هاشمبن زیارالسروانی البستی است و بسال ۲۲۳ ه. ق. / ۸۳۷ م. در سروان هلمند متولد و بسال ۲۹۷ ه. ق. / ۹۰۹ م. در بست وفات یافته. وی از شاگردان ادیب معروف عرببن خلاد ابوالعیناست و کتاب سالو و زمه را در بحث اشعار عرب نوشتهاست و مؤلف کتاب پته خزانه وجود این کتاب را بنقل از لرغونی پشتانه نوشتهاست.
- ۲ – تذکرةالاولیای افغان که بعد از سال ۶۱۲ ه. ق. / ۱۲۱۵ م. در ارغسان قندهار نگاشته شده و مؤلف آن سلیمانبن بارک خانقوم ماکوصابزی است. این کتاب شرح حال بسیاری از شعرا و اولیاء افغان را آوردهاست و بسال ۱۳۱۹ ه. ش. در کابل شش صفحه آن در جلد اول پشتانه شعرا عکسبرداری شده و نشر یافتهاست.
- ۳ – دخدای مینه یعنی محبت خدا که مجموعهٔ اشعار شیخ متی قوم خلیل است این شاعر در سال ۶۲۳ ه. ق. / ۱۲۲۶ م. متولد و بسال ۶۸۸ ه. ق. / ۱۲۸۹ م. درگذشتهاست و در قلات قندهار مدفون است.
- ۴ – اعلاماللوذعی فیالاخبار اللودی. کتابی بود بزبان پشتو از احمدبن سعید لودی که بسال ۶۸۶ ه. ق. / ۱۲۸۷ م. در شرح حال خاندان شاهان لودی نوشته و اشعار وی در آن کتاب نقل شدهاست.
- ۵ – تاریخ سوری تألیف محمدبن علی البستی در شرح حال خاندان شاهان غور که قصاید قدیم دربار شاهان سوری و غوری بزبان پشتو در این کتاب آمدهاست سه کتاب مذکور در حدود سال ۱۲۰۰ م. تألیف شدهاست.
- ۶ – لرغونه پشتانی یعنی افغانهای قدیم تألیف شیخ کتهبن یوسفبن متی قوم خلیل است که در حدود سال ۷۰۰ ه. ق. / ۱۳۰۰ م. نوشته شده و حاوی شرح حال بسیاری از مشاهیر شعرا و علما و بزرگان است و مؤلف کتاب پته خزانه بسی از آثار ادبی زبان پشتو را از این کتاب نقل کردهاست.
- ۷ – تذکرةالاولیاء افغان تألیف شیخ قاسمبن شیخ قدمبن محمد زاهدبن میردادبن سلطانبن شیخ کته سابقالذکر است که شیخ قاسم در ۹۵۶ ه. ق. / ۱۵۴۹ م. در بدنی پشاور متولد و بسال ۱۰۱۶ ه. ق. / ۱۶۰۷ م. وفات یافتهاست.
- ۸ – دفتر شیخ مَلی، تألیف آدمبن ملیبن یوسفبن مندیبن خوشیبن کندبن خوشبون است که در شرح حال فتوحات سوات و تقسیم زمینهای آنجا در حدود ۸۲۰ ه. ق. / ۱۴۱۷ م. نوشته شدهاست.
- ۹ – تاریخ کجوجان رانیزی حاوی تاریخ سوات و بنیر که در حدود سال ۹۰۰ ه. ق. / ۱۴۹۴ م. نوشته شدهاست.
- ۱۰ – غَرغَشتنامه منظومهٔ دوستمحمد کاکر ولد بابرخان که بسال ۹۲۹ ه. ق. / ۱۵۲۲ م. نظم شده و حاوی شرح غرغشت و دیگر بزرگان افغان بود.
- ۱۱ – بوستان اولیا تألیف شیخ بوستان ولد محمد اکرم قوم بُریخ که بسال ۹۹۸ ه. ق. / ۱۵۸۹ م. در شوراوک قندهار نوشته شده و مؤلف آن در سال ۱۰۰۲ ه. ق. / ۱۵۹۳ م. در احمدآباد گجرات وفات یافتهاست.
- ۱۲ – خبر البیان تألیف بایزید پیرروشان ولد عبدالله متولد بسال ۹۳۲ ه. ق. / ۱۵۲۵ م. مدفون در بتهپور حاوی تبلیغات مسلکی وی.
- ۱۳ – مخزنالاسلام آخوند درویزهبن گدابن سعدی متوفی ۱۰۴۸ ه. ق. / ۱۶۳۸ م؛ که در پشاور مدفون است و کتابش حاوی مسائل دینی و تبلیغات مخالف پیرروشان است.
- ۱۴ – کلید کامرانی تألیف کامرانخانبن سدوخان سرسلسلهٔ قوم سَدوزائی است که بسال ۱۰۳۸ ه. ق. / ۱۶۲۸ م. آنرا در شهر صفای قندهار نوشته و شرح حال بسی از شعرا و بزرگان افغان را در آن نگاشتهاست.
- ۱۵ – تحفهٔ صالح تألیف ملااله یا رالکوزائی که تذکرهٔ رجال مشهور افغان است در حدود سال ۱۵۹۰ م.
- ۱۶ – سلوک الغزاة تألیف ملامست زمند در حدود ۱۶۱۰ م. حاوی مضامین تبلیغی دربارهٔ جهاد.
- ۱۷ – ارشاد الفقراء منظوم خانم نیک بخته بنت شیخ اله داد قوم مموزی که بسال ۹۶۹ ه. ق. / ۱۵۶۱ م. منظوم شدهاست.
- ۱۸ – ترجمهٔ منظوم بوستان سعدی که زرغونه بنت ملادین محمد کاکر در سال ۹۰۳ ه. ق. / ۱۴۹۷ م. منظوم داشته.
- ۱۹ – دیوان رابعة حاوی اشعار وی در سال ۹۱۵ ه. ق. / ۱۵۰۹ م. گرد آمدهاست.
- ۲۰ – پته خزانه یعنی گنجینهٔ پنهان تألیف محمدبن داودخان هوتک تذکرةالشعرای مهم زبان پشتو که در سال ۱۱۴۲ ه. ق. / ۱۷۲۹ م. در قندهار به امر شاه حسین هوتک نوشته و این کتاب در سال ۱۳۲۳ در کابل به تصحیح و تحشیهٔ عبدالحی حبیبی از پشتو تولنه نشر شدهاست. محمد هوتک متولد بسال ۱۰۸۴ ه. ق. / ۱۶۵۳ م. دو کتاب دیگر هم به پشتو نوشته که یکی خلاصةالفصاحة و دیگر خلاصةالطب نام دارد.
غیر از این: کتب بسیار از نظم و نثر در پشتو موجود است که در اینجا ذکر نشده و بسی هم غیرمطبوع ماندهاست. از عصر احمدشاه بابا پشتو در افغانستان زبان دربار شاهان بوده و اولین کتاب درسی آنرا در عصر احمدشاهی پیرمحمد کاکر بنام معرفةالافغانی نوشتهاست بعد از آن اولین دستور افعال زبان پشتو در سال ۱۲۲۰ ه. ق. / ۱۸۰۵) در هند بنام ریاضالمحبة از طرف نواب محبتخان پسر حافظ رحمتاللهخان مشهور قوم بریخ افغان نوشته شده و نوابالله یارخان پسر دیگر حافظ رحمتخان بسال ۱۲۲۲ ه. ق. / ۱۸۰۸ م. کتاب لغات پشتو را بنام عجائباللغات نوشت. در حدود سال ۱۲۹۰ ه. ق. / ۱۸۷۳ م. امیر شیر علیخان القاب مأمورین و عناوین عسکری را به پشتو ترجمه کرد و بعد از سال ۱۳۰۰ ه. ق. / ۱۸۸۲ م. کتب بسیار بزبان پشتو در کابل نشر شد بعد از سال ۱۹۲۰ م؛ که پشتو مرکه (انجمن ادبی پشتو) در کابل تأسیس شد کتب درسی و دستور زبان و لغات پشتو را نوشتند ولی در حدود سال ۱۹۳۷ م. در کابل پشتو تولنه (فرهنگستان پشتو) تأسیس و بسی از کتب درسی – علمی و ادبی – بزبان پشتو طبع و نشر شد.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ارسالها: 23330
#20
Posted: 20 Jul 2017 12:59
پشتونسازی
پَشتونسازی (که همچنین افغانسازی نیز نامیده میشود) اصطلاحی است که برای روندی که منجر به تغییر هویت و زبان مناطق و افراد غیرپشتون به هویت پشتون میشود اطلاق میگردد.
پشتون شدن مردم غیر پشتون ممکن است هنگامی صورت بگیرد که مردم غیرپشتون در مناطق پشتون نشین ساکن شوند و با زبان و فرهنگ پشتون آمیخته گردند. مثلاً بسیاری از اقوام ترک تبار که در قرن هشتم و نهم میلادی در کوهای هندوکوش ساکن شدند در جمعیت پشتون آن نواحی حل گردیدند.
همچنین پشتون سازی ممکن است به روند انتقال پشتونها به مناطق غیرپشتون نشین اشاره داشته باشد. یا به شکل گسترده به فرسایش آداب و رسوم و زبان مردم غیرپشتون در نتیجه قدرت سیاسی پشتونها در افغانستان صورت گیرد.
همچنین در قرن بیستم پشتون سازیهای توسط محمد نادر شاه و یا اخیراً توسط طالبان صورت گرفته است.
تنش برسر استفاده از واژههای فارسی دانشگاه و دانشکده در کنار واژههای پشتوی پوهنتون و پوهنزی در پیشنویس قانون تحصیلات عالی افغانستان، از مسائل جنجال برانگیز در حوزه فرهنگی افغانستان است و دانشجویان در کابل و برخی دیگر شهرها به نوشتن تابلوی دانشگاههای این کشور تنها به زبان پشتو واکنش نشان داده و علیه آن مخالفت و تظاهرات کردهاند.
اگرچه در قانون اساسی افغانستان زبانهای فارسی و پشتو در قوانین این کشور از جایگاه برابر برخوردارند، ولی برخی از مسئولان امور، که اکثراً پشتو زبان هستند، این برابری را در عمل مراعات نمیکنند و از آنجمله کارت هویت جدید شهروندان افغانستان که تنها به پشتو نوشته شده باعث اعتراض پارسیزبانان این کشور شدهاست.
مسعود ترشتوال، یکی ازمدافعان زبان فارسی، که استاد روابط بینالملل دردانشگاه کابل است، پس از اعتراض به این روند در رسانهها، شب ۱۵ مه ۲۰۱۱، توسط عدهای ناشناس ربوده و مسموم شد و پس از آزادی در بیمارستان بستری شد.
این کاربر به دلیل توهین به مدیریت بن شد.
ویرایش شده توسط: sepanta_7