ارسالها: 1615
#231
Posted: 8 Jul 2011 10:09
أخون من ذئب
ادب‌النفس خیر من ادب‌الدرس
ترجمه: «ادبی که در نهاد مرد باشد نیکوتر از ادبی است که از راه درس‌خواندن کسب شود.»
مشابه: «بربسته دگر باشد و بررسته دگر»
تمثل: «ملک بربسته چنان باشد ضعیف// ملک بررسته چنان باشد شریف» جلال‌الدین محمد بلخی
معنی: فطری و طبیعی از مصنوعی بهتر است.
ادخلوالبیوت من ابوابها
ترجمه: «از در خانه‌ها وارد منازل شوید»
مشابه: «کار را از راه درست انجام دهید»
تمثل: «گر همی جویید دُر بی‌بها// ادخلوالابیات من ابوابها» جلال‌الدین محمد بلخی
معنی: هرکاری را باید از راه و طریق مخصوص به‌خود آغاز نمود.
أَدّى قدراً مستعیرها
أدنى من حبل الورید
إذا أتاک أحد الخصمین وقد فُقِئَتْ عینه فلا تقض له حتى یأتیک خصمه .فلعله قد فُقِئَتْ عیناه
إذا أردت أن تطاع فأمر بما یستطاع
إذا الشعب یوما أراد الحیاة فلا بد أن یستجیب القدر
إذا المرء لم یدنس من اللؤم عرضه فکل رداء یرتدیه جمیل
إذا أنت أکرمت الکریم ملکته وإن أنت أکرمت اللئیم تمردا
إذا أنت لم تشرب مرارا على القذى ظمئت وأی الناس تصفو مشاربه
إذا بلغ الرأی المشورة فاستعن بحزم ناصح أو نصیحة حازم
إذا تخاصم اللصان ظهر المسروق
إذا تفرقت الغنم قادتها العنز الجرباء
إذا تکلمت بالکلمة ملکتک وإذا لم تتکلم بها ملکتها
إذا تم العقل نقص الکلام
إذا تمنیت فاستکثر
إذا تولى عقداً أحکمه
إذا جاء الحین حارت العین
إذا حان القضاء ضاق الفضاء
إذا حضر الماء بطل التیمم
إذا دببت على المنسأة من هرم فقد تباعد عنک اللهو والغزل
إذا ذکرت الذئب فأعد له العصا
إذا ذکرت الذئب فخذ الحذر
إذاذل مولى فهو ذلیل
إذا رأیت نیوب اللیث بارزة فلا تظنن أن اللیث یبتسم
إذازل العالِمُ زل بزلته العالَمٌ
ترجمه: «پای‌لغز دانشمندان پای‌لغز جهان است» امثال و حکم - دهخدا
مشابه: «هرچه بگندد نمکش می زنند// وای به‌وقتی که بگندد نمک»
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#232
Posted: 8 Jul 2011 10:09
إذا ساء فعل المرء ساءت ظنونه
ترجمه: «تبه‌کاران بدگمان باشند» امثال و حکم - دهخدا
إذا سأل ألحف وإن سئل سوّف
إذا سلمت من الأسد فلا تطمع فی صیده
إذا سمعت الرجل یقول فیک من الخیر ما لیس فیک فلا تأمن أن یقول فیک من الشر ما لیس فیک
إذا صدأ الرأی أصقلته المشورة
إذا صُنْتَ المودة کان باطنها أحسن من ظاهرها
إذا ضربت فأوجع فإن الملامة واحدة
إذا ظلمت من دونک فلا تأمن عقاب من فوقک
إذا عُرِفَ السبب بطل العجب
إذا غامَرْتَ فی شرف مروم فلا تقنع بما دون النجوم
إذا فرغ الفؤاد ذهب الرقاد
إذا قصرت یدک عن المکافأة فلیصل لسانک بالشکر
إذا قل ماء الوجه قل حیاؤه (ولا خیر فی وجه إذا قل ماؤه)
إذا کان الصبر مُرًّا فعاقبته حلوة
إذا کان الکلام من فضة فالسکوت من ذهب
إذا کنت تدری فتلک مصیبة وإن کنت لا تدری فالمصیبة أعظم
إذا کنت ذا رأی فکن ذا عزیمة
إذا کنتَ ذا رأىٍ فکن ذا مشورة فإن فساد الرأی أن تترددا
إذا کنت سنداناً فاصبر وإذا کنت مطرقة فأوجع
إذا کنت فی کل الأمور معاتبا صدیقک لم تلق الذی لا تعاتبه
إذا لم یکن إلا الأَسِنَّةُ مرکبا فلا رأی للمضطر إلا رکوبها
إذا لم ینفعک البازی فانتف ریشه
إذا نُصِرَ الرأی بطل الهوى
إذا هَبَّتْ ریاحک فاغتنمها
اذالم تستحی فأفعل ما تشاء
أذل البخل أعناق الرجال
أراق ماء وجهه
أرخص من التمر فی البصرة
أرسل حکیما ولا توصه
مترادف: «حکیم را به‌وصیت‌کردن حاجت نیست» قرة‌العین
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#233
Posted: 8 Jul 2011 10:10
أرفع من السماء
أرق من النسیم
أرى کل إنسان یرى عیب غیره ویعمى عن العیب الذی هو فیه
أریق من ماء شبابه
ازرع کل یوم تأکل
أزهى من طاووس
أساء سمعا فأساء إجابة
أسبق من الأجل
أسبق من الأفکار
استر عورة أخیک لما یعلمه فیک
استقبال الموت خیر من استدباره
استندت إلى خصٍ مائلٍ
استنوق الجمل
أسد علیَّ وفی الحروب نعامة
أسرع من البرق
أسرع من الریح
أسرع من الطرف
أسرع من سهم
أسقط فی یده
أسمع جعجعة ولا أرى طحنا
الإشارات تُغْنی اللبیب عن العبارات
أشأم من البسوس
أشأم من طویس
ترجمه: «بدشگون‌تر از طویس»
تمثل: «بلی شوم‌تر از طویسی که فعلت// همی رخنه در حکم فرقان نماید» ادیب پیشاوری
شرح: «طویس نام مخنثی از عرب است که به‌شومی و نافرخندگی مشهور بوده و او خود می‌گفته‌است، ای مردمان مدینه تا من زنده باشم خروج دجال و دابه را چشم دارید و چون بمیرم دل آسوده کنید... ساعتی که مادر مرا بزاد پیامبر خدای از جهان بشد و گاهی که از شیر بازگرفت ابی‌بکر فرمان یافت. و بدان روز که به حد مردان رسیدم عمر را بکشتند. و در شب کدخدایی من عثمان به قتل رسید.» امثال و حکم - دهخدا
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#234
Posted: 8 Jul 2011 10:10
اشتدی یا أزمة تنفرجی
أشجع من دیک
أشجى من حمامة
أشد الجهاد مجاهدة الغیظ
أشد الفاقة عدم العقل
اشکر من أَنْعَمَ علیک وأَنْعِمْ على من شکرک
أشم من نعامة
أشهر من النار على الْعَلَمِ
اصبر تنل
اصبر قلیلا فبعد العسر تیسیر وکل أمر له وقت وتدبیر
اصبر لکل مُصِیبةٍ وتجلًّدِ واعلم بأن الدهر غیر مُخَلَّدِ
أصبر من حمار
أصحاب العقول فی نعیم
أصحابی کالنجوم بأیهم اقتدیتم اهتدیتم
أصفى من الدمعة
إصلاح الموجود خیر من انتظار المفقود
أصنع من دود القز
اضحک یضحک العالم معک وابک تبک وحدک
اِضْرِبْ ما دام الحدید حامیاً
أضعت شاة جعلت الذئب حارسها أما علمت بأن الذئب حراس
أضیع من قمر الشتاء
أضیق‌الأمر أدناه الی‌الفرج
ترجمه: «هرچند کار تنگ‌تر به‌‌گشایش نزدیک‌تر»
مترادف: «تا پریشان نشود کار به‌سامان نشود»
مشابه: «کی شود بستان و کشت و برگ و بر// تا نگردد نظم آن زیر و زبر» جلال‌الدین محمد بلخی
مشابه: «نروید هیچ تخمی تا نگندد// نه‌کاری برگشاید تا نبندد» نظامی
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#235
Posted: 8 Jul 2011 10:11
أضیق من ثقب الإبرة
اطلب تظفر
اطلب من العلوم علماً ینفعک ینفی الأذى والعیب ثم یرفعک
اطلبوا العلم من المهد إلى‌اللحد
مترادف فارسی: «زگهواره تا گور دانش بجوی»
اطلبوا العلم ولو بالصین
ترجمه: «دانش را اگرچند در چین باشد بجویید»
اقتباس: «در پی علم دین بباید رفت// اگرت تا به چین بباید رفت» اوحدی
تمثیل: «هست آن پر در نگارستان چین// اطلبوا العلم ولو بالصین ببین» عطار نیشابوری
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#236
Posted: 8 Jul 2011 10:11
أطمع من أشعب
أطهر الناس أعراقاً أحسنهم أخلاقاً
أطوع له من یمینه
أطول من لیل الشتاء
أطول من یوم الفراق
أظلم من أفعى
أظلم من اللیل
أعدّوا لکلب السوء کلبا یعادله
أعدل الشهود التجارب
أعدل من المیزان
أعرف الناس بالله أرضاهم بما قسم الله له
اعرف صاحبک واترکه
أعز مکان فی الدنا سرج سابح وخیر جلیس فی الزمان کتاب
أعز من الولد ولد الولد
أعزب دهر ولا أرمل شهر
أعط الخبز لخبازه ولو أکل نصفه
أعط القوس باریها
ترجمه: «کمان را به‌کمانگر ده»
مشابه: «نان را بده نانوا یک نان هم بالاش»
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#237
Posted: 8 Jul 2011 10:12
اعطنی عمر وارمینی بالبحر
اعف عما أغضبک لما أرضاک
أَعقَلُ الناس أَعْذَرُهُمْ للناس
اعقلها وتوکل
ترجمه: «به‌هوش باش و توکل کن»
اقتباس: «گفت پیغمبر به‌آواز بلند// با توکل زانوی اشتر ببند» جلال‌الدین محمد بلخی
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#238
Posted: 8 Jul 2011 10:13
أعلمه الرمایة کل یوم// فلما أستد ساعِدُهُ رمانی
مشابه: «کس نیاموخت علم تیر از من// که مرا عاقبت نشانه نکرد» سعدی
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#239
Posted: 8 Jul 2011 10:13
أعلى الممالک ما یبنى على الأسل
اعمل الطیب وارمه البحر
الأعور فی وسط العمیان ملک
أغدر من ذئب
أغزل من امرئ القیس
أغشم من السیل
أغن من ولیته عن السرقة
أغنى الأغنیاء من لم یکن للبخل أسیراً
أغیرة وجبنًا
آفة الحدیث الکذب
آفة الرأی الهوى
آفة العِلْم النسیان
الإفراط فی التواضع یجلب المذلة
أفرغ من فؤاد أم موسى
أفسد من السوس
أفْضَلُ الجهاد کلمة عدل عند سلطان جائر
أفضل الجود العطاء قبل الموعد
أفضل الجود أن تبذل من غیر مسألة*
الأفعال أبلغ من الأقوال
أقبح التیه تیه بلا فضل
أقبح من السحر
أقبح من الغول
أقبح من خنزیر
أقبح من زوال النعمة
أقبح من قرد
أقبح من قول بلا فعل
أقبح من منّ على نیل
الاقتصاد فی النفقة نصف المعیشة
اقتلوا الموذی قبل ان یوذی
ترجمه: «جانوران موذی را پیش از این‌که آسیب رسانند نابود سازید.»
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
ارسالها: 1615
#240
Posted: 8 Jul 2011 10:14
أقرب من اللسان للأسنان
الأقربون أولى بالمعروف
أقسى من الحجر
أقسى من صخرة
أقل الناس سروراً الحسود
أقلل طعامک تجد منامک
أقلل عتابک فالبقاء قلیل والدهر یعدل تارة ویمیل
أکبر منک بیوم یعرف عنک بسنة
أکتم من الأرض
اکذب النفس إذا حدثتها
أکذب من سراب
أکذب من مسیلمة
إکرام المیت دفنه
أکرم نفسک عن کل دنیء
أکل علیه الدهر وشرب
آکل من النار
آکل من حوت
أکل وحمد خیر من أکل وصمت
أکلوا خیری وعصوا أمری
ألا کل ما هو آت قریب وللأرض من کل حی نصیب
آلف من کلب
ألقاب مملکة فی غیر موضعها کالهر یحکی انتفاخا صولة الأسد
ألقمه الحجر
إلى حتفی مَشَتْ قدمی
الأم مدرسة إذا أعددتها أعددت شعباً طیب الأعراق
الإمارة حلوة الرضاع مُرَّةُ الفطام
إمام فعال خیر من إمام قَوَّالٍ
الأمانی حلم فی یقظة والمنایا یقظة من حلم
الأمانی رءوس مال المفالیس
الأمر یعرض دونه الأمر
أمرّ من العلقم
أملک الناس لنفسه من کتم سره
آمن من حمام مکة
أمنع من أنف الأسد
إن أخاک من واساک
إن الأیادی قروض
إن البعوضة تُدْمی مُقْلةَ الأسد
إن البغاث بأرضنا یستنسر
إن الجبان حتْفُه من فوقه
إن الجواد قد یعثر
ترجمه: «اسب اصیل نیز گاهی بلغزد.»
مترادف فارسی: «اسب خوش‌رو نیز گاهی خورد سکندری.»
تنهایی بد است ،
اما بد تر از آن اینست
که بخواهی تنهاییت را با آدم های مجازی پر کنی
آدم هایی که بود و نبودشان
به روشن یا خاموش بودن یک چراغ بستگی دارد
صفحه 24 از 75