~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« پاس ادب » پاس ادب به حد کفایت نگاه دارخواهی اگر ز بی ادبان یابی ایمنیبا کم ز خویش هر که نشیند به دوستیبا عز و حرمت خود خیزد به دشمنیدر خون نشست غنچه که شد همنشین خارگردن فراخت سرو ز بر چیده دامنیافتاده باش لیک نه چندان که همچو خاکپامال هر نبهره شوی از فروتنی~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« مایه رفعت » اگر ز هر خس و خاری فراکشی دامنبهار عیش ترا آفت خزان نرسدشکوه گنبد نیلوفری از آن سبب استکه دست خلق به دامان آسمان نرسد~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ « سایه اندوه »هر چه کمتر شود فروغ حیاترنج را جانگدازتر بینیسوی مغرب چو رو کند خورشیدسایه ها را درازتر بینی~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۱» آن را که جفا جوست نمی باید خواستسنگین دل و بد خوست نمی باید خواستمارا ز تو غیر از توتمنایی نیستاز دوست به جز دوست نمی باید خواست~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۲» مستان خرابات ز خود بی خبرندجمعند و ز بوی گل پراکنده ترندای زاهد خودپرست باما منشینمستان دگرند و خودپرستان دگرند~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۳ » ای جلوهٔ برق آشیان سوز تو راای روشنی شمع شبافروز تو رازآن روز که دیدمت شبی خوابم نیستای کاش ندیده بودم آن روز تو را~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ۴ » داریم دلی صاف تراز سینه صبحدر پاکی و روشنی چو آیینه صبحپیکار حسود با من امروزی نیستخفاش بود دشمن دیرینه صبح~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ۵» گلبرگ به نرمی چو بر و دوش تو نیستمهتاب به جلوه چون بنا گوش تو نیستپیمانه به تاثیر لب نوش تو نیستآتشکده را گرمی آغوش تو نیست~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۶ » خم گشت به لعلگون شراب آبستنپیمانه بآتشین گلاب آبستنابری است صراحی که بود گوهربارماهی است قدح بآفتاب آبستن~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۷ » جانم به فغان چو مرغ شب می آیدوز داغ تو با ناله به لب می آیدآه دل ما از آن غبار آلود استکاین قافله ازدیار شب می آید~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۸ » چون ماه نو از حلقه به گوشان توایمچون رود خروشنده خروشان تو ایمچون ابر بهاریم پراکنده توچون زلف تو از خانه به دوشان تو ایم~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ۹ » یا عافیت از چشم فسونسازم دهیا آن که زبان شکوه پردازم دهیا درد و غمی که دادهای بازش گیریا جان و دلی که بردهای بازم ده~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ۱۰ » ای ناله چه شد در دل او تاثیرتکامشب نبود یک سر مو تاثیرتبا غیر گذشت و سوخت جانم از رشکای آه دل شکسته کو تاثیرت؟~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۱۱ » بی روی تو گشت لاله گون مردم چشمبنشست ز دوریت به خون مردم چشمافتادی اگر ز چشم مردم چون اشکدر چشم منی عزیز چون مردم چشم~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۱۲ » از آتش دل شمع طرب را مانموز شعله آه سوز تب را مانمدور ازلب خندان تو ای صبح امیداز ناله زار مرغ شب را مانم~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۱۳ » ای بی خبر از محنت روز افزونمدانم که ندانی از جدایی چونمباز آی که سرگشته تر ازفرهادمدریاب که دیوانه تراز مجنونم~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ۱۴ » سودگی از محن ندارد مادرآسایش جان و تن ندارد مادردارد غم و اندوه جگر گوشه خویشورنه غم خویشتن ندارد مادر~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ۱۵ » هر لاله آتشین دل سوخته ای استهر شعله برق جان افروخته ای استنرگس که ز بار غم سرافکنده به زیربیننده چشم از جهان دوخته ای است~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۱۶ » از ظلم حذر کن اگرت باید ملکدر سایهٔ معدلت بیاساید ملکبا کفر توان ملک نگه داشت ولیبا ظلم و ستمگری نمیپاید ملک~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۱۷ » مسعود که یافت عز و جاه از لاهورتابید چو نور صبحگاه از لاهورسالار سخنوران بتازی و دری استخواه از همدان باشد و خواه از لاهور~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ی ۱۸ » کاش امشبم آن شمع طرب میآمدوین روز مفارقت به شب میآمدآن لب که چو جان ماست دور از لب ماستای کاش که جان ما به لب میآمد~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« رباعی شماره ۱۹ » دردا که بهار عیش ما آخر شددوران گل از باد فنا آخر شدشب طی شد و رفت صبحی از محفل ماافسانه افسانه سرا آخر شد~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
« منظومه های رهی معیری » « خلقت زن »« گنجینه دل »« سوگند »« گل یخ » « راز شب »« سنگریزه »« ساز محجوبی »« مریم سپید » « بهار عشق »
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« خلقت زن » کیم من دردمندی ناتوانیاسیری خسته ای افسرده جانیتذروی آشیان بر باد رفتهبه دام افتاده ای از یاد رفتهدلم بیمار و لب خاموش و رخ زردهمه سوز و همه داغ و همه دردبود آسان علاج درد بیمارچو دل بیمار شد مشکل شود کارنه دمسازی که با وی راز گویمنه یاری تا غم دل باز گویمدرین محفل چون من حسرت کشی نیستبسوز سینه من آتشی نیستالهی در کمند زن نیفتیوگر افتی بروز من نیفتیمیان بر بسته چون خونخواره دشمندل آزاری به آزار دل مندلم از خوی او دمساز درد استزن بد خو بلای جان مرد استزنان چون آتشند از تندخوییزن و آتش ز یک جنسند گویینه تنها نامراد آن دل شکن بادکه نفرین خدا بر هر چه زن بادنباشد در مقام حیله و فنکم از نا پارسا زن پارسا زنزنان در مکر و حیلت گونه گونندزیانند و فریبند و فسونندچو زن یار کسان شد مار زو بهچو تر دامن بود گل، خار از او بهحذر کن ز آن بت نسرین برودوشکه هر دم با خسی گردد هم آغوشمنه در محفل عشرت چراغیکزو پروانه ای گیرد سراغیمیفشان دانه در راه تذرویکه ماوا گیرد از سروی به سرویوفاداری مجوی از زن که بیجاستکزین بر بط نخیزد نغمه راستدرون کعبه شوق دیر داردسری با تو سری با غیر داردجهان داور چو گیتی را بنا کردپی ایجاد زن اندیشهها کردمهیا تا کند اجزای او راستاند از لاله و گل رنگ و بو راز دریا عمق و از خورشید گرمیز آهن سختی از گلبرگ نرمیتکاپو از نسیم و مویه از جویز شاخ تر گراییدن به هر سویز امواج خروشان تندخوییز روز و شب دورنگی ودوروییصفا از صبح و شور انگیزی از میشکر افشانی و شیرینی از نیز طبع زهره شادی آفرینیز پروین شیوه بالا نشینیز آتش گرمی و دم سردی از آبخیال انگیزی از شبهای مهتابگرانسنگی ز لعل کوهساریسبکروحی ز مرغان بهاریفریب مار و دوراندیشی از مورطراوت از بهشت و جلوه از حورز جادوی فلک تزویر و نیرنگتکبر از پلنگ آهنین چنگز گرگ تیز دندان کینه جوییز طوطی حرف نا سنجیده گوییز باد هرزه پو نا استواریز دور آسمان نا پایداریجهانی را به هم آمیخت ایزدهمه در قالب زن ریخت ایزدندارد در جهان همتای دیگربهدنیا در بود دنیای دیگرز طبع زن به غیر از شر چه خواهی؟وزین موجود افسونگر چه خواهی؟اگر زن نو گل باغ جهان استچرا چون خار سرتا پا زبان است؟چه بودی گر سراپا گوش بودیچو گل با صد زبان خاموش بودیچنین خواندم زمانی درکتابیز گفتار حکیم نکته یابیدو نوبت مرد عشرت ساز گردددر دولت به رویش باز گرددیکی آن شب که با گوهر فشانیرباید مهر از گنجی که دانیدگر روزی که گنجور هوس کیشبه خاک اندر نهد گنجینه خویش~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~« گنجینه دل » چشم فروبسته اگر وا کنیدرتو بود هر چه تمنا کنیعافیت از غیر نصیب تو نیستغیر تو ای خسته طبیب تونیستاز تو بود راحت بیمار تونیست به غیر از تو پرستار توهمدم خود شو که حبیب خودیچاره خود کن که طبیب خودیغیر که غافل ز دل زار تستبی خبر از مصلحت کار تستبر حذر از مصلحت اندیش باشمصلحت اندیش دل خویش باشچشم بصیرت نگشایی چرا؟بی خبر از خویش چرایی چرا؟صید که درمانده ز هر سو شده استغفلت او دام ره او شده استتا ره غفلت سپرد پای تودام بود جای تو ای وای توخواجه مقبل که ز خود غافلیخواجه نه ای بنده نا مقبلیاز ره غفلت به گدایی رسیور به خود آیی به خدایی رسیپیر تهی کیسه بی خانه ایداشت مکان در دل ویرانه ایروز به دریوزگی از بخت شومشام به ویرانه درون همچو بومگنج زری بود در آن خاکدانچون پری از دیده مردم نهانپای گدا بر سر آن گنج بودلیک ز غفلت به غم ورنج بودگنج صفت خانه به ویرانه داشتغافل از آن گنج کهد ر خانه داشتعاقبت از فاقه و اندوه و رنجمرد گدا مرد و نهان ماند گنجای شده نالان ز غمو رنج خویشچند نداری خبر از گنج خویش؟گنج تو باشد دل آگاه توگوهر تو اشک سحرگاه تومایه امید مدان غیر راکعبه حاجات مخوان دیر راغیر ز دلخواه تو آگاه نیستز آنکه د لی رابدلی راه نیستخواهش مرهم ز دل ریش کنهر چه طلب می کنی از خویش کن~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~