«غزل شماره ۵۹۷»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~دل و جان منزل جانانه کردممی توحید در پیمانه کردماز این افسانها طرفی نبستمبمستی ترک هر افسانه کردمز عقل و عاقلان یکسر بریدمعلاج این دل دیوانه کردمشدم در ژنده پنهان از نظرهاچو گنجی جای در ویرانه کردمشود تا آشنا آن دوست با منز هر کس خویش را بیگانه کردمبهر جانب که دیدم مست نازینگاهی سوی او مستانه کردمبهر جا حسن او افروخت شمعیبگردش خویش را پروانه کردمدلم شد فانی اندر عشق باقیبآخر قطره را دردانه کردمبهر جزو دلم جای بتی بودبمستی ترک این بتخانه کردمبیک پیمانه دادم هر دو عالمچو فیض این کار را مردانه کردم
«غزل شماره ۵۹۸»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~گران شد بر دل من تن بیا تن گرد جان گردمهمه تن میشوم شاید بر جانان روان گردمچو جانرا او بود جانان ز سر تا پای گردم جانجهانرا چون بود او جان بجان گیرد جهان گردمگران جان نیستم گر من سبک بیرون روم از تنزمین تا کی توان بودن بیا تا آسمان گردمز بهر آنکه تا بینم رخ پیدای پنهانشنشان از وی چو نتوان یافت هم خود بینشان گردمز بس جستم نشان او نشان گشتم بجست و جوز سر تا پا زان باشم ز پا تا سر بیان گردمز اوصاف جمال او کنم تا نکتهٔ روشنبپیچ و تاب چون زلفان بگرد گلرخان گردمبدور آتش روئی پریشان چون دخان باشمندارد عشق چون پیری بیا من هم جوان گردمشدم در عشق پیر و او جوانی میکند با منچو تیرم میکند تیرم کمان خواهد کمان گردمنهادم سر بفرمانش چو گویم پیش چوگانشگر این خواهد من این باشم ورآنخواهد من آن گردمکجم گر میکند گر راست فزونم میکند گر کاستچنین خواهد چنین باشم چنان خواهد چنان گردمچنان بودم که میدانی چنین گشتم که میبینیخزان خواهد بسوی اصل بیبرگی خزان گردمبهارم خواهد او از جان برویم لاله و ریحانز من خیری که او جوید همان باشم همان گردمکنم او را که او گوید روم آنجا که او پویدچو اینم میکند اینم چو آنم کرد آن گردمدلم یک شعله بود از عشق بیرون رفت از دستمبیا ای فیض تا در ماتم دل مشتغل گردم
«غزل شماره ۵۹۹»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~نگاهی کن که شیدای تو گردمخرابم کن که ماوای تو گردمسراپا در سراپای تو محومبقربان سراپای تو گردمچو بالایت بلائی کس ندیدهبلا گردان بالای تو گردمحدیثی زان لب شیرین بفرماکه شورستان سودای تو گردمبرقص آجلوهٔ مستانهٔ کنکه مدهوش تماشای تو گردمبغمزه آب ده تیغ نگه رافدای چشم شهلای تو گردمبیفکن سایهٔ خود بر سر فیضاسیر قد رعنای تو گردم
«غزل شماره ۶۰۰»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~درین گلشن من بیدل ببوی یار میگردمپی گنجی درین ویرانه همچون مار میگردمسپهر عالم جانم طرار نقش امکانمبگرد مرکز توحید چون پرگار میگردمبلی گوی و بلا جویم قضا چوگان و من گویمبرای خود نمیپویم بحکم یار میگردمبری زین باغ تا چینم هزاران جور میبینمبرای آن گل خود رو بگرد خار میگردمنه پیچم روی از تیرش نپرهیزم ز شمشیرشسر از بهر فدا دارم پی این کار میگردمقرار و صبر برد از من تمنای وصال اوهوای آشیان دارم که چون طیار میگردمبنزد دوست خواهم شد برای تحفه مجلسدُری شایسته میجویم درین بازار میگردمدوای درد عاشق را مگر یابم نشان از کسدرین بازار در دکان هر عطار میگردمنیاید بر منش رحمی طبیب عشق را هرچنددرین بازار عطاران من بیمار میگردمقلندر نیستم گرچه در صورهٔ لیک در معنیو رای عالم صورت قلندر وار میگردمعزیز هر دو عالم میشوم چون خاک ره گردمچو عزت جو شوم در هر دو عالم خوار میگردمجهان بر من شود حاکم چو او را دوست میدارمبرد فرمان من عالم چو زو بیزار میگردمزنم بر عالم استغنا قناعت چون کنم پیشهشوم محتاج هر ناکس چو بر دینار میگردمبغفلت عمر خواهد رفت بس کن گفتگو ای فیضچو از دستم نیامد کار بر گفتار میگردم
«غزل شماره ۶۰۱»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~من دیوانه گرد هر پری رخسار میگردمببوی آن گل خود رو دین گلزار میگردمجهانرا سربسر مست از می توحید میبینمگهی کز بادهٔ غفلت دمی هشیار میگردمطواف کعبه گر حاجی کند یکبار در عمریمن دیوانه هر ساعت بگرد یار میگردمگهی از شوق روی او ره گلزار میپویمبیاد نرگسش گه بر در خمار میگردمگهی دیوانه گه مستم گهی بالا گهی پستمگهی کاهل گهی چستم که ناهموار میگردممگو بامن حدیث عقل و دین واعظ که عمری شدکه در دیر مغان دیوانه با زّنار میگردمزمانی رند او باشم زمانی عور و قلاشمگهی بر ننگ میپویم گهی بر عار میگردمبمیخانه گهی مستم ندانم پای از دستمگهی بر صومعه با جب ّه و دستار میگردمگهی درخیر و گه در شر گهی در نفع و گه در ضرگهی بر نور میپویم گهی بر نار میگردمگهی این سو گهی آن سو گهی هیهی گهی هوهونیم مجنون ولی در عشق مجنون وار میگردمگهی خارم خلد در پای گه سر سوی سنگ آیدز داغ لالهٔ سرمست در کهسار میگردمجمال لم یزل میداردم بر مهر مه رویانز عشق دوست چون پروانه بر انوار میگردمسراپا جملگی در دم نهان دارم رخ زردمنمیداند کسی دردم که بیتیمار میگردمز علم رسمیم نگشود در در عشق کوشیدمبمان ای فیض کو گه گه بر اسرار میگردم
«غزل شماره ۶۰۲»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ای جان مردم جانان مردمبادا فدایت صد جان مردمجان خود چه باشد تا خوانمت جانبهتر ز جان چیست تو آن مردماظهار حاجت پیشت چه حاجتای بر تو پیدا پنهان مردمای بر تو آسان دشوار هرکسای بیتو دشوار آسان مردمآسان کن ای دوست دشوار ما رادشوار مپسند آسان مردمای بیتو ما را نی سر نه سامانهم تو سری هم سامان مردمای کفر زلف ایمان عشاقآیات حسنت قرآن مردمای زلفت شستت صیاد دلهاوی چشم مستت فتان مردمای نور و بینش در چشم مردمدر چشم مردم انسان مردمدر جسم مردم هم جان و هم دلهم جان مردم ایمان مردمسوز دلم را درد تو سازدای درد عشقت درمان مردمزان شکر لب کامی نیابندبر لب نیاید تا جان مردمدر مطبخ عشق خونابه دلمستغیم کرد از خوان مردمدر کعبه وصل بر رسم عیدیجز جان چه باشد قربان مردمای فیض را تو آغاز و انجامهم مبدائی و هم پایان مردم
«غزل شماره ۶۰۳»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~تن دادم او را جان شدم جان دادمش جانان شدمآنکو بگنجد در جهان از دولت عشق آن شدمکردم سفر از آب و گل تا ملک جان اقلیم دلاز تن بجان می تاختم تا از نظر پنهان شدمدیدم جهانرا سربسر چیدم ثمر از هر شجرگشتم گدای دربدر تا عاقبت سلطان شدمدر جادهای مشتبه هر سالکی را رهبریدر شاه راه معرفت من پیرو قرآن شدمتن در بلا بگداختم تا کار جانرا ساختماز آب و گل پرداختم از پای تا سر جان شدممأوای دلدارست دل کی جای اغیار است دلدارم بدو این خانه را بر درگهش دربان شدمرفتم بملک آگهی دیدم بدیها را بهیخود را ز خود کردم تهی جسم جهانرا جان شدمخود را ز خود انداختم از خود بحق پرداختمسر در ره او باختم سردار سربازان شدمیاران در هستی زدند من قبله کردم نیستیهر کس ز عقل آباد شد من از جنون عمران شدمزاهد بزهد آورد رو عابد عبادت کرد خوشد آنچه شاید غیر من من آنچه باید آن شدمبودم ز مهرش ذرهٔ بودم ز بحرش قطرهٔخورشید بس تابان شدم دریای بیپایان شدمای فیض بس بالادوی لاف ازمنی تا کی زنیدعوای بیمعنی کنی من این شدم من آن شدم
«غزل شماره ۶۰۴»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~همه عمر بر ره تو رخ خود بخاک سودمبکمینگه وصالت همه انتظار بودمبفغان گهی و گاهی بطرب ترانه کردمکه مگر تو رحم آری همه نغمهٔ سرودمبخیال من که هر دم بره تو میدهم جانبگمان تو که هرگز بتو آشنا نبودمدل و جان و دین و دنیا خرد و صلاح و تقویبره تو رفته رفته همه رفت هر چه بودمچکنم دلم نخواهد ز جهان بجز تو یاریبیکان یکان نشستم همه را بیازمودمنرود ز آینه دل سبحات عکس رویتکه بصیقل جمالت دل تیره را زدودمچو حدیث جانفزایت نشنید گوش جانمچو تو دلبری ندیدم همه را بخود نمودمشب فرقت تو آمد بدلم هزار عقدهبتو چشم چون گشودم همه عقدها گشودمدل فیض بیخودانه بهوای تست در رقصکه تو شمع و من بگرد سر تو مثال دودم
«غزل شماره ۶۰۵»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~خم ابروی تو محراب رکوع است و سجودمبیخیال تو نباشد نه قیامم نه قعودمجلوه حسن تو دیدم طمع از خویش بریدمتا که شد محو در انوار وجود تو وجودممیکند تازه بتازه سپه حسن شهیدمچشم و ابرو و لب و خال و خط تست شهودمشیر مهرت بازل داده مرا دایه لطفنرود تا با بد مهر تو بیرون ز وجودمبا تو در عیشم و عشرت همه سودم همه نورمبی تو در رنجم و محنت همه آهم همه دودمخود همه فقرم و حاجت همه بخلم همه حاجتز تو بخشایش وجودم ز تو سرمایه و سودمجاهل و مرده بخود زنده و دانا بتو باشمبخودم هیچ نباشم بتو باشم همه بودمیکدم ار بگذردم بیتو سراپای زبانمبگذرانم نفسی با تو سراسر همه سودمروی بر رهگذر دوست باخلاص نهادمبر ملک منزلت خویش بدینگونه فزودمآنچه را علم گمان داشتم از سینه ستردمعقده جهل بلا حول ولا قوه گشودمهیچ بودم بخودم بود چو پندار وجودیهمه کشتم چو شدم بیخبر از بود و نبودمتوبه کردم ز خود و نامه اعمال دریدمنیک اگر کشتم و گر بد همه را نیک درودمعاشق ورندم و میخواره بگلبانگ علا لازاهد ار نیست چنین بنده چنینم که نمودمسر بسر خواب پریشان بود این عالم فانیبهر جمعیت دل نالهٔ بیهوده سرودمفیض را نعمت بسیار چو دادی مددی کنتا کند شکر عطایای تو بر رغم حسودم
«غزل شماره ۶۰۶»~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~من تاب فراق تو ندارمنقش تو بسینه مینگارمباشد روزی رخت به بینمتا جان بلقای تو سپارمشد در رگ و ریشه تیر عشقتاز هم بگستت پود و تارماز بادهٔ آن دو چشم مستتگه سر خوش و گاه در خمارموز بوی دو زلف عنبرینتآشفته و مست و بیقرارموز لعل لب شکر فروشتتلخ است مذاق انتظارمجز وصل تو مقصدی ندارمجز یاد تو مونسی ندارمدیریست که در سر من این هستکاندر قدم تو جان سپارملطفی لطفی که سوخت جانمرحمی رحمی که سخت زارمباران کرم ببار بر فیضآبی آور بروی کارم